Hoofdmenu

rietgans, again...

Gestart door Gert Veurink, januari 16, 2010, 19:35:25 PM

Vorige topic - Volgende topic

August

August van Rijn

theomuusse

Citaat van: August op november 30, 2010, 21:22:44 PM
http://waarneming.nl/waarneming/view/51123843
Deze zitten bij jou om de hoek Theo ! Zeg het maar

Helaas, had mooi geweest.
Zijn wellicht beestjes die ons al jaren in de luren willen leggen, mij incluis.

Theo

Klaas van Dijk

Citaat van: Albert de Jong op november 29, 2010, 20:53:23 PMIk ben nog op zoek naar een kopie van Oriolus 1986 met daarin een verhaal van Huyskens over het rietganzenprobleem: Huyskens, P.R.G. 1986. The Bean Goose problem in Eu-rope. Oriolus 52: 105-256.

hoi Albert,

Kan ik je helaas niet aan helpen, want heb ik zelf ook niet. Deze aflevering van Oriolus staat in ieder geval in de tijdschriftenbibliotheek van de NOU (tegenwoordig te raadplegen bij Sovon in Nijmegen; niet meer in Amsterdam!).

Zie ook bijgaand gigantisch mooi overzicht van locaties van tijdschriften in Nederland, ooit door Kees Roselaar gemaakt.
http://nou.natuurinfo.nl/website/oud/nou_cs.htm

Verder had je het in een andere bijdrage over verschillen in aantallen zaagtandjes in de snavel. Typisch een kenmerk voor vogels in de hand (dus ringers), maar wellicht ook te bestuderen bij balgen in een museum. Het ZMA in Amsterdam heeft vast wel een serietje balgen van Toendra- en Taigarietganzen. En uitkijken naar koppen van (vers) dode Rietganzen en daar eens goed naar dit kenmerk kijken. Trinus Haitjema, ook actief op dit forum, heeft als ringer ook Rietganzen in de hand gehad. Wellicht kan hij je er ook meer over vertellen.

Groetjes, Klaas

Klaas van Dijk

Citaat van: frankneijts op november 27, 2010, 23:10:53 PMAls ik het allemaal goed begrijp hebben wij (admins) het een stuk makkelijker gekregen: 99,9% zal gewoon Toendra zijn, daar hoeven we bij wijze van spreken niet eens meer naar te kijken.

Ja. Het is zelfs veel gemakkelijker.

Naar schatting zaten er in de winter van 2007/08 maximaal 176.000 Toendrarietganzen gelijktijdig in Nederland en het ging in de winter van 2006/07 om ongeveer 174.000 Toendrarietganzen (bron Sovon-rapporten). En hoeveel 100% zekere Taigarietganzen zijn er in die beide winters in Nederland gezien? Ongeveer 2 gevallen ofzo? Of nix?

Dus geen 99,9% (1 op de 1000), maar misschien wel 99,999 en een half % (1 op de 200.000 ofzo; doorstroming niet eens meegerekend) van de gevallen heeft betrekking op Taigarietgans. De default kun je dus gewoon op 'Toendrarietgans' zetten en 'Rietgans spec'. kun je afschaffen (of ergens helemaal achteraan vermelden).

Momenteel is Taigarietgans dus vele malen zeldzamer dan bijvoorbeeld Pontische Meeuw. Het gaat hooguit om enkele gevallen per jaar? Misschien waren er de afgelopen tien jaar wel winters met geen enkel geval wat de toets der kritiek van iedereen kan doorstaan (cq waarnemingen die op wat voor manier niet voldoende zijn gedocumenteerd).

Bij Zilvermeeuw houdt een 'gemiddelde' waarnemer er ook niet voortdurend rekening mee dat het misschien wel een Pontische Meeuw kan zijn en voer je dus ook niet steeds 'Grote Meeuw' in. Het zijn Zilvermeeuwen en er zullen best wel eens wat Pontische Meeuwen doorheen glippen. Zo gaat het met grootschalige wadvogeltellingen, slaapplaatstellingen en trektellingen ook.

Blijft nog wel de vraag staan hoe je als waarneming.nl moet omgaan met:
(1) bestaande (= al ingevoerde) waarnemingen van Taigarietganzen van pakweg de afgelopen 10 jaar, en
(2) nieuwe waarnemingen van Taigarietganzen.

