Zeldzame waarnemingen

Gestart door Freek Verkerk, juni 24, 2005, 03:28:37 AM

Vorige topic - Volgende topic

Freek Verkerk

Hi,
Ik kijk altijd even bij de waarnemingen van zeldzame zoogdieren/ Wat mij opvalt is dat er veel marters worden waargenomen. Als er zoveel worden waargenomen zijn die zo langzamerhand toch niet meer zeldzaam!
Het lijkt mij logischer om waarnemigen zeldzaam te noemen als die nieuw zijn in een provincie, of als het de eerste 5 zijn in Nederland.
De eerst waterspitsmuis, de eerste Muntjak, De eerste Galloway, de eerste Tuimelaar, bultrug, vleermuis, maar niet de 10-de boommarters of elke dag dezelfde visotter.
Dat is een erg eenzijdige kijk op de zaak.
B)  
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

Pim

Dag Freek,

Gedeeltelijk ben ik het met je eens, wat mij betreft zijn er wel meer zoogdiersoorten die redelijk zeldzaam zijn te noemen.

Maar om de eerste Galloway te vermelden lijkt me onzin, dit is als het ware een soort huisdier (natuurlijke grasmaaimachine) en derhalve niet wild te noemen.

Volgens mij moet je de zeldzaamheid van de soort als uitgangspunt nemen.
Dus diverse muizensoorten, marterachtigen en poema's komen hiervoor in aanmerking.

vriendelijke groet,

Pim Julsing
met vriendelijke groet,

Pim Julsing

natuurverslaving.nl

Freek Verkerk

Pim,

De zeldzaamheid van een soort is ook een vaag begrip. Soorten kunnen in de hele wereld vrij algemeen zijn, maar in Nederland heel zeldzaam.

Zo staat er vaak bij een soort dat deze "vrij algemeen" is terwijl er bij waarnemingen maar een paar zijn ingevoerd. Concrete voorbeelden zijn:
Franjestaart; 2 waarnemingen
Gewone dolfijn; 2 waarnemingen
Noordse Woelmuis; 4 waarnemingen.
Terwijl van de Boommarter 21 waarnemingen zijn!!!

Ik heb een aantal waarnemingen opgezocht die wat mij betreft zeldzaam zijn. Onder ander een van jou zelf!
15-4-2005   Wasbeerhond (nest!)
20-5-2005   Eikelmuis
2005 - 06- 03 Noordse Woelmuis (van Pim)
2005 - 05 - 26  Dwergmuis
2005 - 05 - 10 Dwergspitsmuis

Ik denk dat het goed is om zeldzame waarnemingen apart extra te vermelden!
Maar dan moeten we voor de zeldzaamheid uitgaan van het aantal waarnemingen dat bij ons zelf is gemeld.
Dus soorten met meer dan 20 Waarnemingen zoals de Boom marter zijn dan niet meer zeldzaam! Ook de rode lijst lijkt me geen goed uitgangspunt, want daar staan soorten op als het damhert, met tig waarnemingen, en sommige zeldzame soorten staan er niet op.

Volgens mij is wat er gezegd wordt bij "voorkomen" zelfs ronduit fout. Bij Muntjak staat bijvoorbeeld "Vrij algemeen" en van deze soort is het nog maar de vraag of deze al "gevestigd" is.
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

gardensafari

Ja, met het begrip zeldzaam kom je niet ver. Als een soort in Nederland alleen op de Veluwe voorkomt, staat hij vaak bekend als 'zeldzaam'. Als je op Texel woont is hij helemaal niet zeldzaam, want je krijgt hem nooit te zien, maar woon je op de Veluwe dan kan het zijn dat je er bij wijze van spreken over struikelt. Hetzelfde geldt voor de tamelijk exotische Zuid-Limburgse fauna.
Om zout-op-slakkenleggers even voor te zijn: met name vliegende beesten kunnen wel eens gaan zwerven, dus voor hen gelden andere normen.
Kortom: zeldzaam is een zeer relatief begrip, dat met het biotoop kan veranderen.

