Persoonlijk krijg ik, op basis van waarnemingen in het gehele land, de indruk dat het steeds minder gaat met de Buidelmees. De soort is natuurlijk nooit echt talrijk geweest en zeker niet in de wintermaanden, maar ook in de lente- en zomermaanden van de afgelopen jaren zijn ze steeds minder gezien. Het kan natuurlijk zo zijn dat niet elke Buidelmees wordt gezien (dat lijkt me wel vrij zeker) en doorgegeven maar desalniettemin vraag ik mij af of het niet gerechtvaardigd zou zijn de status van Buidelmees te veranderen van "vrij algemeen" naar "zeldzaam". Niet iets om blij mee te zijn trouwens.
Het gaat slecht met de Buidelmees maar het is natuurlijk nooit echt een vrij algemene vogel geweest en het is nog een vrij recente verschijning ook. Het is geloof ik pas een jaar of 25 een vaste broedvogel in Nederland.
Persoonliijk vind ik de achteruitgang van bijvoorbeeld Veldleeuwerik en Scholekster verontrustender.
Een toelichting:
Sinds 1980 zijn er in Waarneming.nl Buidelmezen ingevoerd uit bijna 900 kilometerhokken. Dat is dus cumulatief over meer dan 30 jaar, inclusief de topjaren van de soort.
In de laatste vijf jaar zijn uit ongeveer 400 kilometerhokken waarnemingen ingevoerd.
Volgens de methode die bij de planten wordt gehanteerd komt dat in beide gevallen neer op kilometerhokfrequentieklasse (KFK) 6, die van 301-1000 loopt. In Waarneming.nl betekent dat bij de planten 'Zeldzaam'.
En dan moet je bedenken dat het om alle waarnemingen gaat en niet alleen om broedgevallen.
Vogels zijn natuurlijk geen planten, weet niet of dezelfde tactiek voor het aanmerken van zeldzaamheid geldt.
Daarnaast is het voor mij nog steeds niet geheel duidelijk waarom een kraanvogel (dacht iets van 3 broedparen in 2011) en misschien wel 100.000-en overvliegende exemplaren als zeldzaam wordt bestempeld. En andere soorten zoals oa de buidelmees, die wel meer broedparen heeft (geloof ik) maar uiteraard in aantallen exemplaren een stuk lager uitvalt, niet als een zeldzaamheid wordt gezien. Dit geldt natuurlijk voor een redelijke lijst van soorten, en misschien is de kraanvogel ook wel een slecht voorbeeld van een zeldzaamheid volgens waarneming.nl
Nu ben ik afgelopen jaar vrij weinig in Nederland geweest maar op basis van waarneming.nl waarnemingen vind ik dat moerasvogels sowieso iets achteruit zijn gegaan.
Ik denk hier dan vooral aan soorten zoals baardman/waterral en roerdomp. maar het weinig aantal waarnemingen van waterral en roerdomp deze winter kan te maken hebben met een milde winter (dus moeilijk te localiseren)
Ik weet niet hoe de status van vogels in Waarneming is bepaald maar in principe kan het op dezelfde manier als bij de planten. Alleen is het bij vogels complexer omdat ze op verschillende manieren voorkomen, zoals ook het voorbeeld van de Kraanvogel duidelijk maakt. Die zou een zeer zeldzame broedvogel genoemd moeten worden maar een algemene doortrekker. Dat zijn twee totaal verschillende dingen en toch heeft hij maar één status. Je zou dat de kans dat je de soort tegenkomt kunnen noemen. Dat is ook te doen met de kilometerhokfrequentie, zoals ik hierboven met Buidelmees gedaan heb. Op basis van de 4179 kilometerhokken waaruit de Kraanvoge (http://waarneming.nl/soort/maps/19?from=2007-01-01&to=2012-01-01&grid=1000)l in de afgelopen vijf jaar in Waarneming.nl is gemeld valt die in KFK 8, wat in Waarneming 'algemeen' zou betekenen.
