motmuggen onderverdelen

Gestart door Weia, december 15, 2014, 14:09:43 PM

Vorige topic - Volgende topic

Weia

Gisteren had ik een specialist in motmuggen op bezoek, hij had ook een stapeltje literatuur bij zich, ik krijg nog meer. Echt tot de soort komen of zelfs tot een genus blijft veelal onmogeijk, maar je kunt verder komen dan 'motmug onbekend'. Ik had zelf al zitten puzzelen op de adering en kwam tot drie groepen, die nu met de tabellen inderdaad tot drie taxa behoren. Misschien hebben anderen hier ook iets aan:

De familie Psychodidae Motmuggen wordt onderverdeeld in drie subfamilies:
A Psychodinae, komen in en om het huis voor.
B Trichomyiinae. Deze komen wsch niet in en om het huis voor.
C Sycoracinae. Ook niet bij het huis.

Subfamilie A wordt onderverdeeld in drie tribi:
Aa Pericomini, houden vleugels meestal vlak.
Ab Psychodini, houden de vleugels meestal dakpansgewijs gevouwen.
Ac Telmatoscopini, houden de vleugels meestal vlak.

Van belang op foto's zijn de antennes/tasters (lengte antenne, vorm lidjes, aantal lidjes) en de adering, in het bijzonder de plaats van de twee vertakkingen. (De bovenste is de vertakking van R2 en R3, de onderste van M1 en M2).

Voorlopig tabelletje op mijn site: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html

Voor Nederland leuke literatuur is Boumans 2011: http://www.repository.naturalis.nl/document/555335
Ik heb ook Vaillant 1971-1985 gebruikt.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Weia

#1
Aa Pericomini, de antennelidjes zien er uit als langwerpige tonnetjes (zie rechtsonder bijgeplakte andere foto). Antenne kort (minder lang dan vleugelbreedte).

Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Weia

#2
Ab Psychodini, vleugels dakvormig gevouwen (bij dode dieren kunnen ze alle kanten opstaan...). De onderste vertakking zit behoorlijk ver richtig vleugelrand. De Antennes bestaan uit uivormige lidjes (uibol met behoorijk wat loof eraan), de laatste lidjes zijn vaak flink kleiner. Antenne lang, zo lang als de vleugel breed is.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Weia

#3
Ac Telmatoscopini, de antennelidjes uivormig, net als bij Ab. Foto is van de veel voorkomende Clogmia albopunctata. Antenne lang.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Weia

#4
B Trichomyinae: aderplaatje van internet: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Trichomyia_wing_veins.svg
Tussen de twee vorken zit maar één ader, bij de andere subfamilie twee. In Nederland volgens de lijsten maar 1 soort Trichomyia urbica

C Sycoracinae. Ook 1 ader tussen de vorken. Geen soort op de Nederlandse lijst, maar Joke heeft een waarschijnlijke Sycorax silacea op foto gezet: http://waarneming.nl/waarneming/view/41756486
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Weia

Over de genera later meer, een heel enkele soort is met redelijke zekerheid op naam te brengen.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

javanerkelens

Leuk dat je deze kennis wilt delen!
Misschien kan deze topic uiteindelijk dan even gepind worden onder: "Sleutels voor het determineren van Diptera", zodat het later ook weer even opgezocht en herlezen kan worden.
Groet,
Joke (van Erkelens)

Weia

#7
In tribus Aa Pericomini zitten 6 geslachten met 16 soorten.
Genus (Boreo)clytocerus springt eruit: bont gevlekte vleugels, eerste antennelid lang en met veel haren.

De Nederlandse lijst in Beuk 2002 bevat alleen C. ocellaris, maar Albert heeft C. splendidus gevonden: http://waarneming.nl/waarneming/view/76032625
Ik weet niet hoe je ze uit elkaar kunt houden.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Weia

#8
In tribus Ab Psychodini 3 geslachten met 18 soorten.
Genus Psychoda (15 soorten) zijn de gewone grijze soorten met dakvormig gehouden vleugels. Lijken allemaal erg op elkaar. Soms wat vleugeltekening.

P. erminea heefts stippels op de vleugels en is daardoor op foto te herkennen. Of deze correct zijn moet nog blijken: http://waarneming.nl/soort/photos/199429

P. surcoufi heeft een band op de vleugels en is ook van foto's te doen: http://waarneming.nl/soort/info/159332

P. alternata & P. lativentris worden meestal als Tinearia alternata en T. lativentris benoemd. Ze hebben donkere kwastjes aan het eind van de aders en nog een paar vlekjes middenop de vleugels.

Volgens Boumans is er maar 1 soort met 14 antennelidjes, P. albipennis. Deze wordt ook wel afgesplitst en heet dan Copropsychoda albipennis.

De naamgeving is nog erg in beweging. Onderverdeling van de Psychodini gaat vaak op grond van de afmetingen van de laatste antennesegmentjes. Fotografisch vastleggen daarvan is soms misschien mogelijk.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Weia

#9
In tribus Ac Telmatoscopini 8 genera met 20 soorten.

