De intrigerende Nederlandse waarnemingen van de Dwergjuffer in de jaren '90

Gestart door Taka, oktober 04, 2011, 13:34:11 PM

Vorige topic - Volgende topic

Taka

Het begon er mee dat ik op GBIF (Global Diversity Information Facility) zat te kijken naar verspreidingskaartjes. Ook maar naar de Dwergjuffer. Je kan wat inzoomen op de kaart. het blijkt dat er voor Nederland 9 waarnemingen staan. Maar daar zijn niet die twee "betrouwbare" waarnemingen bij die in de Nederlandse Libellen worden genoemd (die zijn van rond 1900).

De waarnemingen op GBIF komen allemaal uit Limnodata (een database met waarnemingen die in GBIF is opgenomen). Op GBIF zelf is geen datum van de waarnemingen te vinden. Maar de Limnodata-database is wel weer te doorzoeken op www.piscaria.nl. En als je daar gaat zoeken op Nehalennia speciosa, vindt je 9 waarnemingen gedaan tussen 1991 en 1994.

Ik weet niet wat dit betekent. Zijn dit betrouwbare waarnemingen? Kennelijk niet echt, want iedereen roept dat de Dwergjuffer al jaren niet in Nederland is waargenomen. Of zijn ze nooit bij de libellenspecialisten terecht gekomen? Of zijn ze toch afgekeurd - maar dan is het geen goede zaak dat ze toch in GBIF staan.

Weet iemand hier meer van?
(Sybe)

Weia

Mysterieus. Het is van voor de CWNO, dus daar zijn ze in elk geval niet geweest. Ik wet niet hoe je dat zoeken doet, waar was het?
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Taka

Het is inderdaad een vreemde zoekprocedure:

- Ga naar http://www.piscaria.nl/
- klik op "waarnemingen". Dat geeft eerst een popup met de meldingen dat er geen waarnemingen konden worden gevonden. Klik dat weg.
- klik op "maak een selectie". Dat geeft weer een popup, daar kan je zoekcriteria in vullen
- in het bovenste hokje selecteer "macrofauna"
- nu kan je in het hokje daaronder de soort selecteren
- dan klik je een paar keer op "volgende"
- Eerst krijg je de kaart, maar ook een knopje "toon in tabel". Dat laatste geeft de meeste info.

(Sybe)

Taka

 
   











MeetpuntcodeWatertypeKRW-watertypeXYDatumAbundantieEenheidLatijnse naamNederlandse naamBeheerderMonsternummer
WAM-ODEVILT006Meer/plasM11 - Kleine ondiepe gebufferde plassen
192100
410000
4-15-1991
7
aantal/5mNehalennia speciosaDwergjufferWaterschap Aa en Maas
52412
WF-0487SlootM01A - Zoete gebufferde sloot
186900
546550
12-1-1994
3
aantal/5mNehalennia speciosaDwergjufferWetterskip Fryslan
21928
WF-0489SlootM01A - Zoete gebufferde sloot
188030
547450
12-1-1994
3
aantal/5mNehalennia speciosaDwergjufferWetterskip Fryslan
21940
WF-0494SlootM08 - Gebufferde laagveensloten
201550
546080
12-1-1994
5
aantal/5mNehalennia speciosaDwergjufferWetterskip Fryslan
21963
WF-0497SlootM01A - Zoete gebufferde sloot
206200
549280
12-1-1994
6
aantal/5mNehalennia speciosaDwergjufferWetterskip Fryslan
21974
WF-0500SlootM01B - Niet zoete sloten (gebufferd)
170080
571850
12-1-1994
15
aantal/5mNehalennia speciosaDwergjufferWetterskip Fryslan
21984
WF-0501SlootM01B - Niet zoete sloten (gebufferd)
168900
570730
12-1-1994
15
aantal/5mNehalennia speciosaDwergjufferWetterskip Fryslan
21987
WF-0503SlootM01B - Niet zoete sloten (gebufferd)
169450
570800
12-1-1994
24
aantal/5mNehalennia speciosaDwergjufferWetterskip Fryslan
21996
WRIJ-SPB61Stromend waterR06 - Langzaam stromend riviertje op zand/klei
222730
473410
9-1-1993
1
aantal/5mNehalennia speciosaDwergjufferWaterschap Rijn en IJssel
46801
(Sybe)

Taka

Copy/paste heeft geleid tot iets enigszins leesbaars.

