Hallo Vogelaars,
Even een begripsvraagje. Ik kom net
deze melding tegen over een subspecies die als synoniem in de database staat/stond.
De ondersoort van de Groene reiger die in Midden-Amerika voorkomt (Butorides virescens maculata) staat nu als synoniem van Butorides virescens, ik neem aan dat dit moet worden veranderd naar ondersoort van Butorides virescens.
Aangezien ik het theoretisch best voor mogelijk houdt dat een voorheen als subspecies behandelde "variant" tot volledig synoniem gedegradeerd wordt kon ik het niet nalaten om even te koekelen en kom dan (voor mij) vreemde dingen tegen.
Nou ben ik geen vogelaar, en ik ga me ook zeker niet in dit geval verdiepen maar het volgende valt me op:
Als ik
op avibase zoek naar
Butorides virescens maculata kom ik een nogal bont allegaartje tegen van deze subspeciesnaam die dan weer als "(= B virescens virescens)" wordt opgevoerd (dus synoniem), maar tegelijk juist ook weer op verschillende manieren kennelijk in sub-sub-species ofzo wordt opgesplitst (mesatus, curacensis etc.).
Kijk ik bijvoorbeeld
bij ITIS dan is het gewoon een subspecies en ook het
Dutch Caribbean Species Register geeft het zo. Maar daar breekt dan ook meteen een beetje mijn begripsklomp

Beide "subspecies" (
B. v. maculata en
B. v. virescens) komen kennelijk inheems op alle eilanden tegelijk voor.
Daar snap ik als taxonomisch geïnteresseerde geleedpotigennincompoop dan helemaal geen zak meer van. In mijn door de jaren heen gevormde idee van een ondersoortconcept - toegegeven, nogal eenzijdig door geleedpotigen ge(ver?)vormd - zou dat nooit een ondersoort kunnen zijn.
Kort door de bocht: Een ondersoort-status komt in aanmerking als de dieren uit geografisch gescheiden gebieden morfologisch dicht bij elkaar liggen, wel duidelijk herkenbare subtiele of minder subtiele (kleur)verschillen vertonen (soms ook iets morfologisch), maar in principe nog wel gewoon kruisen (zeker in een geografisch overgangsgebied tussen de vormen) met aldaar dan wel optredende meng/overgangsvormen.
Komen twee (of meer) duidelijk identificeerbare "vormen" voor binnen een populatie (of geografisch gebied) die ongebreideld met elkaar kruisen, dan is er geen sprake van een ondersoort, maar van genetisch (of soms fenotypisch) bepaalde (kleur)vormen.
Komen twee (of meer) duidelijk identificeerbare "vormen" voor binnen een populatie (of geografisch gebied) en blijven deze in stand juist omdat er
niet ongebreideld met elkaar gekruist wordt, dan is er geen sprake van een ondersoort maar van reproductief geïsoleerde volwaardige soorten. Als die nog dicht bij elkaar liggen kun je in laboratoriumcondities vaak nog wel nageslacht krijgen en soms zelfs min of meer vruchtbaar nageslacht, maar ondanks dat ze naast elkaar voorkomen gebeurt dat in de natuurlijke praktijk niet meer, bijvoorbeeld door ecologische randvoorwaarden (andere niche) of het uit elkaar groeien van eigenschappen als gevoeligheid voor bepaalde baltsliederen of juist (seksuele) voorkeur voor juist die andere kleurvorm etc.
Vaak zullen dit gevallen zijn waar we in principe naar in gang gezette soortvormingsprocessen in een pril stadium kijken, dus de grenzen zijn niet altijd hard te trekken, maar als ze naast elkaar voorkomen en duidelijk verschillen dan ligt het voor de hand dat het of slechts een "forma" betreft of dat we te maken hebben met reproductieve isolatie op de één of andere manier (en dus eerder een volwaardige soort dan een ondersoort).
Ik kan me goed voorstellen dat juist bij vogels (met hun trekgedrag) zaken als geografische "isolatie" waardoor ondersoorten kunnen ontstaan een heel andere rol spelen en dus ook dat het ondersoort-concept op een wat andere manier vormgegeven wordt.
Vandaar dus dit verzoek om enige uitleg - ter leehring ende vermaeck ofzo

Fourageren die beesten alleen op de eilanden en vliegen later alle
B. v. maculata de ene kant op om te broeden en alle
B. v. v. de andere kant op? Of hoe moet ik dat zien?