Hoofdmenu

Eikvarens 2

Gestart door ejslootweg, december 18, 2012, 16:55:26 PM

Vorige topic - Volgende topic

ejslootweg

Nu de validatie van de eikvarens weer eens onderwerp van discussie is leek het me aardig om hier een overzichtje te plaatsen van de behandeling van Polypodium vulgare en P. interjectum in de verschillende west Europese flora's. Ze zijn het grotendeels met elkaar eens, maar het is interessant te zien welke kenmerk bij de een niet genoemd worden en bij de ander wel.

Heukels (23e druk)

P. vulgare: Annulus met 10-14 verdikte cellen, door 1 onverdikte cel gescheiden van  de aanhechting van de sporangiumsteel.  0,10-0,40 m.

P. interjectum
: Annulus met 7-12 verdikte cellen, door 2-4 onverdikte cellen gescheiden van de aanhechting van de sporangiumsteel.  0,10-0,45 m.


Rothmaler (20. Auflage, 2011)

P. vulgare
:  Knorpelverbindungen zwischen dem Knorpelrand in den Fiederbuchten der mitleren Fiedern und dem Hauptnerv des Wedels meist deutlich vorhanden (Durchlicht!). Sporangien am Grund mit 1-2(-3) unverdickten Zelle (Basalzellen) und (5-)10-16(-20) verdickten Anuluszellen. Sporenlänge im Mittel (20-50 Messungen) 55-72 μm. Fiedern gezähnt-gekerbt, meist ± stumpf. 0,10-0,50 m.

P. interjectum: Knorpelverbindungen nicht vorhanden, sondern Fiederbuchten der mittleren Fiedern meist 1-2 mm vom Hauptnerv des Wedels entfernt. Sporangien größer, am Grund mit 2-5 Basalzellen u. (3-)4-12(-16) Anuluszellen. Sporenlänge im Mittel 72-89 μm. Fiedern oft gesägt u. Spitz. 0,10-0,50 m.


Flora van België, het Groothertogdom Luxemburg, Noord-Frankrijk en aangrenzende gebieden (Lambinon, 1998)

P. vulgare subsp. vulgare
: Scheurring van het sporangium meestal bestaande uit 10-14 rosbruine, 22-28 μm lange cellen met verdikte wand; meestal slechts  één kleurloze cel tussen de scheurring en de steel van het sporangium. Sporenhoopjes meestal rond. Bladen 8-40 cm lang, langwerpig-lancetvormig; toppen van de blaadjes stomp tot stomp-afgerond.

P. vulgare subsp. prionodes [ = synoniem van P. interjectum]: Scheurring van het sporangium meestal bestaande uit 7-10, bleekgele tot rosbruine, 28-35 μm lange cellen met verdikte wand; meestal 2 of 3 kleurloze cellen tussen de scheurring en de steel van het sporangium. Sporenhoopjes dikwijls eivormig-eliptisch, soms rond. Bladen 15-70 cm lang, smal eivormig-langwerpig tot eirond-driehoekig; toppen van de blaadjes stomp-afgerond tot spits. 


New Flora of the British Isles (Stace, 3rd edition)

Microscopic examination is necessary for certain identification except with extreme or very typical examples. In the hybrids all or most of the spores are empty and shriveled; plants with all or most spores full and turgid can be separated as in the key. Ten sporangia per plant should be measured to obtain mean figures.

Key:
1. Leaf-blades mostly ≤2x as long as wide; pinnae usually narrowly acute, often markedly serrate; sporangia mixed with hairs (paraphyses) which are ≥0,5 mm.        P. cambricum
1. Leaf-blades >2x (up to c. 6x) as long as wide; pinnae rounded to acute, usually subentire; sporangia without paraphyses:                      2.

2. Sori usually orbicular; mature leaves parallel-sided in proximal 1/3 – 1/2 ; annulus at yellow sporangium stage dark orange-brown, with mean of 10-14 thick-walled cells. :    P. vulgare
2. Sori usually broadly elliptic; mature leaves scarcely parallel-sided; annulus at yellow sporangium stage pale buff to golden-brown, with mean of 7-9 thick-walled cells:       P. interjectum

P. vulgare: Leaves (incl. petiole) to 25 cm, usually narrowly oblong, mostly 3-6x as long as wide with 12-30 pinnae on each side; rhizome-scales mostly <6mm, triangular to narrowly so; thickened cells of annulus 7-17 (mean per plant 10-14); 2n = 148 (tetraploid).

P. interjectum: Leaves (incl. petiole) to 40 cm, usually narrowly oblong-lanceolate, mostly 2-4x as long as wide with 12-30 pinnae on each side; rhizome-scales mostly 3,5-11 mm, triangular-acuminate to narrowly so; thickened cells of annulus 4-13 (mean per plant 7-9); 2n = 222 (hexaploid).


