Forum van Waarneming.nl

Overige natuuronderwerpen => Exoten => Topic gestart door: peterv op oktober 12, 2016, 16:08:40 PM

Titel: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: peterv op oktober 12, 2016, 16:08:40 PM
Vervolg mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Op 5 oktober discussieerde het EU Comité Invasieve Uitheemse Soorten (bestaande uit de Europese Commissie en alle lidstaten) over mogelijke aanvullingen op de eerste Unielijst invasieve exoten. De Unielijst is sinds 3 augustus 2016 van kracht. De eerste aanvulling is gepland begin 2017. Een tweede aanvulling voor 2018 wordt ook voorbereid.

De eerste aanvulling
De bespreking ging over 15 soorten waarvan het wetenschappelijk forum de risicoanalyses heeft goedgekeurd. Er was nog geen stemming, alleen een discussie tussen de lidstaten.
Op basis hiervan zal de Commissie een conceptlijst opstellen, waarbij vermoedelijk nog soorten zullen afvallen. Deze conceptlijst wordt eerst binnen de EU via een zogenaamde 'interservice consultation' aan de andere DG's voorgelegd, en daarna formeel aangemeld bij de World Trade Organisation.
De stemming over deze aanvullingen is gepland in april 2017.


Scientific name
Common name   Dutch name
1.   Alopochen aegyptiaca   Egyptian goose   Nijlgans
2.   Alternanthera philoxeroides   Alligator weed   Alligator weed
3.   Asclepias syriaca   Common milkweed   Zijdeplant
4.   Cervus Nippon   Sika deer   Sika hert
5.   Elodea nuttallii   Nuttall's waterweed   Smalle waterpest
6.   Gunnera tinctoria   Chilean rhubarb   Mammoetblad
7.   Heracleum mante-gazzianum   Giant hogweed   Reuzenberenklauw
8.   Homarus americanus   American lobster   Amerikaanse zeekreeft
9.   Impatiens glandulifera   Indian / Himalayan balsam   Reuzenbalsemien
10.   Lupinus polyphyllus and L. x pseudo-polyphyllus   Large-leaved lupin   Vaste lupine
11.   Microstegium vimineum   Japanese stiltgrass   Microstegium
12.   Myriophyllum heterophyllum   Broadleaf watermilfoil   Ongelijkbladig vederkruid
13.   Nyctereutes procyonoides   Raccoon dog   Marterhond of wasbeerhond
14.   Ondatra zibethicus   Muskrat   Muskusrat of bisamrat
15.   Pennisetum setaceum   Crimson fountaingrass   Lampenpoetsergras
      

Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: migratorius op oktober 12, 2016, 17:34:38 PM
Nou dat is een tamelijk treurige aanvulling!

Veel te laat voor preventieve maatregelen, want over het hele continent verspreid:
Citaat van: peterv op oktober 12, 2016, 16:08:40 PM
1.   Alopochen aegyptiaca   Egyptian goose   Nijlgans
5.   Elodea nuttallii   Nuttall's waterweed   Smalle waterpest
7.   Heracleum mante-gazzianum   Giant hogweed   Reuzenberenklauw
8.   Homarus americanus   American lobster   Amerikaanse zeekreeft
9.   Impatiens glandulifera   Indian / Himalayan balsam   Reuzenbalsemien
10.   Lupinus polyphyllus and L. x pseudo-polyphyllus   Large-leaved lupin   Vaste lupine
13.   Nyctereutes procyonoides   Raccoon dog   Marterhond of wasbeerhond
14.   Ondatra zibethicus   Muskrat   Muskusrat of bisamrat

Wellicht nog net op tijd:
Citeer12.   Myriophyllum heterophyllum   Broadleaf watermilfoil   Ongelijkbladig vederkruid

Alleen voor Zuid-Europa relevant – alleen de laatste is een redelijk populaire tuinplant:
Citeer2.   Alternanthera philoxeroides   Alligator weed   Alligator weed
11.   Microstegium vimineum   Japanese stiltgrass   Microstegium
15.   Pennisetum setaceum   Crimson fountaingrass   Lampenpoetsergras

Atlantische kustgebieden (al aanwezig) - fijne tuinplant voor mensen met een landgoed:
Citeer6.   Gunnera tinctoria   Chilean rhubarb   Mammoetblad

Al jaren aanwezig bij Noordwijk, lijkt voor NL niet bijzonder gevaarlijk:
Citeer3.   Asclepias syriaca   Common milkweed   Zijdeplant

Wellicht nog wel in te tomen, maar valt o.a. in Duitsland onder het jachtwild en moet dus waarschijnlijk "beheerd" worden:
Citeer4.   Cervus nippon   Sika deer   Sika hert

JanHein
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: stefanhageman op oktober 18, 2016, 16:49:45 PM
Ik pik er even een paar soorten uit:

Nijlgans Alopochen eagyptiaca

Ingeburgerd. Al sinds 17e eeuw gevestigde populaties buiten het oorspronkelijk verspreidingsgebied, in het Verenigd Koninkrijk. Vanaf eind 20e eeuw ook verspreiding op het Europese vasteland. Inmiddels algemeen in West- en Midden-Europa, ook kleine populaties in Zuid-Europa. Inheems in de Europese Unie, Donaudelta. -> Bronnen: Lever (2005) & Blair et al. (2000)

Tot dusver geen negatieve effecten op inheemse flora & fauna. Na decennia (eeuwen!) van aanwezigheid ook niet meer te verwachten? -> Bronnen: Gyimesi & Lensink (2010), Gyimesi & Lensink (2012), Lensink & Van den Berk (1996), Van Ommering & Verstrael (1987), Pieterse & Tamis (2005), Eikhoudt (1973)

Gyimesi & Lensink (2010) concluderen dat het niet nodig is de soort te beheren en/of te bestrijden. Enige motivatie om toch tot lokale bestrijding over te gaan is landbouwschade. Echter, ook deze is vrij gering. Vooral in vergelijking met de grotere Grauwe- en Grote Canadese Gans.

