Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Libellen => Topic gestart door: Gert Veurink op oktober 02, 2011, 16:56:14 PM

Titel: Legboor ei-afzettende Houtpantser
Bericht door: Gert Veurink op oktober 02, 2011, 16:56:14 PM
in de categorie fliepertjes en zo

houtpantsers zaten met tientallen in dezelfde boom eitjes af te zetten. Ik heb een paar foto's gemaakt en toen viel me op dat achter het legapparaat nog een uitstekend deel zit.
ik had verwacht dat in de literatuur makkelijk te kunnen vinden, maar niet dus. 

Twee vragen:
- hoe heet dat?
- dient dat om gaatjes in de schors te boren, waar later de eitjes in gelegd worden? zo nee waar dan voor?

(http://waarneming.nl/fotonew/7/2662577.jpg)

Titel: Re: Legboor ei-afzettende Houtpantser
Bericht door: Weia op oktober 02, 2011, 17:47:10 PM
Ik weet niet precies wat je bedoelt, maar er is een boor en er zijn slangetjes waar de eitjes doorheen naar buiten gaan, in het zojuist geboorde gaatje. Het staat zeer close-up op mijn dvd. Het boren duurt lang en dan hup eitjes erin.
Titel: Re: Legboor ei-afzettende Houtpantser
Bericht door: Gert Veurink op oktober 02, 2011, 20:07:29 PM
ik heb er even een pijltje bij gezet en naar je dvd gekeken.

Het lijkt er inderdaad op dat ze boort met dat hele smalle zwarte naald-achtige deel en dan daarna eitjes afzet met het legapparaat. Het lijkt erop dat die boor los beweegt en functioneert van het legapparaat. Heeft het een naam? en hoe zit dat bij andere juffers? Ik zou mij kunnen voorstellen dat het bij houtpantser sterker ontwikkeld is omdat een schors natuurlijk meer weerstand geeft dan een waterplant.
Titel: Re: Legboor ei-afzettende Houtpantser
Bericht door: Bertusvr op oktober 02, 2011, 20:28:58 PM
Pootje?
Titel: Re: Legboor ei-afzettende Houtpantser
Bericht door: Gert Veurink op oktober 02, 2011, 20:38:37 PM
nee aan die optie heb ik ook gedacht, maar had ook een mindere foto waar je het ook kon zien en pootje uitgesloten kon worden.
Ik vind net ook meer in de literatuur: Jödicke - binsenjungfern und winterlibellen europas, p. 17
Daar ook een foto van de legappraat waar je een klein stukje kunt zien van de 'stekel'  waar ik het over heb. Hij schrijft erbij:

"Nur ein kleiner Abschnitt der Basis vom Legestachel ist zu sehen, der Rest wird von den lateralen Gonapophsen verdeckt"

Je ziet het trouwens ook op Weia's dvd als je goed kijkt

Edit:

krijg een mailje van Ed Colijn met een verwijzing naar een artikel van Geijskes uit 1928, citaatje:
Naast hét vorige, is vooral van belang te weten, op welke wijze het vrouwtje haar eieren in
de schors der takken brengt en hoe zij daartoe in staat wordt gesteld. Het spreekt bijna
vanzelf, dat hiervoor een speciale inrichting benoodigd wordt. Vooreerst vallen de sterk
verdikte, eenigszins depres-gevormde laatste abdominaalsegmenten direct op, waarvan
zich aan de onderzijde van het 9e segment de twee valvae bevinden, wier binnenranden
sterk getand zijn. Aan elke valva zit een klein weinig gebogen staafje, de stylus, dat
als tastwerktuig fungeert Tusschen de beide valvae ligt in rust de legboor of ovipositor,
bestaande uit yier gonapophysen, waarvan aan de basis de geslachtsopening ligt.
Deze gonapophysen vormen tezamen een buisje, waardoorheen het ei op de vereischte plaats wordt gebracht.
Als je kijkt naar bijbehorende plaatjes in Jodicke, Geijskes en de DVD dan is duidelijk dat het de legboor is. Die zie je in rust nauwelijks omdat die dan verstopt zit achter de Gonapophysen, het buisje waar Weia ook al over sprak.
Ook weer opgelost. Dank Ed en Weia!