Massagraf Metaalglanslibel onder brug

Gestart door characea, juli 15, 2006, 22:30:44 PM

Vorige topic - Volgende topic

JohanvantBosch

CiteerDe lijst is een export..en ik ben erg blij dat ik hem heb nu mijn HD gecrashed is.
Maar hoe had je hem dan gehad willen hebben ? datum, plaats, soort is toch redelijk duidelijk ?
Ah..je bedoelt een HTML pagina met layout...dat komt..ooit...hoop ik.
iets meer layout had ik in gedachten... bijvoorbeeld op soortgroep of zo.

Mark Lammers

Zou het niet kunnen dat de ouders van deze libbellen beide een of ander lethaal allel bij zich droegen, waardoor een kwart van de libellen geen lange levensverwachting heeft? Het zou kunnen dat ze zo gauw ze uit het water kruipen daar last van krijgen en afsterven. Deze mogelijkheid is nog niet genoemd...

Mark

geertje

Wat is een lethaal allel? :unsure:

Groeten,
Gera
Groeten,
Gera Nieland

marcel123

#33
dodelijke erfelijke eigenschap?

En zou dit dan een recessief allel moeten zijn?

CiteerLethale dominante allelen zijn veel minder algemeen dan lethale recessieve allelen, onder andere omdat de effecten van dodelijke dominante allelen niet gemaskeerd worden in de heterozygoten. Vele lethale dominante allelen ontstaan door mutaties in een gen van de zaadcel of de eicel, en doden vervolgens de nakomeling. Nakomelingen die zich niet kunnen voortplanten geven ook het gemuteerde gen niet door. Dit in tegenstelling tot de recessieve dodelijke allelen, die van generatie op generatie worden doorgegeven door de heterozygote dragers.

Een dominant lethaal allel kan toch doorgegeven worden, op voorwaarde dat het slechts op latere leeftijd de dood tot gevolg heeft (op een moment dat de patiënt reeds kinderen geproduceerd heeft).

Een voorbeeld is de ziekte van Huntington, gekenmerkt door een aftakeling van het zenuwstelsel die meestal aanvat tussen 35 en 45 jaar. Een kind van een patiënt heeft 50% kans om de ziekte over te erven (de kruising kan voorgesteld worden als Aa x aa, waarbij A het dominante allel is dat de ziekte veroorzaakt). Tot voor kort was het onmogelijk na te gaan of een gegeven nakomeling het A-allel had ontvangen, maar ondertussen heeft men het bewuste gen gelocaliseerd op het tipje van chromosoom 4, en kan men testen of een individu drager is of niet.

geertje

Dacht ook dat het genetische afwijking was, maar ken de term helemaal niet.
Misschien een hele domme vraag, maar kan dat met die enorme hoeveelheden dode libellen?

Groeten,
Gera
Groeten,
Gera Nieland

Imperator

Ik vind dat wel ver gezocht, hoor, van die genetische afwijking.

Ik voel meer voor de geopperde ideeën van Tim Faassen. Het lijkt mij ook het meest waarschijnlijk dat ze versuft zijn geraakt door iets (een gas of zo) wat zich in de lucht bevond.  
vriendelijke groet,

Trees

characea

#36
CiteerAls de larven niet sterven en de libellen wel, dan zit het inderdaad niet in het water. In de lucht! Is er pas geverfd aan die brug (door oplosmiddelen bedwelmd)?
Zijn het echt alleen maar libellen die op apegapen liggen? Geen andere insecten/plantjes?
Tja, ik denk zelf dat de verf op de brug zorgt voor een bepaalde polarisering van het licht zodat ze de brug niet zien en gewoon tegen die brug op knallen.Zijn libellen blind voor de kleur wit ?

characea

#37
In Polen en Finland komt de ondersoort   
Somatochlora metallica abocanica voor   
Van deze ondersoort is het pterostigma diepzwart   
en is geen oranje basisvlekje aanwezig in de achtervleugel.   
Bij de normale vorm is het pterostigma geel  tot roodbruin en   
is het oranje basisvlekje altijd aanwezig.   

 Mijn conclusie  
   
In Litouwen op 8-7-2006
Coordinaten : 55 25.061 26 08.627 Rivier Svogina
Oostelijk van Aukstaitijes NP, Wegnr 102, brug over 'Svogina'

ontbrak het gelebruine pterostigma bijna volledig en   
heeft donkerbruin roodbruin pterostigma de overhand.   
Als het basisvlekje al aanwezig is dan is de kleur niet oranje    
maar eerder geel. Deze vlek gaan klein en geel zijn maar    
ook vlekkerig geel.   
Daarnaast zijn ook allerlei overgangsvormen mogelijk.    
Dus roodbruine pterostigma zonder basisvlek als ook    
Een zwarte pterostigma  met basisvlek is wel een zeldzame combinatie, meestal is bij een zwart pterostigma ook de basisvlek afwezig.
Wel viel het niet altijd mee om het verschil tussen diepdonkerbruin en zwart te bepalen.   
   
