Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Insecten (overig) => Topic gestart door: Zonnekoning op mei 24, 2008, 23:16:56 PM

Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Zonnekoning op mei 24, 2008, 23:16:56 PM
Gisteravond zag ik bij toeval iets wat op een ovenvisje leek in het toilet van het vakantie huisje (Terschelling) waar ik op dit moment in zit.
Dit is een voormalige officiersbunker uit de tweede wereldoorlog, gedeeltelijk ingegraven in een duin en is niet bepaald warm te noemen.
Het beestje (misschien 2) bivakkeert wel in de buurt van een verwarmingsbuis van de radiator, die daar in de muur (beton) verdwijnt en deelt dat met een (nog) onbekend spinnetje met een rommelig web.
Ik heb geprobeerd met een sprietje het beestje achter de verwarmingsbuis te krijgen, maar het dook (samen met de spin) in de muur.

Wat zou het kunnen zijn (het lijkt mij niet het biotoop voor een ovenvisje)?
En hoe kan ik het beestje het beste vangen?
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Arp op mei 24, 2008, 23:38:48 PM
Alstie harig was met erg lange voelers en cerci kan het ook een Papiervisje geweest zijn. Kijk eventueel hier (http://nl.wikipedia.org/wiki/Gebruiker:P4b/FnF/Zygentoma) voor een aantal soorten.  
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Zonnekoning op mei 24, 2008, 23:55:08 PM
Bedankt.
In het huisje heb ik geen goed internet en zit nu in Hotel Paal 8.
Ik zal straks even kijken of ie er weer zit en hoop het beestje goed te kunnen bekijken.
Ik zal er ook een stuk toiletpapier neerleggen. Kijken of ie er op gaat zitten. :lol:  
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: han.endt op mei 25, 2008, 00:40:25 AM
Zilvervisje?
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Zonnekoning op mei 25, 2008, 00:49:08 AM
Zeker geen zilvervisje. Het beestje was relatief bruin.
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Arp op mei 25, 2008, 02:51:00 AM
CiteerHet beestje was relatief bruin.
Dan kan het best wel eens toch een zilvervisje wezen - naar het schijnt hebben ze de eerste tijd geen zilveren schubben en ook kunnen de schubben afgesleten zijn deze (http://www.wildaboutbritain.co.uk/pictures/showphoto.php/photo/57021) is bijvoorbeeld ook tamelijk "bruinig".
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Zonnekoning op mei 27, 2008, 01:20:27 AM
Dan zal het inderdaad wel een zilvervisje zijn. Die hebben we wel eerder in het verleden in het huisje gehad.
De laatste tijd het beestje niet meer aangetroffen.
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: grunsven op mei 28, 2008, 13:44:33 PM
Papiervisje is veel algemener dan zilvervisje. En bovendien is papiervisje altijd bruinig. Lijkt me onlogisch om er dan een versleten zilvervisje van te bouwen.
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Arp op mei 28, 2008, 14:58:26 PM
Hoihoi,

CiteerPapiervisje is veel algemener dan zilvervisje.
Weet je dat zeker? Papiervisje is welliswaar beter aangepast aan gebruikelijke Nederlandse binnenshuisbiotopen, overleeft dus makkelijker en waar hij voorkomt tiert hij dus welig (ofzo), maar is ook tamelijk nieuw (decennia) - of het beest algemeen verspreid is durf ik zomaar niet te zeggen - uit Duitsland bijvoorbeeld zijn er geen/nauwelijks meldingen. Ik meen ook iets gelezen te hebben dat het Papiervisje het vooral goed doet in "nieuwbouw" ... het Zilvervisje zou ik daarentegen meer in oude huizen (oud verspreidingsgebied) verwachten. Of zit ik nou te raaskallen?

CiteerEn bovendien is papiervisje altijd bruinig.
Wat ik ervan gezien heb zou ik eerder als blauw-grijs omschrijven, lichtjes glimmend, maar niet zo duidelijk zilverig als een goed ontwikkeld zilvervisje - wel genoeg om ervoor te zorgen dattie decennia lang voor een gewoon zilvervisje aangezien is. Daarentegen kan ik zo een aantal foto's op internet ophoesten van erg bruinige zilvervisjes (jong of versleten weet ik dan eigenlijk niet).

Voor onderscheid kun je natuurlijk veel beter op de voelerlengte (let op voor afgebroken exemplaren - die zijn erg frequent!) en/of de beharing rond kop en achterlijf letten ... dus als Lodewijk daar per ongeluk nog een "beeld" van heeft, heb je daar meer aan dan aan de kleur ...

