Forum van Waarneming.nl

Soortgroepen => Wat is dit voor vogel? / Determinatie => Vogels => verschil Matkop en Glanskop => Topic gestart door: C.Dekker op januari 18, 2011, 15:02:24 PM

Titel: matkop of glanskop?
Bericht door: C.Dekker op januari 18, 2011, 15:02:24 PM
Wie kan me er bij helpen wat dit is?
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Folkert Jan op januari 18, 2011, 15:08:55 PM
gaat met deze foto niet lukken. Je moet namelijk de snavel namelijk goed in beeld hebben voor een sluitende determinatie.

Heb je misschien het geluid gehoord?
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: C.Dekker op januari 18, 2011, 15:15:03 PM
JA was een snel piuew piuew piuew piuew en dat een keer of 4 achter elkaar
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Rickschonewille op januari 18, 2011, 15:20:56 PM
Vergelijk de geluiden anders even -

http://waarneming.nl/sound/view/3929 (http://waarneming.nl/sound/view/3929) - Glanskop
http://waarneming.nl/sound/view/2323 - Matkop

Ook is het altijd handig om er een locatie erbij te vermelden. Bijvoorbeeld als je hem in de duinen had gezien, dan had je namelijk met bijna 100% zekerheid kunnen zeggen dat het een Glanskop is. Joun geluidsbeschrijven geluid doet mij erg aan een Glanskop denken
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: C.Dekker op januari 18, 2011, 15:21:48 PM
nee bossen op de veluwe
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: C.Dekker op januari 18, 2011, 15:23:50 PM
even geluisterd en lijkt wat mijn  betreft toch het meeste op de glanskop maar kan dat dan wel op de veluwe?
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Rickschonewille op januari 18, 2011, 15:26:09 PM
Citaat van: C.Dekker op januari 18, 2011, 15:23:50 PM
even geluisterd en lijkt wat mijn  betreft toch het meeste op de glanskop maar kan dat dan wel op de veluwe?

Ja hoor, die zitten daar zeker. Maar dat geld overigens ook voor de Matkop..
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: C.Dekker op januari 18, 2011, 15:27:48 PM
Dan ga ik afgaande op het geluid toch 99% zeker voor de glanskop dat van de matkop komt totaal niet overeen met wat ik gehoord heb bedankt in ieder geval
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Folkert Jan op januari 18, 2011, 17:38:25 PM
Het geluid wat je beschrijft past inderdaad prima op glanskop
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op januari 18, 2011, 17:50:25 PM
Hier een korte opname door Sander Bot (XC35063) waar je in het begin op de achtergrond de zang van een Matkop hoort en daarna op de voorgrond de zang van een Glanskop. Het toont goed het verschil in karakter.
http://www.xeno-canto.org/sounds/uploaded/HZKCNRIPRH/MarshANDWillowTit27March2009Holland.mp3
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: frankneijts op januari 18, 2011, 17:57:46 PM
Citaat van: Rickschonewille op januari 18, 2011, 15:20:56 PM
Vergelijk de geluiden anders even -

http://waarneming.nl/sound/view/3929 (http://waarneming.nl/sound/view/3929) - Glanskop
http://waarneming.nl/sound/view/2323 (http://waarneming.nl/sound/view/2323) - Matkop

Ook is het altijd handig om er een locatie erbij te vermelden. Bijvoorbeeld als je hem in de duinen had gezien, dan had je namelijk met bijna 100% zekerheid kunnen zeggen dat het een Glanskop is. Joun geluidsbeschrijven geluid doet mij erg aan een Glanskop denken

Het is wel erg kort door de bocht om hier alleen deze geluiden te laten horen en een goed voorbeeld hoe je iemand volkomen op het verkeerde spoor kunt brengen...... Immers hebben beide soorten veel meer geluiden waaronder Matkop die een zangstrofe heeft die wel degelijk beantwoordt aan de beschrijving van Cees.
EDIT: Weliswaar wordt allerwege nogal gauw geroepen dat het geluid het beste onderscheid is tussen beide soorten maar dat geldt alleen maar als je die geluiden van die soorten (en andere..) ook goed kent! Het is juist vanwege die grote variatie aan geluiden bij veel mezensoorten dat er zoveel fouten worden gemaakt bij de herkenning van Glans- en Matkop, ook door meer ervaren waarnemers zoals inventariseerders.
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op januari 18, 2011, 18:06:11 PM
Citaat van: frankneijts op januari 18, 2011, 17:57:46 PM
Citaat van: Rickschonewille op januari 18, 2011, 15:20:56 PM
Vergelijk de geluiden anders even -

http://waarneming.nl/sound/view/3929 (http://waarneming.nl/sound/view/3929) - Glanskop
http://waarneming.nl/sound/view/2323 (http://waarneming.nl/sound/view/2323) - Matkop

Ook is het altijd handig om er een locatie erbij te vermelden. Bijvoorbeeld als je hem in de duinen had gezien, dan had je namelijk met bijna 100% zekerheid kunnen zeggen dat het een Glanskop is. Joun geluidsbeschrijven geluid doet mij erg aan een Glanskop denken

Het is wel erg kort door de bocht om hier alleen deze geluiden te laten horen en een goed voorbeeld hoe je iemand volkomen op het verkeerde spoor kunt brengen...... Immers hebben beide soorten veel meer geluiden waaronder Matkop die een zangstrofe heeft die wel degelijk beantwoordt aan de beschrijving van Cees.