Mijns inziens: bij de Nijlgans geldt de negatieve publieke perceptie als de belangrijkste factor. Met name anekdotische verhalen over het agressieve karakter van de soort. Dit hoort/moet nooit een reden zijn een soort te bestrijden!


Amerikaanse Zeekreeft Homarus americanus

Riekt naar economische motivaties. Verzoek van de Scandinavische landen om de import uit de Verenigde Staten en Canada terug te dringen, want de soort zou potentieel invasief kunnen zijn. Dit wordt gemotiveerd door de vangst van zo'n 30 exemplaren in zowel Britse als Scandinavische wateren (respectievelijk 1999-2008 & 1988-2011) en de mogelijke introductie van ziekten. Laatste stand van zaken is dat de EU de import toch blijft toestaan.

Zie: https://www.theguardian.com/environment/2016/mar/18/invasion-of-the-american-lobsters-sweden-asks-eu-for-help (https://www.theguardian.com/environment/2016/mar/18/invasion-of-the-american-lobsters-sweden-asks-eu-for-help) & http://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/sweden-north-american-lobster-invasive-species-1.3807068 (http://www.cbc.ca/news/canada/new-brunswick/sweden-north-american-lobster-invasive-species-1.3807068) & http://www.theglobeandmail.com/news/national/eu-moves-closer-to-banning-north-american-lobsters/article31718062/ (http://www.theglobeandmail.com/news/national/eu-moves-closer-to-banning-north-american-lobsters/article31718062/)

Wasbeerhond Nyctereutes procyonoides

Tot nog toe geen direct bewijs m.b.t. negatieve gevolgen voor de inheemse flora & fauna. Echter, geïsoleerde populaties van bv. amfibieën op eilanden zouden gevaar kunnen lopen. Deze relatie is er immers ook met inheemse predatoren. Met andere woorden, de isolatie/kwetsbaarheid van kleine populaties is hierin de belangrijkste factor en niet de predator. Eventueel bestrijding in de nabijheid van kwetsbare soorten en/of preventieve maatregelen zoals hekwerken. Ook de competitie met inheemse predatoren is niet significant.  Bronnen: o.a. Kauhala & Kowalczyk (2011), Baltrūnaitė (2010), Drygala & Zoller (2013), Mulder (2013).

Ook hier weer de invloed van lobbyisten (jacht & landbouw) en de over het algemeen negatieve publieke perceptie van 'roofdieren' zoals de inheemse Vos & Steenmarter en de uitheemse Wasbeer & Wasbeerhond.




Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: tekenaar op oktober 19, 2016, 09:07:40 AM
zijdeplant: erg problematisch in een aantal delen van europa (Hongarije, Balkan), terecht dat verspreiding naar andere plekken voorkomen moet worden

Reuzenbalsemien: waar dat hij op heel veel plekken voorkomt en in ieder geval hier in Slovenie een problematische plant langs beken en rivieren. Goed te bestrijden (eenjarig, zaad maar een jaar of drie kiemkrachtig) maar dat is erg arbeidsintensief (kiemt over een lange periode dus een heel aantal keer per jaar uittrekken).

Nijlgans: in nederland is er een overvloed van habitat voor grasetende watervogels, maar nederland vormt nu wel een bron voor andere landen. In Frankrijk te vuur en te zwaard bestreden. Hoe is impact van nijlgans in landen waar watervogelhabitats tot kleine oppervlakken nabij rivieren beperkt zijn?

Reuzenbereklauw: goed te bestrijden, maar arbeidsintensief (1 x per jaar, handmatig, 6-7 jaar lang). Lang niet in alle landen zo verbreid als in west Europa. In SLO zo'n 30 plekken waarvan veel klein en nu (door ons) onder controle. Zeer terecht dat de soort op de lijst komt!

Deze aanvulling lijkt me een stuk beter doordacht dan de eerste lijst ...
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: HPM op oktober 19, 2016, 09:45:56 AM
Citaat van: tekenaar op oktober 19, 2016, 09:07:40 AM
...
Deze aanvulling lijkt me een stuk beter doordacht dan de eerste lijst ...

Maar voor uitroeiing van enkele genoemde soorten is het in Nederland toch echt te laat  en zelfs tegengaan van uitbreiding van Nijlgans is niet mogelijk.
(Dier-)soorten die geen aantoonbare schade doen, en zeker als ze zich al gevestigd hebben, kunnen ze beter gewoon met rust laten. Het gaat in die gevallen om niet meer dan etnische zuivering.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: tekenaar op oktober 19, 2016, 09:51:22 AM
Maar als je alle soorten op de lijst zet die de eerste indicatie geven dat ze zich kunnen gaan vestigen, krijg je nog veel meer discussie. Je hebt het dan over soorten waarvan effect nog niet aan te tonen is (omdat er nog maar weinig exemplaren van verwilderd zijn). Ik kreeg die discussie op mijn facebooksite toen ik een foto van valse christusdoorn (Gleditsia) plaatste met de opmerking dat deze soort in principe even invasief kan worden als Robinia pseudoacacia.

