Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Vogels => Topic gestart door: garryb op december 16, 2007, 18:12:56 PM

Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: garryb op december 16, 2007, 18:12:56 PM
Op de website van Dutchbirding is de afgelopen week een foto gepubliceerd van een bij de Brouwersdam gefotografeerde Eider Somateria mollissima sp. Het onderschrift luidt: 'probably borealis', waarschijnlijk een borealis dus. Deze ondersoort zou zich van de gebruikelijk aanwezige mollissima eiders moeten onderscheiden door een gelere snavelkleur en langere tertials.

Vandaag zag ik voor de Brouwersdam een ontzettend grote groep voornamelijk  mannelijke Eiders, zo'n 700 exemplaren. Langs de hele dam waren ca. 1200 exemplaren aanwezig. Vrij ongebruikelijk voor deze locatie voor zover ik mij kan herinneren de afgelopen 15 jaar. Lettend op de snavelkleur van de mannetjes begon ik mij af te vragen:

1. als snavelkleur een criterium is, zwemmen er dan niet diverse 'probable borealis' exemplaren  tussen?
2. hoe groot is de variatie in snavelkleur bij onze nominaat mollissima?

Ter vergelijking een korte reeks plaatjes (ik heb er wel meer bekeken):

De gefotografeerde vogel die als 'probable borealis' is geclaimd:
http://waarneming.nl/fotonew/6/263456.jpg (http://waarneming.nl/fotonew/6/263456.jpg) (zie ook Dutchbirding site)

Een andere vogel langs de Brouwersdam op 24 november j.l:
http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=116169 (http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=116169)

Een Eider in de haven van Lauwersoog in januari 2005:
http://81.207.105.204/foto/vogel/groot/vog.../vogel09665.JPG (http://81.207.105.204/foto/vogel/groot/vogel096/vogel09665.JPG)

Nog een Eider uit het Waddengebied, Lauwersoog, februari 2005:
http://81.207.105.204/foto/vogel/groot/vog.../vogel06198.JPG (http://81.207.105.204/foto/vogel/groot/vogel061/vogel06198.JPG)

Een vogel afgelopen week gefotografeerd te Scheveningen:
http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=117729 (http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=117729)

Een Pacifische Eider M. m. v-nigrum omringd door (vermoedelijk) exemplaren van de ondersoort borealis in Newfoundland:
http://www.surfbirds.com/media/gallery_pho...50314104118.jpg (http://www.surfbirds.com/media/gallery_photos/20050314104118.jpg)

Als de geelheid van de snavel een belangrijke indicatie is voor een noordelijke herkomst, dan zwemmen er veel noordelijke Eiders rond de laatste dagen. Maar hoe herken ik een 'zuivere' borealis? Als de Brouwersdam vogel al 'waarschijnlijk borealis' is dan is die van Scheveningen er natuurlijk zeker een. Of toch niet? En is er sprake van een cline? Roept u maar!
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Ben Wielstra op december 16, 2007, 18:42:46 PM
Van die koningseidervlaggetjes moeten er volgens mij ook op zitten.

Deze had ik nog tussen m'n favorieten staan: http://www.birdsireland.com/pages/site_pag...ider/eider.html (http://www.birdsireland.com/pages/site_pages/features/eider/eider.html)

Norman van Schwelm houdt de Brouwersdam al langer in de gaten:
http://members.lycos.nl/radioactiverobins/...North%20Sea.htm (http://members.lycos.nl/radioactiverobins/eiders%20canadian%20i%20t%20north%20sea/indexCanadian%20Eiders%20in%20the%20North%20Sea.htm)
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: garryb op december 16, 2007, 20:43:43 PM
Met de info van Ben erbij (dank!) nog maar een foto van de vogel te Scheveningen. Het lijkt toch wel heel veel op een borealis. Wat mij ook opvalt is de bolling van de snavel. En de kleur, die neigt toch eerder naar oranje dan groen?

http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=117728 (http://www.birdpix.nl/album_page.php?pic_id=117728)
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Jan Harteman op december 16, 2007, 21:51:10 PM
CiteerEen als borealis gemelde vogel in Schotland:
http://www.surfbirds.com/media/gallery_pho...50314104118.jpg (http://www.surfbirds.com/media/gallery_pho...50314104118.jpg)

(http://www.surfbirds.com/media/gallery_photos/20050314104118.jpg)

Dit lijkt mij zelfs een Pacifische Eider, vanwege de feloranje snavel.
(Borealis / Noordelijke eider neigt meer naar geel dan oranje)
Ook is de zwarte V-vorm zelfs iets zichtbaar op de keel, waaraan het zijn wet. naam aan te danken heeft.