Als iemand nog behoefte heeft om het materiaal te zien..   
Het kan bij mij opgehaald worden.   

 BIJLAGE  

Van ongeveer 80 libellen,vnl mannetjes, is de kleur
a) van het pterostigma
b ) van de basis van de achtervleugel bepaald
en in onderstaande spreadsheet gezet.

Spreadsheet baltica metallica abocanica.xls



Oonata baltica metallica abocanica


characea

#39
Citeer

Merkwaardige obseratie


Over een mogelijke verklaring van de hoge aantallen in het water geraakte individuen:



Ooit heb ik met Leo Beukeboom in 1982 in het Fochteloërveen waargenomen dat een vrouwtje Gevlekte glanslibel Somaflav door een agressief mannetje van de Metaalglanslibel Somameta werd gegrepen en daarbij raakte het vrouwtje Gevlekte glanslibel Somaflav in het water. Daar konden wij haar uit plukken en daarmee was de waarneming van een toen uiterst zeldzame soort een feit.



Ten tweede heb ik langs de Indre in midden-Frankrijk waargenomen dat op een vierkante meter rivier meerdere Weidebeekjuffers Calosple zaten zonder vleugels. Alhoewel ik het toen niet gezien heb was mijn gedachte dat er een agressief mannetje zat die de vleugels van zijn rivalen afbeet (Wasscher Marcel 1997. Ontvleugelde Weidebeekjuffers. Natura 94(4): 114-115.)



Mijn suggestie zou daarom kunnen zijn dat er rond de brug een zeer agressief mannetje patrouilleerde die zijn rivalen op en in het water deed belanden en dat daarbij ook enkele vrouwtjes het slachtoffer werden. Dat ze niet onder de brug waren kan dan komen doordat het agressieve mannetje daar nauwelijks patrouilleerde, dat geld ook voor de droge delen in de omgeving van de beek. Klopt het trouwens dat het vooral uitgekleurde dieren betrof? Dat zou je eerder verwachten met zo’n agressief mannetje.

Marcel Wasscher

Citeer


Ondersoorten?


Bijgaande mijn analyse met een draaitabel van de door jou opgeschreven kenmerken. Mijn conclusie staat op de draaitabel pagina van het excel bestand:
vraagstelling
Welke ondersoort is in een populatie in Litouwen aanwezig?
hypothese
Er is slechts één ondersoort in deze populatie aanwezig 
resultaten
Zwart pterostigma en geen oranje basisvlekje achtervleugel                    
10 van de 91 individuen:                                                11%
Roodbruin pterostigma en duidelijk oranje basisvlekje achtervleugel                     
8 van de 91 individuen                                                     9%
                                               samen                         20%

Dat betekent dat alle overige individuen niet tot de beide ondersoorten behoren                
                                               geen ondersoort            80%
conclusie
Hypothese verworpen: individuen met kenmerken van beide ‘ondersoorten’ en allerlei tussenliggende overgangen komen in de onderzochte populatie in Litouwen voor. Blijkbaar zijn het geen ondersoorten maar is het een cline: een geleidelijke overgang tussen twee uitersten. Ik denk dat deze gegevens daar een vrij eensluidend beeld over geven: ssp. albocanica bestaat niet. K.-D. heeft daar ook al eens wat over geschreven, maar dit is een elegante bewijsvoering lijkt me.

Zorg dat de verzamelde individuen in ieder geval in Naturalis terechtkomen. Kan iedereen het nazien wat voor prachtige steekproef je uit een populatie hebt kunnen meenemen.

Mocht alles zich wat duidelijker aftekenen dan zou je ook nog de internationale groep met name over het mogelijke verklaring voor al die drijvende dieren kunnen benaderen.


Marcel Wasscher

Citeer
Kalkman, VJ & Dijkstra, K-DB, 2000.
The dragonflies of Bialowieza area, Poland and Belarus
(Odonata). Opuscula Zoologica Fluminensia 185: 1-19.

Algemene trend in het verhaal:

De ondersoort bestaat niet en er zijn allerlei variaties die in elkaar overlopen.
Er is niet een echt duidelijke soort.