Groetjes,

Hans
Groetjes,

Hans Arentsen
www.gardensafari.nl

Hoezo geen idealen? Ik wil een heleboel mensen verbeteren.

han.endt

CiteerTerwijl van de Boommarter 21 waarnemingen zijn!!!
Kan ik me wel voorstellen. Ik woon op de Veluwe en hier is de boommarter vrij gewoon. Ik zie ze wel eens en ook van anderen, waarvan ik weet dat ze een boommarter kunnen herkennen, hoor ik dat ze ze vrij regelmatig zien. Een boommarter valt nou eenmaal meer op dan een franjestaart of een noordse woelmuis. En hoe groot is de trefkans op een gewone dolfijn. Ook denk ik dat marters e.d. al vrij gauw door enthousiaste 'gelegenheidswaarnemers' worden gemeld, terwijl naar b.v. franjestaarten door kenners gericht gezocht moet worden. De soort is niet eens goed herkenbaar met een batrecorder.
Op die mannier kan je volgens mij heel moeilijk de ene soort met de andere vergelijken.

Han

Pim

De zoogdierensoortenlijst moet ook een keer herzien worden qua zeldzaamheid.
Er staan nu diverse zeldzame soorten op vrij algemeen.

gegroet,

Pim Julsing
met vriendelijke groet,

Pim Julsing

natuurverslaving.nl

Freek Verkerk

Pim,
ok,
Ik vind dat Damhert van jou in het Gooi ook zeldzaam!
In iedergeval heel bijzonder!


B)  
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

Pim

Dat damhert in het Gooi is ook bijzonder, maar of zoiets in het rood moet is discutabel, dat dier komt natuurlijk gewoon van de plaatselijke kinderboerderij.

gegroet,

Pim J.
met vriendelijke groet,

Pim Julsing

natuurverslaving.nl

Freek Verkerk

Over dat Damhert.
Ik weet niet zeker of hij van een kinderboerderij komt. Een damhert staat op de rode lijst. Dat is een beschermde diersoort.
Mogelijk mag niet iedereen dieren van de rode lijst in tuinen, parken of kinderboerderijen houden. Daar zijn regels voor denk ik. Ik weet ook niet hoever dat gaat. En niet iedereen houdt zich natuurlijk aan regels.
Op mijn lijstje staat nog dat ik dat eens ga uitzoeken. Maar vandaag niet meer.
Een medewerker van Natuurmonumenten zal hem wel ergens hebben meegenomen en bij hun eigen kantoor uitgezet hebben.
;)  
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

Marianne

Ik ben heel benieuwd of een bescherm dier zoals het Damhert idd niet als "huisdier" gehouden mag worden. Op de Veluwe zie je heel vaak bij huizen (weliswaar meestal met een grote tuin) een groepje damherten.
Ik hoop dus, Freek, dat je er binnenkort aan toe komt om dit uit te zoeken.
groet,
Marianne Cramer

han.endt

Moet een ingevoerde soort als het Damhert op een rode lijst of op een lijst met zeldzaamheden? Het Damhert is niet inheems, maar komt uit Azië.

Han.

Pim

Freek, elke zichzelf overschatende yuppenboederij in Nederland heeft wel een clubje damherten, het is gewoon een exoot.

Wel zijn er op diverse plekken in Nederland populaties ontstaan van wel honderden exemplaren die al tientallen jaren in het wild overleven (o.a. Amsterdamse waterleidingduinen).

Damhert is in Nederland toch geen beschermde diersoort?
met vriendelijke groet,

Pim Julsing

natuurverslaving.nl

Freek Verkerk

Dames en heren
Voor uw iinformatie: de rode lijst van zoogdieren

Het damhert staat er werkelijk op!

