Zeldzaamheidsstatus in observado

Gestart door Erik van Dijk, september 18, 2008, 20:53:17 PM

Vorige topic - Volgende topic

Erik van Dijk

Eigenlijk voor admins, maar feedback van iedereen is wenselijk.

Nu is elke Alpengierzwaluw nog zeldzaam, maar op termijn wordt dit aangepast naar statussen die aansluiten bij de werkelijke situatie wereldwijd en per land. Wereldwijd is de meest gangbare bron die van de IUCN red list.

In Observado heb je de volgende keuze:
- Zeer zeldzaam
- Zeldzaam
- Vrij Algemeen
- Algemeen

Hoe worden de termen hier aan gekoppeld:
- Ernstig bedreigd (Critically endangered)
- Bedreigd (Endangered)
- Kwetsbaar (Vulnerable)
- Bijna bedreigd (Near-threatened)
- Lager risico (Least concern)
- Niet op de rode lijst (Not on red list)

Ik stel voor:
Zeer zeldzaam
- Ernstig bedreigd (Critically endangered)

Zeldzaam
- Bedreigd (Endangered)
- Kwetsbaar (Vulnerable)
- Data onvoldoende (Data defficient)

Vrij Algemeen
- Bijna bedreigd (Near-threatened)


Algemeen
- Lager risico (Least concern)
- Not on red list


Zijn er mensen met betere ideeën?

Groet Erik  B)
Met vriendelijke groet

Erik van Dijk

Mark van Veen

In ieder geval een overweging (onder dank van het aanzetten van de discussie). Je engelse termen zijn overgenomen uit de Rode Lijsten. Iets versimpeld gezegd baseren de internationale Rode Lijsten zich op de grootte van het verspreidingsgebied en de trend van de populatie (de Nederlandse gebruiken voor 100% deze uitgangspunten).
Citeervoorbeeld: een soort die maar in 1 rivier voorkomt en daar achteruitgaat zal critically endangered zijn. Een soort die zijn verspreidingsgebied aanmerkelijk uitbreidt zal niet op de rode lijst komen.
Nu kan het zijn dat een soort zeer zeldzaam is (weinig voorkomt, bijvoorbeeld in lage dichtheden in een paar landen), maar geen negatieve trend in de populatiegrootte kent. Die wordt niet snel 'endangered' genoemd.
CiteerMijn punt: zeldzaamheidsstatus en rode lijst status zijn los gekoppeld en geen synoniemen.

Ik kan twee richtingen schetsen:
1. We hanteren de rode list status om soorten rood-lichtrood-blauw te kleuren. De rode lijststatus wordt dan als een benadering voor de trefkans gezien. Voordeel: over te nemen uit Rode Lijst, nadeel: voor lang niet alle groepen zijn per land rode lijsten beschikbaar, zelf een toedeling verzinnen schept verwarring met echte rode lijsten.
2. We schatten zelf de trefkans per land in, gebaseerd velerlei bronnen en vertalen dat naar de drie gebruikelijke categorieen. Voordeel: conflicteert niet met andere beoordelingen, nadeel: kan een heel uitzoekwerk worden, voor verweggistan wel eens een onmogelijkheid.

Ik ben voor optie 2, vooral wegens de verwarring met echte rode lijsten die op kan treden.
groet,

Mark van Veen

hiskodevries

misschien moet je de keuze ook afhangen van de soortgroep.
dagvlinders en herpeto`s zijn veel minder mobiel, daarbij zou zo`n iucn lijst wel werken.
vogels kun je overal  tegenkomen.
dan is de trefkans een beter hulpmiddel voor de zz status.
Was getekend Hisko de Vries.

Wil je een fotovraag stellen op het forum lees dan dit eerst https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=452369.0

Erik van Dijk

Hoi

Bedankt voor de input. Zeldzaamheid is inderdaad een relatief begrip.