Mijn interpretatie:
Onderzoek is gedaan met een schepnet (Bij Limnodata gaat het om wateronderzoek). Het gaat om larven. 7 van de 9 waarnemingen zijn van 1 december 1994. Het meest waarschijnlijk is dat de larven lastig op naam te brengen zijn en dat de waarnemer niet helemaal goed uit de (meegenomen) tabel kwam.


(Sybe)

Maico Weites

Maico
Waarnemingen en foto's:
Nederland: https://waarneming.nl/users/15919/
Rest v/d wereld: https://observation.org/users/15919/

Weia

Die yn Fryslân leau ik net. Die in Overijssel is helemaal fout. Die in Brabant, daar heb ik misschien eens van gehoord, ik zal Marcel eens vragen wat ie ervan vindt. Aangezien het niet aan de grote klok is gahangen mag je aannemen dat het waarnemers zijn die de literatuur niet kennen (Geijskes en Van Tol) en dat verhoogt de foutkans nog eens aanzienlijk. Larven van dwergjuffer, tjonge!
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Taka

Maar het staat nu wel mooi in GBIF. Dat is jammer voor de betrouwbaarheid van GBIF.
(Sybe)

Maico Weites

GBIF wordt niet echt gecontroleerd toch?
Korhoender in de Noordzee staat er ook al jaren.
Maico
Waarnemingen en foto's:
Nederland: https://waarneming.nl/users/15919/
Rest v/d wereld: https://observation.org/users/15919/

Taka

Zo te lezen is het inderdaad gewoon een kwestie van de database zoals die is aan GBIF geven.

Ik zie trouwens ook dat Limnodata de mercuurwaterjuffer ook al lang had ontdekt.
(Sybe)

grunsven

Je herkent een larf van dwergjuffer volgens de meeste literatuur aan zijn formaat. Dat werkt prima als je zeker weet dat het ding volgroeid is (bijvoorbeeld een huidje). Anders ga je met een jonge Ishnura waarschijnlijk al de mist in.

Het feit dat er 24 per 5m in een niet zoete sloot zaten zegt genoeg.
Roy van Grunsven
De Vlinderstichting - Dutch Butterfly Conservation (www.vlinderstichting.nl)

Marcel_Wasscher

Al deze determinaties zijn van voor 1997. Toen kwam de relatief dure determinatie CD-ROM voor libellenlarven (Visser, 1997) uit. Veel natuurliefhebers kennen die niet maar waterschappen wel, dat blijkt ook door het feit dat er na die datum geen larven van de Dwergjuffer meer zijn gemeld. Daaruit uit blijkt dat de CD-ROM zijn uitwerking had en dat determinaties van larven van deze soort voor die datum niet serieus moeten worden genomen. Dat blijkt ook uit het bijgaande kaartje van de opgezochte locatie in Brabant: onmogelijk dat daar een larve Dwergjuffer voor zou kunnen komen.
Groet,
Marcel
Literatuur:
Visser, H. (ed.), 1997. Libellenlarven van Nederland Biodiversity centre of ETI, UvA, cd-rom.

Taka

Betekent dat dat de meldingen van de mercuurwaterjuffer van 1999 en 2001 wel serieus genomen dienen te worden. De CNWO bestond toen ook al.

MeetpuntcodeWatertypeKRW-watertypeXYDatumAbundantieEenheidLatijnse naamNederlandse naamBeheerderMonsternummer
WAM-OPEELKA450KanaalM03 - Gebufferde (regionale) kanalen
181375
402713
9-1-1999
1
aantal/5mCoenagrion mercurialeMercuurwaterjufferWaterschap Aa en Maas
52300
WRL-PMW0055SlootM01A - Zoete gebufferde sloot
175050
432400
8-6-2001
5
aantal/5mCoenagrion mercurialeMercuurwaterjufferWaterschap Rivierenland
72641
WVE-26123SlootM01B - Niet zoete sloten (gebufferd)
157450
473380
5-15-1990
1
aantalCoenagrion mercurialeMercuurwaterjufferWaterschap Vallei en Eem
35984
WVE-26151SlootM01A - Zoete gebufferde sloot
155900
472200
5-26-1983
1
aantal/5mCoenagrion mercurialeMercuurwaterjufferWaterschap Vallei en Eem
35989
(Sybe)

Marcel_Wasscher

De CWNO heeft deze waarnemingen nooit gezien of gekeurd. Ik probeerde de CD-ROM van Visser (1997) op te starten, maar die is niet compatibel met m'n huidige Windows versie. Of er bruikbare kenmerken zijn gebruikt in de tabel zou moeten worden nagegaan. Opvallend is wel dat de waarnemingen uit 1999 en 2001 door twee verschillende waterschappen zijn gedaan. Voorlopig zouden deze waarnemingen toen een code gekregen hebben 'niet geaccepteerd, wel mogelijk'. Gezien de zeldzaamheid van de soort zouden de larven echter uit de archieven moeten worden opgediept. Ik weet niet of dat allemaal de moeite is.

