Een ijsvogel op bezoek in je tuin?

Gestart door wimtegels, mei 13, 2008, 16:05:47 PM

Vorige topic - Volgende topic

wimtegels

Steeds meer mensen melden bezoeken van ijsvogels in hun tuin.
Ik suggeerde in het topic praat maar raak dat je de ijsvogel misschien wel in je tuin kunt laten broeden. Kasper S. vroeg mij te vertellen hoe je dat dan aan moest pakken.

Dat ga ik in dit topic vertellen. De informatie die ik hier ga posten baseer ik op gegevens uit mijn ijsvogelonderzoek.

Voordat ik de techniek ga vertellen, waarvan ik weet dat die werkt, ga ik eerst in een paar berichten belangrijke informatie vooraf geven. Dit om te voorkomen dat mensen maar wat aan gaan klooien.
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

wimtegels

#1
De ijsvogel heeft de laatste jaren een positieve ontwikkeling doorgemaakt. Zo sterk zelfs dat hij van de rode lijst af is.
De groei hoeft nog lang niet uit de populatie te zijn. Alhoewel strenge winters de populatie flink kunnen doen afnemen.

Ijsvogels zijn net zo divers als mensen. Je hebt hele brutale en hele schuwe exemplaren. De brutale vogels die de mens niet mijden werden vroeger vaak afgeschoten of gevangen. Geloof het of niet, maar er zijn mensen die ijsvogels in gevanenschap houden. Het was vroeger ook een gewild vogeltje om op te zetten.

Gelukkig komen dit soort praktijken steeds minder voor. Met als gevolg dat ook de brutale vogels die dicht bij de mens komen goede overlevingskansen hebben en zich voort kunnen planten. IJsvogels in stadsparken zijn echt geen zeldzaamheid meer!

Als een ijsvogel in stadsparken voorkomt dan kan hij toch ook in een tuin komen wonen? Ja dat kan. Realiseer je echter dat je et voor de populatie niet hoeft te doen. Nestgelegenheid is nog steeds niet de meest beperkende factor.

Voordat je dus overweegt om een stijlwand in je tuin te maken moet je eerst eens goed naar de omgeving kijken.
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

wimtegels

Heb je een vijver in de tuin en komt de ijsvogel regelmatig op bezoek dan kun je eens beginnen na te denken over zo'n project.

Allereerst is het van belang om na te gaan welke ijsvogels in je tuin op bezoek komen. Meestal zijn dit jonge exemplaren. Die zijn he gemakkelijkste te herkennen aan de kleur van de pootjes. Bij jonge vogels zijn die zwart, bij volwassen vogels oranjerood.

Heb je in deze tijd, of nog vroeger ijsvogels op bezoek dan zijn het waarschijnlijk volwassen exemplaren. Bij mijn weten zijn er nog geen ijsvogels uitgevlogen dit jaar. Je kansen worden al groter. Je tuin en vijver liggen in de zomerbiotoop van de ijsvogel.

Begin je het al spannend te vinden? Juich niet te vroeg. Er zijn nog een hoop mitsen en maren.

Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

wimtegels

#3
Een ijsvogel verkend zijn teritorium bijzonder goed. Hij weet waarschijnlijk elk stukje water. Ook weet hij onder welke condities het op welke lek het beste vissen is.

Zo wist een ijsvogel bij een watermolen het volgende:
ls er voor het malen gestuwd werd was er weinig water in de beek vlak achter de stuw. De visjes zaten hier geconcentreerd in kleine poeltjes waar nog waterin bleef staan. Gingen we stuwen en zakte het water in de beek, dan was de ijsvogel over het algemeen binnen tien minuten bij de stuw om te vissen.

Toen we een opzet maakten voor een fourageer onderzoek hadden we een kunstmatig vijvertje gemaakt in een gegraven neventakje van een beekje. Hier boden we de ijsvogel vis aan. Dit met het doel te kunnen controleren hoeveel vis hij naar het nest bracht.
Meestal gebruikten we een oranje emmer om de visjes naar het poeltje te brengen. Binnen de kortst mogelijke keren herkende hij de emmer. Als hij ons met de emmer zag ging hij al in de buurt van het poeltje zitten wachten. Als we in de schuiltent zaten was hij vaak al binnen een minuut aan het vissen in het poeltje.

