Iets erg kleins luis-achtigs? met erg mooi getekende vleugels (= stofluis)

Gestart door Botervlieg, juni 28, 2011, 21:55:59 PM

Vorige topic - Volgende topic

Botervlieg

Hallo allemaal,

Ik vond vanmiddag dit mooie beestje op de muur van mijn balkon.
Het was érg klein. Kleiner dan bijv een bladluis met vleugels of een volwassen bladluis.

Heeft iemand een idee wat het is en hoe het heet?

http://waarneming.nl/waarneming/view/55374434
Insect (overig) onbekend - Insecta indet. gezien op 2011-06-28 Haarlem




Groetjes, Marleen

Arp

Hoi Marleen,

Een Stofluis (dus geen "Luis", maar eigen orde Psocoptera). Loop eens door deze sleutel heen ;)
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Botervlieg

Hallo Arp,

Dank je wel voor je tip.

Ik vind het een lastige omdat op de plaatjes de tekening scherp is en bij "mijn" luis niet erg.

Ik kies eerst voor: Wings longer than abdomen
Daarna denk ik Barkfly, omdat ik aan de bovenste helft van de vleugel twee driehoeken zie, die lijken op het plaatje bij barkfly.

En daarna strand ik eigenlijk....

Zat ik tot dusver wel goed of was ik al meteen verdwaald?

Groetjes, Marleen

Arp

Hoi Marleen,

Ja, sorry - ik had het zelf niet geprobeerd maar had zomaar aangenomen dat je daar wel doorheen zou rollen, misschien meer/grotere foto's.

Is inderdaad slecht/niet te zien. Je zou op deze pagina uit moeten komen, maar vanaf die ene foto lukt dat niet.

Voor de "valsspelers" hebben ze ook een gallery natuurlijk  ;D
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Botervlieg

Oke Arp.

Ik denk nu dat het Loensia variegata is.

Site zet ik in m'n favorieten, komt vast nog eens van pas.

Groetjes, Marleen

Arp

Hoi Marleen,

Dat is het risico met (incomplete) fotoverzamelingen. Van wat er in hun "gallery" staat zou je inderdaad op die soort komen, maar als je de sleutel doorloopt vanaf deze pagina zie je dat er twee zijn die in aanmerking komen en kennelijk alleen op genitaal zeker onderscheiden kunnen worden: variegata en pearmani. Ik meen me te herinneren dat v. wel de algemenere soort is, maar goed, dat zegt ook zo goed als niks.

Op wrn kun je van die twee alleen variegata invoeren - dan zou ik er een onzekere van maken.

Misschien dat pearmani ook een keer aangemaakt moet worden, maar wellicht is het een betere optie om de huidige "soort" variegata op wrn om te dopen in Loensia variegata/pearmani. Ik neem in elk geval sterk aan dat de meeste niet genitaal gecontroleerd zullen zijn.

JeeWee ??!??
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

Ach wat,

Ik heb het maar gewoon aangevraagd ...

Als dat erdoor komt kantie natuurlijk op zeker blijven staan ;)
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

jeeweevz

Tja Arp, je hebt het eigenlijk allemaal al gezegd. Maar in het geval er exemplaren verzameld worden en op genitaal worden gedetermineerd is het toch wel handig om de soorten er beide op te hebben staan.
Ik zou het ook op een onzekere Loensia variegata houden.
Groeten,

Jan Willem van Zuijlen
Coordinator EIS-werkgroep Opomyzoidea

jack_windig

Er is een prachtig Zweeds boek uit met uitgebreide tabellen, tekeningen, foto's en beschrijvingen van stofluizen en daar worden nog wat meer aanwijzingen gegeven om L. pearmani en L. variegata te onderscheiden. De vleugel bij L. pearmani is over het algemeen donkerder en bij L. variegata lichter, bovendien zijn sommige aderen bij L. variegata afgezet met donkere vlekken, terwijl alles veel egaal donkerder is bij L. pearmani. Bij deze kenmerken staat wel 'over het algemeen' of 'bijna altijd', dus er zal wel wat overlap zijn. Met deze kenmerken zal het beestje van Marleen waarschijnlijk wel L. variegata zijn. Helemaal zeker ben je als je het genitaal gaat bekijken en gelukkig hoef je niet altijd bij stofluizen het beestje daarvoor open te peuteren.
Ikzelf heb nooit een L. pearmani gezien, en heb geen idee of die algemeen is of zo. Het grote probleem is dat er nauwelijks mensen in Nederland naar stofluizen kijken, dus is er eigenlijk nauwelijks iets bekend over de zeldzaamheid of algemeenheid van de soorten.

jeeweevz

@Jack: Ik had de extra informatie in het Zweedse boek ook al gezien, maar vond dit te vaag om er echt iets mee te kunnen.
Ik zou het dus nog steeds op een onzekere L. variegata houden  :)
Groeten,

Jan Willem van Zuijlen
Coordinator EIS-werkgroep Opomyzoidea

jack_windig

Citaat van: JeeWee op juni 30, 2011, 11:14:19 AM
@Jack: Ik had de extra informatie in het Zweedse boek ook al gezien, maar vond dit te vaag om er echt iets mee te kunnen.
Ik weet niet of je het Zweeds ook kan lezen, maar in de Zweedse beschrijving van de soorten zijn ze iets stelliger dan in de Engelse tabel. Toch blijft het staan dat je op grond van de vleugelkenmerken de twee soorten niet met 100% zekerheid uit elkaar kan houden. Ik vermoed dat dit zo'n geval is waarbij er overlap tussen de soorten zit en de kenners op den duur wel zonder genitaal kunnen zien of een dier zeker de een of de ander is, of dat het in het grijze gebied zit, maar zo lang je niet veel ervaring hebt met beide soorten het altijd onzeker is.

