Hoofdmenu

Winter

Gestart door Gert Veurink, december 30, 2007, 20:36:11 PM

Vorige topic - Volgende topic

Traveller

Volgens mij was ik diezelfde zondag op hetzelfde stukje. Ik had inderdaad ook die conclusie, dit wordt een makkie?! Ik heb er bijna een uur rondgelopen, niks gevonden. Ook nog op een andere lokatie gezocht, maar ook geen resultaat.

Ik blijf dus ook met dezelfde vraag zitten, zijn ze er wel, maar zitten ze onder de sneeuw? Of zitten ze er op dit moment niet.

Ook valt het me op dat er eigenlijk geen waarnemingen van winterjuffers zijn. Heeft iedereen dit "probleem" of zijn er geen mensen die zoeken?

Groeten Jordi
Groeten, Jordi Strijdhorst

Macrografie is ook te volgen op facebook!

Gert Veurink

Citaat van: Traveller op januari 13, 2010, 22:46:21 PM
Volgens mij was ik diezelfde zondag op hetzelfde stukje. Ik had inderdaad ook die conclusie, dit wordt een makkie?! Ik heb er bijna een uur rondgelopen, niks gevonden. Ook nog op een andere lokatie gezocht, maar ook geen resultaat.

Ik blijf dus ook met dezelfde vraag zitten, zijn ze er wel, maar zitten ze onder de sneeuw? Of zitten ze er op dit moment niet.

Ook valt het me op dat er eigenlijk geen waarnemingen van winterjuffers zijn. Heeft iedereen dit "probleem" of zijn er geen mensen die zoeken?

Groeten Jordi

wij waren er op maandag (dag later denk ik) en zijn ook op twee plekken geweest. Ze zijn er natuurlijk wel, maar ik neem aan grotendeels onder de sneeuw, anders denk ik toch dat we er wel één gevonden zouden hebben. Ik heb al van meerder mensen gehoord dat ze zonder resultaat gezocht hebben, tis kennelijk moeilijk met zo veel sneeuw. Na een paar dagen dooi nog maar es proberen...
groet!
Gert Veurink



Traveller

Citeerwij waren er op maandag (dag later denk ik)

Toen ik die zondag daar rondliep zag ik ook wat mensen rondlopen. Dacht dat jullie dat konden zijn.

Blijft lastig, en voor mij zitten ze niet echt in de buurt. Ik zal het zeker nog een keer proberen.



Groeten, Jordi Strijdhorst

Macrografie is ook te volgen op facebook!

Goyatlah

Ook als de sneeuw weg is zijn ze moeilijk te vinden. Beestjes zijn met deze temperaturen bewegingsloos, dus blijven ze zitten waar ze zaten toen het begon te sneeuwen. Pas bij een paar graden boven nul kunnen ze weer wat bewegen, maar ook dan zullen ze dat niet doen zonder dringende reden (kost energie die ze nog hard nodig hebben wanneer het weer warmer wordt).
Moi, Dolf

Bezoek ook eens Libellen in Nederland met de enige interaktieve en op foto's gebaseerde libellentabel, veel info en heel veel foto's

Gert Veurink

Citaat van: Goyatlah op januari 14, 2010, 10:21:25 AM
Ook als de sneeuw weg is zijn ze moeilijk te vinden. Beestjes zijn met deze temperaturen bewegingsloos, dus blijven ze zitten waar ze zaten toen het begon te sneeuwen. Pas bij een paar graden boven nul kunnen ze weer wat bewegen, maar ook dan zullen ze dat niet doen zonder dringende reden (kost energie die ze nog hard nodig hebben wanneer het weer warmer wordt).

Dat ze moeilijk te vinden zijn is natuurlijk bekend maar lukte de afgelopen twee jaar wel. Het is toch opvallend dat verschillende ervaren mensen het nu niet is gelukt.
Ik ben niet van overtuigd dat ze alleen boven 0 bewegen. Vorig jaar ben ik verschillende malen op dezelfde plek geweest, steeds onder 0 waarbij ze toch de ene keer wat hoger of lager zaten dan de andere keer. Bovendien draaien ze ook onder 0 nog wel weg. Los daarvan hoeven ze niet te bewegen, maar moet de sneeuw weg, dan komen ze denk ik vanzelf te voorschijn... als je ziet hoe hoog de sneeuw ligt op de bekende plekken vind ik het erg aannemelijk dat ze grotendeels ingesneeuwd zijn
groet!
Gert Veurink



