Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Libellen => Topic gestart door: Gert Veurink op december 30, 2007, 20:36:11 PM

Titel: Winter
Bericht door: Gert Veurink op december 30, 2007, 20:36:11 PM
Het is niet de beste tijd... waarschijnlijk zijn er nu twee levende soorten libellen (imago's) in het land.

Zijn er nog fanatiekelingen die die gaan opzoeken deze winter?  Ik heb zelf een afspraak om op zoek te gaan naar de bruine. En wil ook nog een poging doen de noordse voor april te vinden.
Hoe komen jullie de winter door? Ook zulke pogingen? Of ook hibernaten tot april?
Ik weet het, er zijn nog genoeg andere diersoorten, maar jullie zijn niet allemaal fanatiek met vogels in elk geval...
Titel: Winter
Bericht door: vuurvlinder op december 30, 2007, 21:06:58 PM
Tsja, ik ben voornamelijk bezig met vlinders en libellen, maar het is niet zo dat ik in de winter niets te doen heb. In de winter ben ik bezig met de organisatie van  info-avonden, het opzetten van cursussen en de aktiviteiten voor onze IVN jeugd gaan ook gewoon door. In maart begin ik weer met de weidevogels en daarna zijn de vlinders en libellen weer aan de beurt. De winter is voor mij gelukkig niet zo lang.  :D  
Titel: Winter
Bericht door: Weia op december 30, 2007, 21:48:21 PM
Op fietsafstand is een restantje heide waar ik zowel vorig jaar als dit jaar tientallen bruine winterjuffers had voordat het echt winter werd. In de winter heb ik nog niks kunnen vinden terwijl ze er na de vorige winter weer wel zaten, dus ze moeten daar overwinterd hebben. Onuitstaanbaar, dus ik ga nog wel een paar keer zoeken!
Verder vind ik het wel lekker dat er een tijd minder aan libellen te doen is... Dus ik ga lekker een beetje vogels kijken (maar zo'n twitch als ik vorig veroorzaakte zal niet weer gebeuren, vermoedelijk).
Titel: Winter
Bericht door: ArjenDrost † op december 30, 2007, 21:56:43 PM
CiteerDus ik ga lekker een beetje vogels kijken (maar zo'n twitch als ik vorig veroorzaakte zal niet weer gebeuren, vermoedelijk).
Nu maak je me toch benieuwd Weia, wat had je de vorige keer dan veroorzaakt?

Ik heb zelf voor deze winter bedacht dat ik m'n fotoarchief maar eens op orde moet maken, m'n website (http://www.natureview.nl/photography) bij moet werken en nog 2 nieuwe lezingen moet maken. Hopelijk blijft er dan nog wat tijd over om wat foto's te maken en dan is het al zo weer voorjaar :-)

Groetjes, Arjen
Titel: Winter
Bericht door: vuurvlinder op december 30, 2007, 22:09:42 PM
Citeer
CiteerDus ik ga lekker een beetje vogels kijken (maar zo'n twitch als ik vorig veroorzaakte zal niet weer gebeuren, vermoedelijk).
Nu maak je me toch benieuwd Weia, wat had je de vorige keer dan veroorzaakt?

Ik heb zelf voor deze winter bedacht dat ik m'n fotoarchief maar eens op orde moet maken, m'n website (http://www.natureview.nl/photography) bij moet werken en nog 2 nieuwe lezingen moet maken. Hopelijk blijft er dan nog wat tijd over om wat foto's te maken en dan is het al zo weer voorjaar :-)

Groetjes, Arjen
http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3048649 (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3048649)

In Groningen vanaf 2000 iig nooit gezien. :(

Mooie fotosite trouwens, Arjen!
Titel: Winter
Bericht door: ArjenDrost † op december 30, 2007, 22:12:48 PM
CiteerIn Groningen vanaf 2000 iig nooit gezien. :(

Mooie fotosite trouwens, Arjen!
Ah, dacht dat het om een vogel ging :-) Jammer dat ze niet in Groningen zitten, had vast nog wel even tijd gehad om daar wat foto's van te maken :-) Lijkt me wel leuk, libellen fotograferen in de winter...

Dank voor het compliment trouwens, is altijd leuk om te horen.

Groetjes, Arjen
Titel: Winter
Bericht door: Weia op december 30, 2007, 22:31:01 PM
CiteerNu maak je me toch benieuwd Weia, wat had je de vorige keer dan veroorzaakt?
http://waarneming.nl/wn_details.php?id=1997421 (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=1997421)
En het beestje heeft er tot in april gezten, honderden mensen zijn langs geweest, maar de CDNA is er nog niet helemaal uit.
Titel: Winter
Bericht door: ArjenDrost † op december 30, 2007, 22:35:16 PM
Citeerde bruine winter is in Groningen erg moeilijk, maar volgens mij is het niet verboden in andere provincies te kijken ;)

(overigens bedacht ik pas veeeeeel later dat ik jou ergens in oktober volgens mij getroffen heb bij haven Lauwersoog met o.a. vaaltje, vorkstaart, velduil, en jagers... nu ja dat geheel terzijde)
Ohh, mag dat ook? Dat wist ik niet ;) Het is alleen wat lastiger voor mij, zonder auto :-)

Ja, jij zat toen in een auto toch? Of stond je naast me? Ben toen verschillende mensen tegen gekomen... Was zeker een mooie dag :-) Ook jij bedankt voor het compliment.

@Weia: Ah dat beest. Had ik het toch goed dat het om een vogel ging. :-) Was er bijna nog langs geweest, maar ben bij de Amersfoortse Kuifleeuwerikken blijven hangen.
Titel: Winter
Bericht door: vuurvlinder op december 30, 2007, 22:36:04 PM
Het ging dus toch om een vogel! :wub:  
Titel: Winter
Bericht door: JohnvR op december 30, 2007, 22:59:16 PM
Er zitten hier Bruine winterjuffers in de duinen (bij Castricum) en ze breiden zich uit (vgl. 2006 en 2007) en het kriebelt (vooral vanmiddag toen het in het zonnetje uit de wind best aangenaam was), maar waar begin je te zoeken? De duinen zijn best groot. Ik neem aan dat wat er in Brachytron over de noordse winterjuffer staat ook redelijk op gaat voor de bruine winterjuffer, dus dat ze op wat hogere stukken grond te vinden zijn met (struik)heide en pollen pijpestrootje, waarschijnlijk aan de bosrand. Gelukkig nog maar enkele vierkante kilometers over.  <_<  Gezien het trekgedrag zou je ze eigenlijk overal kunnen verwachten, maar ik zou in eerste instantie toch niet al te ver bij voortplantingswateren gaan zoeken. Wie weet een van de komende dagen?

Titel: Winter
Bericht door: Weia op december 30, 2007, 23:06:54 PM
CiteerIk neem aan dat wat er in Brachytron over de noordse winterjuffer staat ook redelijk op gaat voor de bruine winterjuffer, dus dat ze op wat hogere stukken grond te vinden zijn met (struik)heide en pollen pijpestrootje, waarschijnlijk aan de bosrand. Gelukkig nog maar enkele vierkante kilometers over.
Gezien het trekgedrag zou je ze eigenlijk overal kunnen verwachten, maar ik zou in eerste instantie toch niet al te ver bij voortplantingswateren gaan zoeken.
André den Ouden heeft afgelopen winter voor het eerst in Nederland bruine winterjuffers winterrond bekeken en hij lijkt dit jaar ook weer goed bezig. Ik heb van zijn kennis kunnen profiteren en heb ze dus ook in januari gezien. Maar hier in de buurt van Utrecht lukte het me nog niet, ondanks het volgens mij juiste zoekbeeld. In heidestruiken, tussen 10 en 70 cm boven de grond. De pijpestrootjepollen van de noordse zullen ook wel kloppen.
En verder: hoeft helemaal niet in de buurt van voortplantingswater! Eerder niet dan wel?
Titel: Winter
Bericht door: Goyatlah op december 30, 2007, 23:23:53 PM
Wat ik uit de Brachytron begrijp zijn ze juist tientallen kilometers uit de buurt van voortplantingswater. Naast de genoemde Brachytron staat er ook nog waardevolle info in Jodicke (Binsenjungfern und Winterlibellen) en (uiteraard) Sternberg & Buchwald (Libellen Baden-Wurtembergs).

Aan de mede Groningers: Herman de Heer leek me er van overtuigd dat de Bruine in kleine aantallen in Appelbergen overwinterd, maar kon mij niet overtuigen, heb ze daar afgelopen najaar niet gezien (en had dat anders ongetwijfeld gemeld) en vorige week heb ik niet de moeite genoemen om te zoeken - heb plaatjes gemaakt van het veen in de rijp.
Enige wat er voor ons evt op zit is naar zuid-Drenthe heideveldjes kijken, maar dat is me net iets te ver fietsen.
Titel: Winter
Bericht door: JohnvR op december 30, 2007, 23:53:59 PM
Ik dacht dat de hypothese uit de Brachytron is dat de noordse winterjuffers gaan zwerven, omdat er op de voortplantingslocatie een overschot is, dus dat ze uitzwermen tot ze een geschikte overwinterlocatie vinden waar het niet te druk is. Hoe meer winterjuffers er in een bepaald jaar uitsluipen, hoe verder ze zich verspreiden. Dat zou volgens mij betekenen dat je op een geschikte overwinteringslocatie dicht bij het voortplantingswater toch het meeste kans maakt.
Titel: Winter
Bericht door: ArjenDrost † op december 30, 2007, 23:59:14 PM
Hmm, wacht met spanning op m'n Brachytron.... Ben net lid geworden (ook nog voor het afgelopen jaar), ben benieuwd wanneer ik de winterspecial krijg :-)

Misschien toch Appelbergen nog maar eens afspeuren dan...

Groetjes, Arjen
Titel: Winter
Bericht door: Weia op december 31, 2007, 01:30:37 AM
Succes! Maar hou er dus rekening mee dat ze er best kunnen zitten maar dat je ze niet kunt vinden... Bruine stilzittende stokjes in bruine pollen of struikjes...
Zoek van de bosrand tot een meter of 10 ervandaan, bij voorkeur op de plekken waar een deel van de dag zon komt.
Titel: Winter
Bericht door: ArjenDrost † op december 31, 2007, 02:10:36 AM
Oh ja, het fenomeen "Zoekt, en gij zult niks vinden" ken ik al wel hoor :-) En het wordt zeker lastig omdat ik ze nog nooit gezien heb, dus ook niet echt een zoekbeeld heb...