Kijk en vergelijk:

(http://www.harteman.nl/omnibus/anseriformes/images/species/Somateria_mollissima_v-nigra-03.jpg)
Boven: Somateria v-nigra
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: garryb op december 16, 2007, 22:30:18 PM
Jan, dank. Dat wees mij op een vergissing. De bewuste vogel is niet gefotografeerd in Schotland, maar als dwaalgast te Newfoundland, Canada. Wel leerzaam, aangezien de oranjesnavelige vogel dus een M. s. v-nigrum is, maar de omringende vogels op grond van snaveltekening, -kleur en de locatie dus allemaal S. m. borealis exemplaren zouden moeten zijn. En van dergelijke exemplaren zwemmen er volgens mij wel enkele rond, o.a. in de groep voor de Brouwersdam...
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: garryb op december 29, 2007, 15:52:07 PM
En weer zijn er een paar geelsnavelige Eiders gefotografeerd, bij de Brouwersdam. Volgens de boeken zou dit een borealis moeten zijn. Onze 'Waddenzee' Eiders zien er volgens mij nooit zo uit.

http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937438 (http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937438)
http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937441 (http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937441)
http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937447 (http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937447)
http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937458 (http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937458)

De collectieve desinteresse in dit topic is overigens veelzeggend...
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: JohanvantBosch op december 29, 2007, 16:10:41 PM
CiteerEn weer zijn er een paar geelsnavelige Eiders gefotografeerd, bij de Brouwersdam. Volgens de boeken zou dit een borealis moeten zijn. Onze 'Waddenzee' Eiders zien er volgens mij nooit zo uit.

http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937438 (http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937438)
http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937441 (http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937441)
http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937447 (http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937447)
http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937458 (http://www.pbase.com/eriksanders/image/90937458)

De collectieve desinteresse in dit topic is overigens veelzeggend...
tja.... die collectieve desinteresse....  ;)  Zie het topic nu voor het eerst, vreemd genoeg.

Wat ik mij afvraag... is het niet steeds dezelfde vogel die op de foto's van Erik Sanders staat (behalve de laatste foto)

Maar goed, ben het met je eens dat dit wel verdacht veel op borealis lijkt, maar weet verder eigenlijk totaal niets van de kenmerken, behalve wat hier in dit topic vermeld staat.
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Pim Wolf op december 29, 2007, 16:14:42 PM
tis geen desinteresse maar er is gewoon niet zoveel over te zeggen. Voor borealis mis ik wel de verlengde scapulars (?, zeiltjes iig) en hoewel deze snavels erg oranje lijken hebben we dit soort beesten toch wel vaker gezien. Maar goed, elke smoes om de grote aantallen Eiders en andere zee-eenden langs de brouwersdam de komende dagen af te zoeken is mij goed genoeg!

pim  
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Jan Harteman op december 29, 2007, 16:16:43 PM
De kleuren zoals op de foto van Erik Sanders neigen inderdaad naar de borealis, maar het is wel lastig. Zoals ik de kleuren nu zie kan het heel goed, want die geeloranje kleur is wel heel typisch... en normaal niet zichtbaar in de olfijgroene snavel van de Europese eider.
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: garryb op december 29, 2007, 17:54:52 PM
Citeerhoewel deze snavels erg oranje lijken hebben we dit soort beesten toch wel vaker gezien.

Ongetwijfeld, maar dergelijke vogels komen volgens mij niet uit de Waddenzee dus wellicht is het verschijnen op dit moment een mooie gelegenheid er eens wat beter naar te kijken (in plaats van honderden berichten wijden aan zo'n !@^#%!zaagbek  :gun: ).

CiteerMaar goed, elke smoes om de grote aantallen Eiders en andere zee-eenden langs de brouwersdam de komende dagen af te zoeken is mij goed genoeg!

Kijk, that's the spirit! De Brouwersdam heeft nog geen 'andere' eider gehad.

