spannend - vervelling en wat is het

Gestart door JohnvR, oktober 20, 2008, 00:59:14 AM

Vorige topic - Volgende topic

JohnvR

Het was vandaag een mooi hooiwagendagje. Mijn eerste paring en mijn eerste vervelling. Dit gaat over de vervelling. Onderaan de voet van een boom vond ik een hoopje hooiwagen. Het zag er heel apart uit, met de poten aan het achterlijf en twee paar ogen. Toen ik eens beter keek door de loep zag ik twee dingen. De hooiwagen was bezig met vervellen en ik zag een brede oogheuvel. Wat betekent dat? Is het een rilaena of wellicht een platybunus? N.B. Het was op de Veluwe, maar wel een aantal km van de plek waar ik in het voorjaar een platybunus had. Het was aan het eind van de middag en het licht werd al slechter, dus ik heb niet meer de hele vervelling afgewacht.












Arp

Wat het ook is - errug leuke serie John :duim:

Vind die ogen wel weer extreem ver uit elkaar staan, wat best wel eens op Platybunus zou kunnen wijzen, maar anderzijds lijkt het bij de jonkies allemaal al gauw groter/ruimer. Heb eigenlijk geen idee in welke ontwikkelingsfase Platybunus momenteel zou moeten verkeren, maar voor een najaars-Rilaena-baby vinnikkem eigenlijk al wel weer vrij groot/donker lijken  :blink:

Hoe klein/groot wastie dan?
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

hay

#2
In twee opzichten een geweldige waarneming!! Zo'n vervelling zie je maar zelden. En zo'n leuke foto-serie is nog zeldzamer. Ik zal het nog eens goed bestuderen. Je kunt bijvoorbeeld goed zien dat de oude huid aan het achterlijf (aan de anale plaat eigenlijk) blijft "plakken". Arp heeft eens ergens een vergelijkbaar tafereel geschoten van een Rilaena jonkie met de oude huid nog aan zijn/haar achterwerk gekit, wat een raar, 16-potig wezentje oplevert.
Dit lijkt inderdaad wel erg veel op Platybunus pinetorum!!! Vooral de laatste foto geeft een mooie blik op de lange stekels op de palp, kenmerkend voor deze soort. Maar: de jonkies van Platybunus en Rilaena lijken erg veel op elkaar. Een paar procent reserve blijft. Omdat John dit jaar in de buurt een volwassen vrouwtje "Platy" heeft gevonden, vermoed ik toch dat er echt een, misschien wel vrij grote populatie moet zitten. De jonkies overwinteren, in het voorjaar rond eind april zijn ze volwassen. John, gaan we dan een keer samen op jacht?!
groet,
hay
Edit: Ik gooi -kan mij 't schelen- die "paar procent reserve" overboord: voer 'm maar in als platy. Volgend jaar scoren we dan wel een flinke populatie............

Arp

CiteerDe jonkies overwinteren, in het voorjaar rond eind april zijn ze volwassen.
Okay, dat is een beetje dezelfde cyclus als Rilaena... toch?


Toch een vraagje daarover. Savory (1945) schrijft:
CiteerIt is as a rule only by careful searching that one can find harvestmen in England in the Spring. In March and April captures are of three kinds - Mitostoma chrysomelas, which can be found at all seasons; aged specimens of Phalangium opilio or Opilio parietinus, which have had the rare fortune to survive winter; and very small specimens of Platybunus triangularis or Megabunus diadema, which have recently hatched. The Phalangium and the Opilio, if brought into the laboratory, prove to be very inactive and soon die of old age. Platybunus (=Rilaena (Arp)) and Megabunus pass the winter as eggs. They moult and grow rapidly and are mature in May. By the end of June Platybunus is hardly to be found out of doors, but in cages I have kept them alive until 1st August.
Dat vond ik enigszins verrassend. Kan het zijn dat de cyclus op de Britse Eilanden iets anders loopt, of komt het hier ook (regelmatig?) voor dat ze nog als ei de winter ingaan?? En/of klopt het verhaal voor Megabunus wel?

Nou hij er toch tussen staat: Is er iets bekend over de status van O. parietinus in GB? Daar ook (zo goed als?) verdwenen? Of loopt het oprukken van canestrinii daar een decenium of wat achter?

Van die dingen...  :grin:  
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

JohnvR

Het hooiwagentje was ca. 3 a 4 mm groot denk ik, niet superklein. Vanochtend was de vervelling nog iets verder. Het leek wel of het oude velletje de ene keer losser zat dan de andere keer. De pootjes waren vanochtend ook bijgekleurd, zodat het meer op een 16-potig monster lijkt.








Arp

Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

hay

SUPER!!!!
(Details en een antwoord aan Arp volgen...)
hay

JohnvR

CiteerJohn, gaan we dan een keer samen op jacht?!
Van weeromstuit en in de ban van de foto´s hier helemaal niet op in gegaan. Het lijkt me fantastisch met de meester op jacht te gaan. De twee locaties liggen overigens enige kilometers uit elkaar; x=193, y=463 vs x = 196, y = 460. Ook de A50 ligt er tussen, maar ik heb helemaal geen verstand van opbouw, omvang en grootte van hooiwagenpopulaties of hoe ze zich verspreiden.

