Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Kevers => Topic gestart door: ed_veling op juli 23, 2014, 10:50:52 AM

Titel: Zeldzaamheid Grote Glimworm
Bericht door: ed_veling op juli 23, 2014, 10:50:52 AM
Hoe komt het dat de Grote Glimworm als zeldzaam te boek staat (dus lichtrood), maar in de beschrijving (aan de rechterkant van de pagina) als de algemeenste glimworm, terwijl de Kleine Glimworm dus zeldzamer als vrij algemeen (dus zwart)?

Ed Veling
Titel: Re: Zeldzaamheid Grote Glimworm
Bericht door: Arp op juli 23, 2014, 13:48:26 PM
De zeldzaamheids-status van insecten en ongewervelden is in Nederland veelal domweg onbekend of tenminste slecht bekend (onvoldoende gegevens) omdat er gewoon te weinig grondig onderzoek naar voorkomen en frequentie gedaan wordt. Zelfs mensen die zich serieus met bepaalde diergroepen bezighouden durven er vaak geen duidelijke uitspraken over te doen. Dieren die ze "(vrijwel) nooit tegenkomen" hoeven niet per se zeldzaam te zijn, maar zijn vaak slechts onopvallend of moeilijk te vinden vanwege een verborgen levenswijze. Zo wordt "zeldzaamheid" soms meer een soort buikgevoel (ik zie ze weinig) dan dat het echt te bewijzen is tegenover opvallendere, meer waargenomen verwante dieren. Maar dat buikgevoel hoeft niet juist te zijn.

Op waarneming hebben we specifiek een paar bijkomende problemen. Enerzijds is het systeem op waarneming.nl mooi opgezet in de zin dat er per provincie of desnoods andere regio apart een zeldzaamheidsstatus opgegeven kan worden. Dat is dus erg nuttig voor goed onderzochte soorten met lokaal/regionaal voorkomen. Maar er zijn (historisch) een paar minpuntjes waarmee we nog kampen waardoor effectief de zelzaamheidsstatus bij slecht onderzochte groepen nagenoeg onbruikbaar is:

Er is nooit een optie "onvoldoende gegevens" ingericht en ook geen optie "niet ingevuld" voorzien. In plaats daarvan werd voorheen bij nieuw toegevoegde soorten standaard "vrij algemeen" ingevuld en to add insult to injury, tegenwoordig meen ik standaard "algemeen". Met andere woorden: Als bij een soort "algemeen" of "vrij algemeen" staat aangegeven dan weet je niet of deze waarde is ingevuld door iemand met kennis van zaken, of dat het gewoon de nietszeggende standaardwaarde is :(

Is er daarentegen wel een "(zeer) zeldzaam" ingevuld dan weet je dat er wel een keer iemand een beslissing over heeft genomen. Of dat helemaal de juiste beslissing was valt niet goed te achterhalen want er wordt niet opgeslagen (? in elk geval niet weergeven) wie dat heeft ingevuld en op basis van welke gegevens/kennis. Maar het is in elk geval niet een onduidelijke/verwarrende standaardwaarde.

In het geval van de drie Glimwormen kun je dus alleen min of meer vaststellen dat iemand een keer reden heeft gezien om L. noctiluca als zeldzaam te bestempelen. Dat de andere twee op "(vrij) algemeen" staan zegt helemaal niets.

Ook heeft iemand een keer moeite genomen de soorttekst in te vullen. Ik kan me niet herinneren dat ik dat was (maar ik vergeet zoiets ook wel eens?), dus ga ik er maar vanuit dat het iemand anders was. Ook hier zou het goed zijn als er duidelijker te achterhalen zou zijn wie er wanneer aan de teksten gewerkt hebben en/of welke bronnen ervoor gebruikt zijn, maar in elk geval is er iemand mee bezig geweest die het vertrouwen heeft gekregen (en dus de toegangsrechten) om deze info serieus te behandelen.

Voorzichtige conclusie uit bovenstaande zou dus kunnen (moeten?) zijn dat:
1. L. noctiluca in elk geval door sommigen voor Nederland als zelzdaam wordt gezien (want de zeldzaamheid is ingevuld)
2, Beide andere soorten zeldzamer of minder bekend zijn (zie soortinfo)

Grappig genoeg is voor mijn eigen (buik!)gevoel Phosphaenus hemipterus niet zeldzaam(er) want ik kom met name de larfjes heel regelmatig tegen. Veeeeel vaker dan Lamprohiza splendidula, maar die soort heeft wel meer waarnemingen. Misschien is dat omdat die laatste beter opvalt (geven meer licht en de dames hebben een lichtere kleur)? In elk geval heb ik ondanks regelmatige larfjes en een enkel mannetje nog nooit een dame hemipterus gezien en er zijn ook bijna geen foto's van te vinden. Maar die zijn dus niet "zeldzamer" dan de larfjes, alleen vindt kennelijk bijna niemand ze. Dit om nog maar eens aan te geven hoe lastig het begrip "zeldzaamheid" is. 

Maar lastig of niet, het staat buiten kijf dat dit op waarneming een keer beter opgelost moet worden. Het is wel begrijpelijk dat men geen zin heeft om de status "algemeen" en "vrij algemeen" globaal te vervangen door "niet ingevuld", met name voor groepen waarover voldoende bekend is en genoeg mensen al eens naar de status gekeken hebben, maar voor veel insecten en ongewervelden zou het denk ik toch een betere oplossing zijn dit toch maar eens te doen zodat de gegevens weer zinvoller zijn en het ook nuttiger wordt om ze eens serieus in te gaan vullen (voor zover überhaupt mogelijk/bekend). Momenteel is het volstrekt zinloos om een diergroep door te lopen en te controleren of "algemeen" of "vrijalgemeen" terecht is of niet.

P.S. Voorstel ingediend (http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=67838.msg1660398#msg1660398)
Titel: Re: Zeldzaamheid Grote Glimworm
Bericht door: ed_veling op juli 24, 2014, 22:05:26 PM
Ik had niet verwacht dat mijn eenvoudige vraag deze

http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=288284.0

forumactiviteit zou oproepen!

Groeten,

Ed Veling