ronald

Dolf heeft in die paar zinnen enkele jaren winteronderzoek behoorlijk samengevat. een jaar of 5 geleden wisten we nog erg weinig van het wintergebeuren, en net als bij de rest van de bijzondere levenswijze dachten we nog dat de Noordse winterjuffer allemaal bijzondere gaven had. een voor een werden alle ontstane mythes ontkracht.
zo ook dat de juffers op zoek zouden gaan naar overwinterlocaties, en op die locaties zich in willen dekken voor de aankomende winter. maar dat is menselijk denken, de juffers wordt niet verteld wat ze te wachten staat, en doen gewoon wat het huidige moment van ze verlangt. als hun zitplek in september of oktober ongeschikt wordt omdat de zon er niet meer komt of de wind er vol op staat verhuizen ze, en dit gaat door totdat het te koud wordt om te vliegen. het najaar bepaald dus waar ze overwinteren. bij zonnige omstandigheden en een paar graden boven nul kruipen exemplaren die daadwerkelijk in de zon zitten vaak nog wel wat rond, maar dat lijkt vrij doelloos, meermaals heb ik deze tot soms wel enkele uren durende langzame kruiptochten zien eindigen waar ze begonnen. andere exemplaren weten zo in de winter wel tot maximaal enkele meters (dat zijn wel de extreme gevallen) verderop terecht te komen. een deel van de juffer komt onderin bv pijpestropollen terecht, en als ze daar eenmaal zitten komt de zon er niet meer bij, en kun je ze daar de hele winter vinden. ook vonden we exemplaren die boven de polvorming uitzaten, op de kale stengels, en die daar vol op de koude wind bleven zitten, terwijl ze net zo makkelijk een klein stukje hadden kunnen zakken om lekker beschut te zitten. keer op keer bedachten we nieuwe theorieën waarom de juffers bepaalde dingen zouden doen, om door de juffers steeds weer het tegendeel bewezen te zien. je kunt de juffers dus in veel verschillende omstandigheden aantreffen, waardoor automatisch een risicospreiding ontstaat. in het late najaar zijn sommige exemplaren al aan het overwinteren, terwijl andere exemplaren op zonniger plekjes nog uitvallen kunnen doen. idem in het vroege voorjaar, de exemplaren op de gunstigste plekjes kunnen soms al eind januari weer uitvallen doen, terwijl op dezelfde locatie andere exemplaren nog wekenlang in de schaduw zitten en nauwelijks kunnen bewegen. mede daardoor zal het komen dat er tot wel een maand kan zitten tussen het eerste en laatste geslachtsrijpe exemplaar in het voorjaar.

er is dus al heel veel bekend over het wintergebeuren, vele tientallen dagen heb ik zelf voor pollen zitten te kleumen, en samen met nog enkele onderzoekers hebben we het verhaal nu zo volledig gekregen dat we alle winteronderzoeken hebben stopgezet. het is op de betere locaties namelijk bijna onmogelijk om de beestjes niet van de stengels af te stoten of ze plat te trappen. al zit je een uur op een krukje naar een vierkante meter begroeiing te kijken, dan nog kom je er vaak achter dat er toch een of enkele exemplaren over de kop werden gezien. op een van die locaties, waar vaak tot tientallen juffers op een kluitje zitten is bekend gemaakt, en tegenwoordig zie je er talloze sporen in de begroeiing, zowel van libellenliefhebbers, als van wandelaars die ons er bezig zagen met onderzoek en er nu ondanks onze dringende verzoeken dat niet te doen toch ook graag even willen kijken of ze juffers kunnen vinden. dit gebeurde al tijdens het onderzoek, en ik heb heel wat plekjes waar juffers zaten platgetrapt terug gevonden. het liefst zat ik nu nog regelmatig op de heide, het blijft mooi en spannend, maar ik kan het zelf niet meer rijmen nu het onderzoekstechnisch niet veel meer op zal leveren.
in de winter, zeker eentje als deze heeft de natuur het ook al moeilijk genoeg, zelf blijf ik daarom zoveel mogelijk weg uit natuurgebieden.
ik wil het overigens ook niet veroordelen, maar schrijf dit om mensen er wel bewust van te maken. de andere kant van het verhaal is dat de plekjes vaak door mensen gebruikt worden om hun honden lekker door de heide te laten rennen, wat ook heel wat aanricht in de natuur, en heel wat winterjuffers de kop kost.
de paedisca populatie is tegenwoordig groot genoeg om dit soort dingen aan te kunnen, en als je nog nooit of bijna nooit de magie van het wintergebeuren hebt meegemaakt kan ik me ook zeker wel voorstellen dat je ze toch wilt zien.
zoals gezegd, ik veroordeel niks, maar wil alleen maar zeggen: wees extra voorzichtig, je mist (veel) makkelijker juffers dan dat je ze ziet. pas op dat niet te veel mensen je zien, en als er sneeuw ligt, pas dan goed op voor sporen van het pad naar de plek, want deze sporen worden vaak door anderen gevolgd, simpele menselijke nieuwsgierigheid is dat. met een tak kun je op de terugtocht trouwens de sporen weer wat uitwissen.
groeten, Ronald van Seijen