Als jagers nu eens in plaats van wilde eenden nijlganzen gaan schieten, dan zijn we er toch? Zelfde aantal geschoten watervogels als nu, alleen een andere soort.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: Leon Olsthoorn op oktober 19, 2016, 11:41:19 AM
Voldoet de Nijlgans wel aan de voorwaarden om op deze lijst te komen? Want volgens Arkive.com (http://www.arkive.org/egyptian-goose/alopochen-aegyptiacus/) kwam de soort tot begin 18de eeuw in Zuidoost-Europa voor en is daarmee mogelijk geen exoot in (heel) Europa.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: HPM op oktober 19, 2016, 11:53:09 AM
Citaat van: tekenaar op oktober 19, 2016, 09:51:22 AM
...
Als jagers nu eens in plaats van wilde eenden nijlganzen gaan schieten, dan zijn we er toch? Zelfde aantal geschoten watervogels als nu, alleen een andere soort.

Dan is het veel nuttiger om soepeenden, soepganzen en soepduiven te schieten.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: migratorius op oktober 19, 2016, 12:12:04 PM
Citaat van: tekenaar op oktober 19, 2016, 09:07:40 AMNijlgans: in nederland is er een overvloed van habitat voor grasetende watervogels, maar nederland vormt nu wel een bron voor andere landen. In Frankrijk te vuur en te zwaard bestreden. Hoe is impact van nijlgans in landen waar watervogelhabitats tot kleine oppervlakken nabij rivieren beperkt zijn?
Ik denk dat er in Duitsland meer zitten dan in NL (bron: ornitho.de)... Ze maken een onaangenaam geluid en af en toe jagen ze wel eens achter een andere eend aan, maar ze zijn minder agressief dan bijvoorbeeld Knobbelzwanen of Meerkoeten.

JanHein
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: peterv op oktober 19, 2016, 15:25:24 PM
Citaat van: Leon Olsthoorn op oktober 19, 2016, 11:41:19 AM
Voldoet de Nijlgans wel aan de voorwaarden om op deze lijst te komen? Want volgens Arkive.com (http://www.arkive.org/egyptian-goose/alopochen-aegyptiacus/) kwam de soort tot begin 18de eeuw in Zuidoost-Europa voor en is daarmee mogelijk geen exoot in (heel) Europa.
Als de Nijlgans pakweg 40 jaar geleden op de Balkan was geherintroduceerd en van daaruit op eigen kracht bij ons was gekomen was er geen vuiltje aan de lucht en inderdaad sprake van een (oorspronkelijk) inheemse soort in Europa. De introducties/ontsnappingen zijn echter gestart in een gebied waaruit geen historische referentie bekend is (Engeland/Nederland). Dus is de beste aanpak: nu allemaal wegvangen in ons gebied en weer loslaten op de Balkan waar ze oorspronkelijk wel thuishoren. Het lijkt me vervolgens een kwestie van tijd voordat ze zelfstandig onze omgeving weer hebben gevonden maar dan zijn het geen exoten meer.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: HPM op oktober 19, 2016, 15:31:40 PM
Is dat de bekende Balkanroute, Peter?  Dat moet toch ook wel administratief te regelen zijn?
En wat als ze in de Balkan zeggen dat ze in het land van binnenkomst moeten worden opgevangen?
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: Leon Olsthoorn op oktober 19, 2016, 15:46:58 PM
Citaat van: peterv op oktober 19, 2016, 15:25:24 PM
Citaat van: Leon Olsthoorn op oktober 19, 2016, 11:41:19 AM
Voldoet de Nijlgans wel aan de voorwaarden om op deze lijst te komen? Want volgens Arkive.com (http://www.arkive.org/egyptian-goose/alopochen-aegyptiacus/) kwam de soort tot begin 18de eeuw in Zuidoost-Europa voor en is daarmee mogelijk geen exoot in (heel) Europa.
Als de Nijlgans pakweg 40 jaar geleden op de Balkan was geherintroduceerd en van daaruit op eigen kracht bij ons was gekomen was er geen vuiltje aan de lucht en inderdaad sprake van een (oorspronkelijk) inheemse soort in Europa. De introducties/ontsnappingen zijn echter gestart in een gebied waaruit geen historische referentie bekend is (Engeland/Nederland). Dus is de beste aanpak: nu allemaal wegvangen in ons gebied en weer loslaten op de Balkan waar ze oorspronkelijk wel thuishoren. Het lijkt me vervolgens een kwestie van tijd voordat ze zelfstandig onze omgeving weer hebben gevonden maar dan zijn het geen exoten meer.

Maar één van de voorwaarden om op de lijst te komen is toch dat een soort een exoot is in de hele Europese Unie?
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: migratorius op oktober 19, 2016, 15:48:10 PM
Citaat van: Leon Olsthoorn op oktober 19, 2016, 15:46:58 PM
Maar één van de voorwaarden om op de lijst te komen is toch dat een soort een exoot is in de hele Europese Unie?
Volgens mij heb je gelijk.

JanHein
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: stefanhageman op oktober 19, 2016, 19:49:01 PM
Citaat van: migratorius op oktober 19, 2016, 15:48:10 PM
Citaat van: Leon Olsthoorn op oktober 19, 2016, 15:46:58 PM
Maar één van de voorwaarden om op de lijst te komen is toch dat een soort een exoot is in de hele Europese Unie?
Volgens mij heb je gelijk.

JanHein

Ja, dat klopt. Daarom ook geen soorten zoals Pontische Rododendron en Laurierkers. Deze soorten zouden dan weer wel door individuele lidstaten op een nationale aanvullingslijst kunnen worden geplaatst.