Als je alleen op de beschreven klank afgaat past  "piuew piuew piuew piuew" zelfs beter op Matkop dan op Glanskop.

Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: C.Dekker op januari 18, 2011, 18:39:54 PM
@Frank daarom had ik hem op onzeker staan bij mijn melding maar zag net dat hij als glanskop is goedgekeurd
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Rickschonewille op januari 18, 2011, 20:50:52 PM
Zzz... Excuses frank, probeer ook alleen maar netjes te helpen. hierbij dan ook nog de zang - http://waarneming.nl/sound/view/2265 (http://waarneming.nl/sound/view/2265) . Die van de glanskop is sneller achter elkaar dan de gene van de matkop. Beetje kort door de bocht idd om alleen de contactroep te plaatsen, maarja ze zingen nu nog weinig en 't zijn vooral contactroepjes, maar dat is idd kort door de bocht..
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Folkert Jan op januari 19, 2011, 10:32:53 AM
Beste Frank,

ik heb veel respect voor je kennis en dan ook vooral dat je erg veel weet over variatie binnen soorten.
Toch heb ik soms het idee dat je te kritisch bent.
Een uitstekende kwalliteit voor iemand van het CDNA, maar ik denk dat het beginnende vogelaars op dit medium nog wel eens flink kan ontmoedigen
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op januari 19, 2011, 11:01:52 AM
Citaat van: rnbflavour op januari 19, 2011, 10:32:53 AM
Beste Frank,

ik heb veel respect voor je kennis en dan ook vooral dat je erg veel weet over variatie binnen soorten.
Toch heb ik soms het idee dat je te kritisch bent.
Een uitstekende kwalliteit voor iemand van het CDNA, maar ik denk dat het beginnende vogelaars op dit medium nog wel eens flink kan ontmoedigen

Ontmoedigen is wel iets heel anders dan het tot voorzichtigheid manen wat Frank deed, wat me zeer terecht lijkt bij Matkop/Glanskop. Niemand is gebaat bij een lichtzinnige determinatie.
De twee geluidsvoorbeelden die Rick gaf waren nou niet bepaald van het soort waaraan ik dacht bij de beschrijving "piuew piuew piuew piuew" en ik ben het met Frank eens dat je daar iemand mee op het verkeerde been kan zetten. Op het verkeerde been kan dwingen zelfs.

Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: C.Dekker op januari 19, 2011, 12:39:57 PM
ben intussen druk aan het zoeken geweest op het www en kom toch steeds dichterbij de glanskop ook door het geluid maar ook door het visuele stukje wat ik door de kijker wel goed heb kunnen zien laat hem echter toch op onzeker staan tot ik een keertje een goede foto kan maken
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Steven Wytema op januari 19, 2011, 12:55:00 PM
Citaat van: HPM op januari 19, 2011, 11:01:52 AM
Citaat van: rnbflavour op januari 19, 2011, 10:32:53 AM
Beste Frank,

ik heb veel respect voor je kennis en dan ook vooral dat je erg veel weet over variatie binnen soorten.
Toch heb ik soms het idee dat je te kritisch bent.
Een uitstekende kwalliteit voor iemand van het CDNA, maar ik denk dat het beginnende vogelaars op dit medium nog wel eens flink kan ontmoedigen

Ontmoedigen is wel iets heel anders dan het tot voorzichtigheid manen wat Frank deed, wat me zeer terecht lijkt bij Matkop/Glanskop. Niemand is gebaat bij een lichtzinnige determinatie.
De twee geluidsvoorbeelden die Rick gaf waren nou niet bepaald van het soort waaraan ik dacht bij de beschrijving "piuew piuew piuew piuew" en ik ben het met Frank eens dat je daar iemand mee op het verkeerde been kan zetten. Op het verkeerde been kan dwingen zelfs.
Ontmoedigen is dan misschien niet het goede woord, ik kan me wel vinden in de richting waarin Folkert-Jan denkt.
Namelijk dat voor mensen die voor het "eerst" in aanraking komen met Glans/Matkop probleem (en dat zijn er veel!), het erg fijn kan zijn om in grote lijnen de verschillen te leren kennen.
En als je dan alle haken en ogen eromheen (en wel/niet/mogelijk/misschien) alléén kan ontmantelen als je er veel ervaring mee hebt... (en zelfs dan soms nog moeite kan hebben): ik zou er niet bepaald enthousiast van worden.