Dat van die verlengde schouderveren of de 'zeiltjes', dat zingt maar rond als zijnde belangrijk, maar er zijn legio foto's te vinden van Eiders uit de herkomstgebieden van borealis waar dat niet op is te zien. Ik zou wel eens willen zien waar staat dat zeiltjes een diagnostisch kenmerk zijn voor noord(wes)telijke Eiders. In Sibley (2000), om maar eens een gerenommeerde veldgids uit de kast te trekken, wordt het genoemd, noch afgebeeld. Volgens mij zijn vorm van snavellob en kleur veel belangrijker. Overigens benoemt Sibley alleen de 'typen' van verschillende herkomstgebieden en plakt er geen naam op. Veel Eiders die nu voor de Brouwersdam liggen lijken op het 'Hudson Bay type' zoals in Sibley afgebeeld. Snow & Perrins (1998) hebben het ook uitsluitend over variatie in snavel en formaat.  
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: frankneijts op december 29, 2007, 18:19:15 PM
Birds of the WP (deel 1):
"S.m. borealis of W-Greenland and Baffin Island region smaller than nominate mollissima; feathering of sides of bill usually not extending to below nostril; bill of male, including rather short and narrow frontal processes, orange yellow; tertials longer and more strongly decurved (onderstreping FN); and colour of female more rufous. S.m. borealis from Spitsbergen slightly larger,  of east and south Greenland and Iceland like those of west Greenland but bill colour and extent of feathering at sides of bill tends somewhat to nominate mollissima."
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: frankneijts op december 29, 2007, 18:33:52 PM
En, vers binnengekomen via Jan Hein van Steenis (tegenwoordig woonachtig in de UK), enkele interessante links aangaande dit onderwerp:
http://proregulus.blogspot.com/2007/02/mor...mon-eiders.html (http://proregulus.blogspot.com/2007/02/more-faux-borealis-common-eiders.html)
http://proregulus.blogspot.com/2007/03/yawn.html (http://proregulus.blogspot.com/2007/03/yawn.html)

http://proregulus.blogspot.com/2007/03/noooooooooo.html (http://proregulus.blogspot.com/2007/03/noooooooooo.html)

http://proregulus.blogspot.com/2007/03/patchworking.html (http://proregulus.blogspot.com/2007/03/patchworking.html)
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Jan Harteman op december 29, 2007, 18:40:50 PM
[size=8]Even tussen haakjes over de Pacifische eider... ik kom nu 4 verschillende namen tegen. Welke is nu de officieële?

Somateria mollissima v-nigra
Somateria v-nigra
Somateria mollissima v-nigrum
Somateria v-nigrum

1. verschil tussen v-nigra en v-nigrum
2. wel of geen aparte soort.[/size]
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: garryb op december 29, 2007, 18:50:09 PM
Dank JH voor de reminder (via Frank ;))! 'Fake-borealis' jobby, laten we ze gewoon allemaal zo betitelen, of gewoon 'jobby', om aan te geven dat we over een 'aparte' eider praten!
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Bas vd Burg op december 30, 2007, 13:32:26 PM
Overigens is in het boek "Photographic Handbook of the Wildfowl of the World" van Malcolm Ogilvie en Steve Young een aardig aantal pagina's te vinden over de Eider met de verschillende ondersoorten. Veel nuttige foto's enzo.