Citaat van: peterv op oktober 19, 2016, 15:25:24 PM
Citaat van: Leon Olsthoorn op oktober 19, 2016, 11:41:19 AM
Voldoet de Nijlgans wel aan de voorwaarden om op deze lijst te komen? Want volgens Arkive.com (http://www.arkive.org/egyptian-goose/alopochen-aegyptiacus/) kwam de soort tot begin 18de eeuw in Zuidoost-Europa voor en is daarmee mogelijk geen exoot in (heel) Europa.
Als de Nijlgans pakweg 40 jaar geleden op de Balkan was geherintroduceerd en van daaruit op eigen kracht bij ons was gekomen was er geen vuiltje aan de lucht en inderdaad sprake van een (oorspronkelijk) inheemse soort in Europa. De introducties/ontsnappingen zijn echter gestart in een gebied waaruit geen historische referentie bekend is (Engeland/Nederland). Dus is de beste aanpak: nu allemaal wegvangen in ons gebied en weer loslaten op de Balkan waar ze oorspronkelijk wel thuishoren. Het lijkt me vervolgens een kwestie van tijd voordat ze zelfstandig onze omgeving weer hebben gevonden maar dan zijn het geen exoten meer.

Inmiddels hebben ze zich bijna tot in het oorspronkelijke leefgebied verspreidt. Laat ze met rust en ze hebben zich vanuit West-Europa 'geherintroduceerd'.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: arjan.kop op oktober 20, 2016, 22:08:11 PM
CiteerElodea nuttallii   Nuttall's waterweed   Smalle waterpest

Ik hoop dat die wel geld waard worden. Ik kan uit de sloot achter mijn huis gerust een paar kuub per jaar halen.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: HPM op oktober 20, 2016, 22:25:04 PM
Citaat van: arjan.kop op oktober 20, 2016, 22:08:11 PM
CiteerElodea nuttallii   Nuttall's waterweed   Smalle waterpest

Ik hoop dat die wel geld waard worden. Ik kan uit de sloot achter mijn huis gerust een paar kuub per jaar halen.

Dan kan je beter de soort Elodea nutella gaan kweken en bij voorkeur de variëteit 'Duo Penotti'
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: Maico Weites op oktober 26, 2016, 16:54:57 PM
Was dat verhaal over nijlganzen in de Donau-delta niet zo'n verhaal dat steeds weer verteld wordt, maar waar geen overtuigende aanwijzingen voor zijn? Beetje zoals het verhaal over de 'eland' in Drenthe op een middeleeuwse jachtakte.

Edit: kwam hier toentertijd ook ter sprake: http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=213273.msg1761838#msg1761838
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: peterv op maart 13, 2017, 13:37:04 PM
de volgende stap in de procedure rond de aanvulling van de Unielijst invasieve exoten, de melding bij de World Trade Organization.
De Commissie heeft laten weten dat de EU-interne interservice consultation voorbij is, en dat vervolgens de WTO-melding wordt gedaan met het oog op een stemming over de aanvullingen op 19 juni a.s.
Op de bekende CIRCA-site https://circabc.europa.eu/faces/jsp/extension/wai/navigation/container.jsp kunt u onder punt 2 Risk Assessments - IAS proposed for listing zien om welke soorten het gaat:


Alopochen aegyptiacus Linnaeus, 1766   Egyptian goose   Nijlgans
Alternanthera philoxeroides (Mart.) Giseb   Alligator weed   Alligator weed
Asclepias syriaca L.   Common milkweed   Zijdeplant
Elodea nuttallii (Planch.) St. John   Nuttall's waterweed   Smalle waterpest
Gunnera tinctoria (Molina) Mirbel     Chilean rhubarb   Mammoetblad
Heracleum mantegazzianum Sommier & Levier   Giant hogweed   Reuzenberenklauw
Impatiens glandulifera Royle   Indian / Himalayan balsam   Reuzenbalsemien
Microstegium vimineum (Trin.) A. Camus   Japanese stiltgrass   Microstegium
Myriophyllum heterophyllum Michaux   Broadleaf watermilfoil   Ongelijkbladig vederkruid
Nyctereutes procyonoides Gray, 1834   Raccoon dog   Marterhond of wasbeer-hond
Ondatra zibethicus Linnaeus, 1766   Muskrat   Muskusrat of bisamrat
Pennisetum setaceum (Forssk.) Chiov.   Crimson fountaingrass   Lampenpoetsergras
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: peterv op juni 21, 2017, 08:04:19 AM
Op 19 juni 2017 heeft het Comité invasieve uitheemse soorten in Brussel ingestemd met het voorstel van de Europese Commissie om 12 aanvullende soorten schadelijke exoten te plaatsen op de Unielijst invasieve exoten. Deze soorten zijn sinds vorig jaar in discussie.

Naar verwachting zal de Commissie dit besluit aanstaande vrijdag formeel bekrachtigen en vervolgens publiceren in het Europees Publicatieblad. De lijst wordt 20 dagen na publicatie van kracht. Zodra de lijst is gepubliceerd start de overgangsperiode waarin bestaande commerciële voorraden nog kunnen worden afgebouwd (zie http://www.rvo.nl/onderwerpen/agrarisch-ondernemen/beschermde-planten-dieren-en-natuur/invasieve-exoten). Alleen voor de wasbeerhond zullen de regels vermoedelijk pas na 18 maanden in werking treden.