Citaat van: JeeWee op juni 30, 2011, 11:14:19 AM
Ik zou het dus nog steeds op een onzekere L. variegata houden  :)
Ja, ik ook, maar wel met de opmerking dat L. variegata waarschijnlijker is dan L. pearmani

Arp

#11
Citaat van: JeeWee op juni 29, 2011, 19:25:40 PM
Maar in het geval er exemplaren verzameld worden en op genitaal worden gedetermineerd is het toch wel handig om de soorten er beide op te hebben staan.
Ja, tuurlijk - ik denk een beetje langs de lijnen van de Sialis cf. lutaria danwel Cantharis obscuara/paradoxa constructies die we hebben.

Zodra één of meer van de "echte" soorten via genitaal gedetermineerd wordt kan die natuurlijk aangevraagd worden. Je kunt dat ook nu alvast doen natuurlijk. Maar de beesten die er nu staan zijn niet genitaal gedetermineerd dus zouden je de huidige soort om kunnen zetten naar de verzamelsoort zonder dat het probleme oplevert - sterker nog het zou domweg correcter zijn.

In dit specifieke geval staat of valt het een beetje met de betrouwbaarheid van de aanvullende kenmerken die Jack noemt. Dan is het dus de vraag of, indien we beide soorten zouden hebben en een verzamelsoort, je op basis daarvan een beest weg zou zetten als variegata "onzeker" of als verzamelaar?

Ik vind alles best, maar momenteel ontbreekt er een soort en staan een paar waarnemingen in de andere soort op zeker, terwijl je je af moet vragen hoe terecht dat is.

P.S. Ik heb net geantwoord op een scherm dat ik sinds gisteren open had staan  :rolleyes:
Denk dat Jack wel een punt heeft dat een specialist ze (heel?) misschien van foto (zeker??) uit elkaar zou kunnen houden. Maar het is dan wel de vraag wat waarnemers ermee gaan doen. Als beide soorten er zijn gaan mensen ze invoeren en op "zeker" zetten, daar kun je vergif op innemen. Dan wordt het later wel lastig om kaf van koren te scheiden. Er zou  minimaal een waarschuwing moeten komen bij het invoeren (naar analogie van de waarschuwing die je krijgt op een  zeldzame soort):
CiteerDeze soort kan alleen op genitaal zeker van de zustersoort onderscheiden worden; Indien geen genitaalonderzoek verricht is dan invoeren onder de verzamelsoort
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Arp

In feite komt hier weer de riedel om de hoek kijken die ik al vaker heb aangedragen (zie o.a. hier en hier).

Men zou per soort uit meer zekerheidscategoriën moeten kunnen kiezen:

  • Waarnemer denkt dat het wel eens deze soort zou kunnen zijn, maar kent de soort/diergroep niet goed.
  • Waarnemer denkt, van foto of veldobservatie, dat het waarschijnlijk deze soort is.
  • Waarnemer houdt deze soort voor de meest waarschijnlijke optie van de groep sterk gelijkende zustersoorten.
  • Waarnemer heeft de soort zelf gedetermineerd door genitaal of andere kenmerken die zeker uitsluitsel geven te controleren (meestal: exemplaar verzameld)
  • Expert/determinator houdt deze soort voor de meest waarschijnlijke optie van de groep sterk gelijkende zustersoorten.
  • De soort is van foto door expert/determinator  gedetermineerd als vrijwel zeker (Met URL en/of naam expert erbij)
  • De soort is van foto door expert gedetermineerd als 100% zeker (Met URL en/of naam expert erbij)
  • Exemplaar opgestuurd naar expert en als 100% zeker gedetermineerd (Met naam expert erbij)
Dit is maar een opgegooid balletje en zou nog verfijnd moeten worden.

In het verlengede hiervan, danwel als onderdeel ervan, of zelfs als je er niets van overneemt:

Bij elke waarneming hoort onlosmakelijk de naam vermeld van degene die de determinatie gedaan heeft.

Daar zou een standaard (verplicht) veld voor moeten zijn. Dit is niet alleen noodzakelijk/duidelijk voor de kwaliteit van de waarneming, maar ook gewoon "netjes" t.a.v. de determinator. Maar ook dan moet je wel genuanceerd(er dan nu) duidelijk kunnen maken hoe er gedetermineerd is en hoe zeker de determinator zich wilde uitspreken.