Citeer
KD en VK hebben een artikel geschreven over de libellen van Bialowieza. In dit artikel wordt ook de ondersoort 'somatochlora metallica abocania'  die gemeld was voor Finland door Lohmann behandeld. Er is materiaal van Estland, Polen en Wit Rusland bekeken en zijn tot de conclusie gekomen dat de genoemde kenmerken (kleur Pt en geel in basis vleugel) variabel zijn in materiaal van 1 plek. Het lijkt daarom niet om een ondersoort te gaan maar om variatie (staat ook zo in nieuwe veldgids). De enige zinnige manier om hier beter na te kijken is om veel materiaal van verschillende gebieden te bekijken waaronder ook materiaal uit delen van Rusland waar de ondersoort oorsponkelijk van beschreven is.

Het stukje staat in:
Kalkman, V.J. & K.-D.B. Dijkstra, 2000. The dragonflies of the Bialowieza area, Poland and Belarus (Odonata). Opuscula zoologica fluminensia, 185: 1-19.



The dragonflies of Bialowieza area, Poland and Belarus


Citeer

SUBSPECIES Of somatochlora Metallica

LOHMANN (1994) reported Somatochlora metallica abocanica Belyshev,1955 as new for Europe, based on single males from southeastern Poland and southern Finland. This Siberian subspecies has black pterostigmas and clear wing bases, while the nominate subspecies has brown pterostigmas and amber wing bases. We collect three males at Kamenyuki, one of which had black and two had brown pterostigma. All three had some amber at the bases of the wings. Similary, males with both black and brown pterostigmas were seen in southern Belarus, the latter begin in the majority. All of the individuals had very distinct amber wing bases. Of six males collected in Estonia, two had black pterostigmas and all had amber wing bases. although this was only faint in two individuals with brown pterostigmas. In conclusion, it appears that indivicuals with both colours of pterostigma occur in the region between Lohmann's 'abocanica' localities and that these generally show distinct amber at the wingbases. It is certainly impossible to identify the presence of the Siberian subspecies in the northeastern Europe on the basis of only two males.

characea

#40
Op de achtergrond kun je de brug zien. De weg is nieuw en links en rechts omgeven door (berken) bos.
Het riviertje of sloot heeft de naam SVOGENA.

characea

#41
Alleen hier was even een klein open plekje, voor de rest ware ner de nodige bomen tot vlak aan de sloot en stond er veel en hoog riet.

characea

#42
Een van de weinige libellen (een stuk of drie) die niet in het water gevallen was maar op een lelieblad..en dus blijkbaar niet verdronken was.

characea

In de laatste libellennieuwsbrief 07:11 van 20 juni 2007 stond nog even dit stukje:

Citeer
was een tandem Zuidelijke keizerlibel ANAXPART. Ze lieten zich niet storen door twee rondzwemmende homo sapiens zodat we ze zeker een kwartier goed konden bekijken terwijl ze telkens even verplaatsten. Wat later visten we als toegift nog een mannetje metaalglanslibel SOMAMETA uit het water.

Het gaat om die metaalglanslibel die in het water lag. Treffen jullie die ook vaak in het water aan ?
En gebeurt dit ook vaak met andere soorten ?
Er zijn soorten die gewoon onder water op de waterplanten eitjes leggen..dus het water zelf hoeft niet fataal te zijn.
De vraag is natuurlijk ook of het betreffende mannetje metaalglanslibel nog leefde..of al dood was. Dit nalv de enorme hoeveelheden metaalglanslibellen die ik bij de Svogena in het water aantrof, half, driekwart of volledig dood..

theomuusse

Maar jullie waren er toch uit dat er niets mis was met het water, maar dat het iets in de lucht zal zijn geweest waardoor deze catastrofe ontstond?
Of is die ene uit het water gekropen het blad op?
Lijkt me dan eerder dat hij toevallig op het blad is gevallen.
Ikzelf heb nooit een SOMAMETA in het water zien liggen.
Theo

characea

#45
Nou, wat mij bijgebleven is is dat somatochlora metallica vrij territoriaal is (je zietzelden twee of meer exemplaren op een plek dacht ik) en dat er dus vaak gevechten ontstaan die blijkbaar voortduren totdat een van beide te water raakt..maar dan nog.. 40 stuks per dag..dat is dan 4 individuen per uur..dat is toch veel ?
Maar het blijft, helaas, momenteel de geloofwaardigste (?) hypothese.
Dus als iemand iets soortgelijks in Europa aantreft, dan hoor ik het erg graag.



www.uw-organisatie.nl/estland/Waarnemingen Letland Litouwen beta.txt


Citeer

http://forum.waarneming.nl/forum/index.php...ndpost&p=447401


Gisteren was ik bij het vennetje op (in?) Bornia. Daar dreven een hele hoop (tientallen) dode libellen in het water. Zwarte heidelibellen (neem ik aan). Ik vroeg me af hoe die zo dood in het water terechtkomen. Dat ze een keertje doodgaan begrijp ik wel, maar ik zou verwachten dat ze dan stilletjes in een hoekje gaan zitten sterven. Zoeken ze het water op om te sterven of vliegen ze boven het water en is er daar (boven het water) dan iets waardoor ze dan ongewild in het water vallen.