Hier de kilometerhokfrequenties zoals die in de flora worden gehanteerd (0-9) met de vertaling naar de status in Waarneming.nl (4-1).
4. Zeer zeldzaam
KFK 0 = afwezig
KFK 1 = 1-3
KFK 2 = 2-10
3. Zeldzaam
KFK 3 = 11-30
KFK 4 = 31-100
KFK 5 = 101-300
KFK 6 = 301-1000
2. Vrij algemeen
KFK 7 = 1001-3000
1. Algemeen
KFK 8 = 3001-10000
KFK 9 = > 10000
Je moet wel altijd onderscheid maken tussen algemeenheid en talrijkheid. Algemeenheid is gebaseerd op de verspreiding en talrijkheid op het aantal. Een soort kan talrijk zijn maar als dat alleen in een beperkt gebied is is hij toch zeldzaam. Andersom kan ook: een soort met een grote verspreiding maar in lage aantallen.
En dan heb je ook nog de factor van tijd. Planten zijn er vrijwel jaarlijks, terwijl Kraanvogel een piek kent.
Iets als invasies kent men niet bij planten.
Ter vergelijking, aantal kilometerhokken waarin de soort is waargenomen, alleen kleinere zangvogels
Periode 26-01-2007 tot en met 26-01-2012
Vrij algemeen:
Baardman 1460
Snor 1076
IJsgors 1054
Frater 631
Strandleeuwerik 611
Grote Karekiet 426
Buidelmees 399
Zeldzaam:
Europese Kanarie 616
Bladkoning 586
Cetti's Zanger 506
Graszanger 225
Sperwergrasmus 113
Waterrietzanger 61
Wat betreft dit punt valt de Buidelmees dus een beetje in grijs gebied tussen vrij algemeen en zeldzaam.
Nee, volgens de indeling van de planten in Waarneming valt de 399 van Buidelmees nog dik in zeldzaam (KFK 6).
De grens tussen zeldzaam en vrij algemeen ligt tuseen 1000 en 1001 kilometerhokken.
Naast Buidelmees in je lijstje zijn volgens de kfk ook Frater, Strandleeuwerik en Grote Karekiet Zeldzaam in plaats van Vrij Algemeen.
Citaat van: Jeroen Nagtegaal op januari 26, 2012, 11:47:10 AM
En dan heb je ook nog de factor van tijd. Planten zijn er vrijwel jaarlijks, terwijl Kraanvogel een piek kent.
Iets als invasies kent men niet bij planten.
Ook bij planten is de trefkans niet het hele jaar gelijk.
Pestvogel is ook wel een goede met 2721 kilometerhokken...
Al heeft dat wel met invasiejaren te maken, maar die zijn er regelmatig
Citaat van: dralion13 op januari 26, 2012, 12:00:45 PM
Pestvogel is ook wel een goede met 2721 kilometerhokken...
Al heeft dat wel met invasiejaren te maken, maar die zijn er regelmatig
Ja, voor zulke gevallen voldoet een KFK niet echt.
hoeveel broedparen zijn er momenteel van de buidelmees in Nederland
en wat was het maximale aantal in een van die ca 25 jaar, dat hij hier broedvogel is?
Is de aantalsontwikkeling enigszins met die van de roodmus te vergelijken, die
naar ik begrepen heb ook al weer bijna weg is als broedvogel?
Citaat van: gko op januari 26, 2012, 13:03:33 PM
hoeveel broedparen zijn er momenteel van de buidelmees in Nederland
en wat was het maximale aantal in een van die ca 25 jaar, dat hij hier broedvogel is?
Is de aantalsontwikkeling enigszins met die van de roodmus te vergelijken, die
naar ik begrepen heb ook al weer bijna weg is als broedvogel?