Je zou een eerste stap kunnen zetten door alle nieuwe waarnemingen (bijvoorbeeld met ingang van 1 december 2010) wel te gaan beoordelen etc. Wellicht een groepje mensen formeren die deze gevallen gaan beoordelen. En bij zo'n eerste stap ook een lijst gaan maken van alle kenmerken die genoteerd moeten worden, wil een geval in aanmerking komen voor aanvaarding. Kan ook best in de vorm van een 'groeiend iets' cq al doende leert men.

Je kunt natuurlijk gaan wachten op het CDNA. Maar het CDNA stelt zich tot nu toe op het standpunt dat Taigarietgans niet zeldzaam genoeg is om 'beoordeelsoort' te zijn / te worden.

Vriendelijke groeten,

Klaas van Dijk

Ben Wielstra

Op de schaal van aantallen bepalen is het natuurlijk ok om Toendra als default te beschouwen, maar voor twijfelgevallen, op individueel niveau, moet je toch zeker de catergorie rietgans sp. behouden lijkt mij. Als je niet uit een beest komt is daar niks mis mee. Je hoeft toch niet overal een specifieke naam op te plakken, sterker nog, dat zou zonde zijn.


Cygnus

Citaat van: Albert de Jong op november 29, 2010, 20:53:23 PM
Zelf ben ik begonnen om alle kenmerken uit de literatuur in een overzicht te proppen. Het zou mooi zijn als TH zoiets kan corrigeren en valideren. Ik ben nog op zoek naar een kopie van Oriolus 1986 met daarin een verhaal van Huyskens over het rietganzenprobleem: Huyskens, P.R.G. 1986. The Bean Goose problem in Eu-rope. Oriolus 52: 105-256.
Deze Rietganzen-special van Oriolus staat bij mij in de boekenkast. Ik wil hem wel scannen, maar neem daar gezien de lengte van het artikel wel even de tijd voor. Iedereen die t.z.t. dit gescande artikel wil ontvangen kan mij het beste zijn of haar e-mailadres via een PB even toesturen.
Met vriendelijke groeten,
Trinus Haitjema

g.j.p.gelderblom


Ben Gaxiola

Kan Hisko of iemand anders er voor zorgen dat taiga's op de voorpagina belanden als rode of donkerrode soort?

Ik denk dat er voldoende consensus is over status.

Bvd Ben
Ben Gaxiola

Martijn Bot

Los van de determinatie-problematiek en de vragen omtrent de status van Taigarietgans in de grote winst van deze discussie dat iedereen vanaf nu in ieder geval serieuzer omgaat met de soort/soorten en wellicht ook meer moeite gaan doen om gevallen te documenteren. Dat gaat vast een schat aan informatie/discussie opleveren die ons de winter wel door zal helpen en wellicht vanzelf tot antwoorden op sommige van de in dit topic gestelde vragen zal leiden.
Ik heb in ieder geval wel weer zin gekregen om wat winterdagjes te steken in Rietganzen. Roodhalsganzen herken ik inmiddels wel...

hiskodevries

Citaat van: Ben Gaxiola op december 02, 2010, 09:36:13 AM
Kan Hisko of iemand anders er voor zorgen dat taiga's op de voorpagina belanden als rode of donkerrode soort?

Ik denk dat er voldoende consensus is over status.

Bvd Ben
Ben, binnen de vogeladmin groep nog niet, en oh ik doe zo mijn best, al was het maar voor een jaartje om mensen bewust te maken en zo echt inzicht te krijgen in de verspreiding.
Die tabel die hier onder handen is laat ik meelopen http://tiny.cc/5m1uj  zodat daarnaar verwezen kan worden bij 'strijd'
Was getekend Hisko de Vries.

Wil je een fotovraag stellen op het forum lees dan dit eerst https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=452369.0

Max Berlijn

http://waarneming.nl/waarneming/view/51132677

Inderdaad in ieder geval hele spannende snavels!

Groet Max
Max Berlijn
Oud archivaris CDNA zie: https://observation.org/user/lifelist/10891 voor mijn belangrijke waarnemingen buiten NL + https://www.instagram.com/maxberlijn/ voor my Holarctic photo's.

Ben Gaxiola

Citaat van: hiskodevries op december 02, 2010, 09:47:37 AM
Citaat van: Ben Gaxiola op december 02, 2010, 09:36:13 AM
Kan Hisko of iemand anders er voor zorgen dat taiga's op de voorpagina belanden als rode of donkerrode soort?

