Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Vlinders => Nachtvlinders => Topic gestart door: Rayan Majoor op oktober 01, 2019, 17:40:19 PM

Titel: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?! => toch volgeling...?
Bericht door: Rayan Majoor op oktober 01, 2019, 17:40:19 PM
Hallo allemaal,

laatst zag ik toevallig op het raam deze vlinder zitten. Ik snel naar buiten om een foto te maken, maar eerste indruk was dat het een volgeling zou zijn dus ik maakte eerst foto's met de intentie om hem, mocht ie blijven zitten, te vangen voor eitjes. Net bij de laatste foto werd het haar te veel en vloog ze weg. Nu voer ik de foto's in en geeft de beeldherkenning kastanjebruine uil als beste optie. Die lijkt er inderdaad wel erg op. Ik heb even zitten vergelijken, maar toch kan ik geen overtuigend verschil met de volgeling vinden. Enige is dat de vlinder wel voor mijn gevoel ietsjes kleiner was dan wat ik van de volgeling gewend ben, maar ook maar een klein beetje. Toen bedacht ik me om naar de achtervleugel te kijken... en die is niet geel. Is het dan dus toch inderdaad een kastanjebruine uil? Zou best gaaf, maar ook wel stom zijn aangezien ik eerst foto's maakte en haar daardoor niet eitjes heb kunnen laten leggen...
Het gaat om deze waarneming: https://waarneming.nl/observation/180294691/ (https://waarneming.nl/observation/180294691/).
1 Kastanjebruine uil - Xestia castanea imago, rustend, gezien
datum: 2019-09-28
locatie: Barneveld - Centrum (GE)

foto's:
(https://waarneming.nl/media/photo/023/481/23481614.jpg)
(https://waarneming.nl/media/photo/023/481/23481615.jpg)
Titel: Re: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?!
Bericht door: Ben Kruijsen op oktober 02, 2019, 12:01:28 PM
ik ben het met je eens dat het een kastansjebruine uil is met name die kleine donkere vlek in een hoek van de niervlek die niet licht omcirkeld is geeft bij mij de doorslag, Ook de algemene vorm gaat meer in de richting van castanea.
Titel: Re: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?!
Bericht door: Rayan Majoor op oktober 02, 2019, 12:36:42 PM
Bedankt! Gaat ie op zeker :)
In het vervolg dus een tweede keer nadenken wanneer ik een volgeling denk te zien :angel:
Titel: Re: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?! => jup
Bericht door: Martin Scheper op oktober 02, 2019, 12:58:13 PM
Het is een lastige, en ik ben benieuwd. Bij X. castanea is de omlijning van de niervlek doorgaans te zien als een wat donkerdere (rood)bruine lijn t.o.v. de grondkleur van de voorvleugel; bij N. comes is de omlijning van de niervlek doorgaans te zien als een wat lichtere beige lijn t.o.v. de grondkleur van de voorvleugel. Op de foto is op de  linkervoorvleugel de omlijning van de niervlek te zien als een wat lichtere lijn ..... toch N. comes dan?
Overigens: de kleur van de bovenzijde van de achtervleugel is op de onderste foto niet te zien.
Titel: Re: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?! => jup
Bericht door: Rayan Majoor op oktober 02, 2019, 13:23:26 PM
Bij de volgeling is de onderkant van de achtervleugel ook geel met de zwarte band, alleen wat minder duidelijk. Natuurlijk kan dat door de reflectie van de flits enigszins 'verborgen' worden... maar de zwarte band is toch nog wel duidelijk genoeg om dan alsnog zichtbaar te zijn zou ik zeggen. Er is wel een ietsjes donkerder stuk te onderscheiden, maar bij de kastanjebruine uil is de achtervleugel daar ook wel ietsjes donkerder. Helaas heb ik de minst scherpe foto's verwijderd voordat ik de foto's op de computer zette... dus heb alleen deze twee nog over. Anders had ik van de foto's zonder flits wel kunnen zien of de achtervleugels bij de volgeling pasten...
Als ik haar nou gewoon eerst had gevangen en eitjes laten leggen dan hadden we van de rupsen zekerheid kunnen krijgen :-\
Titel: Re: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?! => jup
Bericht door: wim veraghtert op oktober 02, 2019, 14:56:10 PM
Ben allesbehalve overtuigd.
De algemene indruk vind ik meer op een Volgeling lijken.
de onderzijde van de achtervleugel is bij die soort in het buitenste deel nagenoeg egaal. Precies dat deel van de onderzijde is goed te zien op de foto.
vgl. Lepiforum.