Op dezelfde manier zal de ijsvogel een waardebepaling van jou vijver uitvoeren. Vind hij hem heel geschikt dan komt hij vaak. Is het wat minder dan komt hij af en toe poolshoogte nemen.
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

wimtegels

#4
Voor de mensen die nu al ongeduldig worden: Je hebt nog tijd zat voor je beslissing. Voor dit jaar is het toch al te laat.

Ik moet me nu even bezig gaan houden met mijn huishoudelijke verplichtingen.
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

wimtegels

Het is niet voor niets dat de ijsvogel zijn teritorium zo goed verkend. Als hij jongen moet voeren heeft hij heel wat visjes per dag nodig.

Hoeveel visjes per dag denken jullie?
(Ik vind het nu eenmaal leuk om af en toe vragen te stellen :whistle: )
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

BramtK

#6
100? Leuk topic! Ik wist niet dat ze zo uitgekookt waren.

Edit: 60, 100 kan natuurlijk nooit...!?

Bram  
Groeten,

Bram ter Keurs

wimtegels

Ik wil nog een paar antwoorden meer voordat ik verder ga. Laten we zeggen minstens vijf antwoorden. Wat een sadist he :wub:  
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

Kasper S

Groet,
Kasper Sommer

Willemstad | Curaçao

Pim

#9
>120
met vriendelijke groet,

Pim Julsing

natuurverslaving.nl

logico

#10
Ligt natuurlijk aan het aantal jongen. Ongeveer 6/8 jongen per broedsel?
256 + :P per dag
Met vriendelijke groet,
Patrick

DanielS

Daniel

GijsB

ik ga voor 15 per jong dus ongeveer 90 tot 120 in totaal
Gijs

wimtegels

#13
De meningen zijn verdeeld. Toch is er over het algemeen niet erg geschat!

Tijdens de onderzoeksessies die wij gehouden hebben lagen de aantallen tussen de 60 en 100 per dag voor een nest met 6 jongen. Daar komen er nog ongeveer 10 per ouderdier bij!

Opvallend was dat de voederpiek tijdens kantooruren lag. Als de weersomstandigeheden dan goed waren werd er een vis per jong per uur gevoerd.

Was het gemakkelijk vissen, dan werden die visjes in 10 minuten tot en kwartier gevoerd. Daarna was het dan weer een tijdje rustig.

In de vroege ochtend en de late avond was het voerritme trager.

Was er gedurende de hele periode dat er jongen waren slecht weer, dan duurde het langer tot de jongen uitvlogen.

Normaal vliegen ze op de 20 of 21 dag uit. Ze worden dan nog enkele dagen door de ouders gevoerd. Gaan we uit van een gemiddelde van 80 per dag + 20 voor de ouders dan is dat 100 per dag. Met de dagen die de jongen na het uitvliegen nog gevoerd worden komen we dan op ongeveer 2500 visjes. Natuurlijk is en en ander afhankelijk van de maat van de visjes. Een ijsvogel heeft normaal minimaal 2 nestjes. Dat zijn dan 5000 visjes + wat de ouders eten als ze geen jongen hebben.

En de ijsvogel is zelf van de rode lijst af, maar hij heeft er ook schijt aan. Hij pakt net zo goed een beekprik, een salamander of een stekelbaarsje. Dat maakt hem niets uit.

Gedurende de eerste dagen pakt hij kleine visjes voor de jongen. Kunnen de jongen grotere visjes aan, dan eet hij de kleintjes zelf op. Hij vliegt dan met de grotere vissen. Hoeft hij niet zo vaak af en aan te vliegen,
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

wimtegels

#14
Bovenstaande berekening leert dat je wel een erg grote vijver moet hebben om hem een belangrijke rol te laten spelen als fourageergebied voor een broedende ijsvogel!

Ga dus maar eens eerst je omgeving bestuderen. Wat zijn mogelijke fourageerplaatsen? Wat ligt er tussen deze fourageerplaatsen en je tuin? Drukke verkeerswegen zijn taboe. Zowel voor de ouders als voor de jongen als ze uitvliegen. Een lokale weg is een aanvaardbaar risico. Maar een regionale weg is al heel wat minder.
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

wimtegels

#15
De meeste ijsvogels hebben circa drie kilometer oeverlengte (tweezijdig) in hun territorium. Fourageervluchten van een km zijn heel normaal. Daarbij vliegen zoveel mogelijk over water, maar ze vliegen ook hele stukken over land.