Ik denk dat er voldoende consensus is over status.

Bvd Ben
Ben, binnen de vogeladmin groep nog niet, en oh ik doe zo mijn best, al was het maar voor een jaartje om mensen bewust te maken en zo echt inzicht te krijgen in de verspreiding.
Die tabel die hier onder handen is laat ik meelopen http://tiny.cc/5m1uj  zodat daarnaar verwezen kan worden bij 'strijd'

Hoi Hisko,

Bedankt voor je reactie, maar het lijkt me toch voor iedereen duidelijk dat een taigarietgans veel zeldzamer is dan oa kraanvogel, rosse franjepoot, bladkoning en pestvogel? Het lijkt me daarom niet bezwaarlijk om de status op zijn minst te "upgraden" naar lichtrood....
Ben Gaxiola

Max Berlijn

http://waarneming.nl/waarneming/view/51143559

Ze zitten er nog (38). Zou leuk zijn als het klopt, zijn we meteen van dat CDNA verhaal af en hoeven we niet naar TOH..

Groet Max
Max Berlijn
Oud archivaris CDNA zie: https://observation.org/user/lifelist/10891 voor mijn belangrijke waarnemingen buiten NL + https://www.instagram.com/maxberlijn/ voor my Holarctic photo's.

peterlindenburg

Ik heb geen 17 pagina's materie gelezen, maar 1 ding is mij duidelijk geworden: ik heb geen zekere taigarietgans in NL... -1, mijn twee waarnemingen heb ik op onzeker gezet. Ik hoop dat waarnemingen op het hoofdscherm verschijnen




groet Peter

migratorius

Die groep van Luissel is toch wel vaker gezien (ik meen zelfs gepiept door Enno Ebels een paar jaar terug?)
Dat was voordat ik Taigarietgans van m'n lijst gooide natuurlijk...

Jan Hein

Ben Gaxiola

Citaat van: Ben Gaxiola op december 02, 2010, 12:12:25 PM
Citaat van: hiskodevries op december 02, 2010, 09:47:37 AM
Citaat van: Ben Gaxiola op december 02, 2010, 09:36:13 AM
Kan Hisko of iemand anders er voor zorgen dat taiga's op de voorpagina belanden als rode of donkerrode soort?

Ik denk dat er voldoende consensus is over status.

Bvd Ben
Ben, binnen de vogeladmin groep nog niet, en oh ik doe zo mijn best, al was het maar voor een jaartje om mensen bewust te maken en zo echt inzicht te krijgen in de verspreiding.
Die tabel die hier onder handen is laat ik meelopen http://tiny.cc/5m1uj  zodat daarnaar verwezen kan worden bij 'strijd'

Hoi Hisko,

Bedankt voor je reactie, maar het lijkt me toch voor iedereen duidelijk dat een taigarietgans veel zeldzamer is dan oa kraanvogel, rosse franjepoot, bladkoning en pestvogel? Het lijkt me daarom niet bezwaarlijk om de status op zijn minst te "upgraden" naar lichtrood....

Hisko,

Ik zag dat Taigarietgans nu op het hoofdscherm verschijnt. Dank hiervoor!
Ben Gaxiola

Albert de Jong

#496
Citaat van: g.j.p.gelderblom op december 02, 2010, 06:14:04 AM
http://waarneming.nl/waarneming/view/51132677

Ik weet al waar ik zaterdag heen ga...

Jij ook al? Komt Sinterklaas in Boxtel aan  ;D ?

Ik zie net dat Max een deel van de vogels heeft en ook hoort. Wat is dat andere geluid Max? Ik ben benieuwd. Het is interessant dat de vogels zich bevinden in het Helvoirtse Broek, waar in de jaren tachtig ook in zachte winters nog taiga's zijn geringd.

Overigens krijg ik het artikel van Huyskens per kopie van Arjan Boele, waarvoor ik hem nu al zeeer erkentelijk ben! Ik zal jullie tzt. de hoofdlijnen van deze 150 kantjes meedelen.
Openlijk liefhebber van meeuwen en ganzen.
Werkt bij Sovon als communicatiemedewerker.

henkjanvdkolk

Op Xeno-Canto.org staan een aantal opnames van zowel toendra als taigarietgans (opgenomen in Zweden):
http://www.xeno-canto.org/XCspeciesprofiles.php?species_nr2=247.10&pagenumber=&order=taxonomy&view=3

Goed te horen op sommige opnames is de 'Grauwe Gans-achtige' klank, maar er zit ook weer behoorlijk wat variatie in geluiden, in zowel toendra als taigas.

