Lieveheersbeestje van jaar 2005

Gestart door Andre321, januari 17, 2005, 15:37:08 PM

Vorige topic - Volgende topic

Andre321

Gezocht: Veelkleurig Aziatisch lieveheersbeestje - Harmonia axyridis (Pallas)

In 2003 is op een aantal plaatsen in Nederland het veelkleurig Aziatisch lieveheersbeestje [ Harmonia axyridis (Pallas)] buiten aangetroffen. Deze uitheemse soort is in het verleden als biologische bestrijder uitgezet tegen bladluizen in in land- en tuinbouw en openbaar groen. Recent heeft zij zich in België en Duitsland, en nu ook in Nederland, gevestigd. Harmonia axyridis is tot nu toe vooral uit het zuiden en midden van Nederland bekend. Zij is nog niet overal gesignaleerd, maar de verwachting is dat zij spoedig ook elders in ons land te vinden zal zijn. Deze situatie vormt een unieke gelegenheid om haar aanwezigheid en uitbreiding op de voet te volgen en te kijken naar de mogelijk invloed op andere inheemse lieveheersbeestjes. Om de aanwezigheid en verdere uitbreiding van Harmonia axyridis in ons land de komende jaren goed te kunnen volgen, willen wij iedereen vragen zijn of haar waarnemingen aan Harmonia axyridis zo goed mogelijk vast te leggen en deze aan een van onderstaande adressen door te geven.

Harmonia axyridis lichte (oranje-rode) vorm, schuin van achter met duidelijke plooi op achterlijf (foto Theodoor Heijerman)

laatste larvestadium (foto Kees van der Krieke)

Herkenning: Harmonia axyridis, het veelkleurig Aziatisch lieveheersbeestje, is een vrij grote soort (6- 8 mm ) en kent, zoals de naam al aangeeft, een veelheid aan verschijningsvormen in kleur en aantal en plaatsing van de stippen. De vleugelschilden variëren in kleur van oranje-rood tot bijna geheel zwart. De meest voorkomende vormen zijn rood met zwarte stippen (variërend van 0 tot 19) en zwart met rode stippen (meestal 2-4) (zie foto). Karakteristiek zijn ook de vijf zwarte vlekjes in de vorm van een "M" (soms onderbroken) op het halsschild en een plooi op het achtereinde van de vleugelschilden (op de afbeelding is deze zeer duidelijk te zien, in de praktijk is deze vaak iets minder duidelijk). Verwarring is mogelijk met het inheemse tweestippelig lieveheersbeestje (Adalia bipunctata L.), maar deze soort is bijna altijd kleiner en heeft geen plooi op de vleugelschilden. De combinatie van grootte, halsschild en plooi geeft goede aanknopingspunten.

De larven en poppen zijn al op diverse plaatsen in het veld gevonden: heel herkenbaar, zeker in een laat stadium. Ze vallen naast hun grootte (9-10 mm) op door twee- en drietoppige uitsteeksels (parascoli, scoli) op de dorsale en dorsolaterale zijden van de segmenten. In het vierde (laatste) stadium zijn de dorsale uitsteeksels op het eerste, vierde en vijfde achterlijfsegment, benevens de dorsolaterale uitsteeksels op en de zijden van de achterlijfsegmenten 1 tot en met 5 fel oranje van kleur; de rest van de larf is donker van kleur. Het kleurpatroon van het derde larvenstadium is nagenoeg hetzelfde, maar de eerste twee larvale stadia zijn veel donkerder. Met een loep kun je zien dat de dorsale centrale uitsteeksels 3-toppig zijn, en de laterale 2 –toppig.

Op internet is met o.a. Google een grote hoeveelheid informatie over Harmonia axyridis te vinden, met name afkomstig uit Noord Amerika, maar ook uit Europa. Enkele links ter ondersteuning van de herkenning zijn te vinden op:



1.       Noord Amerika: http://www.insectimages.org/browse/subimages.cfm?sub=1020

2.       België: http://www.coccinula.tk of http://users.skynet.be/verzamelen/har%20axy.html

3.       Duitsland: http://www.entomologie.de/fotos/harmonia.htm en http://www.bba.de/mitteil/presse/030514.htm

4.       Nederland http://www.kralingen.nl/n/kapoentjes.html (Kralingse Bos) en http://www.ahw.dds.nl/indexkevers.html (Koudekerke)



Waarnemingen aan Harmonia axyridis in Nederland, kunt u vergezeld van een goede plaats- en tijdbepaling (plaats, straat, datum), toelichting (plantensoort, habitat), aantal exemplaren en stadium (larve en/of volwassen) van de soort alsmede de naam van de waarnemer, versturen aan:

Jan Cuppen (jan.cuppen@wur.nl);
Paul van Wielink (pv.wielin@inter.nl.net);
Theodoor Heijerman (theodoor.heijerman@wur.nl) en/of;
Antoon Loomans (a.j.m.loomans@minlnv.nl).

