Eumenes papillarius?

Gestart door xJochemx, augustus 22, 2010, 13:00:33 PM

Vorige topic - Volgende topic

xJochemx

In de tuin toch zeker drie nestjes van dit prachtige wespje gevonden. Eindelijk gelukt haar ook op de foto te zetten... Is te zeggen of dit Eumenes papillarius is?

Validator plantenluizen (bladluizen)
Onderzoeker van soorten in de tuin
Groot Gierzwaluw liefhebber
www.xjochemx.nl

han.endt

Prachtige foto. Eerder Eumenes coronatus. Onder voorbehoud.

xJochemx

Hoi Han, mag ik vragen waarom je aan coronatus denkt? In De Wespen en Mieren van Nederland staat deze als zeldzaam toegenomen te boek. Ik dacht aan papillarius omdat dit de algemeenste Eumenes lijkt te zijn. De urntjes van die soort zouden in groepjes van 4 a 5 onder muurlijsten en kozijnen worden gemaakt. Ik weet niet hoe losjes die groepjes mogen zijn. Er zitten nu drie nestjes op één muur, maar wel best ver uit elkaar, ik zou 't geen groepje noemen. Verder staat in bovengenoemd boek dat de soorten niet direct in het veld van elkaar te onderscheiden zijn, wellicht had ik het wat beter moeten lezen alvorens hier te posten...

Bedankt voor je compliment over de foto. Het kostte wat geduld om die te kunnen maken. Helaas niet zo'n mooi scherpe met ruspje, het ging ook erg snel toen ze eemaal terug was gekomen.
Validator plantenluizen (bladluizen)
Onderzoeker van soorten in de tuin
Groot Gierzwaluw liefhebber
www.xjochemx.nl

han.endt

#3
Het tweede achterlijfssegment lijkt langbehaard, vooral goed te zien op het tweede buikplaatje (sterniet), maar zelfs als een soort grijze waas te zien op de eerste foto. Ook het kopschild lijkt erg behaard. Die kenmerken pleiten voor E. coronatus en niet voor de andere soorten. Het is allemaal van foto's dus enig voorbehoud.

Theo MJP

#4
Ongetwijfeld Eumenes coronatus de enige soort van de 4 in ons land die dergelijke relatief platte nestjes (urntjes) bouwt. Al eens eerder zag ik een fotoserie van deze soort (onder de foute naam Eumenes papillarius) in het boek 'Bijen en wespen in Zeeland'. De prachtige platen waren geschoten door Albert de Wilde.
Heerlijke foto Jochem! Kun je er nog een paar maken met prooien en ook enkele van de (voortschrijdende) nestbouw??? Er is weinig bekend van de nestbouw, prooikeuze, eiafzet, etc. van deze soort. Vast leuk om een keer een artikeltje over te schrijven...

Groeten Theo



wilde

#6
Hoewel er slechts 4 (misschien 5 op de grens van België) voorkomen, zijn het uitermate moeilijk te determineren wespen. Merendeels de vorm van beharing op enkele plekken zijn bepalende kenmerken en kennelijk niet de tekening. In mijn tuin komen ze redelijk talrijk voor. Ik ving er vorige week 4 (1 man; 3 vrouw) en ze zijn allemaal erg verschillend van tekening. Ik heb er uitvoerige series foto's van kunnen maken. Ik zal de wespen ter determinatie opsturen naar Theo Peeters.

Alle urntjes in mijn tuin die ik tot nu toe zag zijn vrij plat van vorm. Dan zouden het dus allemaal E. coronatus betreffen. De gevangen wespen wijzen echter vooralsnog op zowel papillarius als coronatus (ieder 2 stuks). De vorm van de urntjes lijkt mij geen zeker determinatiekenmerk, of ik zou slechts de urntjes van 1 soort steeds zien. Dat is misschien mogelijk door voorkeuren voor verschillende plekken.

Voor de aardigheid hier nog een foto van het mannetje dat ik ving. De frons tussen de antennen en de gehele clypeus is geel, maar lijkt geen determinatiekenmerk te zijn. De haren op de clypeus zijn lang en wat ongelijkmatig. Sterniet 2 heeft lange beharing. Tergiet 2 heeft geen donkere haren (wél wat rossige), maar haren kunnen in de loop van de tijd sterk verbleken en de kleur is dus onbetrouwbaar bij een ouder exemplaar. Het dier lijkt het meest op coronatus hoewel de donkere vlek die op de top van scheen 3 zou moeten zitten erg onduidelijk is. Het is slechts een langgerekte smalle vlek. Bij de vrouwtjes is dat geheel anders. Ondanks goede foto's blijft het dus lastig.
Het is in het algemeen vrij riskant om op basis van foto's, die niet alle details tonen beslissende uitspraken te doen. De wesp op de foto's van Jochem heeft geen duidelijke afgebakende donkere vlek op de achterschenen en dat is een determinatiekenmerk van coronatus en papillarius.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

xJochemx

#7
Dank u wel heren voor de uitvoerige feedback!

Hier nog wat foto's uit dezelfde serie. Helaas is het urntje inmiddels afgesloten, dus ik hoop op het vinden van een nieuwe voor meer foto's omdat onderstaande helaas niet zo mooi waren als de eerder geplaatste.

Validator plantenluizen (bladluizen)
Onderzoeker van soorten in de tuin
Groot Gierzwaluw liefhebber
www.xjochemx.nl

wilde

Voor een zekere naam heb je een goed zicht nodig op het 2e tergiet (lateraal) en van de clypeusbeharing. Zie onderstaand voorbeeld van clypeusbeharing (Eumenes-vrouwtje) die lang is en onregelmatig. Dat wijst op E. coronatus.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

han.endt

Uit: Schlüssel für die deutschen Arten der solitären Faltenwespen, Egger, 2002.
Citeer1. Propleuren (beim Blick von schräg oben zwischen Kopf und Pronotum wird die Propleurenkante sichtbar) lang und struppig behaart. 2
- Propleuren gleichmäßig kurz und gleichmäßig behaart. 7
2. Sternit II lang behaart (Abb. 39). Männchen: Kopfschild oft dunkel gerandet (Kopfschild mindestens in der oberen Hälfte und Tergit I auf der gesamten Fläche lang behaart. Männchen: Fühlerhaken innen behaart). coronatus (Panzer)
- Sternit II kaum sichtbar behaart (Abb. 40). Männchen: Kopfschild vollständig gelb 3

Theo MJP


Albert (of andere fotografen) heb jij (hebben jullie) foto's van de gezichten van Eumenes-soorten in je tuin? Ik zal deze week eens in mijn beperkte collectie kijken of daar bruikbare kenmerken in zitten ter onderscheiding van de 4 soorten in ons land. De variatie kan groot zijn maar ik heb zo'n idee dat de verschillen bruikbaar zijn om de soorten te onderscheiden. Natuurlijk moeten we mannen en vrouwen scheiden.

Groeten Theo