Maar ga het vast wel een keertje proberen. Zal het hier wel laten weten als ik wat gevonden heb.
Titel: Winter
Bericht door: Goyatlah op december 31, 2007, 16:35:49 PM
Dat laatste is niet zo'n probleem, je kent je pantsers, winterjuffers zijn dan toch weer heel anders (de paar Noordse die ik gezien heb had ik gelijk in de gaten dat het om winterjuffers ging, welke soort is dan even een ander verhaal, maar daar is dan later wel uit te komen). Punt is wel dat Appelbergen volgens mij geen optimaal voortplantingsmilieu is, hoewel ik niet echt weet hoe dat dat er voor de Bruine dan wel uit moet zien. Persoonlijk zou ik eerder bij de Gasselter Duinen gaan zoeken (of het Dwingelderveld natuurlijk), maar dat is een behoorlijk eind fietsen, en ook daar schat ik de kansen niet echt hoog.
Titel: Winter
Bericht door: ArjenDrost † op januari 01, 2008, 16:31:04 PM
Oh, ik ben ook niet zo bang dat ik ze niet zal herkennen als ik er eenmaal eentje gevonden heb. Maar ik weet uit ervaring dat het lastig zoeken is naar beestjes die je nog nooit eerder gezien hebt. Je zit vaak net op de verkeerde plekken te zoeken en dergelijke.

Maar goed, ik zie wel... En anders toch maar een keer speciaal op pad naar een gebied waar ze zeker wel zitten.

Groetjes, Arjen
Titel: Winter
Bericht door: JohanvantBosch op januari 01, 2008, 16:59:12 PM
CiteerOh, ik ben ook niet zo bang dat ik ze niet zal herkennen als ik er eenmaal eentje gevonden heb. Maar ik weet uit ervaring dat het lastig zoeken is naar beestjes die je nog nooit eerder gezien hebt. Je zit vaak net op de verkeerde plekken te zoeken en dergelijke.

Maar goed, ik zie wel... En anders toch maar een keer speciaal op pad naar een gebied waar ze zeker wel zitten.

Groetjes, Arjen
Vandaag wezen zoeken hier in Meijendel op een plek waar ze eigenlijk wel moeten overwinteren, gezien mijn waarnemingen voor en na de winter. Maar dat valt allemaal nog niet mee.... Ik heb er geloof ik ook geen geduld voor....  :wub:  
Titel: Winter
Bericht door: JohnvR op januari 02, 2008, 15:36:10 PM
Het is ongelofelijk, maar ik heb vanmiddag drie bruine winterjuffers gevonden bij Castricum. Hemelsbreed niet al te ver bij de Kortteenleeuwerik vandaan, maar daar ben ik niet meer heengeweest nadat ik deze ontdekt had. Voor de winterjuffers was ik eerst op de plek gaan kijken die ik het meest kansrijk achtte, maar daar vond ik er geen. Op de tweede plek dus wel succes, mega-start van het jaar.

http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3357158 (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3357158)

Zo zaten ze erbij, in korte boompjes met gras aan de voet. Op de achtergrond een dennenbos. Voor de liefhebbers: het is een zoekplaatje, d.w.z. er staat een bruine winterjuffer op. Ik moest zelf heel hard zoeken om haar terug te vinden, dus ik ben benieuwd.

(http://i52.photobucket.com/albums/g11/psavio19/006/SH102666a.jpg)  
Titel: Winter
Bericht door: vuurvlinder op januari 02, 2008, 16:48:05 PM
Prachtige waarneming, maar de foto is niet te doen. Zoek het bruine streepje tussen de bruine streepjes! :D  Ik denk iets links van het midden wat te zien. Mag de foto iets groter?
Titel: Winter
Bericht door: Weia op januari 02, 2008, 18:26:04 PM
Poehhhh. Als ik iets zie is het middenonderin, net in de schaduw. Maar ik kan het net zo goed mis hebben.
Kan je ons nog laten weten hoe hoog ze zaten, in welke vegetatie, dikte van de takjes, verticaal of wat afzittend? En zo te zien een paar meter vanaf een bosrand, klopt dat?
Titel: Winter
Bericht door: Weia op januari 02, 2008, 18:33:25 PM
Ik zie nog een vaag streepje dat er heel misschien eentje zou kunnen zijn...
Overigens, voorzover mij bekend, ben je nu de vijfde in Nederland die ooit een winterwaarneming van bruine winterjuffer deed. Heel mooi werk.
Titel: Winter
Bericht door: Anne Hueber † op januari 02, 2008, 18:39:59 PM
Vanaf rechts onder gezien, naar links, die vertikale donkere tak en dan bovenaan.
Edit: mooie waarneming, John :duim:  
Titel: Winter
Bericht door: JohnvR op januari 02, 2008, 19:10:28 PM
Ze zaten alle drie op ca. 20 a 30 cm hoogte, verticaal tegen de 'stam' van een klein struikje. Ze zaten elk op een eigen struikje. Ik denk dat de stammetjes ca. 4-8 mm in doorsnede waren op de hoogte waar ze zaten. Er stonden enige tientallen van zulke struikjes op enkele vierkante meters gegroepeerd. De struikjes stonden met de voet in wat gras-achtig gewas.

Ik had de foto eigenlijk vooral als 'biotoop' foto gemaakt met de dennen op de achtergrond. Op die plek geen heide en geen pijpenstrootje. Ik weet natuurlijk niet of dit een goede overwinteringsstrategie is, want de winter is nog niet voorbij. De afgelopen vorstperiode hebben ze in ieder geval overleefd, want ze bewogen alledrie. Ze bewogen met name rond het stammetje, waarbij ze op dezelfde hoogte bleven. EDIT: Het was ca. 0 °C met een straffe bries. Op schaduwrijke plaatsen was nog rijp aanwezig. De winterjuffers zaten in het zonnetje (ik heb eigenlijk alleen op zon-beschenen plaatsen gezocht).

Het zoekplaatje is niet te doen lijkt mij, zie in de cirkel. Je ziet alleen een wit vlekje, als je weet waar ze zit. Op deze afstand kijken is overigens ook niet de manier waarop ik ze ontdekt heb. Dat was namelijk door van dichtbij de struikjes af te zoeken. De eerste was het moeilijkst. Het was om ca. 13:15 uur. Op dat moment was het enkele uren zonnig geweest. Kort daarna nam de bewolking de overhand.

(http://i52.photobucket.com/albums/g11/psavio19/006/lestidae/sympfusc/SH102666b.jpg)

(http://i52.photobucket.com/albums/g11/psavio19/006/lestidae/sympfusc/SH102678a.jpg)
Titel: Winter
Bericht door: vuurvlinder op januari 02, 2008, 19:16:26 PM
Had ik wel het goede takje te pakken, maar ik meende dat hij net boven de cirkel zat. :lol:  
Titel: Winter
Bericht door: JohnvR op januari 03, 2008, 10:31:01 AM
CiteerOverigens, voorzover mij bekend, ben je nu de vijfde in Nederland die ooit een winterwaarneming van bruine winterjuffer deed.
Met dank aan André den Ouden. Zijn inspirerende foto's en zijn december-waarnemingen hebben me net het zetje gegeven om toch maar te gaan zoeken. Hij heeft in december op ten minste drie verschillende plaatsen rond de Hatertse vennen overwinterende bruine winterjuffers gevonden. Die heb ik goed bestudeerd voordat ik mijn zoekplekken heb geselecteerd. Het lezen van het laatste Brachytron nummer over de noordse winterjuffer heeft ook geholpen.
Titel: Winter
Bericht door: Goyatlah op januari 03, 2008, 10:41:44 AM
Citeer
CiteerOverigens, voorzover mij bekend, ben je nu de vijfde in Nederland die ooit een winterwaarneming van bruine winterjuffer deed.
Met dank aan André den Ouden. Zijn inspirerende foto's en zijn december-waarnemingen hebben me net het zetje gegeven om toch maar te gaan zoeken. Hij heeft in december op ten minste drie verschillende plaatsen rond de Hatertse vennen overwinterende bruine winterjuffers gevonden. Die heb ik goed bestudeerd voordat ik mijn zoekplekken heb geselecteerd. Het lezen van het laatste Brachytron nummer over de noordse winterjuffer heeft ook geholpen.
Ben jaloers (geintje, maar toch)
Titel: Winter
Bericht door: Weia op januari 03, 2008, 10:41:46 AM
CiteerMet dank aan André den Ouden.
Iedereen... Je bent na André de tweede die ze zelf vond, ik heb ze me aan laten wijzen...
Titel: Winter
Bericht door: ria.vogels op januari 03, 2008, 20:34:30 PM
Hi,

Vandaag hebben Peter Hoppenbrouwers en ik UREN gezocht naar Winterjuffers. Helaas, geeneen gevonden.
We hebben gezocht in de heivelden van de Mulderskop en de Heumense Schans, allebei onder Nijmegen, ten oosten van de Hatertse Vennen, waar André ze zo schijnbaar zonder moeite weet te vinden.
Het voelde als zoeken naar de spreekwoordelijke naald in een hooiberg. Hoe André dat toch doet? We hebben onder de bomen in de heistruiken gezocht, en ook verder weg het veld op, onder in de struiken, boven in de struiken, aan de zonkant, in de luwte. Het mocht allemaal niet baten. We hebben ze zelfs geprobeerd op te jagen al was het rond het vriespunt.

André heb jij nog tips?

Groet, Ria
Titel: Winter
Bericht door: Jeroen Nagtegaal op januari 04, 2008, 16:48:28 PM
CiteerHiervan is er een plek niet meer geschikt voor overwinterende heidelibellen
Ik neem aan dat je Winterjuffers bedoelt,
Titel: Winter
Bericht door: ria.vogels op januari 04, 2008, 16:53:06 PM
Geweldig André, dank je wel voor deze gedetailleerde en verhelderende informatie!

Wie weet tot ziens een keer in het veld.

Groet, Ria
Titel: Winter
Bericht door: Weia op januari 04, 2008, 16:54:19 PM
CiteerHiervan is er een plek niet meer geschikt voor overwinterende winterjuffers
Toch niet de plek waar je ze me vorig jaar hebt laten zien?
Titel: Winter
Bericht door: Weia op januari 04, 2008, 16:59:54 PM
Citeerals ze berijpt zijn bewegen ze bijna niet meer, alleen zie je de donkere pigmentvlekken in de ogen bewegen als je je verplaatst: een fascinerend gezicht!
Bedankt dat je het verhaal zo uitgebreid hebt opgeschreven!