Op onderstaande link staan alle randvoorwaarden voor de positie op de rode lijst.
http://intranet.iucn.org/webfiles/doc/SSC/...tGuidelines.pdf

Ik denk dat voor de beoordeling van het wereldwijde voorkomen de rode lijst een goed uitgangspunt zijn. Ook voor vogels. Voor regionaal voorkomen daarnetegen geef ik je gelijk en zijn deze lijsten vanzelfsprekend ontoereikend en kloppen vaak niet omdat ze dan alleen maar over broedvogels gaan. Regionaal kom je met vogels nogal wel enigszins uit de voeten en er zijn heel wat vrijwilligers, maar voor andere soortgroepen zoals reptielen en amfibieën, zoogdieren en vissen laat staan insecten is dit onbegonnen werk en is de ook info er eenvoudig weg niet.

PS Het forum is nu nog vrijwel helemaal Nederlands, maar met de ambitie van Observado willen we toch waarnemer in verre vreemde landen aantrekken. Op termijn betekent dit dat andere talen ook voor kunnen komen op het forum. Toch?
Met vriendelijke groet

Erik van Dijk

Erik van Dijk

Bij gebrek aan constructieve alternatieven voor niet-migrererende soorten zoals reptielen en amfibieën heb ik mijn voorgestelde aanpak gehanteerd bij reptielen en amfibieën.

De bron is de website van IUCN:
http://www.iucnredlist.org/search/search-basic

Wellicht een bron voor anderen die soorten toevoegen.

GRoet erik
Met vriendelijke groet

Erik van Dijk

Datura

Hoi Erik,

Ik kan het mis hebben, maar ik dacht dat de IUCN-criteria in principe op alle soorten worden toegepast en dat de soorten in de categorie Least Concern in principe niet op de Rode lijst staan. Alle gewone soorten komen bij toepassing van de criteria dan uit in deze categorie, zie ook:
http://en.wikipedia.org/wiki/Least_Concern
Natuurlijke groeten van
Kim Lotterman

Crossbill guides

Erik van Dijk

Hoi kim,

Je hebt gelijk ik heb het aangepast.

Één kleine maar.

Je hebt ook soorten die niet onderzocht zijn. De meest algemene soorten zitten hier vaak ook bij.

Bedankt voor de tip

Groet erik
Met vriendelijke groet

Erik van Dijk

marcel123

CiteerPS Het forum is nu nog vrijwel helemaal Nederlands, maar met de ambitie van Observado willen we toch waarnemer in verre vreemde landen aantrekken. Op termijn betekent dit dat andere talen ook voor kunnen komen op het forum. Toch?
Dat lijkt me ook.

marijn

Citeermisschien moet je de keuze ook afhangen van de soortgroep.
dagvlinders en herpeto`s zijn veel minder mobiel, daarbij zou zo`n iucn lijst wel werken.
vogels kun je overal  tegenkomen.
dan is de trefkans een beter hulpmiddel voor de zz status.
Hoi, ik rakel even deze thread op, want ik vroeg me af of observado iets met IUCN-statussen deed.

Ik denk dat IUCN-status juist een geweldige wereldwijde status is om mee te nemen en luid en duidelijk te tonen aan waarnemer en publiek, los van "trefkansstatus" (iets wat op wereldschaal m.i. erg nietszeggend is)! NB: Dat je vogels overal tegen kunt komen doet natuurlijk helemaal niets af aan het feit of ze bedreigd zijn of niet..... Wisten jullie bijvoorbeeld dat (gewone) Wulp near-threatened is (vanwege snel kleiner wordende key populations)? Sinds ik dat weet ben ik altijd blij wanneer ik een Wulp zie...

En denk eens aan de categorie 'data deficient'.. Het zou toch super zijn als juist van die soorten op observado.org waarnemingen geplaatst worden.

Als jullie dit toe gaan passen, lijkt het me het best de statusaanduidingen van IUCN over te nemen en ze niet proberen te herverdelen naar 4 categorieën of zo; dat geeft toch niets dan onduidelijkheid en verwarring?