Titel: Ovenvisje?
Bericht door: grunsven op mei 28, 2008, 16:04:43 PM
Sinds papiervisje opgekomen is zie ik geen zilvervisjes meer  Bovendien blijkt vrijwel elke keer als iemand een foto van een "zilvervisje" heeft dat het toch een papiervisje is. (bijv http://waarneming.nl/fotonew/8/246608.jpg (http://waarneming.nl/fotonew/8/246608.jpg) )
Ik geloof er weinig van dat in Duitsland amper papiervisje zit. Lijkt me een waarnemerseffect.
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Kasper S op mei 28, 2008, 16:14:04 PM
Zitten in deze wijk ( goed geisoleerde nieuwbouwwijk) ook ontzettend veel. Om soms gek van te worden, hier gaat het volgens mij wel om zilvervisjes, die bij mij veel in de wc verdwijnen. Sorry....  ^_^  
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Arp op mei 28, 2008, 16:18:27 PM
CiteerIk geloof er weinig van dat in Duitsland amper papiervisje zit. Lijkt me een waarnemerseffect.
Nou ja, precies daarom had ik op een Duits Forum gevraagd of mensen hun "zilvervisjes" wilden laten zien, maar er kwamen idd alleen echte Lepisma op. Ook heb ik geen enkele zekere foto van Ctenolepisma longicaudata op Duitse sites kunnen vinden - op één warrig verhaal na, waar ik me ook niet zeker ben of het die soort is (te groot eigenlijk, mogelijk een andere exoot). Wel hebben ze er Ctenolepisma lineata rondlopen, maar die is er al van oudsher bekend. In zoverre ...

Je zou ook verwachten dat na de publicaties voor NL en BE iemand in D ook eens serieus naar het beschikbare materiaal gekeken heeft ... maar nog geen melding van gezien.
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Arp op mei 28, 2008, 16:20:15 PM
Citeerhier gaat het volgens mij wel om zilvervisjes
Foto's! Foto's! Foto's! Foto's!   :gap:  :lol:  
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: grunsven op mei 28, 2008, 16:48:53 PM
Juist de laatste jaren zijn er veel nieuwbouwwijken op vochtige plekken gebouwd (was nog plek want daar wilde vroeger niemand wonen) daar zou je dus weer zilvervisje verwachten.

Echt bizar dat dat ding niet/amper in Duitsland zit.
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Zonnekoning op mei 29, 2008, 00:18:34 AM
CiteerSinds papiervisje opgekomen is zie ik geen zilvervisjes meer  Bovendien blijkt vrijwel elke keer als iemand een foto van een "zilvervisje" heeft dat het toch een papiervisje is. (bijv http://waarneming.nl/fotonew/8/246608.jpg (http://waarneming.nl/fotonew/8/246608.jpg) )
Ik geloof er weinig van dat in Duitsland amper papiervisje zit. Lijkt me een waarnemerseffect.
Als de foto een goed voorbeeld is van een papiervisje, dan is mijn exemplaar waarschijnlijk toch een zilvervisje.
Net even wezen kijken en het zit er weer. Het heeft toch een beetje een blauw-zilverige kleur en is niet gediend van het felle licht van mijn maclite. Het beestje is dus weer in de muur verdwenen (net als de spin). :lol:
Op dit moment is het lastig om foto's van beide soorten te bekijken omdat de hotspot van KPN bij hotel Paal 8 er weer uit ligt en nu noodgedwongen gebruik moet maken van een vaste telefoonlijn.
Morgen doe ik een nieuwe poging.
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: spinnenvrouw op mei 29, 2008, 08:06:33 AM
Ik zou voor de determinatie meer vertrouwen op de lengte van de aanhangsels dan op de kleur.
Zilvervisje: antennes en staarten duidelijk korter dan het lichaam
Papiervisje: antennes en staarten even lang als of iets langer dan het lichaam.

@ Arp: Dat nummer van EB wat ik voor je op zou zoeken ligt niet op zijn plek, waar ik het wel heb laten slingeren, geen idee. Maar als ik het terugvind hoor je van me.
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Arp op mei 30, 2008, 00:40:00 AM
CiteerIk zou voor de determinatie meer vertrouwen op de lengte van de aanhangsels dan op de kleur.
Probleem is wel een beetje dat bij errug veel van die beesten een hoop voelers/cerci in meer of mindere mate zijn afgebroken - niet zelden van allemaal wel een stuk - dat maakt het kenmerk "korte voelers" in elk geval onzeker. Als (één van de) voelers/cerci wel extreem lang is gebleven is het kenmerk "lange voeler" wel bruikbaar natuurlijk ;)

Ik vind zelf onderhand de beharing rond kop en achterlijf het duidelijkste voor het verschil tussen Lepisma en de Ctenolepismatinae (waar papier- en ovenvisje bijhoren).