Ik snap de logica ook niet. Ik probeer er ook nog achter te komen waarom een bepaalde soort erop staat en waarom niet. Eerst zou ik er dan achter moeten komen wie die lijst maakt. Dat is de minister van Landbouw etc. Maar voor hem natuurlijk een ambtenaar (beleidsmedewerker of zo).
Als deze ambtenaar of zn collega dit leest; hierbij het verzoek om in het kader van de openheid van bestuur aan te geven waarom een soort op de rode lijst staat.
Welke criteria worden gehanteerd en wat zijn de meetresultaten etc.

Met belangstelling zie ik uw reactie tegemoet
Hoogachtend
etc.

B)  B)  B)  
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

Freek Verkerk

Hi,

Nog een overzicht met de beschermingsmaatregelen voor het Damhert.
Beschermde positie Damhert

Voorzover ik het begrijp staat daarin dat je geen Damhert in een kinderboerderij mag houden. Zie artikel 9;
Artikel 9
Het is verboden dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, te doden, te verwonden, te vangen, te bemachtigen of met het oog daarop op te sporen.

Ik heb begrepen dat de herten die je in dit soort kinderboerderijen en parken ziet vaak Sikaherten zijn, waarvan er mogelijk ook al enkele ontsnapt zijn natuurlijk.

Misschien was dat dier in het Gooi achterafgezien helemaal geen damhert, maar een sikahert.
:rolleyes:  
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

Rick van der Weijde

Het Damhert is zo'n beetje de meest gehouden hertensoort in Nederland (ik kan mij niet beter verwoorden dan Pim dat al gedaan heeft). Een belangrijk woord in je eigen zin zal zijn 'inheems'.

Groet,
Rick van der Weijde
Corotauria Nature Photography

Freek Verkerk

hi,
Misschien is dat inderdaad het punt. Is het damhert inheems? Volgens mijn bronnen (het internet) is het Damhert door de romeinen in deze (onze) streken ingevoerd. Dus NIET INHEEMS.
Vreemd is dat het door de overheid (onze minister) wel op de lijst gezet is van INHEEMSE beschermde diersoorten. (De rode lijst). Waarschijnlijk denkt onze minister wel dat het een inheemse diersoort is.

De romeinen waren hier plusminus 2000 jaar geleden en in damhertengeneraties gerekend hebben we het dan ook over een 200 a 500 generaties geleden.
Als je maar lang genoeg teruggaat is natuurlijk elke soort niet inheems. Sinds de ijstijden is bijna alles hier nieuw. En of een soort hier nu uit zichzelf gekomen is, of geholpen is maakt dan ook minder uit.

Een tweede vraag is of de soort bedreigd is en beschermd moet worden. Ook dat is bij het Damhert volgens mij niet het geval. Zonder natuurlijke vijanden (buiten de mens) breidt de soort zich volgens mij uit en moet via de jacht binnen de perken gehouden worden. Dus een positie op de rode lijst is vreemd. Eigenlijk alleen verklaarbaar omdat het een groot zoogdier is.

Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

Freek Verkerk

Misschien moet ik hier een nieuw item van maken, maar het past ook wel onder dit kopje, dus vandaar.

Volgens mij zijn er van de volgende zoogdieren geen waarnemingen (ingevoerd).
Komen ze niet meer in Nederland voor?
Blauwe Vinvis
Brandts Vleermuis
Grijze Grootoorvleermuis
Grote Bosmuis
Grote Hoefijzerneus
Hazelmuis
Kleine Dwergvleermuis
Kleine Hoefijzerneus
Mopsvleermuis
Ondergrondse Woelmuis
Tweekleurige Bosspitsmuis
Vale Vleermuis
Veldspitsmuis
Walrus
Nerts
Wolf
Ringelrob
Sikahert
Wasbeer
Noordse vleermuis
Wie doet de eerste waarneming?  
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

paulhoekstra

Ik ben net terug uit Zuid-limburg van een zoogdierenkamp met de NJN. Daar hadden we op een paar lokaties Brandts Vleermuizen gevangen (ik was helaas telkens op een andere excursie)
groeten,
Paul

marcel123

#18
Citeergevangen
Met vergunning en mistnetten?

