Spinnendoder of Sprinkhanendoder? >> vrouw Tachysphex cf nitidus

Gestart door John Bouwmans, juni 25, 2015, 18:32:33 PM

Vorige topic - Volgende topic

John Bouwmans

Ik zou graag willen weten welke soort dit is. Vermoed een Spinnendoder. Klopt dat en is ook te zeggen welke soort? Kreeg 'm niet goed scherp, daarom onder nog een montage bijgevoegd. Of is het een Sprinkhanendoder (Tachysphex)?
Het betreft deze waarneming: http://waarneming.nl/waarneming/view/103718439
Spinnendoder onbekend - Pompilidae indet. gezien op 2015-06-25 Amerongen - Amerongse Berg
Foto's:




bij voorbaat dank
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

wilde

#1
Tachysphex.
De spinnendoders hebben een doorlopend pronotum tot aan de tegulae. De 3 cubitaalcellen zijn ook anders van vorm.
Het zou een vrouw T. nitidus kunnen zijn, maar voor zekerheid zijn details nodig: clypeus van opzij en frontaal.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

John Bouwmans

#2
Vond de ogen anders en dacht daarom aan Tachysphex. Mijn eerste in NL. Maak er een onzekere vrouw T. nitidus van. Bedankt Albert.
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

wilde

#3
Ik fotografeerde vorige week ook een dergelijk vrouwtje en daarom herkende ik het beestje direct.
De grijze pootjes en roodbruine tarsen worden niet genoemd in de tabellen, maar die zie ik bij jouw exemplaar ook.
Ik fotografeerde ook een man en vrouw kakkerlakkendoder (Tachysphex obscuripennis). Die zijn heel wat kleuriger, vooral het mannetje.
Het zijn prachtige dieren.
Onderstaand mijn vrouwtje T. nitidus, maar dat is een studio-opname en niet vergelijkbaar met veldopnames. Die zijn bij spinnendoders en sprinkhaandoders zeer moeilijk, want het zijn zeer nerveus beweeglijke beestjes. Daarom is het al knap dat je er wat van kon vastleggen.
Ik probeer de determinerende kenmerken zo veel mogelijk ook vast te leggen. Dat vergt wel wat improvisatie en medewerking van het beestje. De clypeus is van belang en die laat ik ook nog even zien. Dikwijls gaat dat in normale houding minder goed. Als het beestje even op de rug wil blijven liggen lukt het meestal beter. Dan draai ik de foto om zoals in onderstaand voorbeeld. Het gaat me niet om een mooie foto maar een foto met het betreffende kenmerk duidelijk in beeld, zoals hier de clypeus.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

John Bouwmans

#4
Citaat van: wilde op juni 25, 2015, 19:44:56 PM
Onderstaand mijn vrouwtje T. nitidus, maar dat is een studio-opname en niet vergelijkbaar met veldopnames. Die zijn bij spinnendoders en sprinkhaandoders zeer moeilijk, want het zijn zeer nerveus beweeglijke beestjes. Daarom is het al knap dat je er wat van kon vastleggen.

Dat was inderdaad een klus. Zat op een eikenblad, maar het waaide behoorlijk en het beestje was bijna steeds in beweging. Scherp krijgen was moeilijk, maar voor mijn eerste Tachysphex in NL ben ik al lang tevreden. Ga er nog wel een keer op terug en misschien dan meer geluk en wel scherp.

Heb ze in Griekenland een paar keer gehad. Die waren ook mooier met groene ogen, maar wie weet vind ik nog meer Tachysphex in NL. Het begin is er  :) .
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

wilde

Die met groene ogen zijn dacht ik steeds de mannetjes. Dat is zo bij T. panzeri, maar ook bij T. obscuripennis.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

John Bouwmans

En jij hebt ze steeds prachtig op de foto Albert. Genieten... :)
Vriendelijke groet,
John Bouwmans

Link Topic-selectie (kweekresultaten, metamorfoses, etcetera). https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=352513.msg1937618#msg1937618

JohanvantBosch

Ik heb gisteren een geheel donkere vrouw Tachysphex gefotografeerd. Ik heb de topics langsgelopen op zoek naar informatie. Is er een sleutel voor Tachysphex? Kan iemand van jullie me daar aan helpen of ernaar verwijzen?