De aanvulling betreft de volgende 12 soorten:

Alopochen aegyptiacus Linnaeus, 1766   Egyptian goose   Nijlgans
Nyctereutes procyonoides Gray, 1834   Raccoon dog   Marterhond of wasbeer-hond
Ondatra zibethicus Linnaeus, 1766   Muskrat   Muskusrat of bisamrat
Alternanthera philoxeroides (Mart.) Giseb   Alligator weed   Alligator weed
Microstegium vimineum (Trin.) A. Camus   Japanese stiltgrass   Microstegium
Asclepias syriaca L.   Common milkweed   Zijdeplant
Gunnera tinctoria (Molina) Mirbel     Chilean rhubarb   Mammoetblad
Heracleum mantegazzianum Sommier & Levier   Giant hogweed   Reuzenberenklauw
Impatiens glandulifera Royle   Indian / Himalayan balsam   Reuzenbalsemien
Elodea nuttallii (Planch.) St. John   Nuttall's waterweed   Smalle waterpest
Myriophyllum heterophyllum Michaux   Broadleaf watermilfoil   Ongelijkbladig vederkruid
Pennisetum setaceum (Forssk.) Chiov.   Crimson fountaingrass   Lampenpoetsergras



De soorten en hun risicoanalyses zijn te vinden op  https://circabc.europa.eu/w/browse/ed95cea1-4f6a-4a3b-b27d-b2bfb8288c42. Via deze laatste link blijft u op de hoogte van de mogelijke aanvullingen.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: peterv op november 15, 2018, 08:27:00 AM


De Europese Commissie werkt aan een derde uitbreiding van de Unielijst in 2019. Medio december wordt de voorlopige aanvulling van de Unielijst voor Invasieve Exoten besproken in het Europese Committee on Invasive Alien Species (IAS comité) in Brussel. Soorten die nu in discussie zijn als mogelijke aanvulling op de Unielijst:

Scientific name plants   Common name   Nederlandse naam
Acaca saligna   Golden wreath wattle    Goudwilg, Treuracacia
Ailanthus altissima   Tree of heaven   Hemelboom
Andropogon virginicus   Broomsedge bluestem   Baardgras
Cardiospermum grandiflorum    Balloon vine   Ballonnenplant, Ballonliaan, Blaasklimop
Cortaderia jubata   Purple pampas grass   Pampasgras
Ehrharta calycina   Perennial veldtgrass   Eeuwigdurend of paars veldgras
Gymnocoronis spilanthoides   Senegal tea plant   geen Nederlandse naam
Humulus scandens   Japanese hop   Japanse hop
Lygodium japonicum   Vine-like fern   Japanse klimvaren
Lespedeza cuneata   Chinese bushclover   geen Nederlandse naam
Pistia stratiotes   Water lettuce   Watersla, Mosselplant
Prosopis juliflora   Mesquite   geen Nederlandse naam
Salvinia molesta   Salvinia moss   Grote vlotvaren
Triadica sebifera   Chinese tallow   geen Nederlandse naam
Scientific name animals   Common name   Nederlandse naam
Acridotheres tristis   Common myna   geen Nederlandse naam
Arthurdendyus triangulatus   New Zealand flatworm   Nieuw-Zeelandse platworm
Lepomis gibbosus   Pumpkinseed   Zonnebaars
Neovison vison    American mink   Amerikaanse nerts
Plotosus lineatus   Striped eel catfish   Gestreepte koraalmeerval
Trichosurus vulpecula   Common brushtail possum   Voskoesoe
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: migratorius op november 15, 2018, 08:54:02 AM
Citaat van: peterv op november 15, 2018, 08:27:00 AM
Acridotheres tristis   Common myna   Treurmaina
JanHein
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: JW_2all op december 20, 2018, 22:36:40 PM
Ik bekeek dit lijstje (https://www.nvwa.nl/onderwerpen/invasieve-exoten/invasieve-planten/invasieve-landplanten/overzicht-soorten-invasieve-landplanten) vanwege een exoot die zich plotseling invasief gedraagt (van 1 plek naar 62 plekken, van 4 planten naar ruim 2000 in amper 4 jaar tijd, op een terrein van hooguit 3,5 hectare), en ja hoor, hij staat er op, Cornus sericea.

Bij de praktijkadviezen staat: "niet ingrijpen, lekker laten gaan" of bewoordingen die daar op neer komen. En dat kan blijkbaar alleen goed gaan in de tijd waarin de soort stabiliseert. Een van de praktijktip-sites bevat een opmerking in de trant van: als je moet gaan ingrijpen, zal het wel te laat zijn.

(https://werthof.home.xs4all.nl/spoorzicht/special/canadese_kornoelje(lenticellen_glans).jpg)
(https://werthof.home.xs4all.nl/spoorzicht/special/canadese_kornoelje_lenticellen.jpg)

Omdat elke lenticel kan wortelen, kan deze soort zich ook uitstekend vegetatief vermeerderen.
(https://werthof.home.xs4all.nl/spoorzicht/special/canadese_kornoelje(wortelend+glans).jpg)

De soort groeit elk jaar tot 3 meter rechtop, buigt in het najaar, wortelt aan de uiteinden vast en vormt zo koepels waaronder alle bestaande plantengroei afsterft, zelfs bramen leggen het dan af.

Je merkt het effect o.a. in de afname van insectwaarnemingen in soort en getal (de waardplanten verdwijnen); ook mycorrhiza-soorten (vruchtlichamen van paddenstoelen) verdwijnen onder de koepels; er is wel een toename van strooiselafbrekers (in dit geval op het dode hout van deze Cornus).

En dat brengt me bij dit soort vragen: wanneer is een soort te beschouwen als een plaagsoort, en op welk moment tijdens een actuele plaag besluit het beheer in te grijpen, en op basis van welke argumenten?
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: tekenaar op december 28, 2018, 02:20:24 AM
ik denk dat je het antwoord op die vraag helemaal niet moet afwachten. Dat een klein deel van de exoten een echt enorm probleem wordt (deels al is), is een reden om voor alle andere soorten niet af te wachten, maar ze in een heel vroeg stadium aan te pakken. Dan is bestrijding nog te doen. Wacht je tot duidelijk wordt welke soorten een probleem worden, dan ben je voor die probleemsoorten veel te laat om in te grijpen of wordt het een zeer kostbare zaak.