Citeeringekorven vleermuis bij Gulpen
Brandts vleermuizen bij Cadier & Slenaken.

HuntingFreak

oke ..  de wilde kat staat NIET op de rode lijst . .? :blink:  
Wilco Steenman

Freek Verkerk

De wilde kat staat niet op de rode lijst.

Nee, waarschijnlijk omdat men denkt dat hij niet in Nederland voorkomt. Of zich hier in ieder geval niet voortplant. Anders kun je tenslotte de giraffen ook wel op de Nederlandse rode lijst zetten.
Of de panda's, de neushoorns etc.

De wolf staat er ook niet op.

Bepaalde soorten (zoals de wilde kat en de lynx) zitten in Nederland aan de grens van hun verspreidingsgebied. Criteria voor de rode lijst is dat ze in een bepaald gebied zich moeten voortplanten om bedreigd te zijn. Als de soort hier is uitgestorven zoals de wolf, kan deze van de lijst worden afgevoerd.

Ik denk dat ook de visarend en de zeearend niet op de rode lijst staan.

En de monicksgier.
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

HuntingFreak

De ondergrondse woelmuis is al vaker gesignaleerd op de Utrechtse heuvelrug -_-  
Wilco Steenman

RWester

Hallo!

Grote Bosmuis zit nog steeds in Z-Limburg. Tijdens één van de muizenonderzoeken die ik heb gedaan, ik geloof dat deze was in '93, met de NJN en JNM, kwamen we er achter dat de Grote Bosmuis zelfs nog noordelijker in Limburg voorkomt(kwam?) dan toen verondersteld.

Van de Wasbeer weet ik dat er waarnemingen in Twente en Achterhoek zijn gedaan, onder andere uit eerste hand.

Voor de overige soorten zal ik weer eens door m'n waarnemingenboekjes lopen...
(Pfieuw!)

M.vr.gr.

Remco Wester
Met vriendelijke groet,

Remco Wester


Freek Verkerk

hi,

Van het lijstje van zoogdieren zonder waarnemingen van 9 Juli 2005 zijn nu 3 maanden later al gelukkig een aantal waarnemingen.
CiteerBlauwe Vinvis
Brandts Vleermuis
Grijze Grootoorvleermuis
Grote Bosmuis
Grote Hoefijzerneus
Hazelmuis
Kleine Dwergvleermuis
Kleine Hoefijzerneus
Mopsvleermuis
Ondergrondse Woelmuis
Tweekleurige Bosspitsmuis
Vale Vleermuis
Veldspitsmuis
Walrus
Nerts
Wolf
Ringelrob
Sikahert
Wasbeer
Noordse vleermuis

Inmiddels kunnen we hiervan de volgende wegstrepen:
Grote bosmuis: 2 waarnemingen bij Baarn.
Ondergrondse Woelmuis: 2 exemplaren bij Doorn.
Ringelrob: 3 waarnemingen uit externe bron!
Veldspitsmuis: 8 waarnemingen door het hele land!
Walrus: 1 waarneming van 98 van Ameland
Wasbeer: 1 waarneming.

Blijft dus nog niet waargenomen (bij ons):
Blauwe Vinvis
Brandts Vleermuis
Grijze Grootoorvleermuis
Grote Hoefijzerneus
Hazelmuis
Kleine Dwergvleermuis
Kleine Hoefijzerneus
Mopsvleermuis
Nerts
Noordse vleermuis
Ringelrob
Sikahert
Tweekleurige Bosspitsmuis
Vale Vleermuis
Wolf
Dus nog werk voor de mannen met de batdetectoren!
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

RWester

Hallo allemaal,

A  Grote Bosmuis-waarnemingen bij Baarn vind ik zeer dubieus, aangezien deze soort alleen in Zuid-Limburg voorkomt. Ik heb onderzoek naar deze beesten gedaan (zal t.z.t. deze waarnemingen invoeren) en toen kwamen we er achter dat de Grote Bosmuis zelfs iets noordelijker zat dan veronderstelt, maar dan blijft dit nog net boven Gulpen e.o. Ook de zoogdieren-atlas meldt geen losse waarnemingen in de rest van het land.