Trouwens, zo zou het, uit bewustwordings- en beschermingsoogpunt, misschien ook mooi zijn als in waarneming.nl in de generieke 'soortkopjes' de Nederlandse Rode Lijst-status duidelijk aangegeven wordt (staat nu nogal onzichtbaar onderaan de soortinfo).
Marijn Prins

Erik van Dijk

#9
Citeer
Ik denk dat IUCN-status juist een geweldige wereldwijde status is om mee te nemen en luid en duidelijk te tonen aan waarnemer en publiek, los van "trefkansstatus" (iets wat op wereldschaal m.i. erg nietszeggend is)! NB: Dat je vogels overal tegen kunt komen doet natuurlijk helemaal niets af aan het feit of ze bedreigd zijn of niet..... Wisten jullie bijvoorbeeld dat (gewone) Wulp near-threatened is (vanwege snel kleiner wordende key populations)? Sinds ik dat weet ben ik altijd blij wanneer ik een Wulp zie...

En denk eens aan de categorie 'data deficient'.. Het zou toch super zijn als juist van die soorten op observado.org waarnemingen geplaatst worden.

Als jullie dit toe gaan passen, lijkt het me het best de statusaanduidingen van IUCN over te nemen en ze niet proberen te herverdelen naar 4 categorieën of zo; dat geeft toch niets dan onduidelijkheid en verwarring?

Trouwens, zo zou het, uit bewustwordings- en beschermingsoogpunt, misschien ook mooi zijn als in waarneming.nl in de generieke 'soortkopjes' de Nederlandse Rode Lijst-status duidelijk aangegeven wordt (staat nu nogal onzichtbaar onderaan de soortinfo).

Sjak Gielen heeft via de de rode IUCN-redlist alle zoogdieren van de status zeldzaam  of zeer zeldzaam voorzien. Ikzelf heb de vogels gedaan en de reptielen liggen nog in het verschiet. Kortom, ja we gebruiken de IUCN Red list.

We doen dit volgens de eerder op deze thread beschreven systematiek.

Het zou inderdaad mooier zijn om alle categorieën te gebruiken ipv van 4. Echter, dit wordt met goede redenen niet gedaan. De hele programmatuur van zowel Waarneming.nl als Observado is gebouwd op de vier klassen. Vrijwel alle software zou moeten worden aangepast. Daarnaast corresponderen de huidige zeldzaamheidsklassen met kleuren in de waarnemingen. Vetrood is zeer zeldzaam. Met vijf klassen wordt dat een beetje een onduidelijke regenboog van kleuren.

Op termijn wordt misschien wel bij de soortinfo de red-list status toegevoegd, maar voorlopig even niet.

Ik hoop dat het allemaal duidelijk is.
;)
Met vriendelijke groet

Erik van Dijk

marijn

CiteerSjak Gielen heeft via de de rode IUCN-redlist alle zoogdieren van de status zeldzaam  of zeer zeldzaam voorzien. Ikzelf heb de vogels gedaan en de reptielen liggen nog in het verschiet. Kortom, ja we gebruiken de IUCN Red list.

We doen dit volgens de eerder op deze thread beschreven systematiek.

Het zou inderdaad mooier zijn om alle categorieën te gebruiken ipv van 4. Echter, dit wordt met goede redenen niet gedaan. De hele programmatuur van zowel Waarneming.nl als Observado is gebouwd op de vier klassen. Vrijwel alle software zou moeten worden aangepast. Daarnaast corresponderen de huidige zeldzaamheidsklassen met kleuren in de waarnemingen. Vetrood is zeer zeldzaam. Met vijf klassen wordt dat een beetje een onduidelijke regenboog van kleuren.

Op termijn wordt misschien wel bij de soortinfo de red-list status toegevoegd, maar voorlopig even niet.

Ik hoop dat het allemaal duidelijk is.
;)
Ik was even vergeten hier nog op te reageren :)

Ok, goed dat IUCN Red list-status wordt gebruikt.

Ik zou toch als tip willen geven dat (uiteindelijk) in een apart veld op te slaan en te gebruiken, want het is simpelweg niet hetzelfde als trefkans (slechts gedeeltelijk dezelfde informatie), en bovendien kan je dan wel gewoon alle IUCN-categorieen aanhouden, ipv dat je ze in 4 klassen moet zien te proppen. Dan hoeft er denk ik niks/weinig gewijzigd te worden aan de bestaande programmatuur; er hoeft 'alleen maar' een dingetje toegevoegd te worden.*

En dat is een koud kunstje voor Hisko c.s. ;) Misschien een ideetje voor een volgende grote update of zo.

