Ach wat - ik weet niet of ik vanavond nog tijd heb en moet ook weer verder met andere dingen - ik verpest het spelletje dus maar - sorry

- - - -
Het
bovenste plaatje is meer voor de leuk als vergelijking van de grootte zoals je die in het veld grofweg aan zult treffen - normaal gesproken een dergelijk "duidelijk" verschil in grootte. Normaal gesproken dus.
Hier is een waarneming van Peter Meiniger waar hij prachtig de variatie in grootte binnen de soort (
Ada.dec.) documenteert. De erg grote dame is hier bijna 5mm - da's een hele flinke voor
Ada.dec.. De kleinste Aziaat die ik ooit gezien heb was een dood kereltje, gevonden in Hamburg, van net geen 5mm - even groot dus als die dikke
Ada.dec.-dame. Dat is ook
extreem en bovendien misschien zelfs door indroging ook heel iets gekrompen. In alle jaren dat ik Aziaatjes uitgekweekt heb (en ook wel eens de larvjes op streng minimum-dieet gezet heb) kwam er nooit zo'n kleine meer voorbij.
In 99% van de gevallen zie je dus in het veld alleen al aan de afmeting welke van de twee het zijn moet, maar er is dus een minimale kans op "afmetingsverwarring" tussen een hele dikke
Ada.dec. dame vs. een heel miezerig
Har.axy. menneke.
Het plaatje met de gestippelde versies van beide soorten (
Ada.dec. forma typica en
Har.axy. succinea) laat een paar opvallende verschillen zien. De kevers zijn op de afbeeldingen naar ongeveer dezelfde grootte vergroot/verkleind om een directe vergelijking makkelijker te maken - op foto heb je immers zelden of nooit houvast aan de daadwerkelijke afmeting.
Habitus: Als je naar linker en rechter kever kijkt zie je een verschil in vorm (de middelste afbeelding is niet eerlijk want net effe verschillend perspectief op linker en rechter helft):
Ada.dec. is langgerekter/smaller,
Har.axy. breder/boller.
Stippenpatroon: Vooraf: de gekozen
Ada.dec. is wel een tamelijk "volle" maar mist toch nog twee puntjes helemaal achteraan aan de rand van de dekschilden, ongeveer naast de achterste punten aan de naad, ik kon die even niet terugvinden tussen m'n eigen kiekjes (grote bende op een stuk of tien oude HDDs

), maar kom ze ook maar zelden tegen. Hier wat plaatjes:
foto,
foto,
foto. Dat is het maximale aantal stippen voor de forma typica; In feite had de kever dus
Adalia tredecimpunctata ofzo moeten heten, maar dat het 10-stip geworden is geeft al aan dat die laatste stipjes er maar zelden zitten en dat ook de vlek om/achter het schildje meestal niet zichtbaar is.
Desalniettemin is het verschil met
Har.axy. overduidelijk. Het meest opvallend is de vlek tussen de humerale vlek en de schildvlek (zeg maar, de "schoudermiddenvlek"), die bij
Ada.dec. in principe niet voorkomt en het hele vlekken patroon op de kont: De kontvlekken liggen bij
Ada.dec. ongeveer tussen de plek van het laatste "dwarsbandje van drie" en de kontvlek van
Har.axy.
Weinig stippen? Als je goed kijkt valt ook op dat de centrale vlekken (bovenop naast de naad) bij
Har.axy. iets verder naar voren liggen en dat het middelste vlekje aan de zijrand bij
Har.axy. net vóór het breedste punt van de kever ligt en bij
Ada.dec. precies bij het breedste punt. Dat is vooral handig om in je achterhoofd te houden voor kevers met minder vlekken - als er weinig vlekken zijn zit één van die twee er bijna altijd wel. Ook de middelste schoudervlek is bij "kale"
Har.axy.s vaak wel aangeduid, waarmee je ook
Ada.dec. zo goed als zeker uit kunt sluiten.
Patroon halsschild Dit is een hachelijke, want eigenlijk te variabel(!!), maar gemiddeld genomen heeft
Ada.dec. veel sterker dan
Har.axy. de neiging om de kattenpoot "open" te houden en tegelijkertijd wel een extra laterale vlek buiten de kattenpoot te ontwikkelen. Dat vlekje kan er bij
Har.axy. wel komen, maar meestal zit de kattenpoot dan al dicht (de beruchte "M" of "W" die voor
Har.axy. onterecht vaak als kenmerkend wordt genoemd). Het is vooral handig om naar het halsschild te kijken bij vrijwel ongevlekte exemplaren om een eventuele
Har.qua. er ook uit te kunnen pikken - die heeft namelijk behalve die laterale vlekjes ook nog extra vlekjes langs de voorrand van de kattenpoot.
Deze foto van Jan Jacobs toont prachtig hoe zo'n vrijwel ongestippelde
Har.qua. er uit kan zien - let dus op het halsschild. Dat het verwarrend is blijkt al: De foto staat momenteel als 10-stip ingevoerd maar het is een harlekijn
Koptekening Hier zijn de twee soorten wat mij betreft duidelijk verschillend - beide zijn wel wat variabel, vooral qua uitdijen van het zwart, maar het basispatroon is eigenlijk altijd nog duidelijk genoeg herkenbaar. Je kunt het op verschillende manieren omschrijven dus verzin zelf eventueel wat leuks. Ik zou ervan maken dat de zwarte band op het voorhoofd bij
Ada.dec. "gegolfd" is en bij
Har.axy. in het midden diep driehoekig is ingesneden. Verder valt op dat bij
Ada.dec. de witte rand om de ogen heel lang open blijft, vooral ook
boven het oog en dat deze bij
Har.axy. heel snel dicht zit en normaal hoogstens naast het oog heel iets wit laat zien. De toppen van de golven liggen bij
Ada.dec. centraler op de kop, c.q. verder van het oog dan de punten van de
Har.axy.-driehoek.
Let op: Bij
Har.axy. is veel vaker dan bij
Ada.dec. het gebied rond de "mond" ook zwart, maar ook heel vaak niet, daarom heb ik voor de vergelijking kevers genomen die hier wit zijn.
- - - -
Ik zie op de foto's van Jeanette dus toch een Aziaat

P.S. Sorry Twan - ik had m'n berichtje weer even weggehaald om wat taalfoutjes te corrigeren - het berichtje van Twan kwam dus origineel toen mijn "uitleg" er al stond
P.P.S. (2013) ik voeg een bijgewerkte versie van het plaatje toe, met wat lijntjes en (Engelse) tekst erin