Clogmia albopunctata (= met witte puntjes) is een veel voorkomende, herkenbare grote soort: http://waarneming.nl/soort/info/106762 Wel een exoot.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

grunsven

Roy van Grunsven
De Vlinderstichting - Dutch Butterfly Conservation (www.vlinderstichting.nl)


harry60

#12
Is hier ook nog iets over te zeggen of blijft dit een onbekende kwa tekening lijkt hij erg veel op Clytocerus splendidus ?
Het betreft deze waarneming
http://waarneming.nl/waarneming/view/64235538
Motmug onbekend - Psychodidae indet. gezien op 2012-04-07 Rotterdam - Kooiwalbos
Foto's:


bij voorbaat dank Harry de Koning
M.Vr.Gr. Harry de Koning

Weia

Ik weet dit niet, of nog niet. Ik ben een simpel tabelletje aan het maken, voorzover het gaat.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

harry60

We wachten rustig of wie weet......
M.Vr.Gr. Harry de Koning

Weia

#15
Proefje van een tabel, ik hoop dat nog meer mogelijk is.

EDIT: iets betere versie en nu op mijn eigen site: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

paulhoekstra

groeten,
Paul

Arp

Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

thijsdegraaf

Ja inderdaad. Heel goed Weia. Ik heb nog wat op internet rondgesnuffeld, maar daar is nog steeds niet veel informatie te vinden.

Weia

Er komt een wat uitgebreider versie, maar ik moet nog tig bladzijden lezen. Wel ontdekte ik in mijn foto's weer een extra spec.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Arp

Ben hier even wat bij elkaar aan het scharrelen - vul het momenteel aan met literatuurverwijzingen uit de stukjes van Louis, voor zover die een beetje van toepassing lijken en dan eens kijken of daar PDFs bij te vinden zijn ...

@Weia: voel je vrij om daar ook dingen voor aan te dragen ;) maar doe het even in een apart berichtje, zodat we elkaar niet in de haren zitten - dan voeg ik ze later weer samen
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Weia

Citaat van: harry60 op december 18, 2014, 11:23:54 AM
Is hier ook nog iets over te zeggen of blijft dit een onbekende kwa tekening lijkt hij erg veel op Clytocerus splendidus ?
Het betreft deze waarneming
http://waarneming.nl/waarneming/view/64235538
Motmug onbekend - Psychodidae indet. gezien op 2012-04-07 Rotterdam - Kooiwalbos
Ik zou 'm op Clytocerus spec zetten, dat is in elk geval goed.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

harry60

kheb hem iedergeval aangepast, misschien word er later nog meer duidelijk.
M.Vr.Gr. Harry de Koning

Weia

Op waarneming.nl kan je maar erg kleine bestanden zetten, daarom vind je het voorlopige tabelletje (versie 3 inmiddels) nu op mijn site: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
Er gaat nog wel meer in opgenomen worden, want fotografisch kan je met geduld ook de oogbruggen vastleggen en die zijn behulpzaam bij de determinatie! Ik heb zelf nog maar twee keer die brug gefotografeerd, maar ook nog niet vaak geprobeerd. Nieuwe hobby.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Arp

Hoi Weia,

Leuk allemaal hoor - ik zal voortaan ook proberen de motmugjes die ik zie hier goed te fotograferen :)

Op je eigen site is een prima plek natuurlijk, maar je kunt voor grotere files ook Hisko vragen om deze op waarneming.nl onder het kopje "soorten" onder te brengen - wellicht als je denkt een redelijk definitieve versie te hebben?
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Weia

Versie 4 staat nu op mijn site, zie link in #23. Ondermeer soortenlijst toegevoegd met vleugelmetingen.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Weia

Ik blijk maar twee foto's te hebben waar de oogbrug goed op staat. Die wordt ook wel gebruikt bij het determineren en dan gaat het om hoeveel rijen facetjes heeft de brug, hoeveel facetbreedtes passen er tussen de oogbrugdelen (van 0 tot heel wat) en wat voor vorm hebben de brughelften. Hieronder een foto van tribus Telmatoscopini (Clogmia albipunctata) en een Pericomini spec. Bij Clogmia vier rijen facetjes, kleine kloof, rechthoekige vorm. Vergelijk met de Pericomini.



Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Weia

Vandaag zes oude waarnemingen toegevoegd, omdat ik nu iets beter weet waar het om gaat. Leuk detail: sommige soorten hebben haren op het vleugelmembraan, maar de meeste hebben alleen haren op de aders. Dat kan je hier mooi zien bij een Pericomini spec:

http://waarneming.nl/waarneming/view/96711048
Pericomini spec. gezien op 2014-10-12 Utrecht - Voordorp

Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

thijsdegraaf

#28
Dat is nog eens vergroten.

Weia

Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0