Alleen dat van de vlekken in het oog klopt niet. Zo'n oog bestaat uit allemaal buisjes met aan de oppervlakte een lenjse en diep binnenin de zenuwcellen. Als jij nu naar zo'n beest kijkt zijn er sommige buisjes waar je recht inkijkt, tot de bodem dus, en daar is het donker. Als jij je verplaatst kijk je bij andere facetten naar binnen en verplaatst de 'vlek' zich. Dat zijn natuurlijk intussen wel de facetjes waarme ze jou nauwlettend in de gaten houden.  
Titel: Winter
Bericht door: Anne Hueber † op januari 04, 2008, 19:16:02 PM
André,

Wat heb je een fantastische beschrijving gemaakt, zelfs in m'n warme huis en achter de pc, zie ik ze al bijna op die takjes zitten. Eigenlijk was ik vandaag ook van plan eens bij mij in de buurt (Wassenaar) in de duinen te gaan kijken. Had m'n spullen al klaar, moest alleen nog even een thermosfles met thee-jäger of.....jäger-thee  :grin:  maken (je moet van binnen natuurlijk wel lekker warm blijven)en..... toen ging het (gelukkig) motregenen. Besluit was toen snel genomen. Maar na het lezen van jouw verhaal, denk ik, dat er hier in de buurt toch geen goede overwinteringsplek is voor de Bruine en er is hier natuurlijk ook geen heide. En, zoals je al aangeeft, je moet je toch goed voorbereiden. Misschien volgend jaar nog eens proberen. Bedankt voor de mooie beschrijving!
Titel: Winter
Bericht door: JohanvantBosch op januari 04, 2008, 19:23:52 PM
CiteerAndré,

Wat heb je een fantastische beschrijving gemaakt, zelfs in m'n warme huis en achter de pc, zie ik ze al bijna op die takjes zitten. Eigenlijk was ik vandaag ook van plan eens bij mij in de buurt (Wassenaar) in de duinen te gaan kijken. Had m'n spullen al klaar, moest alleen nog even een thermosfles met thee-jäger of.....jäger-thee  :grin:  maken (je moet van binnen natuurlijk wel lekker warm blijven)en..... toen ging het (gelukkig) motregenen. Besluit was toen snel genomen. Maar na het lezen van jouw verhaal, denk ik, dat er hier in de buurt toch geen goede overwinteringsplek is voor de Bruine en er is hier natuurlijk ook geen heide. En, zoals je al aangeeft, je moet je toch goed voorbereiden. Misschien volgend jaar nog eens proberen. Bedankt voor de mooie beschrijving!
Nou..... Anne toch, geef je zoo gemakkelijk op? (zei hij die na een half uur zoeken de moed opgeeft ;)) Bij ons in de omgeving struikel je over die dingen, ze planten zich voort dat het een lieve lust is, dan moeten er toch ook ergens overwinteringsplekken zijn....  :huh:  
Titel: Winter
Bericht door: Anne Hueber † op januari 04, 2008, 19:58:28 PM
Citeer
Nou..... Anne toch, geef je zoo gemakkelijk op? (zei hij die na een half uur zoeken de moed opgeeft ;)) Bij ons in de omgeving struikel je over die dingen, ze planten zich voort dat het een lieve lust is, dan moeten er toch ook ergens overwinteringsplekken zijn....  :huh:
Ja, ik had al uitgebreid op de kaart zitten kijken voor mogenlijk goede plekken, had al een heel lijstje gemaakt. M'n vergunning lag ook al klaar. Nu, als je je aangesproken voelt, toch maar eens samen gaan zoeken? Is ook veel gezelliger. Je weet me te vinden. En 2 zien (er) meer dan 1 (meestal) :D  
Titel: Winter
Bericht door: Stijn Schreven op januari 06, 2008, 15:37:47 PM
Ik ben vandaag ook erop uit gegaan op zoek naar de bruine winterjuffers. Twee uur lang heb ik gezocht in een gebiedje (Leigraaf, Groesbeek) waar ik de soort vorig jaar april had waargenomen en waar hij de rest van het jaar ook nog is waargenomen. Maar helaas niks gevonden. Het is ook echt ontzettend moeilijk als er voor je een heel veldje met sprietjes en takjes ligt en je die dan elk afzonderlijk moet afspeuren. Ik denk dat ik gewoon tot april wacht  ;)  
Titel: Winter
Bericht door: Traveller op januari 06, 2008, 20:51:13 PM
Hallo allemaal,

het is echt een "takke" werk om die winterjuffers te vinden. Verleden jaar ben ik 3 keer wezen zoeken en heb ze twee keer gevonden, op aanwijzingen van Atalanta. Maar hoe zit het met de Noordse, ik ben nog wel twee keer in Kuinre geweest maar het veldje waar ik ze altijd vond was helemaal platgemaaid en heb niks kunnen vinden.

Ik moet zeggen zo kom je wel de winter door.

Groeten Jordi

 
Titel: Winter
Bericht door: Hathor op januari 07, 2008, 17:10:15 PM
CiteerOp fietsafstand is een restantje heide waar ik zowel vorig jaar als dit jaar tientallen bruine winterjuffers had voordat het echt winter werd. In de winter heb ik nog niks kunnen vinden terwijl ze er na de vorige winter weer wel zaten, dus ze moeten daar overwinterd hebben. Onuitstaanbaar, dus ik ga nog wel een paar keer zoeken!
Verder vind ik het wel lekker dat er een tijd minder aan libellen te doen is... Dus ik ga lekker een beetje vogels kijken (maar zo'n twitch als ik vorig veroorzaakte zal niet weer gebeuren, vermoedelijk).
Hoe kun je het beste zoeken (is er een strategie) en waar?
Ik zit in het Zuiden (tilburg e.o.)
Bij ons aan de vennen zouden ze moeten zitten denk ik... pitrus, pijpenstrootje in overvloed.. heel heel veel en dan is het ook moeilijk zoeken. <_<

EUHM er stond dus een heel epistel op de volgend pagina... :wacko: . ahum sorry ik zal het goed lezen en kijken of ik er iets mee kan...
Een plek met heide omringd door grove den bied kansen begrijp ik.. Ik weet wel zon plek. Hier vlakbij..... ik ga eens kijken bij iets beter weer of juist kouder.
Titel: Winter
Bericht door: Weia op januari 07, 2008, 18:02:38 PM
CiteerEen plek met heide omringd door grove den bied kansen begrijp ik.. Ik weet wel zon plek. Hier vlakbij..... ik ga eens kijken bij iets beter weer of juist kouder.
Maar heb je ze er ook in oktober gezien? Indien niet, dan lijkt me de kans nog kleiner.
Titel: Winter
Bericht door: Weia op januari 13, 2008, 21:33:40 PM
Ik heb vandaag erg mijn best gedaan, maar niks gevonden. Misschien als de zon schijnt nog eens proberen,
Titel: Winter
Bericht door: Antonie Blom op januari 14, 2008, 10:00:18 AM
Heeft er iemand interesse om een keer gezamelijk op stap te gaan om Bruine / Noordse winterjuffer te gaan zoeken op een bekende plek. Ik heb al een hele poos de grote wens om Bruine winterjuffers in de winter op de foto te zetten, heb al op meerdere plaatsen gezocht (zonder resultaat) en ik denk dat ik nu al een uurtje of 20 heb gezocht. Wie interesse heeft, stuur a.u.b. even een persoonlijk bericht via mijn profiel.
Titel: Winter
Bericht door: Weia op januari 14, 2008, 10:46:45 AM
Johan, die plek waar je er in de herfst een paar honderd had, is dat wat voor een gezamenlijke zoektocht? En anders André den Ouden vriendelijk aankijken.
Titel: Winter
Bericht door: Hathor op januari 14, 2008, 11:09:21 AM
Citeer
CiteerEen plek met heide omringd door grove den bied kansen begrijp ik.. Ik weet wel zon plek. Hier vlakbij..... ik ga eens kijken bij iets beter weer of juist kouder.
Maar heb je ze er ook in oktober gezien? Indien niet, dan lijkt me de kans nog kleiner.
Ik heb ze nog nooit gezien.
Ik weet dus niet of ze hier zitten, hoewel ik van een andere waarnemer heb tbegrepen dat ze hier weleens ooi winterjufs gezien heeft.

Brabant OIsterwijkse bossen en vennen Diaconesseven/ brandven?
Titel: Winter
Bericht door: Anne Hueber † op januari 14, 2008, 15:43:19 PM
CiteerJohan, die plek waar je er in de herfst een paar honderd had, is dat wat voor een gezamenlijke zoektocht? En anders André den Ouden vriendelijk aankijken.
Zou, als het kan, dan ook graag mee willen!
Titel: Winter
Bericht door: JohanvantBosch op januari 14, 2008, 15:50:19 PM
CiteerJohan, die plek waar je er in de herfst een paar honderd had, is dat wat voor een gezamenlijke zoektocht? En anders André den Ouden vriendelijk aankijken.
Pfoeh, ik denk het wel.
http://waarneming.nl/wn_details.php?id=1564995 (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=1564995)
Zoals je ziet had ik blijkbaar wel overdreven.... maar 150 eind september  :wub:

EDIT: Overigens begin november 2007 ook nog enkele ter plaatse, het was toen wel vrij slecht weer, dus lastig om wat te vinden.
http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3155174 (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3155174)
Titel: Winter
Bericht door: JohnvR op januari 14, 2008, 20:31:09 PM
Het is natuurlijk gevaarlijk om te melden, maar morgenvroeg ga ik proberen de bruine winterjuffers terug te vinden bij Castricum. Het waren er maar drie en er wordt regen en wind verwacht, dus ik ben benieuwd. Harm Niesen gaat mee. Voor de liefhebbers: kortteenleeuwerik en grote tafeleend zijn niet ver weg.
Titel: Winter
Bericht door: Kees van Bochove op januari 15, 2008, 07:55:02 AM
haha, ja, een grote tafeleend met een vleugelclipje, hoewel er dan ook wel weer amerikaanse ringprojecten schijnen te bestaan:P

maarok, ik ben van plan 26 jan rond nijmegen te gaan zoeken.
Titel: Winter
Bericht door: Antonie Blom op januari 15, 2008, 09:21:41 AM
Citeer
CiteerJohan, die plek waar je er in de herfst een paar honderd had, is dat wat voor een gezamenlijke zoektocht? En anders André den Ouden vriendelijk aankijken.
Pfoeh, ik denk het wel.
http://waarneming.nl/wn_details.php?id=1564995 (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=1564995)
Zoals je ziet had ik blijkbaar wel overdreven.... maar 150 eind september  :wub:

EDIT: Overigens begin november 2007 ook nog enkele ter plaatse, het was toen wel vrij slecht weer, dus lastig om wat te vinden.
http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3155174 (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3155174)
Lijkt me een goede plaats gezien het aantal winterjuffers dat er is gezien, nu is eigenlijk mijn vraag of dit gebied geschikt is om er met meerdere mensen te gaan zoeken (ik ken ik gebieden die dat absoluut niet zijn) en hoe zit het met parkeergelegenheid, is dat er voldoende?
Titel: Winter
Bericht door: JohanvantBosch op januari 15, 2008, 10:47:44 AM
Citeer
Citeer
CiteerJohan, die plek waar je er in de herfst een paar honderd had, is dat wat voor een gezamenlijke zoektocht? En anders André den Ouden vriendelijk aankijken.
Pfoeh, ik denk het wel.
http://waarneming.nl/wn_details.php?id=1564995 (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=1564995)
Zoals je ziet had ik blijkbaar wel overdreven.... maar 150 eind september  :wub:

EDIT: Overigens begin november 2007 ook nog enkele ter plaatse, het was toen wel vrij slecht weer, dus lastig om wat te vinden.
http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3155174 (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3155174)
Lijkt me een goede plaats gezien het aantal winterjuffers dat er is gezien, nu is eigenlijk mijn vraag of dit gebied geschikt is om er met meerdere mensen te gaan zoeken (ik ken ik gebieden die dat absoluut niet zijn) en hoe zit het met parkeergelegenheid, is dat er voldoende?
Plek: het is een stuk fietspad van een paar honderd meter, met daarlangs (volgens mij) geschikt biotoop, bosjes, bomen, helmgras veel dode hoge onkruiden, vlieren etc. het hele fietspad is eigenlijk een grote bosrand. Het ruigtestuk ertussenin varieert van de 5-20 meter, vaak nog met wat verspreide bosjes ertussen.

Toegankelijkheid: ja, het is toegankelijk en je kunt er redelijk rondstruinen, ook met meerdere mensen

Grootte: Het is niet een extreem groot gebied, groot genoeg om met een aardige groep te zoeken, maar niet urenlang

Parkeergelegenheid: in het verlengde van het fietspad ligt een straat waarlangs je volgens mij kunt parkeren. Anders zijn er, iets verder weg, maar wel aan de rand van het duingebied, parkeergarages aan de noordrand van scheveningen. Dan moet je denk ik een kilometer lopen voor je bij de plek bent.
Titel: Winter
Bericht door: Antonie Blom op januari 15, 2008, 11:18:03 AM
Voor het gezamelijke zoeken heb ik hier (http://forum.waarneming.nl/forum/index.php?act=ST&f=32&t=41789&st=0#entry305903) even een nieuw onderwerp aangemaakt, om te voorkomen dat er meerdere gesprekken door elkaar gaan lopen en uiteindelijk iedereen het overzicht kwijt is, of iederee die geen interesse heeft (wat ik me niet voor kan stellen  :lol: ) de discussie toch helemaal mee moet lezen omdat er misschien nog wat nuttigs tussen staat.
Titel: Winter
Bericht door: JohnvR op januari 15, 2008, 11:36:17 AM
CiteerHet is natuurlijk gevaarlijk om te melden, maar morgenvroeg ga ik proberen de bruine winterjuffers terug te vinden bij Castricum. Het waren er maar drie en er wordt regen en wind verwacht, dus ik ben benieuwd. Harm Niesen gaat mee.
Het waait (~6 bft) en het regent bij ca. 7 °C. Dus wat gaan we doen? Bruine winterjuffers zoeken natuurlijk! Uiteraard is dat niet de eerste gedachte die je krijgt bij dit weer, maar ik had met Harm Niesen afgesproken en andere dagen kwamen zo gauw niet uit. We zijn dus toch gegaan. Gelukkig kon ik ze weer terugvinden. Er bleken er zelfs 7 te vinden vandaag (vorige keer 3) op een onogelijk stukje terrein van ca. 5 x 5 m2.

http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3484159 (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3484159)

(http://i52.photobucket.com/albums/g11/psavio19/006/lestidae/sympfusc/SH102703a.jpg)

(http://i52.photobucket.com/albums/g11/psavio19/006/lestidae/sympfusc/SH102700a.jpg)
Titel: Winter
Bericht door: Imperator op januari 15, 2008, 11:43:49 AM
Citeer
CiteerHet is natuurlijk gevaarlijk om te melden, maar morgenvroeg ga ik proberen de bruine winterjuffers terug te vinden bij Castricum. Het waren er maar drie en er wordt regen en wind verwacht, dus ik ben benieuwd. Harm Niesen gaat mee.
Het waait (~6 bft) en het regent bij ca. 7 °C. Dus wat gaan we doen? Bruine winterjuffers zoeken natuurlijk! Uiteraard is dat niet de eerste gedachte die je krijgt bij dit weer, maar ik had met Harm Niesen afgesproken en andere dagen kwamen zo gauw niet uit. We zijn dus toch gegaan. Gelukkig kon ik ze weer terugvinden. Er bleken er zelfs 7 te vinden vandaag (vorige keer 3) op een onogelijk stukje terrein van ca. 5 x 5 m2.

http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3484159 (http://waarneming.nl/wn_details.php?id=3484159)

(http://i52.photobucket.com/albums/g11/psavio19/006/lestidae/sympfusc/SH102703a.jpg)

(http://i52.photobucket.com/albums/g11/psavio19/006/lestidae/sympfusc/SH102700a.jpg)
Prachtig, zeg! Kwam de hoogte waar de beestjes zaten overeen met wat Andre den Ouden schreef?

Ze zitten ook wel op 1e en 2e jaars (levende) uitlopers van jonge struikjes of boompjes op 10 tot 30 cm hoogte tussen de heidestruiken.
Titel: Winter
Bericht door: Hathor op januari 15, 2008, 11:44:02 AM
Citeer
Citeer
CiteerEen plek met heide omringd door grove den bied kansen begrijp ik.. Ik weet wel zon plek. Hier vlakbij..... ik ga eens kijken bij iets beter weer of juist kouder.
Maar heb je ze er ook in oktober gezien? Indien niet, dan lijkt me de kans nog kleiner.
Ik heb ze nog nooit gezien.
Ik weet dus niet of ze hier zitten, hoewel ik van een andere waarnemer heb tbegrepen dat ze hier weleens ooi winterjufs gezien heeft.

Brabant OIsterwijkse bossen en vennen Diaconesseven/ brandven?
Kan iemand me zeggen of ze hier (oisterwijkse bossen) voorkomen?
Titel: Winter
Bericht door: Weia op januari 15, 2008, 12:44:06 PM
Mooi John!!!!!!
Titel: Winter
Bericht door: Weia op januari 15, 2008, 12:45:14 PM
CiteerKan iemand me zeggen of ze hier (oisterwijkse bossen) voorkomen?
http://waarneming.nl/soort.php?id=580&wno_...m_tm=&tab=kaart (http://waarneming.nl/soort.php?id=580&wno_datum_van=&wno_datum_tm=&tab=kaart)
hmmmm, ziet er niet zo naar uit...
Titel: Winter
Bericht door: JohanvantBosch op januari 15, 2008, 13:42:47 PM
CiteerHet waait (~6 bft) en het regent bij ca. 7 °C. Dus wat gaan we doen? Bruine winterjuffers zoeken natuurlijk! Uiteraard is dat niet de eerste gedachte die je krijgt bij dit weer, maar ik had met Harm Niesen afgesproken en andere dagen kwamen zo gauw niet uit. We zijn dus toch gegaan. Gelukkig kon ik ze weer terugvinden. Er bleken er zelfs 7 te vinden vandaag (vorige keer 3) op een onogelijk stukje terrein van ca. 5 x 5 m2.
Errug tof!
Titel: Winter
Bericht door: Anne Hueber † op januari 15, 2008, 14:14:31 PM
Prachtige waarneming, John :duim:  
Titel: Winter
Bericht door: Anne Hueber † op januari 17, 2008, 16:29:01 PM
Vandaag in en rond mijn gebiedjes in Meijendel geweest. Ik had thuis al een lijstje gemaakt met mogelijk goede biotopen. Ik heb bijna 3 uur gezocht, elk takje bekeken, totdat ik ze allemaal dubbel ging zien. Wat een takkewerk :grin: En.....niets gevonden! Die krengen moeten toch ergens zitten? Ach, volgende keer misschien beter :)  
Titel: Winter
Bericht door: JohanvantBosch op januari 21, 2008, 15:51:42 PM
Vanmiddag weer een poging gewaagd nabij de watertoren van meijendel.... niets gevonden, maar het waaide ook wel @%#&*@ hard.
Titel: Winter
Bericht door: Platbuik op januari 21, 2008, 20:24:43 PM
Citeer
CiteerKan iemand me zeggen of ze hier (oisterwijkse bossen) voorkomen?
http://waarneming.nl/soort.php?id=580&wno_...m_tm=&tab=kaart (http://waarneming.nl/soort.php?id=580&wno_datum_van=&wno_datum_tm=&tab=kaart)
hmmmm, ziet er niet zo naar uit...
's Zomers heb ik er wel eens gezien (in de buurt van het Banisveld/Heiloop/Smalbroeken), maar ik zoek nog naar hun winterverblijf.
Titel: Winter
Bericht door: Hathor op januari 22, 2008, 19:49:58 PM
Citeer
Citeer
CiteerKan iemand me zeggen of ze hier (oisterwijkse bossen) voorkomen?
http://waarneming.nl/soort.php?id=580&wno_...m_tm=&tab=kaart (http://waarneming.nl/soort.php?id=580&wno_datum_van=&wno_datum_tm=&tab=kaart)
hmmmm, ziet er niet zo naar uit...
's Zomers heb ik er wel eens gezien (in de buurt van het Banisveld/Heiloop/Smalbroeken), maar ik zoek nog naar hun winterverblijf.
Ok dat is leuk om te weten! Kun je specifieker zijn?

Ik heb wel een keer gehoord dat ze nabij het Brandven/ Diaconesseven zitten daar is een afgeplacht stukje grond met heide en pijpoenstrootje en dennen eromheen. Ook jonge dennen opschot erin.
Titel: Winter
Bericht door: Platbuik op januari 23, 2008, 10:01:38 AM
Citeer[Kampina vraag]
Ok dat is leuk om te weten! Kun je specifieker zijn?
Tussen de biezen naast het kleine poeltje langs geasfalteerde deel van het fietspad, naast het kleine dennen bosje (waarin overigens ook een poel ligt, weten niet veel mensen).
Op de kaart van Waarneming.nl is het x: 147.98 y:396.545. Als je dat invoert onder de hybride kaart op het invoerscherm, dan hang je er precies boven.
't Is een drinkpoel voor het vee dat het Banisveld en omstreken begraast, en ik heb er ook al eens een kudde schapen gezien. Mijn laatste BWJ waarneming aldaar was in 2006.
Titel: Winter
Bericht door: ArjenDrost † op januari 31, 2008, 00:04:52 AM
Ha, vandaag ook mijn eerste Brachytron gekregen (de Noordse Winterjuffer special). Ziet er erg mooi uit, ben onder de indruk van hoe het blad eruit ziet. Goed dat ik lid geworden ben, nu lekker lezen (voor ik vrijdag de Corbet krijg ;)).