Natuurlijk zullen sommigen er ook veel van leren, maar persoonlijk zou ik zo iets hebben van 'niet te veel in 1x'.
Als je met het oog op de verspreiding van de twee soorten de wn-database zuiver kan houden, lijkt me dat de "beste"  oplossing.

Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: gko op januari 19, 2011, 13:13:09 PM
Citaat van: C.Dekker op januari 19, 2011, 12:39:57 PM
ben intussen druk aan het zoeken geweest op het www en kom toch steeds dichterbij de glanskop ook door het geluid maar ook door het visuele stukje wat ik door de kijker wel goed heb kunnen zien laat hem echter toch op onzeker staan tot ik een keertje een goede foto kan maken

goede mentaliteit, een beetje puzzelen is leuk,
maar foto's kunnen toch vaak een onzuiver beeld geven en
zet hem dan gewoon op onzeker, dit zou meer moeten gebeuren.
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op januari 19, 2011, 13:18:02 PM
Citaat van: C.Dekker op januari 19, 2011, 12:39:57 PM
ben intussen druk aan het zoeken geweest op het www en kom toch steeds dichterbij de glanskop ook door het geluid maar ook door het visuele stukje wat ik door de kijker wel goed heb kunnen zien laat hem echter toch op onzeker staan tot ik een keertje een goede foto kan maken

Dat is inderdaad het best wat je kan doen in zulke gevallen. Het proberen om soorten (eindelijk) positief te identificeren is ook gewoon leuk.

Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op januari 19, 2011, 13:18:57 PM
Citaat van: Steven Wytema op januari 19, 2011, 12:55:00 PM
Citaat van: HPM op januari 19, 2011, 11:01:52 AM
Citaat van: rnbflavour op januari 19, 2011, 10:32:53 AM
Beste Frank,

ik heb veel respect voor je kennis en dan ook vooral dat je erg veel weet over variatie binnen soorten.
Toch heb ik soms het idee dat je te kritisch bent.
Een uitstekende kwalliteit voor iemand van het CDNA, maar ik denk dat het beginnende vogelaars op dit medium nog wel eens flink kan ontmoedigen

Ontmoedigen is wel iets heel anders dan het tot voorzichtigheid manen wat Frank deed, wat me zeer terecht lijkt bij Matkop/Glanskop. Niemand is gebaat bij een lichtzinnige determinatie.
De twee geluidsvoorbeelden die Rick gaf waren nou niet bepaald van het soort waaraan ik dacht bij de beschrijving "piuew piuew piuew piuew" en ik ben het met Frank eens dat je daar iemand mee op het verkeerde been kan zetten. Op het verkeerde been kan dwingen zelfs.
Ontmoedigen is dan misschien niet het goede woord, ik kan me wel vinden in de richting waarin Folkert-Jan denkt.
Namelijk dat voor mensen die voor het "eerst" in aanraking komen met Glans/Matkop probleem (en dat zijn er veel!), het erg fijn kan zijn om in grote lijnen de verschillen te leren kennen.
En als je dan alle haken en ogen eromheen (en wel/niet/mogelijk/misschien) alléén kan ontmantelen als je er veel ervaring mee hebt... (en zelfs dan soms nog moeite kan hebben): ik zou er niet bepaald enthousiast van worden.


Natuurlijk zullen sommigen er ook veel van leren, maar persoonlijk zou ik zo iets hebben van 'niet te veel in 1x'.
Als je met het oog op de verspreiding van de twee soorten de wn-database zuiver kan houden, lijkt me dat de "beste"  oplossing.

Juist bij mensen die er voor het eerst mee in aanraking komen is het goed om tot voorzichtigheid te manen. Zelfs de 'grote verschillen' zijn al lastig genoeg. Frank heeft er - niet voor het eerst - al op gewezen dat ook ervaren waarnemers er helemaal naast kunnen zitten.

Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: frankneijts op januari 19, 2011, 13:26:32 PM
Citaat van: Steven Wytema op januari 19, 2011, 12:55:00 PM
Citaat van: HPM op januari 19, 2011, 11:01:52 AM
Citaat van: rnbflavour op januari 19, 2011, 10:32:53 AM
Beste Frank,

ik heb veel respect voor je kennis en dan ook vooral dat je erg veel weet over variatie binnen soorten.
Toch heb ik soms het idee dat je te kritisch bent.
Een uitstekende kwalliteit voor iemand van het CDNA, maar ik denk dat het beginnende vogelaars op dit medium nog wel eens flink kan ontmoedigen

Ontmoedigen is wel iets heel anders dan het tot voorzichtigheid manen wat Frank deed, wat me zeer terecht lijkt bij Matkop/Glanskop. Niemand is gebaat bij een lichtzinnige determinatie.
De twee geluidsvoorbeelden die Rick gaf waren nou niet bepaald van het soort waaraan ik dacht bij de beschrijving "piuew piuew piuew piuew" en ik ben het met Frank eens dat je daar iemand mee op het verkeerde been kan zetten. Op het verkeerde been kan dwingen zelfs.
Ontmoedigen is dan misschien niet het goede woord, ik kan me wel vinden in de richting waarin Folkert-Jan denkt.
Namelijk dat voor mensen die voor het "eerst" in aanraking komen met Glans/Matkop probleem (en dat zijn er veel!), het erg fijn kan zijn om in grote lijnen de verschillen te leren kennen.
En als je dan alle haken en ogen eromheen (en wel/niet/mogelijk/misschien) alléén kan ontmantelen als je er veel ervaring mee hebt... (en zelfs dan soms nog moeite kan hebben): ik zou er niet bepaald enthousiast van worden.


Natuurlijk zullen sommigen er ook veel van leren, maar persoonlijk zou ik zo iets hebben van 'niet te veel in 1x'.
Als je met het oog op de verspreiding van de twee soorten de wn-database zuiver kan houden, lijkt me dat de "beste"  oplossing.

Herkenning op "grote lijnen", "niet teveel in 1x" en dan toch proberen de database zuiver te houden? En dan mag ik ook nog niet kritisch zijn.......... ?
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Steven Wytema op januari 19, 2011, 13:55:41 PM
.... zucht.

natuurlijk mag je kritisch zijn Frank (behalve op mij  ;) )

Maar ik bedoel te zeggen als iemand een glans/mat in de duinen heeft, dat je dan zegt dat je voorzichtigheidshalve tóch maar en Glanskop van maakt
(tenzij het nagenoeg zeker een Matkop is).

Net zo in dit geval:
ik zie een Glans/Matkop in een Eik, geluid past redelijk goed op Glanskop (I know, kan allebei, maar ik dacht ook aan Glanskop en niet aan een in januari zingende Matkop), locatie past binnen verspreiding Glanskop, en wellicht het belangrijkste: de waarnemer denkt zélf ook aan Glanskop.

Waarom zou je de arme persoon dan overtstelpen met "kijk uit dit" en "mogelijk dat" en eigenlijk dus "alleen zeker als je de basis van de bovensnavel hebt gezien"?
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: frankneijts op januari 19, 2011, 14:16:26 PM
Citaat van: Steven Wytema op januari 19, 2011, 13:55:41 PM
.... zucht.

natuurlijk mag je kritisch zijn Frank (behalve op mij  ;) )

Maar ik bedoel te zeggen als iemand een glans/mat in de duinen heeft, dat je dan zegt dat je voorzichtigheidshalve tóch maar en Glanskop van maakt
(tenzij het nagenoeg zeker een Matkop is).

Net zo in dit geval:
ik zie een Glans/Matkop in een Eik, geluid past redelijk goed op Glanskop (I know, kan allebei, maar ik dacht ook aan Glanskop en niet aan een in januari zingende Matkop), locatie past binnen verspreiding Glanskop, en wellicht het belangrijkste: de waarnemer denkt zélf ook aan Glanskop.

Waarom zou je de arme persoon dan overtstelpen met "kijk uit dit" en "mogelijk dat" en eigenlijk dus "alleen zeker als je de basis van de bovensnavel hebt gezien"?

Welja, we gaan voortaan vogels determineren op hoofdlijnen, scheelt ons admins een hele hoop gezeik....
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: frankneijts op januari 19, 2011, 15:15:07 PM
Dezelfde, uit de reacties van Folkert-Jan en Steven naar voren komende, wat bagatelliserende benadering van het Matkop/Glanskop-probleem heeft tot nog zeer recent tot grote onduidelijkheid geleid over (bijvoorbeeld!) het voorkomen van Glanskop in Noord-Brabant. In de eerste "Atlas van de Nederlandse Broedvogels" zie je voor de provincie Noord-Brabant op het Glanskopkaartje ca. 50 atlasblokken (de meeste op 'zeker') ingevuld waarvan er (naar later bleek) zeker 45 (90%) niet klopten. Dat was weliswaar in 1979 en hoewel veel Brabantse vogelaars te kennen gaven die soort nooit tegen te komen in hun onderzoeksgebieden, werd dit niet altijd serieus genomen. Resultaten van grotere inventarisaties in de jaren '90 leken het ongelijk van de Brabo's aan te tonen: zowel in West- als Oost-Brabant werden (weer) aardig wat Glanskop-territoria gekarteerd. Uitgebreid onderzoek (o.a. met behulp van geluid en -registratie), met name in West-Brabant door o.a. Hidde Bult, toonde echter onthutsend duidelijk aan dat er op vrij grote schaal "geblunderd" was door o.a. ervaren inventariseerders: er zitten geen Glanskoppen in Noord-Brabant! (Op een piepklein populatietje rond Vught na en een enkel paar elders in het uiterste NO). En om te illustreren dat ook in de huidige eeuw niet alles veranderd is wat dat aangaat:
Nog in 2008 lieten enkele ervaren vogelaars wat "zwerfvuil" achter na hun bezoek aan de Dwerguil in het Leenderbos in de vorm van wat achteloos genoteerde Glanskoppen....