Arp

Even terzijde: Op Wikimedia Commons staat deze foto uit België als Megabunus. Lijkt mij een vergelijkbare Platybunus pinetorum jonkie - of denkt meester Hay dat het toch een Rilaena is?  :whistle:  
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

hay

Dag John en Arp,
Ik hou het even kort. In april, begin mei gaan we dan op de Veluwe een "drijfjacht" organiseren!

Die info uit 1945 is niet helemaal correct. Al is het daar natuurlijk altijd een beetje anders dan on the continent... Rilaena en Platybunus overwinteren als jonkie. In mijn bestand is daarom ook het merendeel van de vondsten "juveniel".
O. parietinus komt denk ik in GB nog voor, omdat O. canestrinii daar veel later gearriveerd is (zie de Ocularium). Precies weet ik het niet.
Die belg lijkt inderdaad op pinetorum,
groet,
hay

Arp

CiteerIn april, begin mei gaan we dan op de Veluwe een "drijfjacht" organiseren!
Oei, laat de milieuactividingensens het niet horen! :gap:

Ik durf het bijna niet te vragen ... maar heeft het voor mij zin om voor die tijd nog te leren paardrijden en schieten?  :whistle:

CiteerDie info uit 1945 is niet helemaal correct....
Had ik al zo'n vermoeden van - heb een login gekregen om het zoetjesaan wat aan te vullen en/of om te werken naar laten we netjes zeggen "moderne" inzichten. Ja ik weet, zou er vanaf moeten blijven totdat ik zelf dingen weet/begrijp ... maar plaatjes plakken kan ik al! :grin:

Hay, hartelijk dank weer voor de info!
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

hay

#11
Hoi Arp,
Heb ik het goed begrepen dat je me hier komt assisteren qua adminachtigs (of omgekeerd natuurlijk  B) )? Zou ik meer dan leuk vinden. Als je "op drijfjacht" gewoon jezelf in redelijke staat kunt meenemen, ben ik dik tevreden. Paardrijden hoort niet bij de functie-eisen. Enthousiasme strekt tot aanbeveling, en een zeker kinderlijk plezier...
Tegen die tijd gaan we dus met ons drieen op jacht (maar we zien elkaar daarvoor nog eens?!),

hay

Arp

CiteerHeb ik het goed begrepen dat je me hier komt assisteren qua adminachtigs (of omgekeerd natuurlijk  B) )?
Nee, dat ging hierover ;)

CiteerPaardrijden hoort niet bij de functie-eisen.
Ah, da's mooi - ik had als plan B ook al verzonnen dat ik anders wel (jonge) hond meekon  :gap:

Maar, mag zeker hopen dat we voor die tijd nog eens elders gaan neuzen  ^_^  
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

JohnvR

#13
Op jacht met twee grootheden. Het vooruitzicht van een immense zadelpijn bij gebrek aan ervaring kon de voorpret al niet onderdrukken. Hoe het ook is, vandaag vond ik nog een kleintje onder een boomschors. Dit keer 1 km-hok zuidelijker dan die van het voorjaar. Deze ziet er toch effe anders uit qua tekening en staan de ogen even ver uit elkaar? Onder het loepje zie je wel de grote stekels aan de palpen. Ik dacht een leuke fotoserie te hebben geschoten, maar het resultaat is aller belabberdst. Je kunt nog net de stekels aan de palpen zien denk ik. Mijn Veluwe-avontuur zit er weer op voor nu, maar wellicht kan ik de komende dagen nog een paar betere foto's maken. Deze leek wel iets kleiner dan die andere, maar grootte is altijd lastig. De eerste heb ik misschien toch ook een beetje overschat. Misschien de komende dagen een keer een maatlat er langs leggen.

Op de boomschors (te donker)


Mislukte fotosessie

hay

Die laatste zou ik Rilaena triangularis noemen. De oogheuvel is wat minder breed en minder diep ingekeept, de kleuren zijn wat saaier.
groet,
hay

Arp

Hoi saampies,

Ik plak deze Rilaena ukkies van eergisteren er even bij ter vergelijking, maar maak natuurlijk meteen even misbruik om vragen te stellen :gap:

De eerste draagt een soort torpedo met zich mee. Ik dacht aanvankelijk dattie met een springstaart aan het sjouwen was, maar toen ik hem beter wilde bekijken raakte ik de torpedo kwijt. Op de foto weet ik het zo even niet meer.

Vraag: Wat eten die ukkies - of met andere woorden: zou een springstaart van die afmeting een aannemelijke prooi zijn, of is dat veel te groot voor ze?