Volgens het laatste Broedvogelverslag van SOVON (over 2009) zijn er toen 55 gevallen geteld en volgens de laatste Atlas was het maximale aantal rond de 210 in het begin van de negentiger jaren.
De Roodmus is niet weg als broedvogel maar hij broedt geloof ik niet jaarlijks meer en in ieder geval in veel kleinere aantallen dan rond 1990 het geval was.
Je kan ook denken aan de (Kleine) Barmsijs, die rond 1970 als broedvogel verscheen, een piek bereikte in de tachtiger jaren en ondertussen weer vrijwel is verdwenen.
hartelijk dank voor de info
Citaat van: HPM op januari 26, 2012, 11:56:03 AM
Nee, volgens de indeling van de planten in Waarneming valt de 399 van Buidelmees nog dik in zeldzaam (KFK 6).
De grens tussen zeldzaam en vrij algemeen ligt tuseen 1000 en 1001 kilometerhokken.
Naast Buidelmees in je lijstje zijn volgens de kfk ook Frater, Strandleeuwerik en Grote Karekiet Zeldzaam in plaats van Vrij Algemeen.
Ja, volgens die inderling wel inderdaad.
Maar die indeling is niet gebruikt voor de vogels denk ik. Ik doelde meer op de indeling zoals die nu is, dan is Buidelmees een beetje op het randje van vrij algemeen/zeldzaam als je alleen naar deze aantallen kijkt.
Is het bij soorten als Frater, strandleeuwerik en ijsgors niet provinciale zeldzaamheid instellen. In Groningen is frater absoluut niet zeldzaam namelijk terwijl ze in limburg erg zeldzaam zijn.
Citaat van: dralion13 op januari 26, 2012, 16:34:46 PM
Is het bij soorten als Frater, strandleeuwerik en ijsgors niet provinciale zeldzaamheid instellen. In Groningen is frater absoluut niet zeldzaam namelijk terwijl ze in limburg erg zeldzaam zijn.
Alleen op Schiermonnikoog is Frater algemeen (in de winter). In het overgrote deel van Groningen is hij even zeldzaam als in de rest van het land.
http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000 (http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000)
Citaat van: HPM op januari 26, 2012, 16:59:35 PM
Citaat van: dralion13 op januari 26, 2012, 16:34:46 PM
Is het bij soorten als Frater, strandleeuwerik en ijsgors niet provinciale zeldzaamheid instellen. In Groningen is frater absoluut niet zeldzaam namelijk terwijl ze in limburg erg zeldzaam zijn.
Alleen op Schiermonnikoog is Frater algemeen (in de winter). In het overgrote deel van Groningen is hij even zeldzaam als in de rest van het land.
http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000 (http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000)
Schiermonnikoog hoort toch bij Friesland? En verder vind ik toch wel dat Groningen behoorlijk goed 'gevuld' is met kilometerhokken waar Frater voorkomt, zeker de kustlijn:
http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000&prov=4&only_valid=0 (http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000&prov=4&only_valid=0)
Citaat van: henkjanvdkolk op januari 26, 2012, 17:27:10 PM
Citaat van: HPM op januari 26, 2012, 16:59:35 PM
Citaat van: dralion13 op januari 26, 2012, 16:34:46 PM
Is het bij soorten als Frater, strandleeuwerik en ijsgors niet provinciale zeldzaamheid instellen. In Groningen is frater absoluut niet zeldzaam namelijk terwijl ze in limburg erg zeldzaam zijn.
Alleen op Schiermonnikoog is Frater algemeen (in de winter). In het overgrote deel van Groningen is hij even zeldzaam als in de rest van het land.
http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000 (http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000)
Schiermonnikoog hoort toch bij Friesland? En verder vind ik toch wel dat Groningen behoorlijk goed 'gevuld' is met kilometerhokken waar Frater voorkomt, zeker de kustlijn:
http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000&prov=4&only_valid=0 (http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000&prov=4&only_valid=0)
Schiermonnikoog is inderdaad Friesland en geen Groningen. Verder is de kust inderdaad erg goed gevuld (vooral rond de Dollard) en ook wel op sommige locaties in het binnenland (o.a. Blauwe Stad).
