Forum van Waarneming.nl

Diversen => Praat maar raak => Topic gestart door: BartAbc op maart 19, 2013, 13:58:39 PM

Titel: Koud en laat voorjaar
Bericht door: BartAbc op maart 19, 2013, 13:58:39 PM
We hebben een laat en koud voorjaar. Dat wordt nog erger, als de weersverwachting uit gaat komen (komend weekend misschien nog een ijsdag, dus temperatuur overdag onder 0!!).

Maar hoe koud en laat is het in vergelijking met andere jaren?
Wanneer we alleen naar de meteorologische gegevens kijken dan is een vergelijking te maken op basis van de temperatuursom (Tsom). Dat is de som van alle positieve etmaalgemiddelden, vanaf 1 januari.

(http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Tsom15maart.jpg)

De gedachte is uiteraard dat de natuur zich sneller ontwikkelt bij hoge temperaturen dan bij lage temperaturen. Als het vriest staat de natuur min of meer stil, gaat in ieder geval niet weer achteruit.
Er is natuurlijk geen 1 : 1 verband tussen de temperatuursom en bloeitijden. Het in bloei komen wordt ook door andere zaken bepaald, zoals de hoeveelheid licht en vocht. Bovendien hoeft het verband tussen temperatuursom en de ontwikkeling van planten ook niet lineair te zijn. In het algemeen zullen de afwijkingen van de gemiddelde bloei daardoor kleiner zijn dan de afwijkingen van de normalen van de temperatuursom.

Uit de kaartjes blijkt dat het voorjaar nu later is dan 2012 en 2011, maar dat we nog voorlopen op 2010. De komende weken gaat dat laatste misschien veranderen. Verder zien we de verschillen binnen Nederland: het zuidwesten is een stuk verder dan het noordoosten. Puur op basis van de temperatuursom scheelt dat zo'n 2 weken.

Veel meer over temperatuursom en fenologie en het weer in het verleden vind je op http://www.logboekweer.nl (http://www.logboekweer.nl).

Nog een paar directe links:
Langjarig overzicht van de temperatuursom, met bloeitijden van de Natuurkalender:
http://www.logboekweer.nl/Fenologie/DeBilt_Tsom_Fenologie.pdf (http://www.logboekweer.nl/Fenologie/DeBilt_Tsom_Fenologie.pdf)

Kaarten met de temperatuursom per week:
http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Temperatuursom_2011_2013.pdf (http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Temperatuursom_2011_2013.pdf)
http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Temperatuursom_2001_2010.pdf (http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Temperatuursom_2001_2010.pdf)

Van de temperatuursom komt elke week een update.

Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Jeroen Nagtegaal op maart 20, 2013, 00:32:33 AM
Ik meen dat 12 graden een betere grens is dan 0 graden. Dan zouden insecten, maar ook Gras weer gaan groeien.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: BartAbc op maart 20, 2013, 10:25:33 AM
Jeroen, wat gras betreft, de temperatuursom zoals hier berekend wordt juist in de landbouw gebruikt om te bepalen of het gras al voldoende is gegroeid voor de eerste bemesting:
http://www.boerderij.nl/Rundveehouderij/Achtergrond/2013/3/Temperatuursom-1195111W/ (http://www.boerderij.nl/Rundveehouderij/Achtergrond/2013/3/Temperatuursom-1195111W/)

Voor de rest zou je voor elke plant- of diersoort een aparte berekening kunnen maken. Er zullen vast wel diersoorten zijn die boven de 12 graden actief worden, of boven een andere drempelwaarde. Of boven een drempelwaarde in combinatie met zon. Voor planten werkt het anders, die groeien als het warm genoeg is (hier aangenomen: temperatuur boven het vriespunt) een stukje verder. Voor heel vroege soorten, zoals Hazelaar en Sneeuwklokje begint de ontwikkeling eigenlijk al voor 1 januari, dat zou je ook mee kunnen nemen in de temperatuursom.

Maar om het simpel te houden hou ik het bij één standaard berekening, met de kanttekening dat elke soort op zijn eigen specifieke manier reageert. Bij de Natuurkalender zijn daar z.g. voorspelmodules voor ontwikkeld, de temperatuursom is een onderdeel daarvan.

Er wordt veel geschreven over klimaatverandering, over de gevolgen daarvan en over het (gemiddeld gesproken) vroeger worden van het voorjaar (dit jaar merken we daar weinig van). We willen dan natuurlijk weten in hoeverre dat zo is. Gaat de verschuiving nog steeds verder, is er verschil tussen het vroege en het late voorjaar, en hoe meet je dat eigenlijk.

Je kunt elk jaar doorgeven wanneer planten beginnen te bloeien, wanneer vlinders vliegen en vogels gaan broeden. Sinds 2001 worden veel van die fenologische gegevens verzameld door de Natuurkalender, die is daar ook voor opgezet. Langere fenologische reeksen zijn zeldzaam, dat maakt een vergelijking met het verleden lastig. Ook dreigt er allerlei 'bias'  (vertekening van de meetgegevens), bijvoorbeeld doordat er competitie kan ontstaan in het leveren van steeds vroegere waarnemingen, doordat gegevens uit verschillende delen van het land worden samengevoegd, doordat verschillende genetische vormen kunnen zijn aangeplant (planten zoals Sleedoorn), door invloeden van microklimaat. Een berekening op grond van puur meteorologische gegevens heeft het voordeel dat er lange reeksen van zijn, en dat de temperatuurmetingen volgens strakke richtlijnen plaatsvinden, zodat het allemaal goed vergelijkbaar is.