Ik wil maar zeggen: het (te) kritisch zijn op Glanskop/Matkop-waarnemingen kan mierenneuken lijken maar dit ID- probleem wordt nog steeds behoorlijk onderschat waarbij juist zo'n oppervlakkige benadering ervan tot misinterpretaties leidt. Om de database zuiver te houden en goed exports te kunnen garanderen zijn we dus vooral gebaat bij zo nauwkeurig mogelijke determinaties.
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Vincent Hart op januari 19, 2011, 15:37:38 PM
Nog even in het algemeen: natuurlijk moet je waar je determinatiekwesties makkelijker kunt maken voor beginnende vogelaars, dat doen! Denk dat Steven dan ook een prima opsomming geeft van waarom de vogel waar het topic mee begon, hoogstwaarschijnlijk een glanskop is. Maar Rick geeft (onbedoeld) onjuiste informatie! Zo wordt wel vaker 'hulp' geboden door iemand die zelf ook niet precies/goed genoeg weet hoe het zit - maar dat of niet van zichzelf weet, of wel, maar dat niet (duidelijk genoeg) uit z'n antwoord laat blijken ...

Ik kan me voorstellen dat Frank er niet heel vrolijk van wordt als hij, wanneer hij zulke acties (hoe goed bedoeld ook) corrigeert, voor overdreven kritisch wordt uitgemaakt.
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Steven Wytema op januari 19, 2011, 15:48:16 PM

Dat kan ik me ook voorstellen.En ondersteun dan ook Folkerts mening.
Citaat van: rnbflavour op januari 19, 2011, 10:32:53 AM
Beste Frank,

ik heb veel respect voor je kennis en dan ook vooral dat je erg veel weet over variatie binnen soorten.
Maar ik bespeur ook enige vorm van irritatie (zie Frank's opmerking "Welja, we gaan voortaan vogels determineren op hoofdlijnen, scheelt ons admins een hele hoop gezeik....").
Ik heb in mijn post ook al duidelijk gemaakt dat als je geen onduidelijkheid creëert mbt de verspreiding van de soort, waarom je dan zó kritisch zou willen/moeten zijn dat het kan leiden tot onduidelijkheid of zelfs afkeer bij de (beginnende) vogelaar?


Nogmaals Frank: ik heb eveneens veel respect voor jouw kennis en nauwkeurigheid (waar veel vogelaars nog een boel over kunnen leren!!), maar ben wel vaker dan eens van mening het wat genuanceerder kan.


Zoals ik al zei: net als in Brabant is er ook in de duinen (en ook in regio Amsterdam!) veel oplettendheid en kritiek over het dan wel niet voorkomen van de soort in de regio.
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Rickschonewille op januari 19, 2011, 15:53:06 PM
Citaat van: Vincent Hart op januari 19, 2011, 15:37:38 PM
Maar Rick geeft (onbedoeld) onjuiste informatie! Zo wordt wel vaker 'hulp' geboden door iemand die zelf ook niet precies/goed genoeg weet hoe het zit - maar dat of niet van zichzelf weet, of wel, maar dat niet (duidelijk genoeg) uit z'n antwoord laat blijken ...