Als ik naar mijn (hand)foto's (nog niet uitgezocht en bewerkt, ik kan ze later toevoegen) kijk, is de clypeus gewelfd. Als ik het huidige topic lees zou dat in NL wijzen op nitidus of unicolor. Wat zijn vervolgens de kenmerken om op te letten?

Ook heb ik van de week een man Tachysphex gefotografeerd die lijkt op panzeri. Wat zijn bij die soort de kenmerken om andere soorten uit te sluiten?

wilde

De tabel van Wim Klein werkt goed, maar is al oud en geheel uitverkocht. Er is geen digitale versie van helaas.
In de tabel bij geheel zwarte exemplaren kom je uit op helveticus, nitidus of unicolor. Vergis je echter niet in panzeri, want kan het rood op het achterlijf praktisch geheel missen.
Voor de 3 genoemde zwarte soorten moet je de clypeus ook van opzij kunnen zien:
- vlak met een glimmende onduidelijk begrensde onderrand: helveticus;
- van opzij gewelfd met een duidelijk begrensde, glimmende onderrand:
  het behaarde en gesculpteerde deel is even lang als het glanzende onderste deel: nitidus
  het behaarde en gesculpteerde deel is korter dan het glanzende onderste deel: unicolor

Dan is er ook nog een kenmerk over de afstand van de achterste ocellen tov. lengte van lid 2 en 3 van de antennevlag (dat is wat verwarrend, want Wim rekent het pedicellum als 1e lid en het gaat dus om segment 3 en 4)
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

JohanvantBosch

Citaat van: wilde op juni 14, 2018, 10:06:10 AM
De tabel van Wim Klein werkt goed, maar is al oud en geheel uitverkocht. Er is geen digitale versie van helaas.
In de tabel bij geheel zwarte exemplaren kom je uit op helveticus, nitidus of unicolor. Vergis je echter niet in panzeri, want kan het rood op het achterlijf praktisch geheel missen.
Voor de 3 genoemde zwarte soorten moet je de clypeus ook van opzij kunnen zien:
- vlak met een glimmende onduidelijk begrensde onderrand: helveticus;
- van opzij gewelfd met een duidelijk begrensde, glimmende onderrand:
  het behaarde en gesculpteerde deel is even lang als het glanzende onderste deel: nitidus
  het behaarde en gesculpteerde deel is korter dan het glanzende onderste deel: unicolor

Dan is er ook nog een kenmerk over de afstand van de achterste ocellen tov. lengte van lid 2 en 3 van de antennevlag (dat is wat verwarrend, want Wim rekent het pedicellum als 1e lid en het gaat dus om segment 3 en 4)

Dankjewel, Albert! Zo fijn, iemand met zoveel kennis op het forum, zeker als een tabel niet te verkrijgen is.  B) :duim:
Ik ga eens studeren of ik er met mijn foto's uitkom en dan zal ik ze hier ook bij jullie toetsen. Anders moet ik toch terug en misschien toch verzamelen..... dat staat me nog een beetje tegen.

JohanvantBosch

Nog een aanvullende vraag, over pootkleur, iets wat ongetwijfeld niet in deze tabellen aan de orde komt (en misschien ook niet constant is). De twee goedgekeurde T. panzeri op waarneming.nl hebben deels rode poten, bij wat ik van T.nitidus kan vinden zie ik alleen maar geheel zwarte poten, op wat tarsleedjes na. Zou dat een aanvullend kenmerk kunnen zijn om panzeri uit te sluiten?

wilde

Zou best kunnen, maar de poten zijn in de tabel geen onderscheidend kenmerk, terwijl ze dat misschien wel zijn.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

JohanvantBosch

Citaat van: wilde op juni 14, 2018, 15:20:26 PM
Zou best kunnen, maar de poten zijn in de tabel geen onderscheidend kenmerk, terwijl ze dat misschien wel zijn.
OK, dankjewel!