Als we de berekende temperatuursom en de bloeitijden (natuurkalender) in tijdbalken tegen elkaar afzetten krijgen we het volgende plaatje:

(http://www.logboekweer.nl/Fenologie/TsomFenologie2013wnl.jpg)

Er is een aardig verband tussen temperatuursom en eerste bloei, maar de verschillen in eerste bloei zijn minder groot dan de verschillen in de berekende temperatuursom.

Het wordt interessant wanneer we de temperatuursom niet over afzonderlijke jaren, maar over periodes van 30 jaar uitrekenen (30 jaar is in de klimatologie een gebruikelijke periode om normalen vast te stellen). Dan krijg je deze figuur:

(http://www.logboekweer.nl/Fenologie/TsomOntwikkeling30jr.jpg)

Je ziet dan dat de temperatuursommen steeds vroeger in het jaar bereikt worden. Het scheelt ongeveer 12 dagen. Over een paar maanden weten we of het huidige koude voorjaar de lijntjes weer wat naar rechts weet te buigen. Maar meer dan een klein hobbeltje zal het niet opleveren.
Dat wordt anders wanneer we dezelfde figuur maken met gemiddelden over 10 jaar. Dan zien we dat de temperatuursommen de laatsen jaren weer wat later bereikt worden. De grootste verschuiving heeft zich voorgedaan tussen 1991 en 2000.

Meer hier over op http://www.logboekweer.nl (http://www.logboekweer.nl)
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: petraw op maart 20, 2013, 19:11:38 PM
Beste Bart,

Leuk om het nog eens zo te zien.

Groet,

Petra
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: BartAbc op maart 21, 2013, 15:17:12 PM
Ook de Natuurkalender besteedt nu aandacht aan het late voorjaar, met een Natuurbericht
http://www.natuurbericht.nl/?id=10329 (http://www.natuurbericht.nl/?id=10329)

De bevindingen van de Natuurkalender komen aardig overeen met de berekeningen op basis van de temperatuursom.
Wel constateert de Natuurkalender dat we nog steeds voorlopen op 'normaal' (voor de Natuurkalender is dat de periode 1940-1968). Ik vermoed dat dat vooral komt doordat het tweede deel van december erg zacht was, de ontwikkeling van vroege voorjaarsplanten kwam toen al op gang. December wordt in de temperatuursom niet meegerekend.

Er komt een bijzonder koud weekend, waarin de temperatuur nauwelijks boven 0 komt, en ook nog eens met veel wind. Het is goed mogelijk dat we de koudste maand maart krijgen in 26 jaar... hoe gaat de natuur daar op reageren?

zie ook
http://www.logboekweer.nl/Temperatuur/DeBilt_Temp.jpg (http://www.logboekweer.nl/Temperatuur/DeBilt_Temp.jpg)

Petra, dank voor je reactie!
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Yeronimo op maart 21, 2013, 22:20:30 PM
De natuur is daar nu al op aan het reageren (of eerlijk gezegd eigenlijk helemaal niet letterlijk op aan het reageren). Het is te merken in het veld!

Vorig jaar had ik de eerste zingende Tjiftjaf in Leeuwarden op 12 maart. Ik had op 21 maart vorig jaar al 20 Tjiftjaffen zingen in het Leeuwarderbos in circa 50 hectare. Ik ben nu al verschillende keren deze week en vorige week in het Leeuwarderbos geweest (vanmorgen zelfs nog geteld), maar nog geen enkele horen zingen.

Ook zijn wij bezig met de paddentrek in Leeuwarden. Onze vangemmers/schermen staan opgesteld sinds 6 maart en hebben nog maar 53 Kleine watersalamanders, 1 Gewone pad en 2 Bruine kikkers overgezet. Vergeleken met vorig jaar (2012) zaten we op 21 maart al op 216 Kleine watersalamanders, 80 Gewone padden, 7 Bruine kikkers, 1 Bastaardkikker en 6 Meerkikkers.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: BartAbc op maart 23, 2013, 11:49:53 AM
Door het voor de tijd van het jaar extreem koude weer is de temperatuursom verder achterop geraakt; we lopen nog wel voor op 2010.
(http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Tsom22maart.jpg)

In 2010 ontstond de achterstand in januari, februari en de eerste helft van maart. Dit jaar begon juist heel zacht, waarna er in januari een lange vorstperiode kwam. Na een paar kortere vorstperiodes in februari was het begin maart een paar dagen heel zacht, en de rest van maart juist weer erg koud.