ronald

of ze onder nul nog bewegen is best lastig te zeggen, op een dag met twee of drie graden vorst kunnen dieren in bv een heidestruik net een straal zon ontvangen in een stukje struik wat thermisch begunstigd is, waardoor de temp net boven nul is. ik heb echter ook wel berijpte juffers zien bewegen, maar wel nadat het al was gaan dooien. het ging mij net te ver om ze een termometer in hun uitlaat te duwen, maar mijn indruk is wel dat het bewegen bij nul graden stopt of zeer minimaal wordt.
groeten, Ronald van Seijen

ronald

overigens lijken de juffers zelf wel een kunstje te hebben om warmte te genereren. als alles berijpt is en het begint te dooien dan zijn de juffers vaak veel eerder ijsvrij dan de stengel waar ze op zitten.
helemaal mooi had de juffer het gemaakt die ik in de winter van 2005/2006 onder 5 cm sneeuw heb uitgegraven toen het begon te dooien. je zou denken dat deze massief ingepakt zou zitten, maar deze zat ik een soort holletje, de sneeuw was er omheen weg gesmolten. op de foto is dit net te zien, hier had ik het beestje al deels uitgegraven. helaas was ik zo onder de indruk en verkleumt (ik zat er al uren, en kon nog nauwelijks de camera beethouden, brrrr) dat ik niet een betere foto van het holletje heb gemaakt.
groeten, Ronald van Seijen

ronald

van de sneeuwwandeling heb ik een verslagje gemaakt, en aangevuld met foto's is dit voor winterjufferliefhebbers vast wel leuk om eens te zien.
groeten, Ronald van Seijen

ronald

nu ik even in dit oude materiaal zat te sneupen kwam ik ook weer de exeltabellen tegen waar ik toen mee werkte. als ik er nu aan terugdenk kan ik maar moeilijk voorstellen hoe intensief dat onderzoek was. alle pollen meten tekenen fotograferen en beschrijven van meerdere gebieden, en dat in exel overzichtelijk proberen te maken in de hoop het geheim van de juffers te ontsluieren.
ik kan wel zeggen dat het zeer ontnuchterend was toen steeds duidelijker werd dat simpele logica alle spannende theorieën die we bedachten omver wierpen. maar ook dat is onderzoek natuurlijk, en ook zonder fantastische theorieén blijft het fascinerende materie natuurlijk!
groeten, Ronald van Seijen

ronald

deze foto kan natuurlijk ook niet ontbreken als ik toch eenmaal bezig ben, deze juffer hing bevroren in de heide, en had een sneeuwmutsje gekregen. dat is te zwaar geworden, want de juffer is als een dartpijl neergestort, en heeft daar een dag zo gestaan. daarna kon hij door iets hogere temperaturen weer de struik inklimmen.
groeten, Ronald van Seijen

Anne Hueber †

Mooie foto's en leuk verslag van de wandeling van Adrie :duim:

Goyatlah

#102
Heb hier nog even over nagedacht.

Winterjuffers zijn natuurlijk niet de enige insecten die als imago overwinteren. Sommige vlinders (bv Dagpauwoog en Citroenvlinder) doen dat ook, net zoals sommige wantsen, (loop)kevers, (zweef)vliegen en bijen. Sommigen zijn zelfs aktief zoals Wintervlinders en de 2 mm grote mugjes die ik vorig jaar in de sneeuw zag (waren druk aan het paren).