Wat was er onjuist dan ? Ik ben alleen uit luiigheid vergeten om de zang van een Matkop, die erop kan lijken er vergeten bij te zetten. Dan vind ik het helemaal niet erg dat er gezegt word van, goh een matkop kan nu ook al zingen en dat lijkt er ook op, hier is een linkje luister daar ook even naar. Dat komt ook al heel anders over ( dit is niet om iemand aan te vallen, of iemand uit te maken voor overkritisch ) Ik ken de zang van Matkop prima, en wist ook dat deze op die van een Glanskop kon lijken. Omdat het midden januari is, leek mij de contactroep wel te volstaan ( Zoals ik al zei eerder ) Ook de beschrijving, een snel 'pieuw pieuw' leek mij prima te passen, zo omschrijf ik zelf in het veld ook het geluid van een Glanskop als een snel ptjiw ptjiw. Laten we nu gewoon stoppen met deze discussies. Ik zal voortaan wel alleen foto's beoordelen waarvan ik met zekerheid kan zeggen dat ik het weet wat het voor een soort is.
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op januari 19, 2011, 15:57:46 PM
Citaat van: frankneijts op januari 19, 2011, 15:15:07 PM
Dezelfde, uit de reacties van Folkert-Jan en Steven naar voren komende, wat bagatelliserende benadering van het Matkop/Glanskop-probleem heeft tot nog zeer recent tot grote onduidelijkheid geleid over (bijvoorbeeld!) het voorkomen van Glanskop in Noord-Brabant. In de eerste "Atlas van de Nederlandse Broedvogels" zie je voor de provincie Noord-Brabant op het Glanskopkaartje ca. 50 atlasblokken (de meeste op 'zeker') ingevuld waarvan er (naar later bleek) zeker 45 (90%) niet klopten. Dat was weliswaar in 1979 en hoewel veel Brabantse vogelaars te kennen gaven die soort nooit tegen te komen in hun onderzoeksgebieden, werd dit niet altijd serieus genomen. Resultaten van grotere inventarisaties in de jaren '90 leken het ongelijk van de Brabo's aan te tonen: zowel in West- als Oost-Brabant werden (weer) aardig wat Glanskop-territoria gekarteerd. Uitgebreid onderzoek (o.a. met behulp van geluid en -registratie), met name in West-Brabant door o.a. Hidde Bult, toonde echter onthutsend duidelijk aan dat er op vrij grote schaal "geblunderd" was door o.a. ervaren inventariseerders: er zitten geen Glanskoppen in Noord-Brabant! (Op een piepklein populatietje rond Vught na en een enkel paar elders in het uiterste NO). En om te illustreren dat ook in de huidige eeuw niet alles veranderd is wat dat aangaat:
Nog in 2008 lieten enkele ervaren vogelaars wat "zwerfvuil" achter na hun bezoek aan de Dwerguil in het Leenderbos in de vorm van wat achteloos genoteerde Glanskoppen....

Ik wil maar zeggen: het (te) kritisch zijn op Glanskop/Matkop-waarnemingen kan mierenneuken lijken maar dit ID- probleem wordt nog steeds behoorlijk onderschat waarbij juist zo'n oppervlakkige benadering ervan tot misinterpretaties leidt. Om de database zuiver te houden en goed exports te kunnen garanderen zijn we dus vooral gebaat bij zo nauwkeurig mogelijke determinaties.

Een kleine kanttekening: De conclusie van Bult was niet dat Matkop voor Glanskop waren aangehoord maar dat (o.a.) Pimpel- en Koolmees waren aangehoord voor Glanskop; iets wat ik mij wel kan voorstellen.
Het probleem is dus vooral het herkennen van Glanskop. Als je tijd hebt (wat je bij een grootschalige broedvogelinventarisatie meestal niet hebt) zou visuele controle voldoende moeten zijn.
Niet elk geluidje is diagnostisch, maar met ervaring zijn de zang en de belangrijkste roepen van Glans- en Matkop prima van elkaar te onderscheiden.


---
edit
@Steven: In de Duinen staat niet het voorkomen van de Glanskop ter discussie maar die van de Matkop en ik denk  niet dat dat in de eerste plaats door het geluid komt.




Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: C.Dekker op januari 19, 2011, 17:34:26 PM
pffff hele discussies zeg durf de volgende keer niks meer te vragen op deze manier.
tis wel reuze interessant hoor en ik leer hier geweldig van dus wat dat betreft allen mijn dank.
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op januari 19, 2011, 18:15:49 PM
Citaat van: C.Dekker op januari 19, 2011, 17:34:26 PM
pffff hele discussies zeg durf de volgende keer niks meer te vragen op deze manier.
tis wel reuze interessant hoor en ik leer hier geweldig van dus wat dat betreft allen mijn dank.

Omdat het in de praktijk probleemsoorten zijn laait de discussie telkens weer op. Dat is niet iets wat je je persoonlijk moet aantrekken dus je moet gewoon vragen blijven stellen.

Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op januari 19, 2011, 18:37:32 PM
Voor liefhebbers en nieuwsgierigen is hier als bijlage de tekst van het in discussies over Matkop/Glanskop regelmatig opduikende artikel van Hidde Bult over de 'ontmaskering' van de Glanskop in West-Brabant.