De weerstatistiek is grillig, je kunt er van alles uithalen en het is vaak niet in één cijfer te vangen. Ongelukkig dit jaar is dat de natuur al een eind op gang was toen het opnieuw koud werd. En de meeste mensen hebben het nu wel gehad met de kou.

http://www.logboekweer.nl (http://www.logboekweer.nl)
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Wim Bakker op maart 23, 2013, 18:12:08 PM
Ik heb de Tsom even uitgerekend voor Twente t/m 22 maart.

Het is wel koud, maar niet extreem. Dit zijn de koudere jaren vanaf 1951:

jaar, Tsom
1979,  98
1987, 100
1955, 103
1963, 105
1985, 119
2006, 122
1970, 131
1996, 142
1956, 153
1986, 158
2010, 170
1969, 170
1964, 182
1958, 186
1984, 190
1954, 200
1965, 201
2013, 201
1968, 207
1962, 210
...
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Wim Bakker op maart 23, 2013, 18:26:44 PM
En voor De Bilt.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Margreet Kwh op maart 24, 2013, 22:30:50 PM
Vandaag werd er geschaatst in Friesland, nadat deze week daar ook het eerste Friese kievitsei gevonden was. (informatie van het NOS journaal van vandaag)
Vandaag liep ik met mijn moeder aan de arm door de sneeuw in Bergen op Zoom, en zag ik daar een slee getrokken worden, met twee kinderen erop.
Dat kan ik me niet herinneren ooit eerder op die datum in Nederland gezien te hebben.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Jeroen Nagtegaal op maart 25, 2013, 00:05:36 AM
Exact 5 jaar geleden lag er ook sneeuw... Toen vrijwel landelijk, maar minder dik...
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: arjan.kop op maart 25, 2013, 10:55:55 AM
Ik heb nog wel eens sneeuwballen gegooid op mijn verjaardag, en die is pas over een paar weken weer.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Margreet Kwh op maart 25, 2013, 11:08:46 AM
Wanneer is dat, Arjan? En waar was dat?
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Botervlieg op maart 25, 2013, 11:17:11 AM
Maar als je kijkt naar de spreekwoorden, dan is het eigenlijk toch ook niet zo raar?

- Maart roert z'n staart
- Er is geen maart zo goed of het sneeuwt op de boer z'n hoed

- Aprilletje zoet geeft ook wel eens een witte hoed
- April doet wat hij wil
- Het weer mag zijn zoals het wil, ontkleed u niet voor half april

- In mei leggen alle vogels een ei

(Tja, dat wij nu gewend zijn geraakt dat ze dat in maart al doen....)

Groetjes, Marleen
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: arjan.kop op maart 25, 2013, 11:25:44 AM
Citaat van: Margreet Kwh op maart 25, 2013, 11:08:46 AM
Wanneer is dat, Arjan? En waar was dat?

Half april, 1998. Was in Leiden.
http://www.knmi.nl/cms/content/30808/sneeuw_in_april
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Margreet Kwh op maart 25, 2013, 12:27:56 PM
Citaat van: arjan.kop op maart 25, 2013, 11:25:44 AM
Citaat van: Margreet Kwh op maart 25, 2013, 11:08:46 AM
Wanneer is dat, Arjan? En waar was dat?

Half april, 1998. Was in Leiden.
http://www.knmi.nl/cms/content/30808/sneeuw_in_april

Leuk om te lezen. Mijn herinneringen zijn blijkbaar niet betrouwbaar.

Citaat van: M. Baltus op maart 25, 2013, 11:17:11 AM
Maar als je kijkt naar de spreekwoorden, dan is het eigenlijk toch ook niet zo raar?

- Maart roert z'n staart
- Er is geen maart zo goed of het sneeuwt op de boer z'n hoed

- Aprilletje zoet geeft ook wel eens een witte hoed
- April doet wat hij wil
- Het weer mag zijn zoals het wil, ontkleed u niet voor half april

...
Je hebt gelijk Marleen, onze taal bevat veel spreuken en zegswijzen die wijzen op sneeuw in maart, en zelfs april.
Wat vorst betreft, ik herinner mij de eerste plantenexcursie van de pas (her)opgerichte KNNV-afdeling in Den Helder, op 2 of 3 mei, en het feit dat de sloten nabij fort Dirksz Admiraal (om precies te zijn bij het tuincentrum) bevroren waren. Dat was meen ik in 1996.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: petraw op maart 25, 2013, 13:34:43 PM
Beste Jeroen,

Citaat van: Jeroen Nagtegaal op maart 25, 2013, 00:05:36 AM
Exact 5 jaar geleden lag er ook sneeuw... Toen vrijwel landelijk, maar minder dik...

Ja dat was met Pasen. Hier in West-Brabant lag toen juist heel veel sneeuw, in ieder geval meer dan gisterenochtend, in 2008 10cm en gisteren 7cm.

Groet,

Petra
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: KorHaan op maart 25, 2013, 19:25:03 PM
Citaat van: M. Baltus op maart 25, 2013, 11:17:11 AM



- Maart roert z'n staart





Dat hoorde ik iemand op 9 maart op de radio zeggen. ;D


Vriendelijke groet,


Ronald Sinoo
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Wim Bakker op maart 26, 2013, 14:37:54 PM
Citaat van: MarleenApril doet wat hij wil

Als we het dan toch over april hebben... Van alle maanden heeft de maand april het meest geprofiteerd van klimaatverandering. De gemiddelde temperatuur van april is de laatste 35 jaar met maar liefst 3 tot 3,5 graden toegenomen. De gemiddelde maximumtemperatuur is zelfs met 4 graden toegenomen! Hoe dat kan is niet helemaal duidelijk maar het lijkt vooral te komen door minder bewolking en dus meer zon.