Op waarneming.nl staan alleen opnames van toendrarietgans:
http://waarneming.nl/soort/sounds/341
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

Marnix

Ik heb ook al even sonogrammen gemaakt van Taiga opnamen die op Xeno-Canto.org staan en deze vergeleken met eigen opnamen van Toendrarietgans.
Zo op het eerst oog lijkt het dat Taigariet 2 duidelijke, zware banden rond de 2 kHz lijkt te hebben met een paar lichtere 'harmonics'(*) hier boven.
Toendrarietgans lijkt meer een evenredige verdeling te hebben van het aantal bandjes in de roep, zonder dat duidelijk aan te geven is wat de fundamentele roep is en wat de harmonics. Maar ik moet hier verder induiken om te zien of dit reël is of alleen te maken heeft met de afstand tot de opgenomen vogels.

(*) harmonics zijn bij bandjes op sonogram die vaak hoger liggen als de fundamentele roep en geven het geluid extra klankkleur.
Marnix Jonker
📷 marnixjonker.com

Max Berlijn

Allen,

De groep van Boxtel http://waarneming.nl/waarneming/view/51154029 zat er vandaag nog. Dick belde me en heeft opnamen gemaakt ook hij vond het geluid anders (zwaarder). Ik kan het moeilijk omschrijven hoe anders, mogelijk meer "hol" en zwaarder.

Succes morgen en betere platen zijn welkom. Toen ik er was lagen de vogels op de grond en bliezen nek en kopveren op vanwege de kou.

Groet Max
Max Berlijn
Oud archivaris CDNA zie: https://observation.org/user/lifelist/10891 voor mijn belangrijke waarnemingen buiten NL + https://www.instagram.com/maxberlijn/ voor my Holarctic photo's.

Klaas van Dijk

Citaat van: Max Berlijn op december 03, 2010, 13:25:16 PMAllen, De groep van Boxtel http://waarneming.nl/waarneming/view/51154029 zat er vandaag nog. Dick belde me en heeft opnamen gemaakt ook hij vond het geluid anders (zwaarder). Ik kan het moeilijk omschrijven hoe anders, mogelijk meer "hol" en zwaarder. Succes morgen en betere platen zijn welkom. Toen ik er was lagen de vogels op de grond en bliezen nek en kopveren op vanwege de kou. Groet Max

Mooi!

Een groep biedt uitstekende mogelijkheden om naar de onderlinge verhoudingen te kijken. Wie is man / vrouw, wie is met wie gepaard, zijn er families met jongen, etc. Kun je inderdaad alle individuen van deze groep met zekerheid identificeren als Taigarietgans? Wie wel? En wie niet? En waarom?

En een mooie uitdaging voor alle fotografen om een flink stel fantastische platen te schieten die bovenstaande variatie goed in beeld brengt.

Een goede analyse van goede sonogrammen (zie eerdere bericht van Marnix) is een uitgelezen mogelijkheid om grip te krijgen op de -mogelijke- verschillen in geluid. Want op die manier moet je uitkomen op een meetbaar iets (pieken en dalen etc) en kun je kijken of er consistente verschillen zijn tussen Toendrarietgans / Taigarietgans.

Groetjes, Klaas

Max Berlijn

Klaas en anderen,

Ik denk dat ID van de groep van Boxtel niet zo'n probleem is. Ik denk echter zelf dat de Boxtel vogels de makkelijke Taiga's zijn afkomstig van een bepaalde broedpopulatie (Scandinavie?, Rusland?). Het probleem blijft nog steeds bij Taiga's van andere populaties en welke van die populaties laat je onder Taiga en welke onder Toendra vallen. Wij, gevoed door gidsen geschreven in NW europe,  en mensen als Heinicke houden ons bezig met de bepaling wat een "standaard Taiga" is en maken het probleem te simpel of te complex (hoe je het wil lezen). Volgens mij gaan we naar een situatie dat er per geografisch gebied herkenbare vormen van Rietganzen zijn maar welke we Taiga's noemen (ja die van Boxtel wel) en welke Toendra's gaat nog een hele klus worden. Kijk ook maar eens naar de vele verschillen in de foto's van Toendra Rietganzen (bijv grote bekken en kleine delicate snavels) Gelijk aan de complexiteit van Kleine en Grote Canadeze gans vormen (zie Anderson)

Groet Max
Max Berlijn
Oud archivaris CDNA zie: https://observation.org/user/lifelist/10891 voor mijn belangrijke waarnemingen buiten NL + https://www.instagram.com/maxberlijn/ voor my Holarctic photo's.

lupokatja

Had helaas de afgelopen week te weinig tijd om de discussie te volgen laat staan er aan mee te doen. De tijd die er is besteed ik dan toch liever buiten en dat bleek in dit geval een goede keus. Overigens heb ik de vogels niet zelf ontdekt, maar ben ik gaan zoeken naar aanleiding van de waarneming van Bas van de Meulengraaf:
http://waarneming.nl/waarneming/view/51095769


Ben het overigens absoluut eens met de opmerkingen van Max, die vergelijking met Grote Canadese Gans lijkt me terecht en zelfs deze heel uitgesproken vogels zie ik toch nog wel (vrijwel) elk jaar. Met uitzondering van vorig jaar (toen ze even bij Vlijmen zaten) en in 2008/2009 (helemaal niet gezien geloof ik) zitten ze bijna altijd op deze zelfde plek en zelfs op hetzelfde weiland bij Luissel/Esch, dus ik denk dat we kunnen spreken van een (restant van) historisch voorkomen. Weet overigens niet wat de plannen met het gebied zijn, heb zelf de indruk dat het toch langzaam volgroeit met boomkwekerijen etc...

Ben ook benieuwd of we het erover eens kunnen worden hoeveel het er nu uiteindelijk zijn. Mijn laatste telling van 38 was het aantal vogels dat geisoleerd net achter de boerderij in de sneeuw lag en waar ik maar geen heel erg afwijkende vogels tussen kon vinden. Weliswaar lag een groot deel te pitten, maar ik denk toch dat de schattingen van vandaag wat aan de lage kant zijn. Had zelf eerder ook minstens één (uitgesproken) familie tussen de Toendra's en wat goede kandidaten tussen de Grote Canadeze Ganzen, dus ik denk niet dat je er automatisch vanuit moet gaan dat alle Taiga's in één groep zitten. Wel is het zo dat de grote bulk duidelijk bij elkaar blijft.
Misschien ook nuttig om de kenmerken uit mijn lijstje en/of het aangepaste lijstje van Theo er eens naast te leggen.

Na het weekend heb ik als het goed is een paar avonden iets meer tijd, en hoop dan nog wat aan deze nuttige discussie bij te kunnen dragen.

Groeten,
Lützen

Voorzetje:
http://www.birdforum.tv/action/viewvideo/443/Tundra_Bean_Goose/
http://www.birdforum.tv/action/viewvideo/440/Taiga_Bean_Goose/

Folkert Jan

Als ook uit het geluid blijkt dat de vogels uit Brabant echte taiga's zijn dan is er nog hoop!
Ik vind deze vogels namelijk niet zo typisch als de vogels van Groningen afgelopen winter. Ik vind de koppen in vergelijking namelijk een stuk ronder en ook lijkt de snavel korter dan die van Groningen.
Dit soort vogels als die uit Brabant heb ik de afgelopen 2 jaar ook eind januari/februari wel gezien rondom het fochteloërveen. Soms in kleine groepjes aan de rand van groepen toendra's, maar ook wel eens 1 of 2 individuen gemengd in een groep toendra's. Ze vielen verder altijd direct op aan het grotere formaat!
"Birding is something we do for enjoyment; so if you enjoy it, you're a good birder. If you enjoy it a lot, you're a great birder." Kenn Kaufman

gr, Folkert Jan Hoogstra

Landelijke Big Day 2016 (Record - 201 soorten)
TOH big day 2014
TOH big day 2013

frankneijts

Citaat van: rnbflavour op december 03, 2010, 22:52:31 PM
Als ook uit het geluid blijkt dat de vogels uit Brabant echte taiga's zijn dan is er nog hoop!
Ik vind deze vogels namelijk niet zo typisch als de vogels van Groningen afgelopen winter. Ik vind de koppen in vergelijking namelijk een stuk ronder en ook lijkt de snavel korter dan die van Groningen.
Dit soort vogels als die uit Brabant heb ik de afgelopen 2 jaar ook eind januari/februari wel gezien rondom het fochteloërveen. Soms in kleine groepjes aan de rand van groepen toendra's, maar ook wel eens 1 of 2 individuen gemengd in een groep toendra's. Ze vielen verder altijd direct op aan het grotere formaat!

Heb je daarvan foto's Folkert-Jan? Zonder foto's die ook nog eens een keer vogels in nagenoeg dezelfde positie/houding/waarnemingshoek moeten weergeven zijn zulke vergelijkingen en zeker conclusies m.b.t. kopvorm/snavelvorm, halslengte etc. eigenlijk waardeloos. Als je al ziet (bijv. discussie DB-site!) hoe verschillend de interpretaties van 1 en dezelfde foto zijn!
Groeten,

Frank

"When logic and proportion have fallen sloppy dead...
Remember what the dormouse said: feed your head!"
Grace Slick in 'White Rabbit'

Max Berlijn

Ik had die opmerking van Folkert Jan (of een ander) al verwacht.

De vogels van Boxtel zijn tot nu toe alleen gezien en gefotografeerd wanneer ze door het koude weer op de grond liggen en alle (kop en nek) veren opzetten. Dat er vogels bestaan met nog plattere en langere snavels geloof ik overigens niet.

Groet Max
Max Berlijn
Oud archivaris CDNA zie: https://observation.org/user/lifelist/10891 voor mijn belangrijke waarnemingen buiten NL + https://www.instagram.com/maxberlijn/ voor my Holarctic photo's.

jvdlaan

Citaat van: theomuusse op november 30, 2010, 20:54:47 PM
Tabel wat aangepast.



fabalisrossicus
LichaamsgrootteGroot, benadert Grauwe GansMan groot, vrouw iets groter dan kolgans
LichaamsvormLangwerpigGedrongen, compact (rond)
HalsLang, slank over de hele lengteKorter, vrij dik, lang bij waken maar dan 'taps' met smaller middendeel
Snavel-kopprofielKop enigzins afgeplat, doorlopend in snavel (Eider-profiel).Ronde kop, snavel lijkt vastgeplakt aan kop
SnavelLang, relatief slank en puntig. Nagel vaak iets uitstekend en gebogen(haakje).Vrij kort, dik (hoge basis)
OndersnavelDun en recht, geen uitbuigingDik, uitgebogen
NagelRondOvaal, taps toelopend
SnavelkleurMerendeels geheel oranjegeel; minder dan de helft met zwartVoor meer dan de helft zwart, oranje overheersend in max 20%
PootlengteRelatief langKort
LichaamskleurVrij licht, nauwelijks contrast tussen kop en lichaamOpvallend donkere kop
GroepsstructuurVrij losDicht
GeluidZwaar en laag, als grauwe, vaak 2-lettergrepigduidelijk hoger, vaak 3-lettergrepig
witte veertjes rond snavelZeer regelmatigMeestal niet
Borstopvallende zwanebult door ingehouden hals als zwaan kan opvallenniet zo

1) Ik kan het kenmerk 'zonder uitbuiging' niet plaatsen. Deze juveniele vogel - vooropgesteld dat juv vogels uit Finland Taiga's zijn - uit Finland heeft toch een duidelijke buiging in de snavel:
http://www.tarsiger.com/images/SL/peteruppstu_ansfab4.jpg

2) Verder kon ik op het internet en met name op de Finse sites die ik heb uit gepluisd nauwelijks een vogel vinden met witte veertjes om de snavel.

3) opvallende zwanebult door ingehouden hals als zwaan kan opvallen, beetje cryptische zin, ik snap niet helemaal wat er wordt bedoeld.

Guus Peterse

Nou lijken me dit ook niet de drie beste kenmerken. Witte veertjes rond de snavel zie ik zo vaak bij toendra's dat het kenmerk me niet bruikbaar lijkt. Die zwanenbult lijkt me een kwestie van houding en daarmee ook geen handig kenmerk.
Guus Peterse

Nieuw op mijn weblog: Kaapverdië juli - augustus 2015

theomuusse

Citaat van: jvdlaan op december 04, 2010, 12:26:30 PM
Citaat van: theomuusse op november 30, 2010, 20:54:47 PM
Tabel wat aangepast.



fabalisrossicus
LichaamsgrootteGroot, benadert Grauwe GansMan groot, vrouw iets groter dan kolgans
LichaamsvormLangwerpigGedrongen, compact (rond)
HalsLang, slank over de hele lengteKorter, vrij dik, lang bij waken maar dan 'taps' met smaller middendeel
Snavel-kopprofielKop enigzins afgeplat, doorlopend in snavel (Eider-profiel).Ronde kop, snavel lijkt vastgeplakt aan kop
SnavelLang, relatief slank en puntig. Nagel vaak iets uitstekend en gebogen(haakje).Vrij kort, dik (hoge basis)
OndersnavelDun en recht, geen uitbuigingDik, uitgebogen
NagelRondOvaal, taps toelopend
SnavelkleurMerendeels geheel oranjegeel; minder dan de helft met zwartVoor meer dan de helft zwart, oranje overheersend in max 20%
PootlengteRelatief langKort
LichaamskleurVrij licht, nauwelijks contrast tussen kop en lichaamOpvallend donkere kop
GroepsstructuurVrij losDicht
GeluidZwaar en laag, als grauwe, vaak 2-lettergrepigduidelijk hoger, vaak 3-lettergrepig
witte veertjes rond snavelZeer regelmatigMeestal niet
Borstopvallende zwanebult door ingehouden hals als zwaan kan opvallenniet zo

1) Ik kan het kenmerk 'zonder uitbuiging' niet plaatsen. Deze juveniele vogel - vooropgesteld dat juv vogels uit Finland Taiga's zijn - uit Finland heeft toch een duidelijke buiging in de snavel:
http://www.tarsiger.com/images/SL/peteruppstu_ansfab4.jpg

2) Verder kon ik op het internet en met name op de Finse sites die ik heb uit gepluisd nauwelijks een vogel vinden met witte veertjes om de snavel.

3) opvallende zwanebult door ingehouden hals als zwaan kan opvallen, beetje cryptische zin, ik snap niet helemaal wat er wordt bedoeld.

We bedoelen dat de ondersnavel recht is zonder een hele flauwe kromming.
Van de 45 vogels van vandaag hadden 7 vogels een randje witte veertjes boven de snavel (AdJ).
Ik bedoel hiermee de bult die voorop de hals/ buik zit en die wordt veroorzaakt door een ingetrokken hals. Is soms opvallend

Theo

Albert de Jong

#509
Observatie taigarietganzen                                                                                                                      4-12-2010           

Waarnemer: Albert de Jong
Medewaarnemers: PieterGeert Gelderblom en Henk-Jan van der Kolk

Locatie
Nabij Luissel (NB) in de graslanden tussen de Uilenbroek, de Schouwbeemdseweg en het riviertje De Esch. GPS: 51.598,5.265

Gedrag
Tussen 9.45 en 12.30 uur foeragerend met enkele  tientallen canadese ganzen, een familie kolganzen (2 adult, 1 juv), een adulte kleine rietgans en een groepje van 6 toendrarietganzen dat halverwege deze periode neerstrek aan de rand van de groep. Eén veld verder zat een los groepje van vier taiga's dat later overstak naar de groep van 41 vogels. De vogels of  kleine groepjes foerageerden vrij los van elkaar, met soms enkele meters afstand. De meeste tijd lagen de vogels al grashappend om vervolgens een klein  stukje te lopen, te gaan liggen en verder te eten. Halverwege de ochtend gingen de vogels gemiddeld meer lopen en lopend foerageren.
Rond 12.30 vlogen de vogels op om 5 a 10 minuten te  drinken in De Esch. Daarna verplaatsten ze zich iets westelijker naar een  grasland met daarop circa 150 toendrarietganzen. Ze hielden zich duidelijk aan de zijlijn van deze groep op. Bij benadering met de auto reageerden ze alert door te 'zekeren'.

Groepsidentiteit
De groep bestond uit 45 individuen, waarvan 38 met zekerheid volwassen en 3 eerste winters (4 onbepaald). Het verschil tussen adult en 1e winter bleek op afstand lastig te bepalen. Uiteindelijk werd duidelijk dat – op basis van de  ronde dekveren en de wollig getekende flank – er drie jonge vogels in de groep zaten. Door de groep 'scopend', viel op dat het gros van de vogels erg plat- en geelbekkig was, een goede indicatie dus. In directe vergelijking met toendrarietgans, viel de gemiddelde grootte op en was met het blote oog in te schatten waar toendra's en waar taiga's liepen. Door de losse groepsstructuur en de voornamelijk adulte vogels was het niet mogelijk om alle familieverbanden te zien. In sommige gevallen werd wel duidelijk dat twee vogels gezamenlijk optrokken en dat het mannetje de grootste van de twee was.

Kenmerken

Snavelvorm
Alle vogels hadden een typische 'eendensnavel' met een  lage basis van de bovensnavel en een platte ondersnavel zonder (op 150 meter) zichtbaar uitgebogen deel. De lengte van de snavel was in verhouding tot de aanwezige toendrarietganzen niet opvallend langer. Variatie tussen man en vrouw  qua snavellengte werd in enkele paartjes gezien. Bij sommige type A en B snavels werd de ronde nagel waargenomen (telescoop op 60x). Dit werd vergemakkelijkt doordat alleen de nagel zwart was en rest van de voorsnavel geel.

Snavelkleur
Van alle vogels werd de leeftijd bepaald, het type snavel volgens de figuur uit Burgers (1991) geturfd en gekeken of er witte kolletjes te zien waren. De uitslag van de geturfde snavels heeft Pieter Geert Gelderblom genoteerd en de verdeling kwam aardig overeen met de tabel uit Burgers 1991. Van de type A en B snavels hadden vrijwel alle vogels goed zichtbare neusgaten, waarschijnlijk veroorzaakt door zwart rond het neusgat.
De verdeling van 41 vogels was als volgt:
Type A: 6
Type B: 27
Type C: 7
Type D: 1

                               
Wit kolletje?
Zeker zeven volwassen vogels bleken aan de basis van de bovensnavel een fijn wit streepje te hebben, wat alleen in vooraanzicht te zien was. Later leken meer vogels dat te hebben. Het is dus lastig zichtbaar, maar  zeker 15% heeft dus een streepje witte bevedering boven de snavel. Bij één volwassen vogel met een type C snavel liep de witte bevedering langs de zijkant van de snavel.

Lichaam / vleugel

In zit en rust is de kop met opgezette veren nog redelijk  hoekig. Eenmaal aler, lijkt deze kleiner en ronder dan toendrarietgans. Wanneer liggend leken de halzen vanwege de opgezette veren niet slank. Eenmaal  foeragerend werd bij veel vogels de uitstulpende borst en de typische kronkel in de hals zichtbaar. Qua profiel leken de ganzen wel wat op de aanwezige  canadese ganzen. De grootte was in directe vergelijking tot kolgans, toendrarietgans en kleine rietgans beduidend meer. Ongeveer 1,5x kolgans. Al  lopend viel de slome, wat onbeholpen gang op. De vooruitstekende borst zorgt voor een lang uitziend lichaam. De vleugelpunten van diverse taiga's staken voorbij de staart (!). We vonden het lastig om iets over de lengte van de vleugel tijdens het vleugelflapperen te zeggen. De taiga's hadden -vanwege actieve lichaamsrui, zo denk ik?- soms een zeer lichte buik. Maar erg bruikbaar lijkt me dat verder niet. Eén vogel had een stuk ijs aan de borst hangen. Pootlengte leek een onbruikbaar kenmerk in het veld.

In vlucht
Op niet te grote afstand is in vlucht de variatie  man/vrouw zichtbaar. De gestrekte hals met een recht gedeelte is dan ook te  zien en indicatief. Alleen in een hoek van 90* is dit een bruikbaar kenmerk.  Eénmaal had ik ze wat dichterbij en in die hoek langsvliegend. De andere keren was de halslengte te moeilijk om in te schatten. De meevliegende kleine riet leek beduidend kleiner en viel op door de grijze bovenvleugels!

Geluid
Om 12.30 vloog de groep om te gaan drinken. Daarvoor zaten ze volledig zwijgzaam aan de grond. In vlucht was de 'fagotachtige', zware en inderdaad tweelettergrepige roep te horen. Een meevliegende toendra pikten we er op geluid uit: meer snaterend en hoger. Met wat oefening en goede oren is dit denk ik goed bruikbaar!


Onbewerkte filmpjes op Youtube:

Met wat gemompel van me.

http://www.youtube.com/watch?v=Q1mGWaLfOcY

http://www.youtube.com/watch?v=lzOJseSgRR0
http://www.youtube.com/watch?v=Hpc3OIIOZ2I
http://www.youtube.com/watch?v=FHb1_XgG2NU
http://www.youtube.com/watch?v=Q3v_62N2eqU
Openlijk liefhebber van meeuwen en ganzen.
Werkt bij Sovon als communicatiemedewerker.