* Wat je er vervolgens precies mee doet en of je er kleuren of wat dan ook voor symbolen aan gaat hangen is een tweede.
Marijn Prins

Douwe van der Ploeg

Een hele grote schop, maar ik vroeg me wat dingen af.
We hebben nu het systeem dat er per land een zeldzaamheid kan worden ingesteld, hoe beïnvloedt dit het eerdere systeem? Houden we per soort het IUCN oordeel aan (voor bij de soortinformatie), maar passen we dit aan per land voor bijv. trefkans of grootte van populatie? Dit verschilt natuurlijk per soortgroep, maar laten we even wat voorbeelden uit zoogdieren pakken (omdat ik daar wat in rondgekeken heb).

Kleine hoefijzerneus.
- Huidige status op Obs.: Zeer Zeldzaam
- IUCN: Least Concern (sinds 2006, daarvoor vulnerable)
- In Nederland is de soort inderdaad ZZ (zelfs uitgestorven), maar bijv. in de Balkan vrij algemeen.
Als we op IUCN baseren, zou ik hierbij eerder zien dat de soortstatus op (vrij) Algemeen gezet wordt, maar in de landen de boel aanpassen (om een beetje een realistischer beeld op de voorpagina te hebben). Dit kost natuurlijk wel veel werk per soort, maarja.

Groenlandse walvis.
- Huidige status op Obs.: Algemeen
- IUCN: Least Concern
Mooizo, klopt allemaal. Maar het leefgebied van deze soort is alleen in het arctisch gebied, waardoor eventuele waarnemingen voor de kust van (bijvoorbeeld) Frankrijk, Engeland of de VS zeldzaam zijn (om nog maar niet te spreken van allerlei landen zonder kust).

Zijn jullie het met me eens dat we (voor een aantal soortgroepen) de algemene zeldzaamheid best uit de IUCN kunnen halen, maar het wel netjes zou zijn om vervolgens aangepaste zeldzaamheidsklasses per land toe te voegen, die een realistischer beeld geven van de trefkans (dat lijkt mij het netste, gezien veel soorten wel doortrekkende beesten hebben die nog niet meteen zichzelf voortplanten) van de soort in het land?

Nogmaals, dit in ieder geval voor zoogdieren (en ik kan me voorstellen dat het ook per vogels zo werkt). Voor lagere soortgroepen kan ik me heel goed voorstellen dat het anders werkt.
Douwe van der Ploeg

hiskodevries

douwe,
instellen van de zeldzaamheid van 1 soort gaat per domein en binnen 1 domein per land (observado) of provincie(wrn.nl/wrn.be)
ik ga mij met instellen daarvan niet bezig houden, dat is voor de soort specialisten.
Was getekend Hisko de Vries.

Wil je een fotovraag stellen op het forum lees dan dit eerst https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=452369.0

Douwe van der Ploeg

#13
Ok, ga ik eens hun mening afwachten. Dankje!
Ik zal trouwens met plezier alle soorten bij langs en uitzoeken hoe het zit / de algemene status kloppend maken met IUCN en de landelijke statussen (of iig de logische / extremen) aanpassen, dus veel extra werk is het voor de bestaande experts niet.
Douwe van der Ploeg

sjakgielen

Instellen van een zeldzaamheidsklasse per land (of regio) zou een fraaie verfijning van het systeem opleveren maar er zijn m.i. drie kanttekeningen te plaatsen:
1. het is heel veel werk om dat te doen
2. het moet wel gebeuren door iemand met kennis van zaken
3. bekeken moet worden voor welke soortgroepen die verfijning zinvol is.