Naast in steile oevers nestelen ze ook veel in boomstronken van omgevallen bomen. Soms zelfs op een redelijke afstand van het water. Ze hebben voorkeur voor situaties waar water onder hun nest staat maar dat is geen must!

Nu heb je al wat meer informatie om je omgeving te beoordelen.
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

Tinok

Wim,

Je maakt er wel een feestje van! Waarvoor veel dank.
Het gaat helaas niks worden met een ijsvogel in mijn tuin want mijn vijver is de helft van een wijnvat. Wel geschikt voor de vuurjuffer en dat is ook leuk! :grin:  
groeten,
Tinok van Hattum
IVN Natuurgids Ronde Venen/ Uithoorn
'Je hoeft de naam niet te weten om van iets te genieten (maar het is wel leuker;-))'

wimtegels

Ik vraag me af of er lezers van dit topic zijn die hun tuin en de omgeving al beoordeeld hebben op de geschiktheid voor de ijsvogel.

Bestaat er behoefte aan uitleg over hoe een stijlwand te maken?
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

Jeroen Nagtegaal

Ik krijg hem niet in de tuin, maar ik denk dat er wel intresse is,
Groet, Jeroen Nagtegaal
Moderator subforum Ringen

Een geringde vogel gezien of gevonden.
Meld het hier of mail naar ringonderzoek@gmail.com

Kasper S

Probleem met mijn vijver is dat het een ''moderne'' vijver is. Het is dus niet zo dat er zand langs ligt. Kijk :
Groet,
Kasper Sommer

Willemstad | Curaçao

wimtegels

Van welke datum is die foto Kasper?
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

Kasper S

Dat was een oude van 10 september vorig jaar. Maar op die foto was de rand het best te zien. Vandaar ;)
Groet,
Kasper Sommer

Willemstad | Curaçao

wimtegels

Voor het bepalen of je tuin uit kan maken van een ijsvogelteritorium is het van belang te bepalen of er volwassen of jonge ijsvogels in je tuin op bezoek komen.

Binnenkort vliegen de eerste jonge ijsvogels uit, misschien zijn ze al uitgevlogen.

Zoals gezegd let op de kleur van de poten. Bezoek van een jonge ijsvogel zegt helemaal niets over de geschikheid van je tuin.

Je hoeft de stijlwand niet aan je vijver te maken Daar zijn ook andere methoden voor.
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

Kasper S

De kleur van de poten zie je toch bijna nooit. Zie mijn foto. 9 van de 10 keer dat hij mijn tuin bezoekt zit hij zo...
Groet,
Kasper Sommer

Willemstad | Curaçao

wimtegels

Deze vogel wil misschien wel niet in je tuin wonen. Hij wil niets met je te maken hebben, hij keert jou de rug toe :o  
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

wimtegels

Maar nou ff serieus. Plaats eens een stok aan de andere kant van de vijver. Als hij daar op gaat zitten om in het water te kijken, dan zit hij, of zij, met het gezicht en de poten naar jou toe!
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

Kasper S

Een stok ? Beetje dun of niet ? Naja wil het wel proberen !
Groet,
Kasper Sommer

Willemstad | Curaçao

wimtegels

Een stok is okay ja. 1,5 tot 2 cm is royal dik zat!
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

Zonnekoning

CiteerIk vraag me af of er lezers van dit topic zijn die hun tuin en de omgeving al beoordeeld hebben op de geschiktheid voor de ijsvogel.

Bestaat er behoefte aan uitleg over hoe een stijlwand te maken?
Wat mij betreft wel, maar een eendenkooi kan ik niet bepaald een tuin noemen. :P

Zo te zien is de eerste broedpoging mislukt en de reden is niet helemaal duidelijk.
In ieder geval is het erg rustig geworden op de kooiplas, omdat er een Havik in de buurt is en de eenden naar buiten de kooi zijn vertrokken.
Of het geluid van een bosmaaier, het lage waterpeil in de polder???
Groeten, Lodewijk Jan Coté,
IVN/KNNV Zwolle, VRS De Kooi,
Verzorgingshuis Zandhove.

wimtegels

Waar leid je uit af dat de eerste broedpoging mislukt is?
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels