Hoe onderscheid ik ruigpoot van gewone buizerd?

Gestart door hoven, januari 17, 2011, 17:43:44 PM

Vorige topic - Volgende topic

hoven

Wie kan mij aangeven hoe ik in het veld het onderscheid kan zien tussen een ruigpoot en een gewone buizerd?

gr
alrik
Mvg,
Alrik

Jos Welbedacht

Het is vrij eenvoudig, maar in de praktijk valt dat tegen. Ruigpootbuizerds hebben altijd een witte staartbasis met een duidelijke, donkere eindband (of + meerdere kleinere subterminale bandjes), een donker buikschild, bevederde tarsi (onderste deel van de poten), een lichte, beigekleurige kop met hier en daar wat streping en duidelijke, donkere polsvlekken. Tussen de Ruigpoten onderling bestaat wel variatie, maar dan slechts in beperkte mate. Buizerds zijn echter heel variabel, let daarom op de combinatie van kenmerken. Er bestaan nauwelijks tot geen Buizerds die alle bovengenoemde kenmerken bij elkaar hebben.
Jos Welbedacht, Groningen
I said you could find me where the Nighthawks fly - dEUS: One advice, Space
 

hoven

Jos,

Dank voor de duidelijke uiteenzetting. Wat zijn de beste plekken om een ruigpoot te zien? Of is de habitat cf. die van de gewone buizerd?
Mvg,
Alrik

Guus Peterse

Toch iets te algemeen gesteld. Adulte mannen hebben niet zo'n duidelijk donker buikschild maar in meer of mindere mate zware tekening op de flanken, die zich tot op (zo goed als) de (hele) hele buik kan uitstrekken. Maar dat hele massieve buikschild zie je bij mannetjes toch niet zo terug. Bovendien hebben die in principe een donkere kop.
Variatie bij ruigpootbuizerd is, veel meer dan bij buizerd, gekoppeld aan kleed (man, vrouw, onvolwassen).
Guus Peterse

Nieuw op mijn weblog: Kaapverdië juli - augustus 2015

Jos Welbedacht

CiteerToch iets te algemeen gesteld.

Klopt, ik hield het expres kort omdat er elders op dit forum al veel over deze kwestie is geschreven. Wat betreft de kop van de mannelijke exemplaren blijf ik geneigd te zeggen dat ook bij deze exemplaren de basiskleur beige-bruin is en m.i. dus licht. Dit wordt echter behoorlijk beïnvloed door de streping en dat zou inderdaad een donkerdere indruk kunnen wekken.
Ik probeer al langere tijd de typische kop van de Ruigpootbuizerds in woorden te omschrijven, maar dat valt niet mee. Opvallend zijn vaak het lichte, ongestreepte wenkbrauwgebied en voorhoofd (tussen de ogen en de snavel). Ruigpoten hebben m.i. ook vaak (altijd?) een donkerbruine lijn achter het oog, vermoedelijk aan de onderkant van de wenkbrauw. Het verloop van de wenkbrauw lijkt mij ook anders dan bij Buizerd, alsof het oog dieper in de kop ligt en de wenkbrauw pas relatief ver frontaal afbuigt.
Jos Welbedacht, Groningen
I said you could find me where the Nighthawks fly - dEUS: One advice, Space
 

frankneijts

Citaat van: Jos Welbedacht op januari 17, 2011, 19:21:58 PM
CiteerToch iets te algemeen gesteld.

.......Wat betreft de kop van de mannelijke exemplaren blijf ik geneigd te zeggen dat ook bij deze exemplaren de basiskleur beige-bruin is en m.i. dus licht. Dit wordt echter behoorlijk beïnvloed door de streping en dat zou inderdaad een donkerdere indruk kunnen wekken.


Da's natuurlijk een beetje onzin Jos:
Als de donkere streping zó dicht is dat de overwegende indruk donker is (en dat is bij veel mannen Ruigpoot het geval!), kun je moeilijk meer spreken van een "lichte kop". Da's (bijna) hetzelfde als bij een Wirkopstaartmees spreken van een donkere kop omdat alleen de toppen van de kopveertjes wit zijn maar de basis donker is. 'What you see is what you get' zou ik haast zeggen.....
Groeten,

Frank

"When logic and proportion have fallen sloppy dead...
Remember what the dormouse said: feed your head!"
Grace Slick in 'White Rabbit'


Jos Welbedacht

CiteerDa's natuurlijk een beetje onzin Jos:
Als de donkere streping zó dicht is dat de overwegende indruk donker is (en dat is bij veel mannen Ruigpoot het geval!), kun je moeilijk meer spreken van een "lichte kop". Da's (bijna) hetzelfde als bij een Wirkopstaartmees spreken van een donkere kop omdat alleen de toppen van de kopveertjes wit zijn maar de basis donker is. 'What you see is what you get' zou ik haast zeggen....

Hey Frank, dat spreekt natuurlijk voor zich. Mijn ervaring is dat Ruigpootbuizerds toch in de meeste gevallen de indruk wekken een lichte kop te hebben, dat komt dan misschien vooral door het echt donkere buikschild (of dichte tekening etc.) en de vaak aanwezige lichte plekken op de kop, m.i. met name de wenkbrauw en het voorhoofd. Dit geeft een soort contrast. Dat daar uitzonderlijke exemplaren bij zitten geef ik meteen toe.

Ik vraag me af of er meer wetenschappelijke kennis is over het determineren van Ruigpoten aan de hand van de kop-vorm en de kop-tekening.
Jos Welbedacht, Groningen
I said you could find me where the Nighthawks fly - dEUS: One advice, Space
 

peterflits

Mijn laatste nieuwe waarneming Poelruiter

BramtK

Tsja Peter, maar dat is dan weer een foto die zich richt op de kwestie geslacht en de beide afgebeelde vogels zijn adult. Ik geloof dat het elders al eens is gezegd, het meerendeel van de vogels die je in Nederland aantreft, zijn onvolwassen vogels. Zo'n adult mannetje zal je maar heel zelden aantreffen. Blijft Jos zijn eerste post in feite toch nog overeind, ook voor wat betreft adulte mannetjes: in Nederland kan je Ruigpootbuizerden het gemakkelijkst herkennen aan een combinatie van kenmerken zoals donker buikschild, donere polsvlekken, witte staartbasis (niet ter verwarren met stuit) en donkere eindband (bij juveniele vogels vooral op bovenzijde staart), in ieder geval slechts enkele donkere banden (bij Buizerd altijd meer) en - niet te vergeten - bevederde tarsus. Nog een punt wat ik zou willen noemen: Buizerds tref je aan in allerlei kleurtinten, de tekening in het verenkleed van Ruigpoorbuizerds is echter vrij steevast van een bepaald zwartbruin (met enig okergeel op de ondervleugel en voorts wit) dat je zelden of nooit bij Buizerd ziet. Andersom is een buizerd in oranje-/rood-/grijs-/middenbruine tinten altijd een Buizerd.

Staat nog de vraag van Alrik waar in Nederland je Ruigpootbuizerden kan zien (en die de posters kennelijk over het hoofd hebben gezien). Alrik, ik weet even niet van de meest bekende verblijfplaatsen van deze winter, maar ik zou op deze site gewoon even zoeken op recente waarnemingen.
Groeten,

Bram ter Keurs

HPM

Citaat van: BramtK op januari 19, 2011, 11:51:09 AM
[...]
Staat nog de vraag van Alrik waar in Nederland je Ruigpootbuizerden kan zien (en die de posters kennelijk over het hoofd hebben gezien). Alrik, ik weet even niet van de meest bekende verblijfplaatsen van deze winter, maar ik zou op deze site gewoon even zoeken op recente waarnemingen.