De truc is denk ik een betere aanpassing aan kou dan het gemiddelde insect, o.m. wellicht door een verhoogde osmotische waarde van de lichaamsvloeistoffen (door het vervangen van watermoleculen door suikermoleculen bv. - een soort biologische antivries). Van de suiker trehalose is bekend dat die door div. organismen als celwand beschermer gebruikt wordt.

Het genereren van een holletje in de sneeuw is natuurlijk ook erg effectief (eskimos deden dat vroeger ook). Dit zou kunnen door tijdelijk de verbranding te verhogen, of door spier contracties. Maar dit kost energie en kan dus maar beperkt gebruikt worden.
Moi, Dolf

Bezoek ook eens Libellen in Nederland met de enige interaktieve en op foto's gebaseerde libellentabel, veel info en heel veel foto's

ronald

in erg koude gebieden als siberië zou insneeuwen de juffers wel tegen de extreme temperaturen beschermen, misschien ook wel een ontstaan handigheidje van de natuur. het is wel bekend dat de juffers tot iets van -20 kunnen verdragen. misschien kunnen ze wel veel meer hebben, maar misschien helpt de sneeuw ze in dergelijke gebieden een handje? dat is tenminste een hypothese die ik tijdens het onderzoek uit mijn duim heb gezogen, geen idee of het ook zo is hoor.

het is trouwens idd wonderlijk dat er zelfs nu met deze kou zo nu en dan gewoon een mug of vlieg langs komt. dat ze dan ook nog paren is wel heel bijzonder, die hebben dan vast flink van de suiker gesnoept  ;)
groeten, Ronald van Seijen

JohnvR

Een aantal van de aspecten van de bruine winterjuffers hier in de duinen in de winter heb ik in mijn post in dit topic van 28 december - na de eerste sneeuwperiode - al aan de orde gesteld. Vandaag vond ik het wel weer verantwoord om eens polshoogte te nemen. Je moet toch een afweging maken tussen waarnemen en verstoren. De afgelopen periode van vorst en sneeuw vond ik het niet zo nodig de juffers met mijn aanwezigheid te misnoegen. Ik kon er vandaag twee van de ruim dertig vinden. De rest zit hopelijk in goede doen onder de sneeuw. Een van de twee zat met zijn kop ongeveer op sneeuwhoogte met een soort tunneltje rond het stammetje. De andere hing vrij opvallend op ca. 20 cm hoogte aan zijn takje, als enige de omstandigheden trotserend.

ronald

mooie foto's John, leuk ook dat het diertje op het stammetje ook in een soort holletje zat. kan trouwens ook door de beweging van het boompje zijn dat er een holletje ontstaat, maar misschien heeft de winterjuffer er ook wel wat mee te maken.

zelf raakten we trouwens gemiddeld ongeveer de helft van de juffers kwijt bij de onderzoeken. op de  ene plek meer, op de ander minder, maar een gemiddelde sterfte van zo'n 50% lijkt wel aardig te kloppen.
een deel valt er zonder duidelijke reden bij neer, maar we vonden ook vrij veel losse vleugeltjes, dus ze worden dus ook opgegeten. bij sommige vleugeltjes leek het er veel op dat ze door muizen waren afgebeten, maar er zijn vast meer predatoren. ik heb bv wel eens een renspin op een juffer zien duiken die ik net gemerkt had en terugzette (in overleg met de spin hebben we toen toch maar besloten dat hij een ander hapje moest gaan zoeken;-)
groeten, Ronald van Seijen

JohnvR

Ha Ronald,

Alleen bij deze winterjuffer was het holletje zo groot. Bij de anderen, die nog onder de sneeuw zitten (hoop ik) was veelal ook wel enige ruimte naast het stammetje, maar zoals je zegt, dat zou ook alleen door het stammetje veroorzaakt kunnen zijn, bijv. door de wind. Een andere bewegingsfactor kunnen de runderen zijn die daar rondlopen. De meeste juffers zitten echter midden in een groepje twijgjes, terwijl de runderen (en ik ook), de ruimte/paadjes tussen de groepen twijgjes gebruiken. Het verongelukken van de juffers om deze reden blijft dan hopelijk tot een minimum beperkt. Ik trof gelukkig alleen sporen van runderen aan en niet van schoenen.