Groetjes, Arjen
Titel: Winter
Bericht door: Bertusvr op januari 31, 2008, 09:05:17 AM
Ik heb gisteren ook mijn eerste Brachytron binnen gekregen, met DVD, over de Noordse winterjuffer en ben het helemaal met Arjen eens, het is een prachtige uitgave met heel veel informatie over deze soort.
Titel: Winter
Bericht door: ArjenDrost † op februari 14, 2008, 14:07:25 PM
CiteerHet is niet de beste tijd... waarschijnlijk zijn er nu twee levende soorten libellen (imago's) in het land.

Zijn er nog fanatiekelingen die die gaan opzoeken deze winter?  Ik heb zelf een afspraak om op zoek te gaan naar de bruine. En wil ook nog een poging doen de noordse voor april te vinden.
Hoe komen jullie de winter door? Ook zulke pogingen? Of ook hibernaten tot april?
Leuk om nu, nog geen 2 maanden na deze post eens te kijken wat er nu allemaal al gebeurt is. We hebben al van 3 soorten imago's gevonden (incl. die Ischnuria), we zijn twee excursies verder en er zijn al behoorlijk wat losse waarnemingen.

Kennelijk is de winter dus toch niet zo tam als we in eerste instantie dachten :-)
Titel: Winter
Bericht door: ArjenDrost † op februari 14, 2008, 16:29:55 PM
CiteerBen zelf al begonnen met een tabel aan te leggen over welke soorten wanneer waar voorkomen, maar wil ook met een paar soorten wat meer de diepte in.
He leuk, dat heb ik net afgelopen weekend gedaan :)
Titel: Re: Winter
Bericht door: marcel123 op november 09, 2009, 19:32:02 PM
http://www.derbyshire-dragonflies.org.uk/latin.php

Je kan je kennis van wetenschappelijke namen opvijzelen deze winter. Hier staat hoe je de namen uit moet spreken. Ik vermoed een sterke angelsaksische inbreng van de uitspraak ;-)
Titel: Re: Winter
Bericht door: Weia op november 10, 2009, 01:03:27 AM
Citaat van: optilete op november 09, 2009, 19:32:02 PM
Ik vermoed een sterke angelsaksische inbreng van de uitspraak ;-)
Nogal ja... Maar als iemand ergens een lijst met klemtonen weet?
Titel: Re: Winter
Bericht door: nick w op november 10, 2009, 21:06:10 PM
In het engels zover mogelijk naar voren, dus algauw de derde of vierde lettergreep van achteren en niet zoals het nederlands de één na laatste als voorkeursklemtoon. Dus bijvoorbeel BOL ton eye... en vermoedelijk ook CAL op te RIDGE i dee. En SEE nagri ON i  dee. Ik kijk voor de lol ook even in m'n engels-engels. Maar daar komen zulke woorden niet in voor. Dus ga maar uit van het bovenstaande. Toen ik ooit nog eens voor tolk engels studeerde heb ik m'n tong wat gebroken op die rare klemtonen....

Groet,
Nick W
Titel: Re: Winter
Bericht door: Weia op november 10, 2009, 22:02:01 PM
Ik wou het in het Latijn weten, die rare Britten.
Titel: Re: Winter
Bericht door: nick w op november 12, 2009, 20:02:23 PM
In het latijn is het net als in het nederlands, bijna altijd de een na laatste lettergreep heeft de klemtoon, net als nu nog in het italiaans... met dien verstande dat je dan dus wel Bol TON i i krijgt, omdat -ius in z'n geheel een achtervoegsel is dat zoiets als 'van' betekent. En Coe NA gri O ni dae  om dezelfde reden (maar met de betekenis '-achtig', 'afgeleid van'). En met de kanttekening dat wetenschappelijk (potjes) latijn een raar mengsel is. Kun je er zo mee uit de voeten?

Groet,
Nick W
Titel: Re: Winter
Bericht door: Goyatlah op november 12, 2009, 20:36:21 PM
En hoe dan met Latijnse woorden van Griekse komaf  :huh:
Titel: Re: Winter
Bericht door: joost nijskens op november 12, 2009, 21:17:20 PM
De uitspraken op de site horen bij het 'Kerklatijn'. In het klassiek Latijn wordt de c altijd als een k uitgesproken en ae als aaj. In beide vormen van het Latijn wordt de u uitgesproken als oe.

En er zijn ook veel Griekse namen. Bijvoorbeeld Calopteryx (spreek uit: kalopterux, de y werd door de Romeinen gebruikt om de Griekse u-klank in hun schrift weer te geven). Kalos betekent mooi en pterux betekend vleugel. Kalopterux betekent dus iets als 'prachtvleugel'. Een ander voorbeeld: Pyrrhosoma. Het zelfstandig naamwoord pux (waarvan pyrrhos/purrhos een vorm is) betekent vuur en soma betekent lichaam. Purrhos soma betekent dus 'lichaam van vuur'.

Dit alles maakt het er echt niet gemakkelijker op hè :rolleye:
Veel succes deze winter. ;)
Titel: Re: Winter
Bericht door: JohnvR op november 12, 2009, 22:24:06 PM
http://en.wikipedia.org/wiki/Latin_spelling_and_pronunciation

Het gaat overigens om de 'best guess' over hoe vroeger Latijn werd gesproken, zeker weten doet niemand het. De namen voor libellen (etc.) zijn overigens geen Latijnse namen, maar wetenschappelijke namen, zoals iedereen weet. Wellicht waren er al Romeinse odonatologen, maar die hadden ongetwijfeld andere namen (echt Latijn) voor Bronlibel (etc.) dan die wij nu als wetenschappelijke naam geadopteerd hebben.
Titel: Re: Winter
Bericht door: Peter Hoppenbrouwers op november 13, 2009, 11:32:05 AM
Afgelopen weken een paar keer een groep(je) bruine winterjuffers gevonden op een iets hoger en beschut deel in de uiterwaard langs de Waal gevonden. Eens kijken of dat gedurende de komende maanden blijft zitten. Dus bruine winterjufferend de winter door...Verder ideeen een jaaroverzichtje van soorten van 2009 rondom Nijmegen te maken en misschien een stukje voor de nieuwsbrief v/d NVL over 3 zuidelijke soorten in 2009 in de Millingerwaard...
Titel: Re: Winter
Bericht door: JohnvR op december 20, 2009, 17:27:19 PM
Vanochtend eens gaan kijken hoe de bruine winterjuffers de ontberingen van de afgelopen tijd hebben doorstaan. Van de 33 exemplaren die ik afgelopen donderdag vond was nog eenderde zichtbaar vandaag. De rest is waarschijnlijk weggekropen onder de sneeuw, tussen het gras en komt daar hopelijk later weer onder vandaan. De temperatuur ter plekke was ca. 0 graden, wat genoeg was voor een aantal om te bewegen. Twee stuks zaten bij aankomst onder de sneeuw, maar later was dat weg. Een paar exemplaren zaten met de snoet vast tegen een stammetje, een paar zaten met het achterlijf in de sneeuw en een leek net langs het stammetje uit de sneeuw ophoog gekropen te zijn.

(http://waarneming.nl/fotonew/6/999066.jpg)
Titel: Re: Winter
Bericht door: vuurvlinder op december 20, 2009, 20:00:47 PM
Gave plaat!  :duim:
Titel: Re: Winter
Bericht door: Menko Vlaardingerbroek op december 20, 2009, 20:42:48 PM
Citeerbijna altijd de een na laatste lettergreep heeft de klemtoon

De regel luidt: de klemtoon valt op de voorlaatste lettergreep als hij lang is en anders op de lettergreep daarvoor. Een lettergreep is lang als hij een lange klinker of tweeklank bevat of op een medeklinker eindigt. Dus imperátor (lange a), tenéllum en praténse (lettergreep eindigt op medeklinker), maar víridis (korte i) en aénea. Het enige probleem is dat je aan de spelling niet kunt zien of een klinker lang of kort is (in de veel voorkomende uitgang -atus, -ata, -atum is de a lang).
 
Bij Griekse woorden wordt vaak dezelfde regel gebruikt voor de klemtoon (beetje kunstmatig, want de Grieken deden het anders, maar wel makkelijk).
 
Bij woorden die niet uit het Grieks of Latijn komen, mag je zelf bedenken of de voorlaatste lettergreep lang of kort is.
 
Citeernet als in het nederlands

Voor het Nederlands gaat dat niet op (tekening, lettergreep, achtervoegsel, betekenis, wetenschappelijk, . . . ). Wij leggen de klemtoon meestal op de eerste lettergreep (maar niet als dat een voorvoegsel is als be- of ver-).
Titel: Re: Winter
Bericht door: nick w op december 20, 2009, 21:22:16 PM
wétenschappelijk, bedoel je?  ;)  Nee, je hebt gelijk, een na laatste is vaak zo maar niet altijd. Het italiaans is daar bijvoorbeeld consequenter in. Lastig in het Nederlands is denk ik dat het vaak om samenstellingen gaat. Wétenschap is van wéten en schap maar wetenscháppelijk is daar weer een bijvoeglijk naamwoord van. En dan zie je dat de klemtoon nooit zover naar voren zit als in het engels, maar bij voorkeur op de een of twee na laatste, en anders zit daar een secundaire klemtoon. In Onze Taal hebben ze hele verhandelingen over dit soort dingen; lees jij die ook? Ik vind ze wel leuk om te lezen..

Groet,
Nick W
Titel: Re: Winter
Bericht door: Bertusvr op december 28, 2009, 21:34:49 PM
Fantastische plaat john, Heb je nog meer foto's??
Titel: Re: Winter
Bericht door: JohnvR op december 28, 2009, 23:04:54 PM
Ha Bertus,

Bedankt voor je compliment, Astrid ook . Vandaag ben ik eens gaan kijken of de winterjuffers tot dusverre de vorst en de sneeuw overleefd hadden. Op nagenoeg alle plekjes die ik gemarkeerd had en vandaag bekeken heb waren die winterjuffers aanwezig, dus het gaat goed. Het voelde lente-achtig aan vandaag met weinig wind en felle zon. Ik heb zelfs drie winterjuffers zien vliegen!