Een kaartje is denk ik handiger. Hier dat vanaf 1 januari:
http://waarneming.nl/soort/maps/321?from=2011-01-01&to=2011-01-31&grid=1000&prov=0&only_valid=0

Herman van der Meer

hoven

Allen dank voor de uitvoerige uiteenzetting. Vooral de foto's zijn erg duidelijk!
Mvg,
Alrik

Rikstar

#12
al tijden vind ik het vrij lastig om een geslacht aan jonge ruigpoten te geven.
Nu is mij wat opgevallen tijdens vele foto's die ik heb gemaakt en bekeken op waarneming.nl en dat is dat sommige eerste winter vogels een vrij lichte iris hebben en sommige bijna geheel donkere iris.  (voorbeelden heb ik niet zo bij de hand maar kan ik eventueel opzoeken via waarneming.nl)
gezien de beroemde foto van Karel Mauer (zie hieronder) goed laat zien dat adulte mannen een donkere iris hebben en adulte vrouwen een lichte iris.
Zou het dan kunnen betekenen dat wij het geslacht bij eerste winter vogels ook al aan de iris kunnen zien?
ik ben benieuwd naar reacties.

Voorbeeld eerste winter lichte iris: http://waarneming.nl/waarneming/view/52099959
voorbeeld eerste winter vrij donkere iris: http://waarneming.nl/waarneming/view/52014423

Citaat van: peterflits op januari 18, 2011, 19:13:43 PM
Ook in deze kun je is kijken.
Van vincent eens gehad.

http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=39946

Peter
met vriendelijke groeten,
Rik v/d Starre

frankneijts

Citaat van: Rikstar op februari 03, 2011, 16:56:37 PM
al tijden vind ik het vrij lastig om een geslacht aan jonge ruigpoten te geven.
Nu is mij wat opgevallen tijdens vele foto's die ik heb gemaakt en bekeken op waarneming.nl en dat is dat sommige eerste winter vogels een vrij lichte iris hebben en sommige bijna geheel donkere iris.  (voorbeelden heb ik niet zo bij de hand maar kan ik eventueel opzoeken via waarneming.nl)
gezien de beroemde foto van Karel Mauer (zie hieronder) goed laat zien dat adulte mannen een donkere iris hebben en adulte vrouwen een lichte iris.
Zou het dan kunnen betekenen dat wij het geslacht bij eerste winter vogels ook al aan de iris kunnen zien?
ik ben benieuwd naar reacties.

Voorbeeld eerste winter lichte iris: http://waarneming.nl/waarneming/view/52099959
voorbeeld eerste winter vrij donkere iris: http://waarneming.nl/waarneming/view/52014423

Citaat van: peterflits op januari 18, 2011, 19:13:43 PM
Ook in deze kun je is kijken.
Van vincent eens gehad.

http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=39946

Peter

Rick, misschien toch even lezen wat Karel Mauer in het bijschrift zegt over de iris (no. 4) n.a.v. zijn "beroemde foto" ? En die foto van die 1e winter vogel met "vrij donkere iris" laat m.i. gewoon een lichte iris zien (kijk vooral naar de 4e foto)
De kleur iris is bij buizerden (Buteo sp.) in principe een leeftijdskenmerk (licht, geelachtig bij jonge vogels en donkerder wordend naar gelang de leeftijd) en heeft bij mijn weten niks met het geslacht van doen zoals dat bij kiekendieven wèl het geval is.
Groeten,

Frank

"When logic and proportion have fallen sloppy dead...
Remember what the dormouse said: feed your head!"
Grace Slick in 'White Rabbit'

Rikstar

hoi Frank, bedankt weer!
en ik maar denken waar staat het onderschrift van die nummers van de kenmerken nou. staat dat gewoon tussen de commentaren...  :-[
Toch blijf ik wel nieuwsgierig/benieuwd naar het verschil tussen man en vrouw bij eerste winter vogels. Wie weet concrete informatie/boeken en kan mij dat uitleggen?
met vriendelijke groeten,
Rik v/d Starre

frankneijts

Forsman is nogal stellig: "sexes are not known to differ in juvenile plumage" en dat "juvenile plumage" dragen jonge vogels tot april/mei van hun 2e levensjaar als ze wat slagpennen beginnen te ruien......
Vogels op het eind van hun 2e kj ("first adults") zijn in principe wel te sexen maar dan heb je al heel goede foto's nodig: in het veld zal dat niet makkelijk zijn!
Groeten,

Frank

"When logic and proportion have fallen sloppy dead...
Remember what the dormouse said: feed your head!"
Grace Slick in 'White Rabbit'