Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Bijen wespen en mieren => Topic gestart door: Nostalgie op augustus 04, 2011, 13:19:16 PM

Titel: Ectemnius
Bericht door: Nostalgie op augustus 04, 2011, 13:19:16 PM
Vandaag voor het eerst waargenomen. Geen idee waar ik mee hier mee te maken heb. Kan iemand me helpen? Heeft de grootte van een gewone wesp.

Bij voorbaat dank,

Marten.
Titel: Re: onbekende wesp
Bericht door: Pietsje op augustus 04, 2011, 13:46:37 PM
Marten,
Lijkt me een Blokhoofdwesp spec. (Ectemnius spec.). Misschien kan iemand hem op naam brengen maar ze zijn toch nog lastig.
Titel: Re: onbekende wesp
Bericht door: CeesvanDijk op augustus 04, 2011, 19:24:03 PM
Wel mooie foto's al heb je daar niets aan :blink:
Titel: Re: onbekende wesp
Bericht door: Theo MJP op augustus 04, 2011, 20:51:01 PM
Voor de echte liefhebbers hierbij enkele belangrijke kenmerken van Ectemnius in NL (uit tabel Klein 1997):

Vrouwtjes:
- 1e tergiet met of zonder rechtopstaande haren
- vorm pronotum
- clypeus met goudkleurige of zilverkleurige beharing
- vorm van de apicale zijde van de clypeus
- lengte en vorm antennenleden
- structuur van het mesonotum en schildje
- grootte

Mannetjes:
- vooral details in vorm van poten en antennen

Mannen van Ectemnius hebben, evenals vrouwen 12 antennenleden.

En nu nog de foto's waarop je iets van deze kenmerken kunt zien....

Groet Theo:)
Titel: Re: onbekende wesp
Bericht door: wilde op augustus 04, 2011, 22:14:52 PM
Theo, je weet inmiddels dat ik een liefhebber ben van fotografie, met name ook kleine details.
Voor de Ectemniussoorten is dat niet gemakkelijk. Ik had er vermoedelijk vandaag ook eentje, zie bijgaande 2 foto's.
Wim Klein geeft ook schetsen van de vorm van de clypeus van vrouwtjes, maar die van mij past daar niet erg in.
Meestal is overigens door de beharing de clypeus helemaal niet zichtbaar en daar sta je dan als fotograaf. De eerdere vraag kan ook nog zijn de kleur van de beharing. Wat is het nu: zilver of goud?
E. continuus lijkt wat op die van mij, maar twijfelachtig.
Titel: Re: onbekende wesp
Bericht door: Theo MJP op augustus 05, 2011, 01:11:16 AM
Hoi Albert,

Dit is een man Ectemnius. Kun je zien aan de antennen. Misschien wel Ectemnius continuus, de meest algemene in ons land. Die is overigens makkelijk herkenbaar aan de vorm van tars 2 (bij de mannen). Heb je daar een detail van?

Groet Theo:)

Titel: Re: onbekende wesp
Bericht door: wilde op augustus 05, 2011, 08:58:44 AM
CiteerDit is een man Ectemnius
Ik had de antennesegmenten geteld en dacht er 12 te zien. Die 12-13 regel geldt toch ook voor dit genus?
Titel: Re: onbekende wesp
Bericht door: Auratus op augustus 05, 2011, 09:29:07 AM
Ectemnius is volgens mij de uitzondering die de regel bevestigd. Zowel man als vrouw met 12 antenneleden.
Titel: Re: onbekende wesp
Bericht door: wilde op augustus 05, 2011, 09:43:52 AM
CiteerZowel man als vrouw met 12 antenneleden.
Onderstaand de antenne van dit mannetje. Hebben vrouwtjes nooit afwijkende vormen aan de antenneleden?

Bijgaand ook de door Theo gevraagde 1e en 2e tarsleden van poot 2. Die hebben inderdaad die doornachtige verlenging. De tarsleden 3 en 4 hebben dat overigens ook, maar op het schema van Wim Klein niet getekend en dat is vreemd.
Mijn mannetje zal dus wel E. continuus zijn.
Titel: Re: onbekende wesp
Bericht door: Theo MJP op augustus 05, 2011, 11:46:41 AM
Hoi allemaal,

Tja, 't blijft toch wel prachtig dat dit allemaal getoond kan worden met foto's.
Mannen van Ectemnius hebben, evenals vrouwen 12 antennenleden, zoals Jan ook al schreef. Inderdaad betreft het dier van Albert een man Ectemnius continuus. De kop met zilverachtige beharing. De antenne staat er prachtig op. Wat betreft de poot had ik verwacht dat de assymetrie van vooral de middentarsleden 1 en 2 beter te zien zouden zijn... Maar dat heeft waarschijnlijk ook te maken met hoe je tegen de poot aan kijkt. Onder een binoc kun je met een dier aan de speld makkelijk draaien en daardoor krijg je een beter zicht op de 3e dimensie.

Marten, zou jij dit item 'onbekende wesp' willen ombenoemen tot Ectemnius? Dan kunnen we dat straks makkelijk terugvinden.

Groet Theo:)
Titel: Re: Ectemnius
Bericht door: Nostalgie op augustus 05, 2011, 12:44:19 PM
Allemaal erg bedankt voor de uitvoerige informatie. Ik was al blij toen ik vernam dat het een Blokhoofdwesp is. Hij ging trouwens als een stier tegen andere wespen tekeer. Hij botste voortdurend met zijn hoofd tegen andere wespen aan die in zijn buurt kwamen, volgens mij ook bij gewone wespen.
Komt daar zijn naam vandaan?
Zijn de Ectemnius trouwens allemaal ongeveer even groot?

Marten.
Titel: Re: Ectemnius
Bericht door: wilde op augustus 05, 2011, 13:05:29 PM
In de tabel van Klein staat dat ze 6 tot 21 mm lang zijn. Dat is dus erg verschillend. In mijn tuin komt E. dives voor en die is veel kleiner dan E. continuus.

Het beest had ik gevangen, maar is waarschijnlijk door stress en gebrek aan suikers voortijdig doodgegaan. De rechter middelpoot heb ik afgeknipt om die wat beter te kunnen zien. De vorige detailfoto betrof de linker poot, maar dat zal weinig uitmaken. Deze poot heb ik op een papiertje geplakt voor een goede positionering. Iets beters kan ik er niet van maken.
Titel: Re: Ectemnius
Bericht door: Auratus op augustus 05, 2011, 15:07:04 PM
Albert,

Dit is inderdaad super duidelijk zo, kan zo in een digitale determinatietabel worden opgenomen.
Titel: Re: Ectemnius
Bericht door: Theo MJP op augustus 05, 2011, 22:25:08 PM
Dag Albert,

dat bedoel ik inderdaad met het verschil tussen deze en de andere foto van de tarsen.
Dank, dat je dit verschil nog hebt laten zien.

Theo:)