Citaat van: HPM op januari 26, 2012, 16:59:35 PM
Citaat van: dralion13 op januari 26, 2012, 16:34:46 PM
Is het bij soorten als Frater, strandleeuwerik en ijsgors niet provinciale zeldzaamheid instellen. In Groningen is frater absoluut niet zeldzaam namelijk terwijl ze in limburg erg zeldzaam zijn.
Alleen op Schiermonnikoog is Frater algemeen (in de winter). In het overgrote deel van Groningen is hij even zeldzaam als in de rest van het land.
http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000 (http://waarneming.nl/soort/maps/249?from=2007-01-26&to=2012-01-26&grid=1000)
mwao, in het noorden van Groningen zijn tegenwoordig meerdere veldjes van werkgroep grauwe kiekendief waar groepen van meer dan 50 stuks zitten.
Maar dat is vooral in het noorden/noord-oosten van Groningen
Breedbekstrandloper staat toch ook op zeldzaam in Groningen terwijl bijna alle breedbekken van Groningen in de Breebaardpolder worden gezien
Reken maar dat ie in de rest van Groningen bijna net zo zeldzaam is als in de rest van Nederland
Hallo, 10 jaar geleden werd dit al geopperd. Inmiddels zijn er nog veel minder waarnemingen en broedgevallen dan toen. Wordt het niet tijd dat de status wordt veranderd naar Zeldzaam voor de buidelmees.
Voor bijvoorbeeld de Carolina-eend geldt ongeveer hetzelfde.
Er zijn in totaal (ongeveer) 4.127 waarnemingen ingevoerd op dit moment en de status is nog steeds 'algemeen', terwijl bijvoorbeeld de Zomertaling (die de status 'vrij algemeen' heeft) op dit moment (ongeveer) 157.633 keer ingevoerd is..
De Mandarijneend is dan wel (ongeveer) 26.277 keer ingevoerd op dit moment, maar heeft ook nog niet de (ongeveer) 157.633 waarnemingen van de Zomertaling.
Zeldzaam lijkt mij wel gepast voor een soort met zo'n kleine populatie, https://stats.sovon.nl/stats/soort/14900
Los van of een soort echt zeldzaam is of niet, moet je jezelf denk ook afvragen wat wenselijk is. Iets zeldzaam maken, zet het in de spotlight terwijl de soort het al zwaar heeft. Zeker een soort als buidelmees is gevoelig voor verstoring en diefstal.
Zeker, maar in dat geval lijkt het mij beter om hem standaard op embargo te laten zetten dan een soort minder zeldzaam te noemen.
Ik weet overigens niet hoe de status tegenwoordig precies wordt bepaald en wat de overwegingen zijn, heb mij er verder niet in verdiept.
Citaat van: keesschreven op juni 22, 2022, 16:47:07 PM
Zeker, maar in dat geval lijkt het mij beter om hem standaard op embargo te laten zetten dan een soort minder zeldzaam te noemen.
Eens.
Enne hij staat standaard onder embargo:
https://waarneming.nl/species/1206/observations/?advanced=on
;)
Dat is 5km-hok. Dan kun je nog wel bij alle waarnemingen komen. Inderdaad vind ik dat nog niet 'zwaar' genoeg, op zeldzaam zetten geeft inderdaad veel te veel aandacht, lijkt me.
Citaat van: Natuur123 op juni 18, 2022, 11:50:56 AM
Voor bijvoorbeeld de Carolina-eend geldt ongeveer hetzelfde.
Er zijn in totaal (ongeveer) 4.127 waarnemingen ingevoerd op dit moment en de status is nog steeds 'algemeen', terwijl bijvoorbeeld de Zomertaling (die de status 'vrij algemeen' heeft) op dit moment (ongeveer) 157.633 keer ingevoerd is..
