Vraagje voor Veenmolkenners

Gestart door arpwifi, juli 06, 2017, 00:44:55 AM

Vorige topic - Volgende topic

arpwifi

Hoi samen,

Veenmollen zijn toffe beesten die ik helaas maar weinig tegenkom en ik weet er dus ook nagenoeg niks vanaf. Wel heb ik een keer wat uitgezocht over de Franse soorten, o.a. naar aanleiding van eigen vondsten en vragen met foto's die ik toegestuurd kreeg:

https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=264118.0

In dat forumtopic heb ik ook een korte sleutel opgenomen, o.a. gebaseerd op de Poniatowski et al. (2010) waarin ik een foutje ontdekt had. Pak dat topic er even bij om deze vraag te volgen ...

Eén van de kenmerken die opgevoerd worden om de dames Gryllotalpa 17-chromosomica af te zetten tegen de overige soorten is de vorm van de cellen naast de "harp" in de voorvleugel (of equivalente grote open cellen bij de vrouwtjes). De cellen waar het om gaat worden door Poniatowski et al. in navolging van Lluciá-Pomares (2002), aangeduid met a, b en c zoals in deze afbeelding.

Hierbij wordt als kenmerkend voor G.17-chrom opgevoerd dat cel "c" lang is en bij de andere soorten kort (zo lang als a en b) en op basis daarvan (samen met de vleugellengte) kon ik mijn Franse dames eenduidig wegzetten als G. gryllotalpa.

Aangezien ik nog niet eerder met een Nederlandse Veenmoldame te maken heb gehad, was ik hier niet eerder over gestruikeld, maar deze week kreeg ik foto's van een Veenmoljuf uit Borft opgestuurd en die dame heeft dus ook een lange cel C.  Het betreft deze waarneming:

Veenmol - Gryllotalpa gryllotalpa gezien op 2017-05-16 Bodegraven:

Foto: Erwin de Nijs (Toelichting: Kwam aanvliegen - dus vliegend waargenomen!)

Vervolgens dus bij de Nederlandse waarnemingen gekeken. Helaas is er maar bij erg weinig waarneming het geslacht en/of stadium aangegeven, en bovendien dan ook nog eens fout (deze en deze man zijn dames), dus kun je ze niet makkelijk filteren, maar na enig bladeren blijkt dat dit eigenlijk de standaarduitvoering in Nederland lijkt te zijn. Ook lijken de achtervleugels duidelijk korter dan van de gemidelde Franse G. gryllotalpa, maar niet helemaal zo kort als voor G.17-chrom ... bij de mannen lijkt de celindeling wat minder duidelijk naar G.17 te leunen trouwens.

Ik heb maar even een collage gemaakt om de verschillen te duiden (zie bijlage).

Vraag: De Nederlandse beesten (vooral de dames) lijken op basis van deze kenmerken vrij consequent min of meer een soort "tussenvorm" te zijn tussen wat in de Franse sleutel voor G. gryllotalpa doorgaat en G.17-chrom : Lange cel "c" (c.q. het ontbreken van die eerst dwarsader naast de "harp"-achtige cellen) en middellange achtervleugels.

Vragen: Is daar ooit onderzoek naar gedaan? Zijn de G.g. uit Nederland en andere delen van Europa ooit morfologisch en genetisch uitgeplozen en naast elkaar gelegd? Kennen jullie genoeg specimen uit bijvoorbeeld Duitsland om te weten hoe die er uitzien wat dat betreft (op obs. staan er geen)?
Groetsenzo, Arp (via onbeveiligde WiFi)

You know the state of computer security is dire when Qubes OS, arguably the world's most secure operating system, makes only modest claims. ("a 'Reasonably-Secure' Operating System") [J.M. Porup]

arpwifi

Oh ... hmmpfff ... ik loop weer eens te hard van stapel ...  :rolleye: ... sorry  :-X

Dat extra dwarsadertje is kennelijk meer iets van een aberratie die overal wel voorkomt. In elk geval is hier bijvoorbeeld ook een Nederlandse. Grappig genoeg zag ik het adertje meteen ook bij andere Franse beesten op insecte.org, maar bij de Franse dames op obs. zijn de meeste weer zonder ...   :rolleyes:

In de afbeelding in sleutel van Poniatowski et al. is het ook niet dit adertje wat de cel korter maakt, maar ligt het verschil wat subtieler ... alleen mijn dames uit FR hadden dit allemaal en dan is dus die cel wel heel duidelijk "kort" ... maar je moet het adertje dus wegdenken en dan de lengte beoordelen. Wordt het niet duidelijker van ... dan had ik het voor G.17chr eerder op de lengte/breedte-verhouding van die cel in zichzelf gegooid dan op lengtevergelijk met cellen a&b ...  :huh:

Zo zie je maar weer ... ik moet me niet bemoeien met groepen waar ik normaal niet mee bezig ben  :angel:  :police: Sorry!

Blijft trouwens wel de vraag staan of de NL/DE/FR "G. gryllotalpa"'s ooit genetisch naast elkaar zijn gehouden ??
Groetsenzo, Arp (via onbeveiligde WiFi)

You know the state of computer security is dire when Qubes OS, arguably the world's most secure operating system, makes only modest claims. ("a 'Reasonably-Secure' Operating System") [J.M. Porup]

tekenaar

#2
ik weet niets na veenmollen, maar wat betreft die vleugellengte: de lengte van het achterlichaam is variabel dus de vleugellente kan je beter opmeten of vergelijken met iets wat minder rekbaar is als een achterlijf, bijvoorbeeld het halsschild (bij veldsprinkhanen is de achterpootlente een goed referentiekader, maar op de foto's van veenmollen vindt ik die lastig te beoordelen).
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

arpwifi

Hoi Paul,

Ja, dat is een goed punt natuurlijk - ik loop tegen hetzelfde aan bij de vleugellengte van boskakkerlakken en heb er daar een iets ander trucje voor gevonden...

Neemt niet weg de de sleutel het wel letterlijk zo gebruikt, voor het onderscheid tussen 17chr en Gg. Het zou mooi zijn als de NL-beesten wat beter gesexed en qua stadium te filteren zouden zijn en als er ook een vergelijkbare verzameling foto's voor andere landen beschikbaar zou zijn. Door grote aantallen foto's te vergelijken kunnen bepaalde patronen beter opvallen, of zie je juist sneller dat je op de verkeerde weg zit. Zo'n fotoverzameling van waarneming is beslist een mooi gereedschap ...
Groetsenzo, Arp (via onbeveiligde WiFi)

You know the state of computer security is dire when Qubes OS, arguably the world's most secure operating system, makes only modest claims. ("a 'Reasonably-Secure' Operating System") [J.M. Porup]