De andere is meer een opmerking dan een vraag ;) Het viel me op hoe relatief groot de apophysen aan de palpen zijn - het lijkt verdorie wel bijna een Dicranopalpusje (met dubbele vork dan) :lol:
 
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

hay

#16
Die torpedo lijkt inderdaad op een springstaart. Het kan.
De relatief grote apophysen aan de palpen zijn mooi te zien. Weet je wat ik nu ineens bedenk? Als je die vervellingsfoto's van John nog eens bekijkt, lijkt het of het jonkie die palp-uitsteeksels gebruikt als een soort gereedschap om de beentjes uit de oude huid te trekken... Wat denken jullie? Zou toch een leuke, "functionele" verklaring zijn, toch?
groet,
hay

Edit: o ja: dat losse huidje. Zo te zien zit de tweede rechterpoot van het jonkie nog een stukje in de oude huid. De vervelling is net niet helemaal goed gegaan.

Arp

#17
CiteerWat denken jullie? Zou toch een leuke, "functionele" verklaring zijn, toch?
Tja, ik denk natuurlijk niet zoveel - en zeker niet veel waar anderen wat aan zouden hebben en dat al helemaal niet over hooiwagens :rolleyes:

Aangezien ik niet meer durf te zeggen wie ik ik hier quote, doe ik dat maar even naamloos  :o
CiteerThe final freeing of the legs is done is done by the palpi and chelicerae. The former hold the bundle of legs together under the mouth and support the out-drawn limbs; the chelicerae grasp the legs and pull them out, so that the leg-bundle bows out into a circle and all the limbs are preened and kneaded by the jaws as they pass. This preening continues for some hours after the moult is accomplished.
Het geeft in elk geval aan dat het idee niet helemaal origineel is, al wordt er hier natuurlijk niet over die apophysen gerept.

Of het nou specifiek een verklaring voor die apophysen is ... ? ... Dan zouden beesies zonder zulke toch een probleem moeten hebben - toch? Ik ben dus even nog niet helemaal overtuigd  <_<

Zijn er overigens (nog andere) theorieën over de functie van die dingen - bijvoorbeeld bij Dicranopalpus?

Pas op Hay: Je ziet - bij elk antwoord weet ik wel weer minstens twee vragen te verzinnen  :gap:  :whistle:
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

JohnvR

Een kleine update over de baby's (de helaas niet bijster geweldige foto's van gisterenavond). Bij de pinetorum is inderdaad iets mis gegaan bij het vervellen. Ik vond het sowieso al heel wat dat ie gewoon op mijn hand doorging met vervellen. Beide hebben inderdaad gevorkte apophysen. Bij de pinetorum is de aftakking wat hogerop dan bij de rilaena lijkt het. Nog hypothesen daarvoor? Graven of eten vangen wellicht? Ik ben trouwens ook wel geinteresseerd in die pdf. Ik had nog gezocht op google of ik literatuur kon vinden over sub-adult pinetorum, maar dat leverde niets op (maakte me idd een beetje zorgen om die apophysen, dat het niet stiekum toch een rilaena is of zo).

Pinetorum

Pinetorum

Pinetorum


Rilaena

Rilaena (voor de grootte)

hay

Ja, ik zie dat de tweede rechter poot geamputeerd is (in de huid blijven steken) en de linker is een beetje zielig. Misschien toch een temperatuur- en of vochtbalans-shock bij het in de hand nemen?
De apophysen op de palpen (D. ramosus bv.) worden volgens mij gebruikt om prooi in te vangen/ klem te zetten.

@Arp: Ik heb altijd 13 antwoorden bij 12 vragen...  :gap: Savory is oud!
Maar hier heeft hij wel een punt (met dat vervellingsproces):
"alle Achtung!"
groet,
hay

Arp

CiteerDe apophysen op de palpen (D. ramosus bv.) worden volgens mij gebruikt om prooi in te vangen/ klem te zetten.
Okay, dat ligt in de lijn der verwachting, maar wel interessant dat er zulke grote verschillen zijn en dat een 'succesvolle' soort als O. canestrinii relatief 'slecht' voorzien is.

Zijn de typische prooien van Dicranopalpus en Opilio zo verschillend dat dit de morfologische verschillen zou kunnen verklaren? Zijn de Opilio bijvoorbeeld meer aas/afvaleters - dus voer dat niet probeert te ontsnappen?
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

JohnvR

Citaat van: hay op oktober 20, 2008, 09:40:20 AM
Omdat John dit jaar in de buurt een volwassen vrouwtje "Platy" heeft gevonden, vermoed ik toch dat er echt een, misschien wel vrij grote populatie moet zitten.

Dat vermoeden lijkt gerechtvaardigd. Vandaag vond ik 9 mooie dikke vrouwen en daarvoor heb ik alleen een aantal bomen langs de paden bekeken. Ik vond er eerst 5 op Larix, waarvan 4 tussen de naalden op de takken en een op een stam. Daarna, een paar honderd meter verderop, vond ik er 4 op de stammen en takken van Amerikaanse eik, oftewel een topdag!

hay

Dat is 'm! (En dit jaar ook al gevonden door Jack in de Meinweg!)
Ik zou graag eens een paar mannetjes vinden. We organiseren iets,
groet,
hay