Voor het concrete geval zou je met zo'n systeem de beesten best als variegata in kan voeren. In de huidige situatie is het onduidelijk op basis waarvan een waarneming op "onzeker" zou worden gezet. Is het onzeker omdat de waarnemer vermoed dat het wel eens zoiets als een Loensia willekeurigwat zou kunnen zijn of omdat de waarnemer dat Zweedse boek kent en op basis daarvan voor een iets onzekere L. variegata besluit?

In de huidige situatie vind ik dan een verzamelsoort een betere/duidelijker optie voor het gros van de waarnemingen.

Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

jeeweevz

Tja, Arp, je hebt wel goede argumenten. Met deze uitleg zou ik me wel in de verzamelsoort kunnen vinden.

Wat betreft het Zweedse boek moet ik nog toevoegen dat er uit weer andere literatuur blijkt dat de vleugeltekening van L. variegata nogal variable kan zijn. Wat het er allemaal niet makkelijker op maakt. Ik zou een determinatie alleen op vleugeltekening niet als betrouwbaar beschouwen in ieder geval.
Groeten,

Jan Willem van Zuijlen
Coordinator EIS-werkgroep Opomyzoidea

nielsyese

Ik zou voorstellen om Loensia variegata/pearmani aan te maken en de huidige waarnemingen bij L. variegata in deze verzamelsoort te wijzigen. Een cf-constructie lijkt me in dit geval geen optie: De betrouwbaarheid van de aangevoerde kenmerken is onbekend, en dan zou je eigenlijk voor beide soorten een cf. moeten hebben.
Met vriendelijke groet, Niels-Jan Dek

jack_windig

Citaat van: Pudding4brains op juni 30, 2011, 12:43:42 PM
Men zou per soort uit meer zekerheidscategoriën moeten kunnen kiezen:

       
  • Waarnemer denkt dat het wel eens deze soort zou kunnen zijn, maar kent de soort/diergroep niet goed.
  • Waarnemer denkt, van foto of veldobservatie, dat het waarschijnlijk deze soort is.
  • ...
Bij de paddestoelen is zoiets al aanwezig: onder kleed kan je kiezen uit veldwaarneming, microscopisch gecontroleerd etc. Je zou dit per soortgroep moeten hebben: voor vogels moet je natuurlijk geen categorie microscopisch gedetermineerd hebben. Ook zou het niet onder kleed moeten vallen. Bij paddestoelen is dit verder een loze categorie, maar bij andere groepen natuurlijk niet.

Een vakje determinator is zeker een wens. Volgens mij heeft Han Endt het ook al eens aangekaart. Als een museum bijv. zijn collectie zou willen invoeren in waarneming.nl dan kan dat niet ontbreken. Zo'n vakje kan standaard staan op 'waarnemer' zodat je niet altijd weer hoeft in te vullen. Lijkt me ook prettig als determinatoren kunnen zoeken welke dieren ze ooit hebben gedetermineerd. Ik zou het wel los willen hebben van de betrouwbaarheidsindicator.

nielsyese

Wat een goed idee! Voor de vliegen/muggen zou 'microscopisch onderzocht' ook moeten worden toegevoegd.
Met vriendelijke groet, Niels-Jan Dek

jack_windig

Citaat van: JeeWee op juni 30, 2011, 13:29:02 PM
Tja, Arp, je hebt wel goede argumenten. Met deze uitleg zou ik me wel in de verzamelsoort kunnen vinden.

Wat betreft het Zweedse boek moet ik nog toevoegen dat er uit weer andere literatuur blijkt dat de vleugeltekening van L. variegata nogal variable kan zijn. Wat het er allemaal niet makkelijker op maakt. Ik zou een determinatie alleen op vleugeltekening niet als betrouwbaar beschouwen in ieder geval.
In het Zweedse boek staat dat in het mediterrane gebied ook dieren voorkomen zonder vlekken op de vleugels, maar niet in Zweden. Dus er is regionale variatie in hoe goed je de soorten uit elkaar kan houden.
Tja, laten we maar hopen dat er heel veel Loensia's ingevoerd gaan worden zodat we kunnen zien wat de variatie in Nederland is.
Ik persoonlijk zou dieren waar het ongeveer 50/50 is welke soort op de verzamelsoort zetten en die waar het zo 75/25 als cf. eerste soort. Nou nog uitvinden hoe het precies met de Loensia's en de vleugelkenmerken in Nederland zit...
Er zijn overigens nog meer stofluizen waarbij (mij) niet altijd duidelijk is of de verschillende soorten altijd op vleugel- of andere tekening uit elkaar zijn te houden.

Botervlieg

Bedankt voor jullie reacties.

Als ik nou weer zo'n stofluis vind, kan ik em dan naar iemand opsturen? Wil iemand er dan naar kijken?

Groetjes, marleen

jeeweevz

Hoi Marleen,

Als je er weer een vindt wil ik hem/haar graag bekijken.
Groeten,

Jan Willem van Zuijlen
Coordinator EIS-werkgroep Opomyzoidea

Botervlieg

Bedankt, Jan Willem,

ik zal het in de gaten houden en contact met je opnemen als ik er weer een vind.

Groetjes, Marleen