The vegetative key to the British Flora (Poland & Clement)

Key
-   Leaves to 45 cm; lobes to 4,5 cm, often obtuse, entire or hardly serrate, lowest pairs not reflexed and often shorter; sori maturing in summer:     P. vulgare
-   Leaves to 60 cm; lobes (2)4-7(9) cm, acute or obtuse, usually slightly serrate, lowest pairs ±reflexed, longest near middle of leaf; sori maturing summer to autumn:   P. interjectum
-   Leaves to 50 cm; lobes to 7 cm, acute, usually serrate, lowest pair reflexed; sori maturing early spring:    P. cambricum
groeten, Erik

Corryabbink

Dat Erik,
Dat is een mooi overzicht. Misschien opnemen bij de soortinformatie? Degenen die niet in bezit van de diverse flora's zijn kunnen zich dan een goed beeld vormen hoe een correcte determinatie tot stand kan komen.
met groet, Corry

"het is nooit zo donker of het wordt weer licht"

Datura

Voor de volledigheid hier ook nog de beschrijvingen uit de Flora Helvetica (4e auflage, 2007), er staat nog wel een enkel ander kenmerk ik. Vetgedrukte tekst staat daar ook vetgedrukt.

Polypodium vulgare
Blatter 10-40 cm lang, Stiel 1/2 bis so lang wie die Spreite, kahl. Spreite schmal-lanzettlich, 4-5mal so lang wie breit, bis fast auf die Spindel fiederschnittig. Abschnitte lineal-lanzettlich, abgerundet oder kurz zugespitzt, ganzrandig oder fein gezähnt. Seitennerven der untersten Blattabschnitte 1-2(-3)mal gegabelt. Sori rund, in 2 Reihen, ohne schleier. Blätter überwinternd, die neuen erscheinen im Frühsommer.

Foto uit de FH: http://www.infoflora.ch/assets/piwigo/upload/2012/06/19/20120619181406-352b75b5.jpg

Polypodium interjectum
Ähnlich wie P. vulgare aber Rhizomschuppen 4-6 mm lang (bei P. vulgare 3-4 mm). Blätter bis 70 cm lang (davon 1/4 bis 1/2 Stiel). Blattspreite eiförmig bis eilanzettlich, nur 1,5-2,5(-3)mal so lang wie breit, Abschnitte schmal-lanzettlich, allmählich zugespitzt, meist scharf gezähnt, Seitennerven der unterste Blattabschnitt 3 (2-4) mal gegabelt. Sori meist oval. Die neuen Blatter erscheinen im Spätsommer.

Foto uit de FH: http://www.infoflora.ch/assets/piwigo/upload/2012/06/19/20120619181409-6c797dd9.jpg
---------

Wat mij hierbij opvalt 1): de Annulus wordt niet eens genoemd; 2) het kenmerk van de Rhizoomschubben staat alleen hier (als je toch een blad verzameld om mee tenemen: neem ook een stukje rhizoom mee dus!); 3) dit is de enige Flora die aangeeft dat bij P.i. de bladslippen geleidelijk uitlopen in een punt, terwijl die bij P.v. meestal afgerond zijn (het verschil wat bedoeld wordt is op beide fotos goed te zien), ben wel benieuwd in hoeverre dat een betrouwbaar kienmerk is!

Dus komend seizoen alleemaal Polypodium-bladeren verzamelen!

Oja, ik heb de tekst van P. cambricum niet overgetypt, wellicht later nog eens.
Natuurlijke groeten van
Kim Lotterman

Crossbill guides

dmsoes

#3
Er zijn vooral ook relevante verschilletjes en let ook op de verwijzingen naar het gemiddelde aantal cellen. Eigenlijk is er maar 1 veilige keus: chromosomen tellen.

De top van de bladslippen is variabel, vaak zelfs aan een en dezelfde plant.

groet,


Menno


Datura

Er is ook nof een Plant Crib verschenen waarin de verschillen tussen de (3) Polypodium-soorten in tabel weergegeven zijn:

http://www.bsbi.org.uk/Polypodium.pdf

Overigens zijn er Plant Crib publicaties voorbest veel moeilijke soortengroepen:
http://www.bsbi.org.uk/identification.html
Natuurlijke groeten van
Kim Lotterman

Crossbill guides

Margreet Kwh

#5
Een informatieve vraag over optiek hierbij: welke vergroting is nodig?
Elders las ik, dat een vergroting van 40x nodig is; is dat voldoende?
Wat heb je bijvoorbeeld nodig om dit plaatje te kunnen maken:
(Bron van het plaatje: http://www.nederlandse-varenvereniging.nl/)
met vriendelijke groet, Margreet Kouwenhoven