Een sterftecijfer van rond de 50% lijkt me een goed getal van wat ik me zo herinner van de vorige jaren, maar ik had toen vrij kleine hoeveelheden, dus niet goed voor statistiek. Dit jaar, eind december, was volgens mij nog meer dan 90% in leven. Als de sneeuw weg is zal ik weer eens gaan tellen. Predatie in de vorm van afgebeten vleugels heb ik nog niet gezien. Het viel me wel op dat er bodemspinnen rondliepen die al bij vrij lage temperaturen actief waren.

Het is mijn indruk, ook van vorige jaren, dat de bruine winterjuffers hier in de duinen zich verticaal op het stammetje verplaatsen afhankelijk van de weersomstandigheden. Als het guur of koud is gaan ze naar beneden en bij beter weer omhoog. Als ze heel laag gaan zitten (bij de grond) klimmen ze vervolgens ook wel eens een ander stammetje weer omhoog (duurt het weer even voor je ze vindt). Er is wel enige spreiding in het individuele gedrag, maar in grote lijnen volgen ze toch min of meer met zijn allen eenzelfde patroon. Een voorbeeld is een juffer die op 20 december onder de sneeuw zat. Het aanwezig gras zorgt ervoor dat er een soort holte onder de sneeuw ontstaat. Op 28 december zat deze in de volle zon op ca. 40 cm hoogte. Eergisteren, 15 januari, was deze weer onder de sneeuw verdwenen (of helemaal verdwenen, maar dat moet later blijken).

Dit jaar zitten de juffers overigens op veel meer verschillende plaatsen dan vorige jaren. Vorig jaar zaten ze (9 stuks) op een paar vierkante meter, dit jaar zit er meer dan 40 meter tussen de plekken van de meest noordelijke en de meest zuidelijke. Sommige zitten wat meer in de openheid, andere wat beschutter en sommige krijgen duidelijk meer zon dan anderen. Die van het holletje is er een met een redelijk beschutte plek qua wind en ook nog veel zon, kan toeval zijn.

Groeten,
John

ronald

leuke info John, lijkt allemaal veel op onze onderzoeken, en de bruine zal wat dat betreft ook niet veel verschillen van de Noordse (volgens mij zit het verschil in de voorkeur bij het water, bruine heeft warmer voortplantwater nodig denk ik).

overlevingskansen moet je idd niet van één gebiedje als norm nemen, er kan plaatselijk behoorlijk verschil zijn. we hebben het onderzoek grotendeels op zo'n 10 verschillende terreinen gedaan, en honderden juffers in de winter opgespoord, ik weet zo het exacte aantal niet, maar het zal richting de 800 gaan, misschien meer. in ieder geval genoeg om er een redelijke indicatie mee te krijgen.

de juffers kunnen idd bij verschillende omstandigheden zakken of hoger gaan zitten, maar er zijn altijd exemplaren die niet meewerken en gewoon blijven zitten, we konden er zelf daarom geen duidelijke lijn in vinden, behalve dat veel juffers idd bij kou zakken en bij warmte hoger zitten. ook was soms een plotselinge en vrij massale overstap van heidestruiken naar takjes en jonge boompjes. ook de stukjes rietstengel en takjes die we als merkpunten hadden geplaatst werden regelmatig benut. de beweging is vaak verticaal, maar ook niet zeldzaam zijn horizontale en diagonale klimtochten. vele uren hebben we hiernaar gekeken, echte acrobaatjes zijn het ook, als ze bv een stengel willen pakken waar ze nét niet bijkunnen gaan ze helemaal opzij hangen en kunnen er dan net wel bij. regelmatig gaat dit ook mis en vallen ze een stukje.

en waar de juffers zitten hangt vaak erg af van het najaar, de laatste vliegdagen. dit kan jaarlijks enorm verschillen, soms kan half oktober alles al stil liggen, maar soms kan een heel stuk in november nog gevlogen worden. als de winter vroeg invalt overwinteren veel juffers op plaatsen waar je het niet meteen zou verwachten, gewoon omdat ze niet meer weg konden.
groeten, Ronald van Seijen