Op verzoek hierbij nog wat foto's  ;) . De eerste twee zijn van vorige week, waar alleen maar een gat in de sneeuw te zien is en van vandaag van dezelfde stengel, met de juffer weer hoog langs de stam.

Maar twee van de elf bruine winterjuffers zaten onder een beetje sneeuw vorige week bij aankomst, maar dat verdween ook al snel (het was om en nabij het vriespunt).

De juffer op de een na de laatste foto leek net langs het stammetje omhoog te zijn gekropen. Achter haar zie je een kleine opening in de sneeuw en er hangt nog een brok sneeuw bij segment 3 tot 5.

Een paar juffers waren 'vergroeid' met het stammetje waar ze op zaten, d.w.z. dat een laagje ijs om hun snuit heen aan het stammetje vast zat. Wellicht overvallen door het weer en niet meer de keuze om af te dalen naar een meer beschutte positie.
Titel: Re: Winter
Bericht door: rrrrr op december 29, 2009, 11:13:39 AM
Inderdaad heel erg mooie foto's John.
Moet best wel een zoekplaatje geweest zijn voordat je ze gevonden had.
Top  :duim:

Rob
Titel: Re: Winter
Bericht door: Anne Hueber † op december 29, 2009, 11:22:12 AM
Lees steeds met veel interesse je 'reisverslag', zo krijgen we een goed beeld van het wel en wee de hele winter door :duim:  En top plaatjes, John :duim:
Titel: Re: Winter
Bericht door: Bertusvr op december 30, 2009, 22:35:00 PM
Ik blijf het zo fascinerend vinden. Fantastisch toch. Foto 3 en 4 super. Zou ze ook dolgraag een keer onder de sneeuw of ijskristallen zien. Ik weet ze erg goed te vinden in de loop van het jaar, maar in de winter is het mij nog niet gelukt.
Titel: Re: Winter
Bericht door: joostheeremans op januari 11, 2010, 00:23:00 AM
http://waarneming.nl/waarneming/view/45921569?_popup=1#

zag net deze waarneming, heel bizar de sneeuw op die ogen en vleugels.
Titel: Re: Winter
Bericht door: Ted van der Knaap op januari 11, 2010, 12:08:19 PM
..toen ik daarstraks langs m'n "zomer"-libellengebiedje liep nam ik me voor om even 5 minuten in het riet te zoeken naar 'n Bruine Winterjuffer maar toen ik net m'n aandacht erop aan het leggen was vlogen er 3 houtsnippen op... ...ben toen maar weer verder gegaan met de vogels.
Maar het lijkt me heel mooi om ze een keer tegen te komen en dan ALLE TIJD te hebben om ze mooi op de foto te zetten.
Titel: Re: Winter
Bericht door: ArjenDrost † op januari 11, 2010, 13:29:01 PM
Ik ben laatst met Gert wezen zoeken naar Noordse Winterjuffers. Ook met het idee om ze eindelijk eens onder echt winterse omstandigheden te zien/fotograferen. Op de plek aangekomen waar ik eerder NW gezien heb, had ik het vermoeden dat het nog wel eens redelijk makkelijk zoeken zou kunnen worden. De pollen pijpestrootje waren namelijk allemaal bedekt met een dikke laag sneeuw. Uit de winterjufferspecial (en de bijbehorende film (http://www.youtube.com/watch?v=4JICjXY036g)) had ik het idee gekregen dat ze bij voorkeur boven de sneeuw overwinteren (zie de winterjuffer die uit de sneeuw kruipt op 3:40). Aangezien nu nog maar een aantal sprietjes boven de sneeuw uitkwamen, moest het niet zo moeilijk zijn ze hierin te vinden.
Een uur later (ofzoiets) kwamen we tot de conclusie dat ze in ieder geval niet in die sprietjes zaten. Wel hadden we gezien dat onderin de pol (het dichte stuk waar ze normaal meestal zitten 's winters) vaak een sneeuwvrije ruimte zat.
Onze conclusie was dan ook dat de winterjuffers gewoon waren blijven zitten in de beschutting van het dichtere deel en het sneeuwdak gebruikten ter isolatie (als een soort iglo). Uiteraard hebben we dit niet verder onderzocht, om de winterjuffers het niet nog moeilijker te maken.

Iemand meer van dit soort ervaringen?

Groeten, Arjen
Titel: Re: Winter
Bericht door: Gert Veurink op januari 11, 2010, 14:37:55 PM
Citaat van: ArjenDrost op januari 11, 2010, 13:29:01 PM


Iemand meer van dit soort ervaringen?

Groeten, Arjen

Ik sprak Ronald die zegt dat ze blijven zitten waar ze zitten. raken ze ingesneeuwd, zitten ze eronder, is er weinig sneeuw zitten ze erboven. sneeuw is kennelijk geen aanleiding voor verplaatsing.
Als dat zi is zijn dezen grotendeels ingesneeuwd denk ik nu de sneeuw hoog was en de pollen er grotendeels onder...
Titel: Re: Winter
Bericht door: Traveller op januari 13, 2010, 22:46:21 PM
Volgens mij was ik diezelfde zondag op hetzelfde stukje. Ik had inderdaad ook die conclusie, dit wordt een makkie?! Ik heb er bijna een uur rondgelopen, niks gevonden. Ook nog op een andere lokatie gezocht, maar ook geen resultaat.

Ik blijf dus ook met dezelfde vraag zitten, zijn ze er wel, maar zitten ze onder de sneeuw? Of zitten ze er op dit moment niet.

Ook valt het me op dat er eigenlijk geen waarnemingen van winterjuffers zijn. Heeft iedereen dit "probleem" of zijn er geen mensen die zoeken?

Groeten Jordi
Titel: Re: Winter
Bericht door: Gert Veurink op januari 13, 2010, 23:01:53 PM
Citaat van: Traveller op januari 13, 2010, 22:46:21 PM
Volgens mij was ik diezelfde zondag op hetzelfde stukje. Ik had inderdaad ook die conclusie, dit wordt een makkie?! Ik heb er bijna een uur rondgelopen, niks gevonden. Ook nog op een andere lokatie gezocht, maar ook geen resultaat.

Ik blijf dus ook met dezelfde vraag zitten, zijn ze er wel, maar zitten ze onder de sneeuw? Of zitten ze er op dit moment niet.

Ook valt het me op dat er eigenlijk geen waarnemingen van winterjuffers zijn. Heeft iedereen dit "probleem" of zijn er geen mensen die zoeken?

Groeten Jordi

wij waren er op maandag (dag later denk ik) en zijn ook op twee plekken geweest. Ze zijn er natuurlijk wel, maar ik neem aan grotendeels onder de sneeuw, anders denk ik toch dat we er wel één gevonden zouden hebben. Ik heb al van meerder mensen gehoord dat ze zonder resultaat gezocht hebben, tis kennelijk moeilijk met zo veel sneeuw. Na een paar dagen dooi nog maar es proberen...
Titel: Re: Winter
Bericht door: Traveller op januari 13, 2010, 23:08:47 PM
Citeerwij waren er op maandag (dag later denk ik)

Toen ik die zondag daar rondliep zag ik ook wat mensen rondlopen. Dacht dat jullie dat konden zijn.

Blijft lastig, en voor mij zitten ze niet echt in de buurt. Ik zal het zeker nog een keer proberen.



Titel: Re: Winter
Bericht door: Goyatlah op januari 14, 2010, 10:21:25 AM
Ook als de sneeuw weg is zijn ze moeilijk te vinden. Beestjes zijn met deze temperaturen bewegingsloos, dus blijven ze zitten waar ze zaten toen het begon te sneeuwen. Pas bij een paar graden boven nul kunnen ze weer wat bewegen, maar ook dan zullen ze dat niet doen zonder dringende reden (kost energie die ze nog hard nodig hebben wanneer het weer warmer wordt).
Titel: Re: Winter
Bericht door: Gert Veurink op januari 14, 2010, 12:15:36 PM
Citaat van: Goyatlah op januari 14, 2010, 10:21:25 AM
Ook als de sneeuw weg is zijn ze moeilijk te vinden. Beestjes zijn met deze temperaturen bewegingsloos, dus blijven ze zitten waar ze zaten toen het begon te sneeuwen. Pas bij een paar graden boven nul kunnen ze weer wat bewegen, maar ook dan zullen ze dat niet doen zonder dringende reden (kost energie die ze nog hard nodig hebben wanneer het weer warmer wordt).

Dat ze moeilijk te vinden zijn is natuurlijk bekend maar lukte de afgelopen twee jaar wel. Het is toch opvallend dat verschillende ervaren mensen het nu niet is gelukt.
Ik ben niet van overtuigd dat ze alleen boven 0 bewegen. Vorig jaar ben ik verschillende malen op dezelfde plek geweest, steeds onder 0 waarbij ze toch de ene keer wat hoger of lager zaten dan de andere keer. Bovendien draaien ze ook onder 0 nog wel weg. Los daarvan hoeven ze niet te bewegen, maar moet de sneeuw weg, dan komen ze denk ik vanzelf te voorschijn... als je ziet hoe hoog de sneeuw ligt op de bekende plekken vind ik het erg aannemelijk dat ze grotendeels ingesneeuwd zijn
Titel: Re: Winter
Bericht door: ronald op januari 14, 2010, 13:30:49 PM
Dolf heeft in die paar zinnen enkele jaren winteronderzoek behoorlijk samengevat. een jaar of 5 geleden wisten we nog erg weinig van het wintergebeuren, en net als bij de rest van de bijzondere levenswijze dachten we nog dat de Noordse winterjuffer allemaal bijzondere gaven had. een voor een werden alle ontstane mythes ontkracht.
zo ook dat de juffers op zoek zouden gaan naar overwinterlocaties, en op die locaties zich in willen dekken voor de aankomende winter. maar dat is menselijk denken, de juffers wordt niet verteld wat ze te wachten staat, en doen gewoon wat het huidige moment van ze verlangt. als hun zitplek in september of oktober ongeschikt wordt omdat de zon er niet meer komt of de wind er vol op staat verhuizen ze, en dit gaat door totdat het te koud wordt om te vliegen. het najaar bepaald dus waar ze overwinteren. bij zonnige omstandigheden en een paar graden boven nul kruipen exemplaren die daadwerkelijk in de zon zitten vaak nog wel wat rond, maar dat lijkt vrij doelloos, meermaals heb ik deze tot soms wel enkele uren durende langzame kruiptochten zien eindigen waar ze begonnen. andere exemplaren weten zo in de winter wel tot maximaal enkele meters (dat zijn wel de extreme gevallen) verderop terecht te komen. een deel van de juffer komt onderin bv pijpestropollen terecht, en als ze daar eenmaal zitten komt de zon er niet meer bij, en kun je ze daar de hele winter vinden. ook vonden we exemplaren die boven de polvorming uitzaten, op de kale stengels, en die daar vol op de koude wind bleven zitten, terwijl ze net zo makkelijk een klein stukje hadden kunnen zakken om lekker beschut te zitten. keer op keer bedachten we nieuwe theorieën waarom de juffers bepaalde dingen zouden doen, om door de juffers steeds weer het tegendeel bewezen te zien. je kunt de juffers dus in veel verschillende omstandigheden aantreffen, waardoor automatisch een risicospreiding ontstaat. in het late najaar zijn sommige exemplaren al aan het overwinteren, terwijl andere exemplaren op zonniger plekjes nog uitvallen kunnen doen. idem in het vroege voorjaar, de exemplaren op de gunstigste plekjes kunnen soms al eind januari weer uitvallen doen, terwijl op dezelfde locatie andere exemplaren nog wekenlang in de schaduw zitten en nauwelijks kunnen bewegen. mede daardoor zal het komen dat er tot wel een maand kan zitten tussen het eerste en laatste geslachtsrijpe exemplaar in het voorjaar.