Bult, H. (1999)
Glanskop Parus palustris perikelen in West-Brabant
Límosa 72(3): 85-88
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: frankneijts op januari 19, 2011, 19:47:46 PM
Heel goed Herman, dank je wel.
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Vincent Hart op januari 19, 2011, 20:41:29 PM
Citaat van: Rickschonewille op januari 19, 2011, 15:53:06 PM
Citaat van: Vincent Hart op januari 19, 2011, 15:37:38 PM
Maar Rick geeft (onbedoeld) onjuiste informatie! Zo wordt wel vaker 'hulp' geboden door iemand die zelf ook niet precies/goed genoeg weet hoe het zit - maar dat of niet van zichzelf weet, of wel, maar dat niet (duidelijk genoeg) uit z'n antwoord laat blijken ...

Wat was er onjuist dan ? Ik ben alleen uit luiigheid vergeten om de zang van een Matkop, die erop kan lijken er vergeten bij te zetten. Dan vind ik het helemaal niet erg dat er gezegt word van, goh een matkop kan nu ook al zingen en dat lijkt er ook op, hier is een linkje luister daar ook even naar. Dat komt ook al heel anders over ( dit is niet om iemand aan te vallen, of iemand uit te maken voor overkritisch ) Ik ken de zang van Matkop prima, en wist ook dat deze op die van een Glanskop kon lijken. Omdat het midden januari is, leek mij de contactroep wel te volstaan ( Zoals ik al zei eerder ) Ook de beschrijving, een snel 'pieuw pieuw' leek mij prima te passen, zo omschrijf ik zelf in het veld ook het geluid van een Glanskop als een snel ptjiw ptjiw. Laten we nu gewoon stoppen met deze discussies. Ik zal voortaan wel alleen foto's beoordelen waarvan ik met zekerheid kan zeggen dat ik het weet wat het voor een soort is.
Sorry Rick, had het beter 'onvolledig' kunnen noemen natuurlijk, en inderdaad vul je later aan. Wat ik eigenlijk wil zeggen is dat we steeds het beste evenwicht moeten vinden tussen (snel) willen helpen, dingen niet nodeloos ingewikkeld maken, maar ze ook niet te zeer versimpelen. Omdat bij glans-/matkop nou eenmaal ook de beste veldgidsen onjuiste/onvolledige antwoorden geven, moet je daar wat meer bij vertellen dan bij andere soorten.
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Folkert Jan op januari 20, 2011, 09:48:51 AM
Beste C.Dekker,

zoals je kunt lezen in het topic zijn de reacties niet op jou gericht.
Jou vraag is volkomen begrijpelijk, want zoals Frank al aangeeft is matkop/glanskop niet het makkelijkste.

De discussie gaat er meer over hoe kritisch je zou moeten zijn voor algemene soorten op de goede plek in de goede tijd van het jaar.
Ik ben daarin dan minder kritisch dan bijvoorbeeld Frank.

Ik denk dat ook de post van Rick leerzaam is voor iemand die zich nog niet gericht heeft op de geluiden. Ik vind de post van Rick dan ook niet onjuist, maar zoals Rick zelf ook inziet is hij niet volledig wat voor de lezers van dit topic misschien later in het jaar problemen gaat opleveren.

Dus voel je absoluut niet bezwaard dit soort vragen te stellen. Er lezen veel meer mensen mee dan mensen die hier postten en die leren van elk topic ook weer een hoop.

De bijdragen van Frank zijn daarin onmisbaar, maar het zou misschien fijn zijn de post objectief te houden en puur feiten te geven zonder een oordeel over wat iemand nu wel of niet in moet voeren.


Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: dupont op januari 20, 2011, 19:45:24 PM
Blijf vooral vragen stellen!!! Daar leert iedereen van, zelfs mensen die de antwoorden geven! :duim:
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op januari 24, 2011, 21:01:45 PM
Aan het begin van dit topic werd door Rick een van mijn geluidsopnamen als voorbeeld voor Glanskop gebruikt. Dat is deze http://waarneming.nl/sound/9/3929.mp3
Het leuke is dat ik bij die opname de aantekening had gemaakt dat het wel wat aan Koolmees deed denken.
Vandaag kwam ik een Koolmees tegen die er min of meer de tegenhanger van was: http://waarneming.nl/sound/0/6180.mp3
In de bijlage sonogrammen uit beide opnamen. Het 'ritme' is (in dit geval) verschillend, maar verder is de overeenkomst treffend.
Van beide determinaties ben ik zeker omdat ik de bewuste vogels het geluid heb zien maken.

Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: frankneijts op januari 24, 2011, 21:13:15 PM
Treffend Herman!
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op januari 24, 2011, 21:31:59 PM
Ja, en het is dus niet aan te raden om dit soort geluid zonder visuele controle voor determinatie te gebruiken.
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op februari 10, 2011, 22:37:34 PM
Ik kwam in het bestand deze behoorlijk glanskoppige koolmees van Edwin de Weerd tegen
http://waarneming.nl/sound/view/3512
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Rikstar op februari 10, 2011, 23:59:22 PM
toevallig kwam ik pas geleden ook zo´n eentje tegen wat dus ene koolmees bleek.  dan sta je wel even raar te kijken/luisteren.