Weia

Een paar dagen geleden heb ik me een rotje gezocht maar geen enkele winterjuffer kunnen vinden. Vorig jaar was er op die plek ook een grote verdwijnfactor, halverwege de winter waren ze ineens allemaal foetsie, opgegeten wellicht. Later was er echter ook een kleine tevoorschijnkomfactor, want er vlogen er toch een paar toen het weer weer warm werd.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

ronald

klinkt heel bekend, ook bij paedisca zagen we die verdwijnentochweeropduik factor :rolleye: ...
omdat we ze in hoge aantallen konden volgen konden we deze factor enigzins neutraliseren, maar een groot deel raakten we toch kwijt. waarschijnlijk vallen er een boel nog dood bij neer, ze zijn natuurlijk een stuk zwakker laat in de winter. anderen verhuizen wat, en die vind je dan niet zomaar weer terug.
maar naast dat je niet alles vind, is er in het voorjaar ook een 'externe opduikfactor', de voorjaarstrek, die omgekeerd is aan de najaartrek zorgt voor nieuwe juffers op sommige plekken. op een onderzoeksterrein hadden we ik meen iets van 140 paedisca gemerkt (ff uit mn hoofd). eind maart vonden we op die locatie 70 paedisca's, waarvan er maar eentje gemerkt was! dus of er hebben vele duizenden juffers op die plek gezeten, of er is flink verhuisd. er zaten geen duizenden exemplaren (ong.200 als max), er was dus al flink verhuisd. we zagen ook beestjes op plekjes rond de locatie waar ze eerder zeker niet zaten, en deze dag (31 maart 2007) gaf dus hele mooie gegevens omtrent de voorjaarstrek die we in 2006 hadden opgemerkt  :D !!!

er zat trouwens ook opeens een fusca tussen de paedisca's, en omdat die (als je een van bijde soorten goed kent) van afstand herkenbaar is, weet ik vrijwel zeker dat die er eerder niet zat. ook niet zo'n verassing natuurlijk dat deze zich net als paedisca gedraagt bij de trek. het beste verschil wat ik tot nu toe kon opmerken is dat ze net ietsje (pietsje) minder kritisch zijn, en na het verstoren blijven ze heel lang hoog zitten in oa bomen. paedisca komt veel eerder weer naar beneden.
groeten, Ronald van Seijen

Goyatlah

#110
Ik kwam net wat gegevens over kou-tolerantie bij insecten tegen:
- de records liggen bij beestjes die -40 tot -80 graden kunnen overleven. Dit zijn voornamelijk Diptera.
- antivries wordt door heel veel insecten gebruikt, lang niet alleen door koude-soorten, en ook lang niet allemaal even effectief. (Veel soorten gaan dood, lang voordat het vriespunt bereikt is).
- antivries kan tot -27 graden werken, en kan bestaan uit suikers (glycerol, sorbitol, trehalose, etc.) en proteines.
- ook het verwijderen van water uit gevoelige weefsels wordt toegepast.
- de echte koude-bestendige soorten kunnen zelfs tegen bevriezing.
- ingraven in sneeuw wordt regelmatig toegepast.

Ik vermoed dan ook dat winterjuffers geen echt specifieke fysiologiese aanpassingen bezitten, maar meer optimalisaties van eigenschappen die veel meer soorten bezitten, aangevuld met wat gedragsaanpassingen.
Moi, Dolf

Bezoek ook eens Libellen in Nederland met de enige interaktieve en op foto's gebaseerde libellentabel, veel info en heel veel foto's

JohnvR

Vandaag eens terug gegaan. De sneeuw was nog niet helemaal weg. Slechts 4 levende exemplaren terug kunnen vinden (vorige keer overigens maar 2 in de sneeuw). Wel weer erg fijn ze terug te zien natuurlijk. Ze waren allen wat opgeschikt ten opzichte van hun oorspronkelijke positie, d.w.z. tegen een ander, dichtbijzijnd stammetje omhoog gekropen. Hopelijk komen er nog meer onder de sneeuw vandaan als die verder wegsmelt.

Daarnaast vond ik ook twee dode winterjuffers. Van een althans weet ik het zeker. Ze lagen vlak naast elkaar in de sneeuw, misschien door een passerend rund (of konijn) van hun takje af gekieperd? Een van de twee (de linker op de foto) had nog wel een redelijk 'holletje' om zich heen. De ander had doffe ogen en leefde zeker niet meer, helaas.

Groeten,
John

JohnvR

Zo de winter zit er op. Vandaag zo'n beetje de helft van het oorspronkelijke aantal teruggevonden en nagenoeg allemaal vliegend.  :D  Toevalligerwijs een stukje daarvan vastgelegd.

ronald

leuk John, toch weer die helft he, maar het is natuurlijk ook wel logisch dat bruine en noordse zo'n beetje dezelfde kansen in de winter hebben.
mooie foto's ook weer!
groeten, Ronald van Seijen