er is dus al heel veel bekend over het wintergebeuren, vele tientallen dagen heb ik zelf voor pollen zitten te kleumen, en samen met nog enkele onderzoekers hebben we het verhaal nu zo volledig gekregen dat we alle winteronderzoeken hebben stopgezet. het is op de betere locaties namelijk bijna onmogelijk om de beestjes niet van de stengels af te stoten of ze plat te trappen. al zit je een uur op een krukje naar een vierkante meter begroeiing te kijken, dan nog kom je er vaak achter dat er toch een of enkele exemplaren over de kop werden gezien. op een van die locaties, waar vaak tot tientallen juffers op een kluitje zitten is bekend gemaakt, en tegenwoordig zie je er talloze sporen in de begroeiing, zowel van libellenliefhebbers, als van wandelaars die ons er bezig zagen met onderzoek en er nu ondanks onze dringende verzoeken dat niet te doen toch ook graag even willen kijken of ze juffers kunnen vinden. dit gebeurde al tijdens het onderzoek, en ik heb heel wat plekjes waar juffers zaten platgetrapt terug gevonden. het liefst zat ik nu nog regelmatig op de heide, het blijft mooi en spannend, maar ik kan het zelf niet meer rijmen nu het onderzoekstechnisch niet veel meer op zal leveren.
in de winter, zeker eentje als deze heeft de natuur het ook al moeilijk genoeg, zelf blijf ik daarom zoveel mogelijk weg uit natuurgebieden.
ik wil het overigens ook niet veroordelen, maar schrijf dit om mensen er wel bewust van te maken. de andere kant van het verhaal is dat de plekjes vaak door mensen gebruikt worden om hun honden lekker door de heide te laten rennen, wat ook heel wat aanricht in de natuur, en heel wat winterjuffers de kop kost.
de paedisca populatie is tegenwoordig groot genoeg om dit soort dingen aan te kunnen, en als je nog nooit of bijna nooit de magie van het wintergebeuren hebt meegemaakt kan ik me ook zeker wel voorstellen dat je ze toch wilt zien.
zoals gezegd, ik veroordeel niks, maar wil alleen maar zeggen: wees extra voorzichtig, je mist (veel) makkelijker juffers dan dat je ze ziet. pas op dat niet te veel mensen je zien, en als er sneeuw ligt, pas dan goed op voor sporen van het pad naar de plek, want deze sporen worden vaak door anderen gevolgd, simpele menselijke nieuwsgierigheid is dat. met een tak kun je op de terugtocht trouwens de sporen weer wat uitwissen.
Titel: Re: Winter
Bericht door: ronald op januari 14, 2010, 13:36:40 PM
of ze onder nul nog bewegen is best lastig te zeggen, op een dag met twee of drie graden vorst kunnen dieren in bv een heidestruik net een straal zon ontvangen in een stukje struik wat thermisch begunstigd is, waardoor de temp net boven nul is. ik heb echter ook wel berijpte juffers zien bewegen, maar wel nadat het al was gaan dooien. het ging mij net te ver om ze een termometer in hun uitlaat te duwen, maar mijn indruk is wel dat het bewegen bij nul graden stopt of zeer minimaal wordt.
Titel: Re: Winter
Bericht door: ronald op januari 14, 2010, 13:45:01 PM
overigens lijken de juffers zelf wel een kunstje te hebben om warmte te genereren. als alles berijpt is en het begint te dooien dan zijn de juffers vaak veel eerder ijsvrij dan de stengel waar ze op zitten.
helemaal mooi had de juffer het gemaakt die ik in de winter van 2005/2006 onder 5 cm sneeuw heb uitgegraven toen het begon te dooien. je zou denken dat deze massief ingepakt zou zitten, maar deze zat ik een soort holletje, de sneeuw was er omheen weg gesmolten. op de foto is dit net te zien, hier had ik het beestje al deels uitgegraven. helaas was ik zo onder de indruk en verkleumt (ik zat er al uren, en kon nog nauwelijks de camera beethouden, brrrr) dat ik niet een betere foto van het holletje heb gemaakt.
Titel: Re: Winter
Bericht door: ronald op januari 14, 2010, 14:35:46 PM
van de sneeuwwandeling heb ik een verslagje gemaakt, en aangevuld met foto's is dit voor winterjufferliefhebbers vast wel leuk om eens te zien.
Titel: Re: Winter
Bericht door: ronald op januari 14, 2010, 14:53:16 PM
nu ik even in dit oude materiaal zat te sneupen kwam ik ook weer de exeltabellen tegen waar ik toen mee werkte. als ik er nu aan terugdenk kan ik maar moeilijk voorstellen hoe intensief dat onderzoek was. alle pollen meten tekenen fotograferen en beschrijven van meerdere gebieden, en dat in exel overzichtelijk proberen te maken in de hoop het geheim van de juffers te ontsluieren.
ik kan wel zeggen dat het zeer ontnuchterend was toen steeds duidelijker werd dat simpele logica alle spannende theorieën die we bedachten omver wierpen. maar ook dat is onderzoek natuurlijk, en ook zonder fantastische theorieén blijft het fascinerende materie natuurlijk!
Titel: Re: Winter
Bericht door: ronald op januari 14, 2010, 15:02:07 PM
deze foto kan natuurlijk ook niet ontbreken als ik toch eenmaal bezig ben, deze juffer hing bevroren in de heide, en had een sneeuwmutsje gekregen. dat is te zwaar geworden, want de juffer is als een dartpijl neergestort, en heeft daar een dag zo gestaan. daarna kon hij door iets hogere temperaturen weer de struik inklimmen.
Titel: Re: Winter
Bericht door: Anne Hueber † op januari 14, 2010, 15:13:04 PM
Mooie foto's en leuk verslag van de wandeling van Adrie :duim:
Titel: Re: Winter
Bericht door: Goyatlah op januari 15, 2010, 11:03:47 AM
Heb hier nog even over nagedacht.

Winterjuffers zijn natuurlijk niet de enige insecten die als imago overwinteren. Sommige vlinders (bv Dagpauwoog en Citroenvlinder) doen dat ook, net zoals sommige wantsen, (loop)kevers, (zweef)vliegen en bijen. Sommigen zijn zelfs aktief zoals Wintervlinders en de 2 mm grote mugjes die ik vorig jaar in de sneeuw zag (waren druk aan het paren).

De truc is denk ik een betere aanpassing aan kou dan het gemiddelde insect, o.m. wellicht door een verhoogde osmotische waarde van de lichaamsvloeistoffen (door het vervangen van watermoleculen door suikermoleculen bv. - een soort biologische antivries). Van de suiker trehalose is bekend dat die door div. organismen als celwand beschermer gebruikt wordt.

Het genereren van een holletje in de sneeuw is natuurlijk ook erg effectief (eskimos deden dat vroeger ook). Dit zou kunnen door tijdelijk de verbranding te verhogen, of door spier contracties. Maar dit kost energie en kan dus maar beperkt gebruikt worden.
Titel: Re: Winter
Bericht door: ronald op januari 15, 2010, 11:58:07 AM
in erg koude gebieden als siberië zou insneeuwen de juffers wel tegen de extreme temperaturen beschermen, misschien ook wel een ontstaan handigheidje van de natuur. het is wel bekend dat de juffers tot iets van -20 kunnen verdragen. misschien kunnen ze wel veel meer hebben, maar misschien helpt de sneeuw ze in dergelijke gebieden een handje? dat is tenminste een hypothese die ik tijdens het onderzoek uit mijn duim heb gezogen, geen idee of het ook zo is hoor.

het is trouwens idd wonderlijk dat er zelfs nu met deze kou zo nu en dan gewoon een mug of vlieg langs komt. dat ze dan ook nog paren is wel heel bijzonder, die hebben dan vast flink van de suiker gesnoept  ;)
Titel: Re: Winter
Bericht door: JohnvR op januari 15, 2010, 23:47:24 PM
Een aantal van de aspecten van de bruine winterjuffers hier in de duinen in de winter heb ik in mijn post in dit topic van 28 december - na de eerste sneeuwperiode - al aan de orde gesteld. Vandaag vond ik het wel weer verantwoord om eens polshoogte te nemen. Je moet toch een afweging maken tussen waarnemen en verstoren. De afgelopen periode van vorst en sneeuw vond ik het niet zo nodig de juffers met mijn aanwezigheid te misnoegen. Ik kon er vandaag twee van de ruim dertig vinden. De rest zit hopelijk in goede doen onder de sneeuw. Een van de twee zat met zijn kop ongeveer op sneeuwhoogte met een soort tunneltje rond het stammetje. De andere hing vrij opvallend op ca. 20 cm hoogte aan zijn takje, als enige de omstandigheden trotserend.
Titel: Re: Winter
Bericht door: ronald op januari 16, 2010, 16:53:27 PM
mooie foto's John, leuk ook dat het diertje op het stammetje ook in een soort holletje zat. kan trouwens ook door de beweging van het boompje zijn dat er een holletje ontstaat, maar misschien heeft de winterjuffer er ook wel wat mee te maken.

zelf raakten we trouwens gemiddeld ongeveer de helft van de juffers kwijt bij de onderzoeken. op de  ene plek meer, op de ander minder, maar een gemiddelde sterfte van zo'n 50% lijkt wel aardig te kloppen.
een deel valt er zonder duidelijke reden bij neer, maar we vonden ook vrij veel losse vleugeltjes, dus ze worden dus ook opgegeten. bij sommige vleugeltjes leek het er veel op dat ze door muizen waren afgebeten, maar er zijn vast meer predatoren. ik heb bv wel eens een renspin op een juffer zien duiken die ik net gemerkt had en terugzette (in overleg met de spin hebben we toen toch maar besloten dat hij een ander hapje moest gaan zoeken;-)
Titel: Re: Winter
Bericht door: JohnvR op januari 17, 2010, 00:44:13 AM
Ha Ronald,

Alleen bij deze winterjuffer was het holletje zo groot. Bij de anderen, die nog onder de sneeuw zitten (hoop ik) was veelal ook wel enige ruimte naast het stammetje, maar zoals je zegt, dat zou ook alleen door het stammetje veroorzaakt kunnen zijn, bijv. door de wind. Een andere bewegingsfactor kunnen de runderen zijn die daar rondlopen. De meeste juffers zitten echter midden in een groepje twijgjes, terwijl de runderen (en ik ook), de ruimte/paadjes tussen de groepen twijgjes gebruiken. Het verongelukken van de juffers om deze reden blijft dan hopelijk tot een minimum beperkt. Ik trof gelukkig alleen sporen van runderen aan en niet van schoenen.