100% bedekking (door een plant) is ook stabilisatie ...
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: peterv op maart 15, 2019, 08:09:45 AM
De Europese Commissie is de formele consultatieronde gestart voor de uitbreiding van de Unielijst voor Invasieve exoten. Deze openbare consultatieronde staat open voor reacties van EU burgers en andere belanghebbenden (deadline 5 april 2019). De Amerikaanse nerts (Neovison vison) en de voskoesoe (Trichosurus vulpecula) worden in de zojuist gestarte consultatieronde niet genoemd.

Tegelijk met deze openbare consultatieronde wordt het voorstel gemeld aan de World Trading Organization (WTO). Na het sluiten van de termijn van de openbare consultatie en de WTO melding zal de Commissie zo nodig het voorstel aanpassen en voor stemming indienen aan het Comité van lidstaten. Dit zal vermoedelijk in de tweede helft van dit jaar gebeuren.

Hieronder vindt u de verwijzing van de Europese Commissie naar de consultatieronde voor de uitbreiding van de Unielijst voor Invasieve exoten:

_______________________________________
In relation to the upcoming update of the Union list:
The inter-service consultation on a draft proposal for an Implementing Regulation updating the Union list has been completed. The draft is now available for public feedback until 5 April 2019 (https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/initiatives/ares-2019-1565888_en). In parallel, the text will be notified to WTO.
We would also like to remind you that the documents underpinning this draft proposal are also publically available:
1)            Risk assessments: https://circabc.europa.eu/w/browse/1dd916e3-e138-43c1-8a88-44a03100a9da
2)            Notes on measures and costs: https://circabc.europa.eu/w/browse/ead324a2-f37a-461d-b6bf-b3870c7308ce
In relation to the current round of review of risk assessments:
We have made available on CIRCABC 16 new risk assessments for a first review by the Scientific Forum (https://circabc.europa.eu/w/browse/d6f06d24-d9d6-4521-92b5-e03ee6a32329). In parallel, stakeholders can submit any additional evidence that could improve the risk assessment or other information on these species beyond the scope of the risk assessment but relevant for the considerations under Article 4(6) (implementation cost for Member States, the cost of inaction, the cost-effectiveness and the socio- economic aspects). All input should be sent by email to ENV-IAS@ec.europa.eu by 31 May 2019. These risk assessments will be then revised and depending on the final outcome may be used as basis for a future update of the Union list, without prejudice to when such proposal would be presented.
For a number of other species, the risk assessments are either under revision (https://circabc.europa.eu/w/browse/999ec682-aa03-4bef-8c9a-87031fcb0d79) or under final approval (https://circabc.europa.eu/w/browse/be0e93b7-b917-4789-9b59-110aa1facc9b). While the period for comments on these risk assessments has expired, we welcome any other information in relation to Article 4(6) for the respective species.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: peterv op juni 20, 2019, 22:48:36 PM
Op 14 juni jongstleden heeft in Brussel het IAS comité gestemd over aanvulling van de Europese Unielijst voor zorgwekkende invasieve uitheemse soorten. Het voorstel van de Europese Commissie (EC) bevatte aanvankelijk 18 plant- en diersoorten. In de afweging wordt gekeken naar de ecologische schade die deze soorten veroorzaken als ook naar de proportionaliteit van de maatregel (sociaal-economisch). Daarbij heeft de EC rekening gehouden met de inbreng vanuit de EU in de consultatieronde. Er bleek in eerste instantie geen meerderheid te zijn onder de lidstaten voor het voorstel. De EC heeft vervolgens een gewijzigd voorstel in stemming gebracht, ditmaal zonder de sierwaterplant watersla (Pistia stratiotes). Het aangepaste voorstel met 17 soorten is daarna aangenomen met meerderheid van stemmen.

Naar verwachting wordt de aanvulling op de Unielijst begin juli 2019 door de Europese Commissie gepubliceerd, waarmee de aanvulling op de Unielijst vermoedelijk begin augustus 2019 van kracht wordt.

Scientific name plants   Common name   Nederlandse naam
Acacia saligna   Golden wreath wattle    wilgacacia
Ailanthus altissima   Tree of heaven   hemelboom
Andropogon virginicus   Broomsedge bluestem   Amerikaans bezemgras
Cardiospermum grandiflorum    Balloon vine   ballonrank
Cortaderia jubata   Purple pampas grass   hoog pampasgras
Ehrharta calycina   Perennial veldtgrass   roze rimpelgras
Gymnocoronis spilanthoides   Senegal tea plant   smalle theeplant
Humulus scandens   Japanese hop   oosterse hop
Lygodium japonicum   Vine-like fern   Japanse klimvaren
Lespedeza cuneata   Chinese bushclover   Chinese struikklaver
Prosopis juliflora   Mesquite   mesquite
Salvinia molesta   Salvinia moss   grote vlotvaren
Triadica sebifera   Chinese tallow   talgboom

Scientific name animals   Common name    Nederlandse naam
Acridotheres tristis   Common myna   treurmaina
Arthurdendyus triangulatus   New Zealand flatworm   Nieuw-Zeelandse platworm
Lepomis gibbosus   Pumpkinseed   zonnebaars
Plotosus lineatus   Striped eel catfish   gestreepte koraalmeerval

Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: JW_2all op september 30, 2019, 19:23:47 PM
Citaat van: tekenaar op december 28, 2018, 02:20:24 AM
ik denk dat je het antwoord op die vraag helemaal niet moet afwachten.
We zijn vorig jaar begonnen met de aanpak van ongeveer eenderde van het bestand (ruim 6000 exemplaren, meer dan 70 standplaatsen). Daarbij is de strategie terugdringen van het areaal tot 1/3 van het terrein (de vermoedelijke dumpplaats).
Het betrof allereerst een experiment van de meest bruikbare wijze van bestrijding. Alleen tips van de VBNE kwamen in de goede richting: wortel en tak verwijderen en drogen zonder contact met de grond. Daarbij werd bekeken of de oorspronkelijke vegetatie zich herstelt,  dat is (tot nu toe) zo, en hoe lang dit duurt (een groeiseizoen). Komend najaar gaan we hier mee door.