Douwe van der Ploeg

En ik zat gister nog wat rond te kijken, maar kwam er toen achter dat er nog een hobbeltje zit (als je alle landen buiten het bekende verspreidingsgebied op ZZ wil zetten): elke aangepaste zeldzaamheid komt op de info-pagina te staan, zodat het erg lelijk wordt als elk land daar staat. Dan maar alleen die in het bekende verspreidingsgebied + evt. aangrenzende landen ;)
Douwe van der Ploeg

marijn

Hoi,
Hoe zit het ondertussen ook alweer met de zeldzaamheidsklassen van vogelsoorten op Observado?
Deze zijn standaard gebaseerd op de IUCN-categorieën, maar kunnen evt. per land/regio aangepast worden naar echte zeldzaamheidsklassen?
Zo ja, dan ben ik bereid deze aan te leveren voor alle vogelsoorten van Ethiopië (o.b.v. Redman et al., 2011).
Hoe kan ik dat het beste doen?
Marijn Prins

Erik van Dijk

Citaat van: marijn op december 09, 2015, 21:56:17 PM
Hoi,
Hoe zit het ondertussen ook alweer met de zeldzaamheidsklassen van vogelsoorten op Observado?
Deze zijn standaard gebaseerd op de IUCN-categorieën, maar kunnen evt. per land/regio aangepast worden naar echte zeldzaamheidsklassen?
Zo ja, dan ben ik bereid deze aan te leveren voor alle vogelsoorten van Ethiopië (o.b.v. Redman et al., 2011).
Hoe kan ik dat het beste doen?

Ik heb dit toevallig afgelopen weekend voor Zuid Afrika gedaan.

Om dit te doen moet ( helaas) admin voor observado zijn. Volgens mij ben je dit nog niet.

Ik Zuid Afrika hanteerde ik:
zeer zeldzaam voor dwaalgasten en critically endangered
Zeldzaam voor endangered
Met vriendelijke groet

Erik van Dijk

hiskodevries

Citaat van: marijn op december 09, 2015, 21:56:17 PM
Hoi,
Hoe zit het ondertussen ook alweer met de zeldzaamheidsklassen van vogelsoorten op Observado?
Deze zijn standaard gebaseerd op de IUCN-categorieën, maar kunnen evt. per land/regio aangepast worden naar echte zeldzaamheidsklassen?
Zo ja, dan ben ik bereid deze aan te leveren voor alle vogelsoorten van Ethiopië (o.b.v. Redman et al., 2011).
Hoe kan ik dat het beste doen?
als het veel soorten zijn : Een excell aanleveren met 2 kolommen
kolom 1 wetenschappelijke naam
kolom 2  : 3 voor zeldzaam en 4 voor zeer zeldzaam
even naar info@ mailen en ik pomp ze in de database

Als het een paar tientallen betreffen neem dan ook even contact op met mij dan krijg je rechten om het zelf aan te passen.
Was getekend Hisko de Vries.

Wil je een fotovraag stellen op het forum lees dan dit eerst https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=452369.0

Justin Jansen

#19
Minder dan 100 exemplaren in de wereld van deze soort in de wereld en zeer ernstig bedreigd, dus mag op vet rood, http://world.observation.org/user/view/84878?sp=104984&prov=0&from=2016-03-26&to=2016-03-30
:right:
M.v.g., Justin Jansen


Marc Bulte

Waarom staan er eigenlijk zoveel vogelsoorten op zeldzaam voor Bulgarije? Elke dag staat de hele voorpagina vol met waarnemingen uit Bulgarije. Andere leuke waarnemingen verdwijnen zo heel snel van de voorpagina, en ik kan me niet voorstellen dat soorten als Roodpootvalk, Witvleugelstern of Woudaap daar zo zeldzaam zijn dat ze rood moeten zijn.
Groeten,
Marc Bulte
Mijn fotosite

Jord

Marc, ik ben het met je eens. Admin Bulgarije, kom in actie!  8)
Jord Ingenbleek

www.waarneminghoorn.nl

Erik van Dijk

Citaat van: Marc Bulte op mei 05, 2016, 19:02:28 PM
Waarom staan er eigenlijk zoveel vogelsoorten op zeldzaam voor Bulgarije? Elke dag staat de hele voorpagina vol met waarnemingen uit Bulgarije. Andere leuke waarnemingen verdwijnen zo heel snel van de voorpagina, en ik kan me niet voorstellen dat soorten als Roodpootvalk, Witvleugelstern of Woudaap daar zo zeldzaam zijn dat ze rood moeten zijn.