Laat april dan nu maar komen!

(http://smileys.on-my-web.com/repository/Food/easter-eggs-49.gif)
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: arjan.kop op maart 26, 2013, 14:51:37 PM
Mooi. Ik ben dat koude rotweer meer dan zat.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Margreet Kwh op maart 27, 2013, 22:11:06 PM
Gisteren zag ik een paartje eenden ijsbrekend door een slootje gaan.
Vandaag kiekte ik de ijssculpturen in de kant van de Molenplas in Haarlem.
Titel: Re: weidevogels in een koud en droog voorjaar
Bericht door: BartAbc op maart 27, 2013, 22:51:12 PM
Het is een bizar voorjaar tot nu toe. Het koudste weer eind maart ooit (temperatuurrecord 3e decade verwacht), en dan ook nog eens een aantal dagen een harde oostenwind met een heel lage gevoelstemperatuur en een heel lage luchtvochtigheid. De ergste kou is voorbij, maar nu kan de droogte een probleem worden. Het gras groeit nog nauwelijks en weilanden verkleuren bruin. SOVON vraagt aandacht voor de weidevogels onder deze omstandigheden

http://www.sovon.nl/nl/content/weidevogels-en-voorjaarskou (http://www.sovon.nl/nl/content/weidevogels-en-voorjaarskou)

Overigens was het de afgelopen twee jaar in maart en april ook erg droog. Hoe droog precies is moeilijk te berekenen. Het KNMI berekent het neerslagtekort pas vanaf 1 april; wat de uitgangssituatie dan is maakt daarbij niet uit. Ook houdt de zg. 'referentiegewasverdamping' geen rekening met de windkracht en de luchtvochtigheid.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: BartAbc op maart 28, 2013, 17:18:57 PM
gekker moet het niet worden...

http://www.rtvnoord.nl/gemist/videogemist.asp?v=23095&size=groot (http://www.rtvnoord.nl/gemist/videogemist.asp?v=23095&size=groot)

Als ik in Groningen had gewoond had ik deze kans niet laten lopen. Zo'n record krijg je nooit meer. Hoewel: 29 maart moet ook wel lukken, en dan 30 misschien ook nog wel...
Ik heb ooit eens op 7 november op een poldersloot geschaatst. Op deze manier is het schaatsseizoen aardig te rekken (hier spreekt een liefhebber)
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Theo M Kiewiet op maart 28, 2013, 21:16:40 PM
http://www.weerwoord.be/includes/forum_read.php?id=1813484&tid=1813484&exp=1

Wordt 't hier ergens misschien gevolgd hoeveel dode weidevogels er langs de weg liggen? :-\

(http://waarneming.nl/fotonew/9/4512989.jpg)
Ze steken lukraak over van honger en kou. :-[
(http://waarneming.nl/fotonew/6/4510716.jpg)
schuwe bosvogel. :huh:
(http://waarneming.nl/fotonew/6/4520446.jpg)
Titel: Re: Nu het meest late voorjaar sinds 1996
Bericht door: BartAbc op april 01, 2013, 22:05:35 PM
De laatste week van maart is bijzonder koud verlopen, het zal niemand ontgaan zijn. De derde decade van maart (21-31 maart) was record koud, uitgaande van metingen in De Bilt vanaf 1901. De temperatuursom tussen is tussen 22 maart en 29 maart vrijwel niet opgelopen. Ook dat is heel bijzonder voor eind maart. Gevolg is dat het voorjaar steeds verder achterop raakt. Op 29 maart liep de temperatuursom bijna even veel achter als in 2006, inmiddels na nog een paar koude dagen hebben we het koudste voorjaar sinds 1996. Dat is van voor de metingen van de Natuurkalender.

(http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Tsom29maart.jpg)

Afgelopen paasweekend in Zuid Limburg was er nog bijzonder weinig in bloei. De bosanemonen waren nog maar amper boven de grond, bloeiende exemplaren hebben we niet gezien. Wel op 31 maart, op de valreep, wat maartse viooltjes. De veldleeuwerikken lieten zich gelukkig niet van de wijs brengen....

Meer over fenologie en het weer in het verleden op http://www.logboekweer.nl (http://www.logboekweer.nl). De komende dagen komen hier updates van de belangrijkste gegevens. Door het paasweekend was dat blijven liggen.

Bart Vreeken
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Robert Heemskerk op april 03, 2013, 10:39:32 AM
YES!! het is hier al 1 graden!

Lekker hoor, zo in het zonnetje...  O0


Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: BartAbc op april 06, 2013, 11:49:43 AM
Door de aanhoudend lage temperaturen is de temperatuursom is in de afgelopen week verder achterop geraakt.
We hebben nu (op basis van de temperatuursom) het laatste voorjaar sinds 1996. Vooral maart heeft daar aan bij gedragen. In het noorden van het land was maart zelfs nog kouder dan februari.