Het kan handig zijn om in het najaar op de bessen te letten. Vogelwerk is zo gebeurd als je ze laat gaan.
Gek genoeg worden die typerend witte bessen via blauwzweem eind september bosbesblauw als ze rijpen.
Grappige observatie van vandaag.

(https://werthof.home.xs4all.nl/temp/cornus.sericea%20beskleur.jpg)
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: jeroen vinke op oktober 03, 2019, 14:20:48 PM
Goed bezig! Ik heb het na moeten zoeken, maar de Nederlandse naam is Canadese kornoelje toch?
Fijn dat die troep terug te dringen is (lijkt).
Is deze verwijderingsactie een persoonlijk project, of wordt dit vanuit de gemeente opgepakt?
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: peterv op oktober 03, 2019, 21:03:18 PM
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2019-53677.html

Aanvulling op de Unielijst is vanaf vandaag ook in een Ministeriële regeling vertaald en daarmee wettelijk verankerd. Voor de artikel 17 soorten van de lijst is de inzet om ze in Nederland uit te roeien (of buiten de deur te houden), voor de artikel 19 soorten gaat het om beheer, uitroeien is daarvoor geen doel.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: jeroen vinke op oktober 04, 2019, 13:32:26 PM
Citaat van: peterv op oktober 03, 2019, 21:03:18 PM
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2019-53677.html

Aanvulling op de Unielijst is vanaf vandaag ook in een Ministeriële regeling vertaald en daarmee wettelijk verankerd. Voor de artikel 17 soorten van de lijst is de inzet om ze in Nederland uit te roeien (of buiten de deur te houden), voor de artikel 19 soorten gaat het om beheer, uitroeien is daarvoor geen doel.

Ligt het aan mij of staat er nu in deze bijlage 10 niet bij of het om artikel 17 of artikel 19 soorten gaat. Ik neem aan dat het artikel 17-soorten zijn. Dat betekent nogal wat voor sommige gemeentes om de Reuzenberenklauw actief te gaan verwijderen.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: peterv op oktober 06, 2019, 14:16:17 PM
Citaat van: jeroen vinke op oktober 04, 2019, 13:32:26 PM
Citaat van: peterv op oktober 03, 2019, 21:03:18 PM
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2019-53677.html

Aanvulling op de Unielijst is vanaf vandaag ook in een Ministeriële regeling vertaald en daarmee wettelijk verankerd. Voor de artikel 17 soorten van de lijst is de inzet om ze in Nederland uit te roeien (of buiten de deur te houden), voor de artikel 19 soorten gaat het om beheer, uitroeien is daarvoor geen doel.

Ligt het aan mij of staat er nu in deze bijlage 10 niet bij of het om artikel 17 of artikel 19 soorten gaat. Ik neem aan dat het artikel 17-soorten zijn. Dat betekent nogal wat voor sommige gemeentes om de Reuzenberenklauw actief te gaan verwijderen.
nee, de reuzenberenklauw is art 19 soort. Je moet de oorspronkelijke tekst van de wet er bij gebruiken om te zien wat op welke plek is toegevoegd.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: jeroen vinke op oktober 08, 2019, 10:24:59 AM
Citaat van: peterv op oktober 06, 2019, 14:16:17 PM
Citaat van: jeroen vinke op oktober 04, 2019, 13:32:26 PM

Ligt het aan mij of staat er nu in deze bijlage 10 niet bij of het om artikel 17 of artikel 19 soorten gaat. Ik neem aan dat het artikel 17-soorten zijn. Dat betekent nogal wat voor sommige gemeentes om de Reuzenberenklauw actief te gaan verwijderen.
nee, de reuzenberenklauw is art 19 soort. Je moet de oorspronkelijke tekst van de wet er bij gebruiken om te zien wat op welke plek is toegevoegd.

Ja, ik had de link gevolgd en het een en ander geprobeerd te vinden, maar kon het niet vinden. Toch bedankt.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: peterv op oktober 10, 2019, 09:14:49 AM
Citaat van: jeroen vinke op oktober 08, 2019, 10:24:59 AMJa, ik had de link gevolgd en het een en ander geprobeerd te vinden, maar kon het niet vinden. Toch bedankt.
De huidige stand van zaken in Nederland is als volgt:

Art 17, uitroeien (dwz voortplanting voorkomen)
Amerikaanse voseekhoorn
Grijze eekhoorn
Indische mangoeste
Rode neusbeer
Wasbeer
Heilige ibis
Amoergrondel
Amerikaanse brulkikker
Aziatische hoornaar
Kudzu
Perzische berenklauw
Sosnowsky's berenklauw
Struikaster
Schijnambrosia
Gestekelde duizendknoop
Alligatorkruid
Fraai lampenpoetsergras
Gewone gunnera - Mammoetblad
Japans steltgras