Volgens mij zijn dat in Bulgarije inmiddels Bulgaarse admins. Daarbij valt het wel mee.


Als ik op http://world.observation.org kijk zie ik voor hele lijsten met Nederlandse en Belgische zeldzaamheden.  ;)


Persoonlijk zou ik liever een startscherm zien met alle waarnemingen. http://world.observation.org/waarnemingen_v7.php?groep=1 Dat zegt meer dan de zeldzaamheden waarover uiteraard nooit iedereen tegelijk tevreden is.



Met vriendelijke groet

Erik van Dijk

hiskodevries

Bulgarije is qua vogels selfsupporting.
Was getekend Hisko de Vries.

Wil je een fotovraag stellen op het forum lees dan dit eerst https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=452369.0

Vincent Hart

Maar als dat selfsupporting zijn zoals nu ook weer uitmondt in een voorpagina van observation.org die voor driekwart gevuld wordt met soorten die noch mondiaal, noch in Bulgarije zeldzaam zijn, gaat er natuurlijk ergens iets niet goed.
Groet, Vincent


Als je goed om je heen kijkt
zie je dat alles gekleurd is                    K. Schippers

hiskodevries

Citaat van: Vincent Hart op mei 11, 2016, 19:01:24 PM
Maar als dat selfsupporting zijn zoals nu ook weer uitmondt in een voorpagina van observation.org die voor driekwart gevuld wordt met soorten die noch mondiaal, noch in Bulgarije zeldzaam zijn, gaat er natuurlijk ergens iets niet goed.
dat geld voor Nederland (Waarneming.nl) natuurlijk ook met kraanvogels, zeearenden en cetti`s zangers, maar ik zal de lokalo wel even afremmen
Was getekend Hisko de Vries.

Wil je een fotovraag stellen op het forum lees dan dit eerst https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=452369.0

Vincent Hart

Lijkt me allemaal het gevolg van de (in mijn ogen verkeerde) keuze om locaal afwijkende zeldzaamheid door te voeren op world.observation.org. Wat mij betreft komen op de voorpagina van die laatste site alleen soorten te staan die mondiaal (zeer) zeldzaam zijn.
Groet, Vincent


Als je goed om je heen kijkt
zie je dat alles gekleurd is                    K. Schippers

hiskodevries

Citeermondiaal (zeer) zeldzaam zijn.
dan komt zelden een waarneming naar boven, dus dat gaat het niet worden
Was getekend Hisko de Vries.

Wil je een fotovraag stellen op het forum lees dan dit eerst https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=452369.0

David Tempelman

heel wat soorten staan op Observation op zeldzaam omdat ze dat in NL zijn. (althans bij dieren die geen vogels zijn). dus als er even naar de gemelde soorten wordt gekeken zal de locale status wellicht niet zeldzaam zijn, bijv. de Cettis zanger is in Bulgarije toch niet zo zeldzaam? als de status van zo'n soort verbeterd wordt lost het 'probleem' zich snel op denk ik.
met vriendelijke groet,
David

Erik van Dijk

Citaat van: David Tempelman op mei 18, 2016, 19:01:36 PM
heel wat soorten staan op Observation op zeldzaam omdat ze dat in NL zijn. (althans bij dieren die geen vogels zijn). dus als er even naar de gemelde soorten wordt gekeken zal de locale status wellicht niet zeldzaam zijn, bijv. de Cettis zanger is in Bulgarije toch niet zo zeldzaam? als de status van zo'n soort verbeterd wordt lost het 'probleem' zich snel op denk ik.




Maar bijvoorbeeld Wulp, Strandplevier, Bontbekplevier en Dwergstern zijn in Nederland niet zeldzaam. Dat lijkt me helaas niet de oplossing.


Wat we wel zouden kunnen doen is een soort richtlijnen opstellen voor zeldzaamheid. Die regio admins kunnen gebruiken als richtlijn.


Maar op de Nederlandse keuzes is ook heel wat af te dingen. Waarom is de IJsgors niet zeldzaam en Europese Kanarie wel. Het is een flinterdunne lijn.
Met vriendelijke groet

Erik van Dijk