(http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Tsom6april.jpg)

Het is nu afwachten hoe de natuur hier op reageert. Aan voorjaarsplanten is duidelijk te zien dat de natuur flink achter loopt, maar exacte cijfers zijn er nog niet. De vlinderstichting stelde vast dat er in maart veel minder dagvlinders waren, wat niet verwonderlijk is:
http://www.natuurbericht.nl/?id=10403&rss=1

maar gaat er van uit dat de schade uiteindelijk mee valt:
http://www.natuurbericht.nl/?id=10382

Voor weidevogels is het probleem dat het niet alleen koud, maar ook droog is. Hoe droog precies is moeilijk te zeggen, het KNMI publiceert over de maand maart geen droogtegegevens.
Voor de komende week lijkt er eindelijk aan ander weertype te komen met normale temperaturen en meer neerslag. Het voorjaar kan dan losbarsten!

Meer over fenologie en het weerverleden op http://www.logboekweer.nl (http://www.logboekweer.nl)
Titel: Re: Koud en laat voorjaar berekend
Bericht door: Michiel en Milka op april 06, 2013, 23:57:29 PM
Citaat van: Theo M Kiewiet op maart 28, 2013, 21:16:40 PM
http://www.weerwoord.be/includes/forum_read.php?id=1813484&tid=1813484&exp=1 (http://www.weerwoord.be/includes/forum_read.php?id=1813484&tid=1813484&exp=1)

Wordt 't hier ergens misschien gevolgd hoeveel dode weidevogels er langs de weg liggen? :-\


Ze steken lukraak over van honger en kou. :-[

schuwe bosvogel. ???


http://waarneming.nl/vs_lijst_species.php?jaar=0&maand=0&diergroep=1&prov=0
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Theo M Kiewiet op april 07, 2013, 07:54:55 AM
Merci!
Die top 10 heeft geen weidevogel.
Doch ook een geplukte kievit in de duinen gevonden.
De hoogste aantallen sterfgevallen onder de vogels vind ik overigens bij de rotganzen en zilvermeeuwen, die zijn hier dan ook 't meest algemeen.
Titel: Re: Natuurbericht: achterstand natuur verder opgelopen
Bericht door: BartAbc op april 08, 2013, 09:09:07 AM
In een Natuurbericht van zondag 7 april wordt aandacht besteed aan het late voorjaar:
http://www.natuurbericht.nl/?id=10418 (http://www.natuurbericht.nl/?id=10418)

De natuur loopt drie weken achter op schema, in vergelijking met de jaren vanaf 2001.
Komend weekend gaat het (even) echt lekker weer worden is de voorspelling. Dan kunnen we het weer een klein beetje inhalen.

De achterstand in de natuur is wat minder dan de berekende achterstand in de temperatuursom. Er is ook geen lineair verband tussen. Bovendien wordt er met iets andere periodes vergeleken.
Titel: Re: Natuurbericht: achterstand natuur verder opgelopen
Bericht door: Theo M Kiewiet op april 08, 2013, 09:35:33 AM
Citaat van: BartAbc op april 08, 2013, 09:09:07 AM

De natuur loopt drie weken achter op schema, in vergelijking met de jaren vanaf 2001.


Vergelijken met de jaren vanaf 2001 is geen representatief gemiddelde, die over 30 jaar is beter.
Als de natuur nu 3 weken achter loopt op gemiddeld, in acht nemend dat de natuur de laatste 10 jaar vooral 3 weken voorliep, scheelt 't al snel 6 weken met wat we recent gewend waren.
Mijn leven lang, (al 54 lente's!) heb ik zo'n laat voorjaar niet meegemaakt, wachten tot 6 april op de 1e grutto. :'( :huh: en op 7 april de 1e tjiftjaf.:-\ :-[ geen enkel kivitsei gevonden hier (Ameland), zelfs in '87 was 't niet zo erg, en dát was me een jaar...
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: arjan.kop op april 08, 2013, 10:19:16 AM
Het begint nu gelukkig een beetje te lopen. Het wordt niet meer zo koud. In het weekend gaan de temperaturen naar verwachting al richting de 20 graden. Ik heb al snoeken zien paaien (nou ja 'al', ze doen dat ook wel eens in februari), gisteren de eerste zwaluw gezien en ik zag ook mijn eerste grutto's.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Margreet Kwh op april 08, 2013, 11:33:00 AM
Gisteren mijn eerste wantsenimago's gezien in de tuin!
En ook de eerste mieren actief. De bloemtrosjes van de Ribes hangen al los, zag ik vanmorgen.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: BartAbc op april 08, 2013, 18:45:15 PM
Citaat van: Theo M Kiewiet op april 08, 2013, 09:35:33 AM
Mijn leven lang, (al 54 lente's!) heb ik zo'n laat voorjaar niet meegemaakt, wachten tot 6 april op de 1e grutto. :'( :huh: en op 7 april de 1e tjiftjaf.:-\ :-[ geen enkel kivitsei gevonden hier (Ameland), zelfs in '87 was 't niet zo erg, en dát was me een jaar...