Citaat van: HPM op februari 10, 2011, 22:37:34 PM
Ik kwam in het bestand deze behoorlijk glanskoppige koolmees van Edwin de Weerd tegen
http://waarneming.nl/sound/view/3512 (http://waarneming.nl/sound/view/3512)
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: gko op februari 11, 2011, 00:28:02 AM
toevallig ben je in een hot item verzeild geraakt,
ze praten meer met elkaar, dan met jou, feit is dat
de twee soorten mezen heel lastig van elkaar te onderscheiden zijn en dat
de deskundigen het op bepaalde punten niet met elkaar eens zijn.
Maar niet elke vraag zal zoveel stof doen opwaaien, dus laat je
vooral niet ontmoedigen, volgende keer krijg je gewoon een kort antwoord,
de meeste andere soorten zijn namelijk minder lastig.
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: C.Dekker op februari 14, 2011, 23:01:52 PM
Heb van de mees van vorige week deze foto nog gevonden misschien dat iemand het van deze foto af kan zien?
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: frankneijts op februari 14, 2011, 23:47:42 PM
't Is allemaal niet zo goed te zien natuurlijk (de foto is wat vaagjes "to say the least.."), lichteffecten zijn niet helemaal uit te sluiten + structuur is tricky vanaf 1 foto maar ik durf toch wel een paar euri op Glanskop te zetten: de pet glanst, er lijkt een wit vlekje aanwezig op de basis   bovensnavel, wang lijkt 2-kleurig en de kop is bescheiden qua omvang..... 8)
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: C.Dekker op februari 15, 2011, 11:49:22 AM
@Frank dit is al een redelijke crop van de foto maar zal hem dan nog maar niet invoeren als zijnde glanskop en wacht maar op een betere kans voor een betere foto
in ieder geval toch bedankt
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: JohanvantBosch op februari 15, 2011, 12:06:13 PM
Voer je hem toch in als glanskop met een vraagteken....  O0
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op maart 17, 2011, 16:54:36 PM
In het artikel van Hidde Bult over de Glanskop in West-Brabant (zie hoger in dit topic) wordt ook de Winterkoning genoemd als soort die verwarring met Glanskop kan veroorzaken. Ik kon me daar moeilijk een voorstelling van maken, maar vanochtend kwam ik een Winterkoning tegen waarvan het eerste deel van de zang zo sterk op Glanskopzang leek dat ik eerst dacht dat beide soorten naast elkaar tegelijk zaten te zingen. Uiteindelijk bleek dat dus niet zo te zijn. Er zat niet eens een Glanskop in de buurt. Helaas heb ik de zang niet op kunnen nemen. Misschien een volgende keer.

Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: Folkert Jan op juli 13, 2011, 08:50:48 AM
Citaat van: HPM op maart 17, 2011, 16:54:36 PM
In het artikel van Hidde Bult over de Glanskop in West-Brabant (zie hoger in dit topic) wordt ook de Winterkoning genoemd als soort die verwarring met Glanskop kan veroorzaken. Ik kon me daar moeilijk een voorstelling van maken, maar vanochtend kwam ik een Winterkoning tegen waarvan het eerste deel van de zang zo sterk op Glanskopzang leek dat ik eerst dacht dat beide soorten naast elkaar tegelijk zaten te zingen. Uiteindelijk bleek dat dus niet zo te zijn. Er zat niet eens een Glanskop in de buurt. Helaas heb ik de zang niet op kunnen nemen. Misschien een volgende keer.

Heb je dit opgenomen? Ben wel heel erg benieuwd  ???
Titel: Re: matkop of glanskop?
Bericht door: HPM op juli 13, 2011, 09:02:55 AM
Citaat van: rnbflavour op juli 13, 2011, 08:50:48 AM
Citaat van: HPM op maart 17, 2011, 16:54:36 PM
In het artikel van Hidde Bult over de Glanskop in West-Brabant (zie hoger in dit topic) wordt ook de Winterkoning genoemd als soort die verwarring met Glanskop kan veroorzaken. Ik kon me daar moeilijk een voorstelling van maken, maar vanochtend kwam ik een Winterkoning tegen waarvan het eerste deel van de zang zo sterk op Glanskopzang leek dat ik eerst dacht dat beide soorten naast elkaar tegelijk zaten te zingen. Uiteindelijk bleek dat dus niet zo te zijn. Er zat niet eens een Glanskop in de buurt. Helaas heb ik de zang niet op kunnen nemen. Misschien een volgende keer.

Heb je dit opgenomen? Ben wel heel erg benieuwd  ???

Ik ben er later nog verschillende keren geweest maar ben hem niet meer tegengekomen.