B  Nerts komt alleen ontsnapt uit gevangenschap in Nederland voor, zelfs niet uitgezet voor de jacht of zo (niet interessant).

Van de overige soorten die je noemt, zitten soorten die wel tijdens een onderzoek zijn waargenomen, maar niet op Waarneming.nl worden ingevoerd.

C Van de zeldzamere vleermuizen weet ik dat andere mensen, vaak NJN-ers en JNM-ers ze wel hebben gezien in Nederland. Welke precies weet ik niet meer

Ze kunnen dus wel in de soortenlijst (als ze er al niet staan, heb niet gecheckt), het is alleen wachten tot iemand een keer een waarneming er van invoert.

CiteerCriteria voor de rode lijst is dat ze in een bepaald gebied zich moeten voortplanten om bedreigd te zijn.

CiteerIk denk dat ook de visarend en de zeearend niet op de rode lijst staan.

Die broeden hier dus niet. Ze kunnen wel op de Europese Rode lijst staan (niet gecheckt).

CiteerEn de monicksgier

Deze snap ik niet, dan zouden alle eenmalige of zeldzame beesten ooit gezien in Nederland er op kunnen.

Met vriendelijke groet,

Remco Wester
Met vriendelijke groet,

Remco Wester


Freek Verkerk


CiteerDeze snap ik niet, dan zouden alle eenmalige of zeldzame beesten ooit gezien in Nederland er op kunnen.

Aanvankelijk dacht ik dat als dieren zeldzaam zijn, dat ze dan ook (automatisch) bedreigd zijn. En dat ze op een (DE) rode lijst zouden moeten staan.

Dat klopt niet want juist dat ze hier voorkomen betekend bijvoorbeeld in het geval van de slechtvalk, dat ze het goed doen en geen bescherming behoeven.

Dus lage aantallen betekend niet dat een soort beschermd hoeft te worden. En hoge aantallen betekend dus ook niet dat een soort het goed doet.

Het is ook een beetje een subjectief geheel. De logica van de rode lijst is niet altijd direct duidelijk. Hier is al genoemd het damhert.

Een soort die niet beschermd is mag je ook niet zomaar afschieten, of wegjagen. Het ligt niet allemaal zo eenvoudig.

Neem bijvoorbeeld de zwarte rat; Die wordt ernstig bedreigd, maar ook bestreden.

B)  
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

marcel123

#26
CiteerDus lage aantallen betekend niet dat een soort beschermd hoeft te worden. En hoge aantallen betekend dus ook niet dat een soort het goed doet

Een zeldzame soort die stabiel voorkomt op twee of drie plekken hoeft niet op de rode lijst: de soort is niet bedreigt. Een soort als de huismus die de afgelopen 40 jaar is gehalveert in aantal is wel bedreigt. Het gaat niet om de absolute aantallen maar om de trend: is die negatief.

CiteerCriteria
Een belangrijk criterium is dat een soort na 1900  minimaal 10 jaar achtereen in Nederland gebroed moet hebben. Bij het bepalen van de mate van bedreiging is verder gekeken naar een combinatie van trend (achteruitgang in aantal broedparen en verspreiding) én zeldzaamheid (aantallen en verspreiding nu). 
Om de trend te bepalen wordt het aantal broedvogels dat in 1960 aanwezig was, als referentie aangehouden. Om op de Rode Lijst te komen moet bij de algemenere soorten meer dan 50% achteruitgang zijn vastgesteld, voor zeldzamere soorten 25%. Lees