Tim de Boer

CiteerAlleen hier was even een klein open plekje, voor de rest ware ner de nodige bomen tot vlak aan de sloot en stond er veel en hoog riet.
cool t-shirt, goeie sluikreclame :D
Jong? Natuur? De NJN natuurlijk! http://www.njn.nl

Stijn Schreven

#47
40 per dag lijkt me idd veel. Maar als het echt een van de weinige open plekken is in de omgeving, zijn misschien de meeste larven uit de omgeving naar die plek gekomen om uit te sluipen. Open plek betekent namelijk meer zon dan in het riet en weinig obstakels, dus is het veiliger en sneller.
Als er vervolgens een groep agressieve territoriale mannetjes bij zitten die rond dezelfde tijd uitkleuren en kunnen vliegen, kan het misschien best dat ze elkaar en andere mannetjes (en per ongeluk wat vrouwtjes) hebben "uitgemoord" en dat er zo uiteindelijk slechts enkele mannetjes overleefden van de 80 die er uitgeslopen waren.
Groeten en bedankt,

Stijn Schreven.

marcel123

mmm niet direct aan gedacht maar er lag dacht ik een somaarct in het water afgelopen week. En die somaarct van terschelling destijds was toch ook al een drenkeling?

Weia

Mijn eerste somaarct was ook een drenkeling. Zijn ze een beetje dom, die glanslibellen?
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

marcel123

Ik denk dat ze van zwemmen houden maar vergeten zijn dat ze dat -nu ze libel zijn - niet meer kunnen.  

Goyatlah

Citeer40 per dag lijkt me idd veel. Maar als het echt een van de weinige open plekken is in de omgeving, zijn misschien de meeste larven uit de omgeving naar die plek gekomen om uit te sluipen. Open plek betekent namelijk meer zon dan in het riet en weinig obstakels, dus is het veiliger en sneller.
Als er vervolgens een groep agressieve territoriale mannetjes bij zitten die rond dezelfde tijd uitkleuren en kunnen vliegen, kan het misschien best dat ze elkaar en andere mannetjes (en per ongeluk wat vrouwtjes) hebben "uitgemoord" en dat er zo uiteindelijk slechts enkele mannetjes overleefden van de 80 die er uitgeslopen waren.
Lijkt me evolutionair gezien niet zo handig, zijn tenslotte wel allemaal broertjes en zusjes. En dan noch zullen de jonge beesten dan zo snel mogelijk het voortplantingswater proberen te verlaten, zoals veel libellensoorten trouwens sowieso doen.
Moi, Dolf

Bezoek ook eens Libellen in Nederland met de enige interaktieve en op foto's gebaseerde libellentabel, veel info en heel veel foto's

marcel123

#52
Correctie op de NVL Nieuwsbrief:
'Libellenwaarnemingen in de Baltische staten', NLV Nieuwsbrief september 2008, jaargang 12, p11 & 12 van Marcel Wasscher.

Andre Hospers heeft het meeste onderzoek gedaan aan dit massagraf. In de NVL nieuwsbrief wordt alleen Marcel Hospers genoemd.

marcel123

Ben wel benieuwd of er in de tussentijd mensen nog vaker massagraven van libellen gezien hebben, die niet het gevolg zijn van predatie.

marcel123

Op facebook:

CiteerVorige week maandag toen het zo mooi was ben ik met een vriendin naar een meer met krabbescheer in Castricum gegaan en daar zagen we af en toe een heidelibel in het water vallen of ei afzetten en dan verzoop het mannetje het vrouwtje gewoon he?! Of een vis slokte ze meteen op!
En een paardenbijter die bijna verzoop na een botsing met een heidelibel, maar zichzelf redde door bovenop die heidelibel te gaan zitten toen ze in het water belandden. Die paardenbijter vloog even later mooi weer weg! En bij een klein stukje water daar voorbij zagen we op de terugweg echt tientallen heidelibellen in het water liggen en bootsmannetjes die ze massaal levend verscheurden, echt bizar! En af en toe gewoon een paar dippende heidelibellen ertussen!
Dat bij de ene ' vijver' je af en toe een libel neer ziet storten en dan in 1 plasje het gewoon een massagraf is vond ik toch wel heel maf hoor!!!