Groet,
Marcel

Weia

Dat zou een behoorlijk vriendelijk oordeel zijn, ik zie er niet meer in dan 'niet aanvaard'. Die ene is middenin de Waal! Als de coördinaten kloppen.
Ook hier weer: zo'n mega verstop je niet in een verder ontoegankelijke database als je de literatuur kent. En als je die niet kent zal je determinatiekundigheid ook niet zo best zijn.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Jeroen Nagtegaal

Iemand die eens een mail naar de waterschappen gaat wagen voor opheldering? Zelf helaas geen tijd om verder te mailen met de waterschappen.
Groet, Jeroen Nagtegaal
Moderator subforum Ringen

Een geringde vogel gezien of gevonden.
Meld het hier of mail naar ringonderzoek@gmail.com

Taka

Er zitten wel meer waarnemingen van bijzondere soorten in. Oostelijke witsnuit, Sierlijke witsnuit en zelfs Bronslibel
(Sybe)

Weia

En iedereen dat maar geloven? Als er zulke soorten echt zouden zitten zouden de waterschappen en dergelijke zwaar actie hebben moeten ondernemen!
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

hiskodevries

ik heb wel een ingang bij waterschap AA en maas
wat willen jullie weten ?
Was getekend Hisko de Vries.

Wil je een fotovraag stellen op het forum lees dan dit eerst https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=452369.0

ronald

in Friesland hebben we zoiets ook al eens gehad. we kregen lijsten van het waterschap van larvenonderzoek. erg veel lantaarntjes en grote roodogen, maar zo nu en dan ook dwergjuffers zomaar in boerensloten. ven en noordse glz werden ook op erg rare plekken gevonden. dat soort lijsten kunnen allemaal zo geprullebakeerd worden...
groeten, Ronald van Seijen

ewoudploeg

Ik had dit inderdaad een jaar of wat geleden ook gehoord. Ik denk dat men onvolgroeide beesten in de hand heeft gehad, waarbij bepaalde kenmerken zich nog niet afdoende hadden ontwikkeld om tabellen voor volgroeide larven nuttig te kunnen gebruiken (bijvoorbeeld het aantal borstelharen op het vangmasker, dat bij de Dwergjuffer (en Koraaljuffer) 1 bedraagt en bij andere soorten een paar meer). De beschikbare tabellen zijn evenwel vaak wel gebasseerd op volgroeide dieren, waardoor een misser snel is gemaakt. Dat mensen dan niet beseffen dat ze ernaast zitten is wel heel raar. Blijkbaar heeft erg onkundig volk zitten determineren. Jammer!
Ewoud
www.cbrochard.com/exuviae
http://www.flickr.com/photos/ewoudploeg/

David Tempelman

Bij de waterschappen en bureau's die in hun opdracht werken, en ook Rijkswaterstaat, worden enorme aantallen monsters verwerkt. Daarbij zitten ook libellenlarven.  Er werden en worden natuurlijk nog steeds determinatiefouten gemaakt. Door de een meer dan door de ander. Nehalennia is een typisch voorbeeld. Het heeft er ook mee te maken, dat niet alle analisten de koppeling leggen tussen de larve en wat er rondvliegt ofwel ze hebben daar geen belangstelling voor. Bij de schietmotten/kokerjuffers speelt hetzelfde. De waarnemingen zijn niet gevalideerd; sommige delen van het land zijn traditioneel goed doordat er langdurig zeer goede analisten zaten, in andere regio's is dat minder het geval.
Limnodata is m.i. toch heel waardevol, m.n. wegens de achterliggende chemische data en m.n. voor de algemene soorten, maar je kunt niet alle m.n. zeldzame waarnemingen vertrouwen.
Het zou mooi zijn, als vanuit de libellen-zeldzamesoorten-commissie een signaal wordt afgegeven aan Limnodata dat het nodig is om de database te schonen, valideren enz.


met vriendelijke groet,
David

Weia

Citaat van: David Tempelman op oktober 06, 2011, 08:20:57 AM
Het zou mooi zijn, als vanuit de libellen-zeldzamesoorten-commissie een signaal wordt afgegeven aan Limnodata dat het nodig is om de database te schonen, valideren enz.
Goed idee, ik geef het door.
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0