Het opsturen van een levend exemplaar of een goede digitale foto (bij voorkeur schuin van opzij en van boven, iets van achter genomen; zie afbeelding) ter verificatie is zeer welkom. Het bijvoegen van een foto is zinvol als bepaalde kenmerken (zoals aangegeven) goed te zien zijn. Bij voorbaat onze dank voor uw medewerking! We houden u zeker op de hoogte van de resultaten.

Antoon Loomans, Entomologie – PD, Wageningen

http://www.nev.nl/nieuws/axyridis/Gezocht.html


mhospers

CiteerBij voorbaat onze dank voor uw medewerking! We houden u zeker op de hoogte van de resultaten.
Zijn die al ergens gepubliceerd?

gardensafari

Dat alles zet ik al in waarneming.nl Daar kunnen ze toch veel info vinden? Is nog redelijk gecheckt ook.
Groetjes,

Hans Arentsen
www.gardensafari.nl

Hoezo geen idealen? Ik wil een heleboel mensen verbeteren.

Stippen

Citeer
CiteerBij voorbaat onze dank voor uw medewerking! We houden u zeker op de hoogte van de resultaten.
Zijn die al ergens gepubliceerd?
De resultaten zijn nog niet gepubliceerd, Antoon Loomans is daar nog mee bezig.
Groet,
Kees van der Krieke | stippen.nl

gardensafari

Sorry dat ik even zeur, maar ik heb nog geen antwoord op mijn vraag. Maken ze gebruik van de gegevens van waarneming.nl of moeten we ze die waarnemingen apart doorgeven? Mij dunkt dat hier heel veel betrouwbare waarnemingen te vinden zijn.
Groetjes,

Hans Arentsen
www.gardensafari.nl

Hoezo geen idealen? Ik wil een heleboel mensen verbeteren.

Stippen

CiteerSorry dat ik even zeur, maar ik heb nog geen antwoord op mijn vraag. Maken ze gebruik van de gegevens van waarneming.nl of moeten we ze die waarnemingen apart doorgeven? Mij dunkt dat hier heel veel betrouwbare waarnemingen te vinden zijn.
Zowel de waarnemingen op waarneming.nl als die op stippen.nl worden gebruikt.

en nu niet meer zeuren!  :D  
Groet,
Kees van der Krieke | stippen.nl

gardensafari

Citeer
CiteerSorry dat ik even zeur, maar ik heb nog geen antwoord op mijn vraag. Maken ze gebruik van de gegevens van waarneming.nl of moeten we ze die waarnemingen apart doorgeven? Mij dunkt dat hier heel veel betrouwbare waarnemingen te vinden zijn.
Zowel de waarnemingen op waarneming.nl als die op stippen.nl worden gebruikt.

en nu niet meer zeuren!  :D
Ja, Pa.
Groetjes,

Hans Arentsen
www.gardensafari.nl

Hoezo geen idealen? Ik wil een heleboel mensen verbeteren.

geertje

Als je een gebied extra in de gaten houdt, dan ga ik niet elke keer meer elke waarneming hier invoeren; het geeft m.i. een heel vertekend beeld.
(Ook niet elke dag elke mus uit je tuin  :P )
Op dat moment kan het wel zinvol zijn de tellingen direct door te geven om een idee te krijgen hoe de groei/afname is van de haraxy gedurende een periode.

Groeten,
Gera
Groeten,
Gera Nieland

Th.Heijerman

... overigens is er al wel een publicatie over het voorkomen van Harmonia axyridis in Nederland: Cuppen et al., 2004: Het lieveheersbeestje Harmonia axyridis in Nederland: een aanwinst voor onze fauna of een ongeweste indringer? Nederlandse Faunistische Mededelingen 20: 1-11.

Theodoor