Grappig is wel dat in dit boek de foto's van Eiders met oranje snavels betrekking hebben op Pacific Eider Somateria mollissima v-nigra. Op foto 4, pagina 149 zijn die "zeiltjes" zeer goed fotografisch vastgelegd
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Ben Wielstra op december 30, 2007, 13:35:30 PM
Mogelijke Eider staat er op de DB site. Eiders zijn Eiders zeg ik. Of heeft de CSNA stiekem wat gesplit?
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: garryb op december 30, 2007, 18:45:18 PM
Nee dat 'mogelijke Eider' sloeg natuurlijk nergens op, het is inmiddels veranderd in 'Eider' zag ik.  Vandaag op de Brouwersdam een tijdje de groep voor het spui bekeken, waarbij het aandeel echt opvallende vogels eigenlijk nogal tegenviel.  Aantal vogels ter plekke naar schatting ruim over de 1000. Echter toch wel enkele 'outstanding' exemplaren gezien met een superbrede gele frontale lob , zonder meer als borealis sensu lato aan te merken.  
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Jan Harteman op december 30, 2007, 18:56:44 PM
CiteerGrappig is wel dat in dit boek de foto's van Eiders met oranje snavels betrekking hebben op Pacific Eider Somateria mollissima v-nigra. Op foto 4, pagina 149 zijn die "zeiltjes" zeer goed fotografisch vastgelegd
Pacific eider (v-nigra) heeft inderdaad feloranje snavel. Noordelijke eider (borealis) heeft meer geelgroen, dus geen oranje (tegenover olijfgroen van Europese).
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Ben Wielstra op december 30, 2007, 19:38:50 PM
Hou ze in de gaten! Maar blijkbaar is variatie toch wel dermate groot dat een ringetje eigenlijk de doorslag moet geven?
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: garryb op december 30, 2007, 23:00:35 PM
Een ring zegt natuurlijk alleen iets over de herkomst, niet over de subspecifieke id. De onderzoeker op de toendra ver weg maakt heus geen gedetailleerde notitie van oudervogelkenmerken en aan een pul zie je ook niet zo bijster veel. Dat sommige Kleine Mantelmeeuwen uit Finland komen is het enige dat een ring zegt, niet dat het een 100% pure 'Baltische Meeuw' is, om er maar eens een ander voorbeeld bij te halen..;)  
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Ben Wielstra op december 30, 2007, 23:26:35 PM
Nou als zo'n Eider uit Groenland ofzo komt ben je toch al een heel eind :duim:  
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: garryb op december 30, 2007, 23:32:02 PM
Jaha, maar als een ringetje 'de doorslag moet geven' impliceer je dat Groenlandse Eider  in principe ondetermineerbaar is en dat is natuurlijk wel heel makkelijk...;)
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: hterhaar op januari 06, 2008, 20:46:46 PM
Nog maar even een bump voor dit draadje - ik ben vandaag ook geweest - mooie geelsnaveleiders langs de Brouwersdam :

http://www.pbase.com/hterhaar/possible_borealis_eider (http://www.pbase.com/hterhaar/possible_borealis_eider)

Gr.,

Hans
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: hterhaar op januari 06, 2008, 21:03:57 PM
Overigens is er blijkbaar wat verwarring over de 'frontal lobe' - dat is de zwarte wig die vanaf het voorhoofd naar beneden op de bovensnavel steekt. Afgerond bij normale Eider :
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: hterhaar op januari 06, 2008, 21:07:53 PM
en puntig bij noordelijke Eiders :
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: teunvankessel op januari 09, 2008, 20:30:17 PM
Even weer dit Borealis onderwerp aan de man brengen.

Deze foto is gemaakt door Toy Jansen op Brouwersdam, op 6 januari

Zijn dit nu een Borealis en een Nominaat of 2 Nominaten
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: teunvankessel op januari 09, 2008, 20:40:27 PM
Hier nog een foto, is dit een (mogelijke) Borealis

foto gemaakt door Ron van Rossum
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Ben Wielstra op januari 09, 2008, 20:45:50 PM
Leider ein Eider
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Pim Wolf op januari 09, 2008, 21:20:40 PM
Citeeren puntig bij noordelijke Eiders :
nou als er niemand bijt dan ik maar. Ik vind het vergelijken van die zwarte wig niet makkelijk als de hoek verschillend is maar het lijkt wel zo dat bij de onderste eend het zwart wat smaller en (daardoor?) puntiger is. De vraag is alleen hoe relevant en hard dat verschil is. Het zal ongetwijfeld een noordelijke Eider zijn. In ieder geval heeft een deel van de Eiders uit het balticum ook oranje snavels en geen zeiltjes maar of ze ook "puntige wiggen" hebben weet ik nog niet.

grutten, pim
Titel: 'borealis' Eiders
Bericht door: Rinie van Reenen op januari 09, 2008, 22:41:56 PM
CiteerIk vind het vergelijken van die zwarte wig niet makkelijk als de hoek verschillend is
Dit lijkt me in elk geval ook een kenmerk dat maar af en toe de helpende hand biedt. Bij foto's als die van Teun natuurlijk niet.
Voor welk deel van de noordelijke Eiders geldt dit kenmerk? Voor álle?