Citeer@ Arp: Dat nummer van EB ... als ik het terugvind hoor je van me.
'sgoed hoor, dank je dat je er toch nog aan hebt gedacht  :duim:  
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Zonnekoning op mei 30, 2008, 01:28:14 AM
Is er een verschil tussen de grootte van het borststuk van een papiervisje en zilvervisje?
Bij de link van Roy kreeg ik de indruk dat die van een papier in verhouding groter is dan die van een zilver.
Een goede internetverbinding is op dit moment hier een drama, maar daar wordt aan gewerkt. :angry:  
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Arp op mei 30, 2008, 08:58:43 AM
CiteerIs er een verschil tussen de grootte van het borststuk van een papiervisje en zilvervisje?
Ik durf daar (nog?) niet zoveel met zekerheid over te zeggen - heb al een aantal keer "indrukken" die ik voor mezelf hat genoteerd moeten herzien. Zo dacht ik een hele dat het Papiervisje wat stevigere benen had, maar dan kom je toch ook opeens weer foto's van een Zilvervisje tegen met erg dikke dijen (en brede borst) ... zal dus ook meer met leeftijd/ontwikkeling van het dier zelf te maken hebben.

Toch begint er langzaam een soort "Habitusgevoel" te ontstaan, maar lastig onder woorden te brengen. Onder voorbehoud dus: Ik heb de indruk dat bij het Zilvervisje het breedste deel van lichaam/borst relatief meer vooraan ligt (borst breedst op de schouders en dan taps naar achteren, terwijl bij het Papiervisje (en aanverwant) de borst segmenten even breed lijken of soms misschien zelfs wel de tweede wat breeder (???). Ook heb ik vaak de indruk dat het Zilvervisje wat hoger/boller is op de borst en het Papiervisje wat platter/vlakker.

De koppen lijken ook anders, nog afgezien van de dikke baard bij het Papiervisje heb ik bij het Zilvervisje vaak meer een gevoel van bijna trapezoïde (en misschien iets smaller??) en bij het Papiervisje meer breed afgerond.

Maar het is allemaal maar onderbuikgevoel. Wordt hoog tijd om eens wat plaatjes van vergelijkbare persepectieven en kwaliteit (een leeftijd van dieren) duidelijk tegenover elkaar te zetten.

Op wrn zijn ook helaas nog niet veel echt "lekkere" foto's beschikbaar. Toch een poging:

Zilvervisje (Foto: J.H.(Dimítrios) de Regt):
(http://waarneming.nl/fotonew/9/291279.jpg) (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3729806)

Papiervisje:
(http://waarneming.nl/fotonew/9/297989.jpg) (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3888578)
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: David Tempelman op mei 30, 2008, 09:32:53 AM
hieronder papier&zilver vergeleken. moet kenmerken van ovenvisje nog invoeren.

http://waarneming.nl/vergelijksoort.php?id=27198 (http://waarneming.nl/vergelijksoort.php?id=27198)
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Zonnekoning op mei 30, 2008, 12:27:42 PM
Duidelijk dus.
Het beestje van mij is dus een zilvervisje. De verhouding borststuk/acherlichaam zijn duidelijk verschillend. Het achterlichaam van een zilvervisje is veel langer dan die bij een papiervisje. :)

De link van David werkt bij mij niet.
Titel: Ovenvisje?
Bericht door: Arp op mei 30, 2008, 13:25:38 PM
Citeerhieronder papier&zilver vergeleken. moet kenmerken van ovenvisje nog invoeren.

http://waarneming.nl/vergelijksoort.php?id=27198 (http://waarneming.nl/vergelijksoort.php?id=27198)
Goed idee David, alleen de link werkt (nog?) niet.

Verder: Doe er svp een opmerking bij over de erg vaak afgebroken antennes en cerci - als je alleen daarnaar kijkt zouden namelijk juist veel papiervisjes als zilvervisje worden ingedeeld (!)

Het Ovenvisje is ook een Ctenolepismatinae, dus qua voelers, cerci en behaaring kom je dan niet zover. Daar moet je (in elk geval "van foto") toch echt op de veelkleurige vooral dwars gestreepte achterlijftekening gaan letten (papiervisje effen). Maar in die fameuze sleutel van Beijne staat het allemaal natuurlijk wel precies - ik neem aan dat jij wel een abo op EB hebt ;)