Determinatie van Eikapsels van haaien en roggen van de Nederlandse kust

Gestart door Arie Twigt, november 30, 2018, 20:44:21 PM

Vorige topic - Volgende topic

Arie Twigt

Op het Nederlandse strand kunnen eikapsels van haaien en roggen aanspoelen. Gezien er verschillende eierleggende soorten haaien en roggen zijn waarvan het eikapsel gevonden kan worden op ons strand hieronder een overzicht van de soorten die de afgelopen tijd zijn gevonden,plus een aantal links voor determinatiemiddelen.
Vooral roggeneikapsels kunnen moeilijkheden opleveren bij de determinatie: Stekelrog wordt vaak verward met Gevlekte rog. Golfrog wordt vaak verward met Gevlekte rog.

Op de site van de Dutch Shark Society is een gratis determinatiegids te downloaden:
http://www.dutchsharksociety.org/de-grote-eikapsel-jacht/?lang=nl
Verder biedt de site van Stichting ANEMOON soortbeschrijvingen met informatie;
http://www.anemoon.org/flora-en-fauna/soorteninformatie/soorten/id/607/eikapsels-roggen-en-haaien

We onderscheiden twee groepen in de eikapsels: haaien en roggen.
Haaieneikapsels hebben in tegenstelling tot roggeneikapsels geen stekels maar gekrulde draden op de hoeken van het kapsel. Verder bezitten de haienkapsels geen zoom, in tegenstelling tot veel soorten roggenkapsels. hieronder per groep aangegeven wat de meeste gevonden soorten zijn:

Van de Scyliorhinidae (Kathaaien) spoelen twee soorten aan op het Nederlandse strand:

Hondshaai S. canicula:
Algemene soort: spoelt vaak in trosjes aan. Kan variëren in kleur. Rechthoekig kapsel (lengte/breedteverhouding 2/1) met op de hoeken gekrulde draden.
Kathaai S. stellaris:
Zeer zeldzame soort: indien gevonden, vaak enkel. Grijszwart tot donkerbruin. Langwerpig kapsel (lente/breedteverhouding 3/1) met op de hoeken gekrulde draden met dikke gerimpelde randen van het eikapsel. Eikapsel rond de 10 centimeter groot.

Van de Rajidae (Echte Roggen) zijn meer soorten bekend, we behandelen de meest gevondene:

Stekelrog R. clavata:
Algemene soort: Variabel in kleur, wat overigens voor veel soorten eikapsels geldt. Iets langwerpig eikapsel met brede zomen. Stekels op de hoeken allen ongeveer even lang.
Gevlekte rog R. montagui:
Schaarse soort: langwerpig eikapsel met zeer smalle zomen. kleiner dan de Stekelrog. Stekels op de hoeken ongeveer even lang.
Sterrog A. radiata:
Schaarse soort, vooral op de Waddeneilanden: klein eikapsel, zeer ruw oppervlak dat aan teer doet denken.
Blonde rog R. brachyura:
Zeldzame soort: groot eikapsel, proximale horens (horens aan de zijde met de uitgang voor de rog) langer dan distale horens onderste horens, aan de dichte zijde van het eikapsel). Zomen dun.
Golfrog R. undulata:
Zeldzame soort: Groot eikapsel, wordt vaak verward met de Gevlekte rog. Het verschil is de grootte: Golfrog is een stuk groter dan Gevlekte rog. Horens ongeveer even lang, Distale horens echter vaak sterk gekromd.

Verder zijn er nog enkele soorten gemeld zoals Grootoogrog, Kleinoogrog en Vleet. Deze soorten zijn of uiterst zeldzaam of gemakkelijk herkenbaar. Reageer bij twijfel in dit topic met een link naar de waarneming.
Vriendelijke groeten,

Arie Twigt

Arie Twigt

Even een opmerking over de eikapselwaarnemingen.
De afgelopen maanden zijn er weer veel vondsten ingevoerd van haaien- en roggeneikapsels, erg leuk!
Bij de meeste waarnemers gaat het heel goed, maar graag nog aandacht voor het 'levensstadium' van de waarneming. Om te voorkomen dat de eikapsels als de dieren zelf in de database komen dienen de waarnemingen met als levensstadium 'ei' te worden ingevoerd.
Als het validatieteam dit zelf moet doen kost het veel extra tijd. Voor degenen waar het alzo gaat: goed bezig! :duim:
Vriendelijke groeten,

Arie Twigt