Art 19, ambitie uitroeien (dwz voortplanting voorkomen)
Muntjak
Pallas' eekhoorn
Siberische grondeekhoorn
Huiskraai
Rosse stekelstaart
Zijdeplant
Kleine waterteunisbloem
Moeraslantaarn


Art 19, beheren (uitroeien is geen doel, beheer om schadelijke ecologische effecten te voorkomen of te beperken)
Siberische grondeekhoorn
Beverrat (valt onder waterwet, verantwoordelijkheid waterschappen)
Muskusrat (valt onder waterwet, verantwoordelijkheid waterschappen)
Wasbeerhond
Nijlgans
Blauwband
Lettersierschildpad
Chinese wolhandkrab (visserijwet)
Gevlekte rivierkreeft (visserijwet)
Geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft (visserijwet)
Californische rivierkreeft (visserijwet)
Rode Amerikaanse rivierkreeft (visserijwet)
Marmerkreeft (visserijwet)
Reuzenbalsemien
Reuzenberenklauw
Grote waternavel
Verspreidbladige waterpest
Waterhyacint
Waterteunisbloem
Waterwaaier
Ongelijkbladig vederkruid
Smalle waterpest

De bovenstaande beleidsinzet kan in de komende jaren veranderen. Bijvoorbeeld als bestrijding van de Aziatische hoornaar onbetaalbaar of onuitvoerbaar wordt (en dat valt te verwachten) zal Nederland bij de EU om derogatie verzoeken en gaat deze soort effectief over naar artikel 19. In Vlaanderen is dat al het geval en wordt deze wesp niet meer tot elke prijs bestreden. Ook voor de wasbeer (instroom uit Duitsland) is op termijn denkbaar dat uitroeien niet haalbaar blijkt te zijn. Omgekeerd hebben de waterschappen de ambitie uitgesproken om de muskusrat te willen uitroeien. Hun wettelijke verantwoordelijkheid gaat niet verder dan beheren, maar het is natuurlijk toegestaan om meer te doen dan vereist. Dat geldt ook voor het bestrijden van exoten die niet op de EU lijst staan, als bijvoorbeeld watercrassula. Voor uitroeien is het niet nodig om dieren tot het laatste exemplaar te vangen of te doden. Als bijvoorbeeld ergens 1 verdwaalde muntjak of heilige ibis rondzwerft is ingrijpen vaak niet nodig, alleen voortplanting moet worden voorkomen. De waterkreeften vallen onder de visserijwet. Beroepsvissers mogen op deze kreeften vissen maar verschillende soorten zijn commercieel weinig interessant.
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: jeroen vinke op oktober 11, 2019, 19:49:36 PM
Duidelijk zo Peter,
Dit kon ik nergens vinden.

Handig om te weten welke dingen absoluut gemeld moeten worden bij de gemeente. De helft hoor je nooit iets over.  :duim:
Titel: Re: mogelijke aanvullingen op de Unielijst invasieve exoten
Bericht door: JW_2all op augustus 20, 2020, 13:19:34 PM
Citaat van: jeroen vinke op oktober 03, 2019, 14:20:48 PM
Goed bezig! Ik heb het na moeten zoeken, maar de Nederlandse naam is Canadese kornoelje toch?
Fijn dat die troep terug te dringen is (lijkt).
Is deze verwijderingsactie een persoonlijk project, of wordt dit vanuit de gemeente opgepakt?
Ik was nu pas weer eens online op dit forum  ;D

Het betreft een project van de WG Stadsnatuurbeheer dus is het een persoonlijk gecoördineerd project.
Canadese kornoelje (Cornus sericea) (https://waarneming.nl/species/6640/) wordt bij waarneming, in navolging van de Heukels flora, gezien als een hybridisering van Cornus alba en Cornus sericea.
Boeijink c.s. zien dan anders, en geven concrete determinatiekenmerken waarmee de soorten en enkele variëteiten daarvan onderling uit elkaar te houden zijn.
De werkgroep maakt geen gebruik van de Heukels bij deze soort (een vingertop langs de bast halen is genoeg, als je niet kleurenblind bent).

De gemeente is wezen kijken, heeft tevoren wel "meegedacht", maar besloten zelf niet in actie te komen.

Enerzijds omdat Canadese kornoelje (Cornus s., en dus niet Cornus s. s.l.) in werkelijk ieder kilometerhok in de gemeente staat (in zo'n beetje elk plantsoen), en zo'n ingreep dus begroot moet worden, anderzijds omdat het moerasbos te kwetsbaar is om struiken machinaal aan te pakken.

Toen bleek dat het hout na een half jaar drogen morsdood was, kwam de gemeente terug op een toezegging om het op te halen, want "nu het toch dood is, kun je het net zo goed laten liggen".

Daarmee zat de werkgroep met de nacontrole van de depots, want de onderste takken bleken natuurlijk toch nog gaan wortelen ....
Het interessantst om te monitoren zijn de plekken (proefvlakken) die systematisch zijn behandeld. Wat gaat er groeien, komen soorten terug, of vestigen ze zich opnieuw? Hoe lang duurt dat dan? Afijn, een deel van het verhaal is vastgelegd in KNNV-Amsterdam Blaadje 19, deel 4, voorplaat en pagina 25 e.v. (https://www.knnv.nl/sites/www.knnv.nl/files/BLAADJE%2019-04.pdf)

De VBNE heeft de aanbevelingen van de WG-stadsnatuurbeheer verwerkt in haar update over deze invasieve exoot, maar de autoriteiten niet want die hebben een vaste link geplaatst naar het oorspronkelijke VBNE stuk, en zijn niet per mail benaderbaar ter correctie. Zucht.