Mvg
Wim
Titel: Re: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?!
Bericht door: Martin Scheper op oktober 12, 2019, 10:42:03 AM
Het "jup" is weg, maar deze waarneming staat nog steeds als goedgekeurde X. castanea zie ik, en mede gezien het bericht van Wim, vraag ik me af of dit wel terecht is?
Citaat van Rayan (oktober 02, 2019, 13.23.26): "Bij de volgeling is de onderkant van de achtervleugel ook geel met de zwarte band, alleen wat minder duidelijk.".
Maar dat geldt niet voor de gehele vleugel. Langs de voorrand van de achtervleugel ligt een egaal grijsbruine strook, zie de foto's van de opgeprikte exemplaren op lepiforum.de. In rust zijn de achtervleugels zover over elkaar heen geschoven dat je deze egale strook ziet, en het deel met de gele kleur en zwarte band niet, bij een onderaanzicht (en dat bedoelde ik eigenlijk ook in mijn eerste bericht).
Op basis van je onderste foto Rayan dacht je N. comes te kunnen uitsluiten, maar bij jouw foto zit je volgens mij net op de grens dat N. comes niet valt uit te sluiten. Gezien de bovenste foto lijkt de vlinder meer op N. comes dan op X. castanea: zoals gezegd is op de linker voorvleugel de omlijning van de niervlek (gedeeltelijk) wel te zien en lichter dan de grondkleur. Plaatjes toegevoegd ter verduidelijking, zie volgend bericht.
Titel: Re: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?!
Bericht door: Martin Scheper op oktober 12, 2019, 10:45:36 AM
foto van Rayan: niervlek met lichte omlijning
(https://i.imgur.com/P2cIUFL.jpg)


Kastanjebruine uil (Xestia castanea), foto van Ernest van Asseldonk (05-09-2012): niervlek met donkere omlijning
(https://i.imgur.com/vyiSa5S.jpg)
Titel: Re: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?!
Bericht door: Ben Kruijsen op oktober 12, 2019, 12:50:46 PM
De waarneming heb ik op "in behandeling" gezet. Ik ga er nog naar kijken binnenkort.
Titel: Re: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?!
Bericht door: Rayan Majoor op oktober 12, 2019, 17:38:05 PM
Ik heb erg vaak achtervleugeltjes van vlinders uit het Noctua-geslacht gevonden en in mijn ervaring is de egale band aan de buitenzijde van de achtervleugel nog wel iets dunner dan het deel van de vleugel dat bij mij te zien is. Maar met levende vlinders heb ik minder ervaring dan jullie dus ik zal jullie maar geloven :angel:
Ook de omlijning van de niervlek klopt volgens mij niet in 100% van de gevallen. Foto's 12 en 13 van de kastanjebruine uil op lepiforum laten bijvoorbeeld ook een vlinder met licht omlijnde niervlekken zien. Maar in de regel zijn ze inderdaad donker omlijnd.
Nog altijd twijfel ik... maar ik zal hem op volgeling zetten. Dat zal in de statistieken veiliger zijn. Jammer als het toch een kastanjebruine uil blijkt te zijn, maar ja.
Heel erg bedankt voor het meedenken allemaal. En ik ben benieuwd wat het uiteindelijke oordeel van Ben zal zijn B)
Titel: Re: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?! => toch volgeling...?
Bericht door: Rayan Majoor op oktober 21, 2019, 12:31:13 PM
Ook Jeroen Voogd is het ermee eens dat het een volgeling is :angel:
Titel: Re: Volgeling blijkt een kastanjebruine uil te zijn...?! => toch volgeling...?
Bericht door: Ben Kruijsen op oktober 21, 2019, 15:18:21 PM
Ok we houden het op volgeling