De temperatuursom zegt ook niet alles... het gaat er natuulijk ook om op welke momenten het te koud is. In 1987, met in maart een serieuze vorstperiode en ook nog eens de 'ijzelramp', werd het in de loop van de maand zachter. Dit jaar begon maart heel zacht, en eindigde koud. Dan komt het extra hard aan.

Hieronder met kleurtjes het temperatuurverloop te Leeuwarden (gemiddelde etmaaltemperatuur) in de eerste helft van het jaar vanaf 1985, met daarbij de maandgemiddelden. Heel bijzonder dit jaar: in het noorden was maart kouder dan februari en januari!

(http://www.logboekweer.nl/Actueel/LeeuwardenTemperatuur.jpg)

Meer over het weerverleden op
http://www.logboekweer.nl (http://www.logboekweer.nl)
Titel: Re: bloembollen te laat voor bloemencorso
Bericht door: BartAbc op april 11, 2013, 12:41:14 PM
De bloembollen komen dit jaar te laat in bloei voor het bloemencorso in de bollenstreek, is te lezen op teletekst:

(http://www.logboekweer.nl/Fenologie/TetetekstBloemencorso.jpg)

Dat was nog niet eerder gebeurd in het 66-jarig bestaan van het bloemencorso. Dat betekent dat we inderdaad een heel bijzonder voorjaar hebben. Het hoeft overigens niet te betekenen dat we nu ook echt het koudste/laatste voorjaar hebben in 66 jaar. De late bloei van de bollen wordt niet alleen aan de kou, maar ook aan de droogte geweten. Bovendien kan het zijn dat de bollentelers in de loop van de tijd over zijn gegaan op vroeger bloeiende cultivars.

Komend weekend moet het gaan gebeuren, dan wordt voor het eerst sinds begin maart echt lekker weer voorspeld. De natuur maakt weer even een sprongetje en we kunnen een stukje van de achterstand inhalen. De Vlinderstichting verwacht een 'explosie' van vlinders als veel vlinders bij de oplopende temperatuur uit hun pop gaan kruipen:
http://www.vlinderstichting.nl/actueel.php?id=8&nieuwsid=898 (http://www.vlinderstichting.nl/actueel.php?id=8&nieuwsid=898)

Meer over het late voorjaar, fenologie en temperatuursom op http://www.logboekweer.nl (http://www.logboekweer.nl)
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Margreet Kwh op april 11, 2013, 15:13:12 PM
Citaat uit het bericht op teletext:
Citeer"We hebben dan een heel mooie Bollenstreek, want dan staat alles volop te bloeien."
Elk nadeel heeft zijn voordeel, blijkt maar weer.
Hier in Haarlem staan de krokussen in de middenberm (bonte krokus) er in elk geval prachtig bij.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: BartAbc op april 11, 2013, 16:34:07 PM
Citaat van: Margreet Kwh op april 11, 2013, 15:13:12 PM
Elk nadeel heeft zijn voordeel, blijkt maar weer. Hier in Haarlem staan de krokussen in de middenberm (bonte krokus) er in elk geval prachtig bij.

Ik zie regelmatig berichtjes van je, leuk die positieve inbreng aldoor!
Hier in Abcoude zijn de bonte krokussen nu wel uitgebloeid, we zijn nu toe aan de narcissen... Lopen we voor op Haarlem?
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: BartAbc op april 13, 2013, 09:40:23 AM
De achterstand van de temperatuursom (uitgedrukt in dagen) is in de afgelopen week niet verder opgelopen.

(http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Tsom12april.jpg)

Wel was het nog steeds aan de koude kant. De laatste echte vorst was in de nacht van 6 op 7 april. Voor de komende dagen ziet de weersverwachting er prima uit. Ook heeft het inmiddels geregend. Het voorjaar kan nu echt los gaan barsten!

De levende natuur loopt minder ver achter op 'normaal' dan de temperatuursom.

Het late voorjaar heeft ook voordelen. Zo zijn kolonievogels dit jaar beter te tellen doordat de bomen later in het blad komen
http://www.sovon.nl/nl/content/kolonievogels-tellen-een-makkie (http://www.sovon.nl/nl/content/kolonievogels-tellen-een-makkie)

en de natuurkalender verwacht dat de overlast van eikenprocessierupsen dit jaar drie weken later begint dan vorig jaar:
http://www.natuurbericht.nl/?id=10458&rss=1 (http://www.natuurbericht.nl/?id=10458&rss=1)

Meer over fenologie, temperatuursom en het weerverleden op
http://www.logboekweer.nl (http://www.logboekweer.nl)
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Margreet Kwh op april 13, 2013, 10:54:37 AM
Citaat van: BartAbc op april 11, 2013, 16:34:07 PM
Citaat van: Margreet Kwh op april 11, 2013, 15:13:12 PM
Elk nadeel heeft zijn voordeel, blijkt maar weer. Hier in Haarlem staan de krokussen in de middenberm (bonte krokus) er in elk geval prachtig bij.