Een sterftecijfer van rond de 50% lijkt me een goed getal van wat ik me zo herinner van de vorige jaren, maar ik had toen vrij kleine hoeveelheden, dus niet goed voor statistiek. Dit jaar, eind december, was volgens mij nog meer dan 90% in leven. Als de sneeuw weg is zal ik weer eens gaan tellen. Predatie in de vorm van afgebeten vleugels heb ik nog niet gezien. Het viel me wel op dat er bodemspinnen rondliepen die al bij vrij lage temperaturen actief waren.

Het is mijn indruk, ook van vorige jaren, dat de bruine winterjuffers hier in de duinen zich verticaal op het stammetje verplaatsen afhankelijk van de weersomstandigheden. Als het guur of koud is gaan ze naar beneden en bij beter weer omhoog. Als ze heel laag gaan zitten (bij de grond) klimmen ze vervolgens ook wel eens een ander stammetje weer omhoog (duurt het weer even voor je ze vindt). Er is wel enige spreiding in het individuele gedrag, maar in grote lijnen volgen ze toch min of meer met zijn allen eenzelfde patroon. Een voorbeeld is een juffer die op 20 december onder de sneeuw zat. Het aanwezig gras zorgt ervoor dat er een soort holte onder de sneeuw ontstaat. Op 28 december zat deze in de volle zon op ca. 40 cm hoogte. Eergisteren, 15 januari, was deze weer onder de sneeuw verdwenen (of helemaal verdwenen, maar dat moet later blijken).

Dit jaar zitten de juffers overigens op veel meer verschillende plaatsen dan vorige jaren. Vorig jaar zaten ze (9 stuks) op een paar vierkante meter, dit jaar zit er meer dan 40 meter tussen de plekken van de meest noordelijke en de meest zuidelijke. Sommige zitten wat meer in de openheid, andere wat beschutter en sommige krijgen duidelijk meer zon dan anderen. Die van het holletje is er een met een redelijk beschutte plek qua wind en ook nog veel zon, kan toeval zijn.

Groeten,
John
Titel: Re: Winter
Bericht door: ronald op januari 17, 2010, 18:29:21 PM
leuke info John, lijkt allemaal veel op onze onderzoeken, en de bruine zal wat dat betreft ook niet veel verschillen van de Noordse (volgens mij zit het verschil in de voorkeur bij het water, bruine heeft warmer voortplantwater nodig denk ik).

overlevingskansen moet je idd niet van één gebiedje als norm nemen, er kan plaatselijk behoorlijk verschil zijn. we hebben het onderzoek grotendeels op zo'n 10 verschillende terreinen gedaan, en honderden juffers in de winter opgespoord, ik weet zo het exacte aantal niet, maar het zal richting de 800 gaan, misschien meer. in ieder geval genoeg om er een redelijke indicatie mee te krijgen.

de juffers kunnen idd bij verschillende omstandigheden zakken of hoger gaan zitten, maar er zijn altijd exemplaren die niet meewerken en gewoon blijven zitten, we konden er zelf daarom geen duidelijke lijn in vinden, behalve dat veel juffers idd bij kou zakken en bij warmte hoger zitten. ook was soms een plotselinge en vrij massale overstap van heidestruiken naar takjes en jonge boompjes. ook de stukjes rietstengel en takjes die we als merkpunten hadden geplaatst werden regelmatig benut. de beweging is vaak verticaal, maar ook niet zeldzaam zijn horizontale en diagonale klimtochten. vele uren hebben we hiernaar gekeken, echte acrobaatjes zijn het ook, als ze bv een stengel willen pakken waar ze nét niet bijkunnen gaan ze helemaal opzij hangen en kunnen er dan net wel bij. regelmatig gaat dit ook mis en vallen ze een stukje.

en waar de juffers zitten hangt vaak erg af van het najaar, de laatste vliegdagen. dit kan jaarlijks enorm verschillen, soms kan half oktober alles al stil liggen, maar soms kan een heel stuk in november nog gevlogen worden. als de winter vroeg invalt overwinteren veel juffers op plaatsen waar je het niet meteen zou verwachten, gewoon omdat ze niet meer weg konden.
Titel: Re: Winter
Bericht door: Weia op januari 24, 2010, 11:09:20 AM
Een paar dagen geleden heb ik me een rotje gezocht maar geen enkele winterjuffer kunnen vinden. Vorig jaar was er op die plek ook een grote verdwijnfactor, halverwege de winter waren ze ineens allemaal foetsie, opgegeten wellicht. Later was er echter ook een kleine tevoorschijnkomfactor, want er vlogen er toch een paar toen het weer weer warm werd.
Titel: Re: Winter
Bericht door: ronald op januari 24, 2010, 14:14:10 PM
klinkt heel bekend, ook bij paedisca zagen we die verdwijnentochweeropduik factor :rolleye: ...
omdat we ze in hoge aantallen konden volgen konden we deze factor enigzins neutraliseren, maar een groot deel raakten we toch kwijt. waarschijnlijk vallen er een boel nog dood bij neer, ze zijn natuurlijk een stuk zwakker laat in de winter. anderen verhuizen wat, en die vind je dan niet zomaar weer terug.
maar naast dat je niet alles vind, is er in het voorjaar ook een 'externe opduikfactor', de voorjaarstrek, die omgekeerd is aan de najaartrek zorgt voor nieuwe juffers op sommige plekken. op een onderzoeksterrein hadden we ik meen iets van 140 paedisca gemerkt (ff uit mn hoofd). eind maart vonden we op die locatie 70 paedisca's, waarvan er maar eentje gemerkt was! dus of er hebben vele duizenden juffers op die plek gezeten, of er is flink verhuisd. er zaten geen duizenden exemplaren (ong.200 als max), er was dus al flink verhuisd. we zagen ook beestjes op plekjes rond de locatie waar ze eerder zeker niet zaten, en deze dag (31 maart 2007) gaf dus hele mooie gegevens omtrent de voorjaarstrek die we in 2006 hadden opgemerkt  :D !!!

er zat trouwens ook opeens een fusca tussen de paedisca's, en omdat die (als je een van bijde soorten goed kent) van afstand herkenbaar is, weet ik vrijwel zeker dat die er eerder niet zat. ook niet zo'n verassing natuurlijk dat deze zich net als paedisca gedraagt bij de trek. het beste verschil wat ik tot nu toe kon opmerken is dat ze net ietsje (pietsje) minder kritisch zijn, en na het verstoren blijven ze heel lang hoog zitten in oa bomen. paedisca komt veel eerder weer naar beneden.
Titel: Re: Winter
Bericht door: Goyatlah op januari 30, 2010, 16:18:16 PM
Ik kwam net wat gegevens over kou-tolerantie bij insecten tegen:
- de records liggen bij beestjes die -40 tot -80 graden kunnen overleven. Dit zijn voornamelijk Diptera.
- antivries wordt door heel veel insecten gebruikt, lang niet alleen door koude-soorten, en ook lang niet allemaal even effectief. (Veel soorten gaan dood, lang voordat het vriespunt bereikt is).
- antivries kan tot -27 graden werken, en kan bestaan uit suikers (glycerol, sorbitol, trehalose, etc.) en proteines.
- ook het verwijderen van water uit gevoelige weefsels wordt toegepast.
- de echte koude-bestendige soorten kunnen zelfs tegen bevriezing.
- ingraven in sneeuw wordt regelmatig toegepast.

Ik vermoed dan ook dat winterjuffers geen echt specifieke fysiologiese aanpassingen bezitten, maar meer optimalisaties van eigenschappen die veel meer soorten bezitten, aangevuld met wat gedragsaanpassingen.
Titel: Re: Winter
Bericht door: JohnvR op februari 01, 2010, 00:20:51 AM
Vandaag eens terug gegaan. De sneeuw was nog niet helemaal weg. Slechts 4 levende exemplaren terug kunnen vinden (vorige keer overigens maar 2 in de sneeuw). Wel weer erg fijn ze terug te zien natuurlijk. Ze waren allen wat opgeschikt ten opzichte van hun oorspronkelijke positie, d.w.z. tegen een ander, dichtbijzijnd stammetje omhoog gekropen. Hopelijk komen er nog meer onder de sneeuw vandaan als die verder wegsmelt.

Daarnaast vond ik ook twee dode winterjuffers. Van een althans weet ik het zeker. Ze lagen vlak naast elkaar in de sneeuw, misschien door een passerend rund (of konijn) van hun takje af gekieperd? Een van de twee (de linker op de foto) had nog wel een redelijk 'holletje' om zich heen. De ander had doffe ogen en leefde zeker niet meer, helaas.

Groeten,
John
Titel: Re: Winter
Bericht door: JohnvR op maart 02, 2010, 22:29:32 PM
Zo de winter zit er op. Vandaag zo'n beetje de helft van het oorspronkelijke aantal teruggevonden en nagenoeg allemaal vliegend.  :D  Toevalligerwijs een stukje daarvan vastgelegd.
Titel: Re: Winter
Bericht door: ronald op maart 04, 2010, 09:45:54 AM
leuk John, toch weer die helft he, maar het is natuurlijk ook wel logisch dat bruine en noordse zo'n beetje dezelfde kansen in de winter hebben.
mooie foto's ook weer!