De Mandarijneend is dan wel (ongeveer) 26.277 keer ingevoerd op dit moment, maar heeft ook nog niet de (ongeveer) 157.633 waarnemingen van de Zomertaling.
Het aantal keer gemeld zegt niet zoveel. Een zomertaling voer ik eerder in de Carolina-eendjes in het park. Daarnaast zijn de Carolina eend en de Mandarijneend exoten, die wat mij betreft lekker op de status algemeen blijft staan in de hoop dat ze zeer zeldzaam worden ;)
Nu ben ik wel benieuwd, maar misschien zie ik iets over het hoofd, welke regels toegepast worden om de zeldzaamheid van soorten te bepalen
Kraanvogels hebben inmiddels meer broedparen plus veel meer doortrekkers. Dat is natuurlijk het andere uiterste. Maar de Kraanvogels hebben nog steeds de status zeldzaam.
Citaat van: Natuur123 op juli 01, 2022, 14:54:31 PM
Nu ben ik wel benieuwd, maar misschien zie ik iets over het hoofd, welke regels toegepast worden om de zeldzaamheid van soorten te bepalen
Daar zijn geen harde regels voor.
Citaat van: Danny katerbarg op juli 01, 2022, 15:41:05 PM
Kraanvogels hebben inmiddels meer broedparen plus veel meer doortrekkers. Dat is natuurlijk het andere uiterste. Maar de Kraanvogels hebben nog steeds de status zeldzaam.
Ze zijn niet minder populair geworden. Dat is vooralsnog de reden gebleven om ze op zeldzaam te laten staan (en afgezien van goede dagen in met name zuidelijk/oostelijk NL en de paar broedlocaties zijn ze natuurlijk ook gewoon zeldzaam).
Citaat van: Natuur123 op juli 01, 2022, 14:54:31 PM
Nu ben ik wel benieuwd, maar misschien zie ik iets over het hoofd, welke regels toegepast worden om de zeldzaamheid van soorten te bepalen
https://www.vogelbescherming.nl/docs/beb59b77-ff0f-41df-ae56-e7b598e5e0e9.pdf
zie in dit rapport pagina 10, tabel 2.2
Citaat van: Vincent Hart op juli 01, 2022, 15:52:47 PM
Citaat van: Natuur123 op juli 01, 2022, 14:54:31 PM
Nu ben ik wel benieuwd, maar misschien zie ik iets over het hoofd, welke regels toegepast worden om de zeldzaamheid van soorten te bepalen
Daar zijn geen harde regels voor.
Die criteria zijn er wel degelijk, zowel nationaal als internationaal (IUCN), zie mijn vorige post. Of waarneming.nl ze gebruikt is een ander verhaal.
Citaat van: peterv op juli 11, 2022, 19:16:12 PM
Citaat van: Vincent Hart op juli 01, 2022, 15:52:47 PM
Citaat van: Natuur123 op juli 01, 2022, 14:54:31 PM
Nu ben ik wel benieuwd, maar misschien zie ik iets over het hoofd, welke regels toegepast worden om de zeldzaamheid van soorten te bepalen
Daar zijn geen harde regels voor.
Die criteria zijn er wel degelijk, zowel nationaal als internationaal (IUCN), zie mijn vorige post. Of waarneming.nl ze gebruikt is een ander verhaal.
Ik vatte de vraag op als 'welke regels worden op Waarneming.nl toegepast', in dat licht ook mijn antwoord. Overigens zal er een categorisering zijn nationaal/internationaal, maar moet je die natuurlijk nog steeds plotten op de categorisering algemeen t/m zeer zeldzaam die op Observation/W.nl gehanteerd wordt. Je ontkomt er niet aan dat je daarbij arbitraire beslissingen neemt, en dan kunnen we daar weer lekker over discussieren :)