Ik zie regelmatig berichtjes van je, leuk die positieve inbreng aldoor!
Hier in Abcoude zijn de bonte krokussen nu wel uitgebloeid, we zijn nu toe aan de narcissen... Lopen we voor op Haarlem?

Dank je wel voor het compliment, Bart.
Ik zag gisteren dat de krokussen nog steeds rechtop staan, ik zal een foto proberen te maken.
Wellicht is het hier in Haarlem (Schalkwijk) net wat later dan in Abcoude. Het gaat wel om een buitenwijk, die misschien wat kouder is.
Bij mij in de tuin zijn ze al wel uitgebloeid.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: arjan.kop op april 15, 2013, 09:09:24 AM
Wat kan het hard gaan met anderhalve dag hogere temperaturen. Kennelijk hebben veel dieren lekker zitten wachten. De kikkers en padden begonnen gisterochtend simultaan en heel voortvarend met hun reproductie, kleine vossen waren niet meer op de vingers van één of twee handen te tellen en helaas zijn ook de Aedes wakker geworden.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Margreet Kwh op april 15, 2013, 10:09:57 AM
Citaat van: arjan.kop op april 15, 2013, 09:09:24 AM
Wat kan het hard gaan met anderhalve dag hogere temperaturen. Kennelijk hebben veel dieren lekker zitten wachten. De kikkers en padden begonnen gisterochtend simultaan en heel voortvarend met hun reproductie, kleine vossen waren niet meer op de vingers van één of twee handen te tellen en helaas zijn ook de Aedes wakker geworden.
Ik heb nog geen tijgermuggen gezien, wel parende dovenetelwantsen en twee kleine vossen.
Er waren gisteren veel mensen aan het wandelen, fietsen en tuinieren.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: arjan.kop op april 15, 2013, 21:06:50 PM
Voor muggen moet je dan ook in Gouda zijn. :rolleye: Wel de eerste Aedes cantans die ingevoerd wordt op waarneming.nl
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Margreet Kwh op april 19, 2013, 13:02:12 PM
Deze is al wat ouder, maar ik vind hem hier wel grappig:
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Michiel en Milka op april 19, 2013, 20:54:50 PM
Citaat van: arjan.kop op april 15, 2013, 21:06:50 PM
Voor muggen moet je dan ook in Gouda zijn. :rolleye: Wel de eerste Aedes cantans die ingevoerd wordt op waarneming.nl
Gefeliciteerd! :duim:  Altijd leuk
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: arjan.kop op april 19, 2013, 21:44:08 PM
Met vraagteken. Ik blijk aan een stereomicroscoop niet genoeg te hebben, dus ik moet nog even tijd maken voor verder onderzoek.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Michiel en Milka op april 19, 2013, 23:24:17 PM
Details houd je altijd.  ;D
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Margreet Kwh op april 21, 2013, 17:31:50 PM
Eindelijk de beloofde foto gemaakt van de bonte krokussen, hier in de Europawijk, Haarlem, van vanmorgen.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Margreet Kwh op april 21, 2013, 17:33:45 PM
Het Bloemencorso was een hele belevenis met prachtige Bretonse bloemen!
Fotolink: https://www.facebook.com/media/set/?set=a.120030971527928.1073741835.100005630760595&type=1
Titel: Re: achterstand een stuk ingelopen
Bericht door: BartAbc op april 21, 2013, 21:29:42 PM
Door het mooie en relatief warme weer van de afgelopen week is de achterstand van de natuur en van de temperatuursom een stuk ingelopen:

(http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Tsom19april.jpg)

wel hebben we (uitgaande van de Tsom) nog steeds het laatste voorjaar sinds 1996.
De hoogste Tsom is nu te vinden in Westdorpe in Zweeuws-Vlaanderen. De komende weken zal de kuststrook verder achterop raken door het koude zeewater.

Bart Vreeken

http//www.logboekweer.nl (http://http//www.logboekweer.nl)
Titel: Re: Laat voorjaar, droogte in het noordwesten
Bericht door: BartAbc op april 27, 2013, 11:37:05 AM
Opnieuw is de achterstand van van temperatuursom minder geworden, dankzij een paar mooie dagen:

(http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Tsom26april.jpg)

De laagste waarde vinden we nu op Terschelling. Door het koude zeewater blijft de temperatuur daar achter.

Op verschillende sites zijn foto's te vinden waarbij dezelfde plek is gefotografeerd in het extreem vroege voorjaar van 2007 en in het erg late voorjaar van 2013.
Deze foto's zijn te vinden op de website van het KNMI:
http://www.knmi.nl/cms/viewimage.jsp?number=112953  (http://www.knmi.nl/cms/viewimage.jsp?number=112953)

Verder is het vooral in het noordwesten droog. De regen van gisteren is vooral in het midden en oosten van het land gevallen. Het is nog niet zo droog als in het voorjaar van 2011.
zie voor droogte de kaarten op logboekweer.nl (http://www.logboekweer.nl/Neerslagoverschot/KaartenNOV_2011_2013.pdf)

Bart
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Margreet Kwh op april 27, 2013, 15:33:09 PM
Leuk, die foto's ter vergelijking, Bart!
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: BartAbc op april 28, 2013, 11:22:24 AM
Citaat van: Margreet Kwh op april 27, 2013, 15:33:09 PM
Leuk, die foto's ter vergelijking, Bart!
Wat een verschil hè? Op de weersite weerwoord.be stonden meer van dat soort foto's. Ook met en zonder jonge rietkraag. Aan dat laatste was te zien dat de achterstand (vooral) door het koude weer kwam, en niet door de droogte.
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: BartAbc op mei 19, 2013, 10:45:20 AM
Toch nog maar nieuwe kaartjes van de Temperatuursom, het blijft maar te koud...
(http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Tsom17mei.jpg)

De achterstand is in de afgelopen week weer een dag verder opgelopen, en afgaande op de weersverwachting kan daar nog wel wat bijkomen. Het KNMI houdt rekening met het koudste voorjaar in 25 jaar: http://www.knmi.nl/cms/content/113583/wisselvallige_pinksteren_in_koude_lente (http://www.knmi.nl/cms/content/113583/wisselvallige_pinksteren_in_koude_lente).

Wel is er een einde gekomen aan de droogte. Sinds februari had het te weinig geregend, maar in de afgelopen week is daar wat aan gedaan.
Hoe droog of nat het precies is is niet goed op een eenduidige manier te berekenen. Het ligt eraan welke formule er gebruikt wordt om de verdamping te berekenen, en over welke periode je kijkt. In de methode van Logboekweer tellen recente dagen zwaarder dan eerdere dagen. Het resultaat wijkt daardoor wat af van de berekening van het KNMI.

(http://www.logboekweer.nl/Neerslagoverschot/Droogte17mei.jpg)

Uit de kaart blijkt dat het in het noordwesten nog steeds te droog is, in de rest van het land is de droogte nu wel verdwenen.
Meer over het berekende neerslagoverschot/ tekort op http://www.logboekweer.nl (http://www.logboekweer.nl)

Bart Vreeken
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Yeronimo op januari 30, 2014, 16:13:58 PM
Wil graag dit oude topic even nieuw leven in blazen. Ik ben erg benieuwd namelijk naar de verschillen tussen vorig jaar en dit jaar op het gebied van fenologie :-)
Bart, hou jij het dit jaar alweer bij? Ik las je posts toentertijd met veel interesse!
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Theo M Kiewiet op januari 31, 2014, 12:28:44 PM
Het zal dit jaar wellicht heel anders gaan, en dat hoop ik van harte.

Ik trap af:
Opvallen veel vroege paddenstoelen gezien in januari.
Of zijn dat juist late? :-\
Titel: Re: Koud en laat voorjaar > voorjaar 2014
Bericht door: BartAbc op februari 04, 2014, 15:18:08 PM
Citaat van: Yeronimo op januari 30, 2014, 16:13:58 PM
Wil graag dit oude topic even nieuw leven in blazen. Ik ben erg benieuwd namelijk naar de verschillen tussen vorig jaar en dit jaar op het gebied van fenologie :-)
Bart, hou jij het dit jaar alweer bij? Ik las je posts toentertijd met veel interesse!

Dank voor je aardige commentaar, Yeronimo!
Ik zal over een paar dagen een nieuw topic beginnen over dit inmiddels erg vroege voorjaar. Ik wil nog een paar dingen wijzigen en toevoegen, dat staat nog niet allemaal klaar.

Edit: ik had hier links geplaatst naar bestanden met de berekende temperatuursom, maar helaas blijkt daar nog een fout in te zitten. Daarom maar even weggehaald. Binnenkort terug, dan correct! Bart
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: Wim Bakker op februari 04, 2014, 16:05:39 PM
Bart, de links hierboven doen het niet. Het moet zijn:

2014 (http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Temperatuursom_2014.pdf)
2013 (http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Temperatuursom_2013.pdf)
Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: BartAbc op februari 04, 2014, 17:26:52 PM
Citaat van: Wim Bakker op februari 04, 2014, 16:05:39 PM
Bart, de links hierboven doen het niet

Dank, Wim!

Hierbij nogmaals de links; ik heb de bestanden inmiddels nog iets aangepast.

2014 (http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Temperatuursom_2014.pdf)
2013 (http://www.logboekweer.nl/Fenologie/Temperatuursom_2013.pdf)

Klik voor de eerdere jaren tot 1971 op een jaartal bovenaan de PDF-pagina.

Een overzicht van de tempertuur vind je op:

Logboekweer.nl - De Bilt Temperatuur vanaf 1973 (http://www.logboekweer.nl/Temperatuur/DeBilt_Temp.pdf)

Via het pdf-document kun je ook de temperatuurgegevens van andere weerstations bekijken (klik op een stip op de kaart),
of je kunt in detail zien hoe het weer was (klik op een maand op de pdf-pagina).

Over een paar dagen meer over het vroege voorjaar van 2014 in een apart topic!


Bart

Titel: Re: Koud en laat voorjaar
Bericht door: marcel234 op april 21, 2020, 17:32:11 PM
Voor de actuele thtread van 2020 zie https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,463524.msg2382426.html#msg2382426