Libellen Big Day in de Brabantse Kempen

Gestart door frankneijts, juli 29, 2008, 22:09:21 PM

Vorige topic - Volgende topic

frankneijts

Libellen Big Day 'Brabantse Kempen' 27 juli 2008

(Ruud Bouwman & Frank Neijts)

Op 4 augustus 2007 kwamen RB en FN, na een ontspannen dagje libellen zoeken op de Plateaux, er achter dat ze, zonder daar speciaal op uit te zijn, een respectabel aantal van 31 soorten hadden gezien. Daarop ontstond het idee dat in 2008 nog eens te doen maar nu wèl met het vooropgestelde doel om zoveel mogelijk soorten te zien. Hier het relaas van deze dag.

Vrijwel exact om 9 uur startte onder nog tamelijk bewolkte omstandigheden maar met een luchttemperatuur van al iets boven de 20 gr. C., onze Big Day 2008 op de parkeerplaats aan de NL kant van de Plateaux. We namen eerst de zuidelijke route langs de vloeiweiden waar de eerste soort zich al na 5 minuten aandiende in de vorm van een Weidebeekjuffer (1). Bepaald geen zeldzaamheid in onze contreien natuurlijk maar we vonden toch dat we 'slechter' hadden kunnen beginnen. Na de vloeiweiden het kanaaltje over en gelijk links (oost)om zo snel mogelijk op het grenspad te komen, immers telden voor ons in principe alleen in de NL Kempen waargenomen soorten. Eenmaal op het pad dat zuidwaarts loopt en de B/NL grens vormt,  vond Ruud slechts enkele meters van het  pad in 't Belgisch gedeelte meteen de eerste echt goeie soort en pas onze 2e libel van de dag: Kempense heidelibel (2), een fraai oranje (onvolwassen) mannetje (09.15 uur). Bij wat omtrekkende bewegingen om betere foto's te maken verkoos hij het luchtruim en fladderde het pad over, Nederland in! Niet helemaal onverwacht in dit gebied maar het is altijd afwachten of ze ook in het NL gedeelte willen opduiken. De dag begon inderdaad goed!
Tegen 09.30 uur konden we het eerste (NL) vennetje bekijken wat meteen flink wat Gewone pantsers (3) opleverde, een 10-tal Tengere pantsers (4), een paar Lantaarntjes (5), Watersnuffels (6) uiteraard, massa's Zwarte heidelibellen (7), zowel uitsluipers als volledig uitgekleurde diertjes, enkele Bruinrode heidelibellen (8) als ook vele 10-tallen Koraaljuffers (9). Nog net vóór 10 uur de eerste Gewone oeverlibel (10) waarbij we opmerkten dat nu pas de zon begon door te breken.
Om 10.02 meldde zich de eerste Grote keizer (11) van de dag, 10 minuten later gevolgd door enkele nog zeer verse Venglazenmakers (12) en iets later ook nog wat meer uitgekleurde imago's. Tot 10.45 groeide ons lijstje niet meer zo snel en konden alleen nog Bloedrode heidelibel (13),  Houtpantserjuffer (14), een Beekoeverlibel (15) en enkele Viervlekken (16) worden bijgeschreven.

Na een koffiepauze besloten we weer terug noordwaarts te gaan om bij de vloeiweiden ons geluk te gaan beproeven. Tussen 11.15 en 12 uur resulteerde dat in een paar Blauwe breedscheenjuffers (17), de enige Blauwe glazenmaker (18) van de dag en eindelijk de doelsoort hier: een 2-tal Bandheidelibellen (19), helaas erg vliegerig en dus geen plaatjes van te maken. Onverwachte bonus-soort  hier was een wijfje Platbuik (20) dat zich heel wat coöperatiever toonde. Enkele Steenrode heidelibellen (21) en de eerste van vele verse Bruine winterjuffers (22) sloten de rij voor wat betreft dit gedeelte.
Om 12.30 zaten we even op het 'bruggetje' over de beek, alvorens richting Klotven te gaan, toen-ie plots 5 meter vóór onze neus opdook: een Bronlibel (23)! Juist omdat we er hier al zo vaak (bijna) voor Jan Doedel naar hadden gezocht, hadden we 'm voor vandaag niet ingecalculeerd: dat leek ons de goden verzoeken op een Big Day... Maar hier was-ie toch echt, gleed majestueus langs ons heen, maakt een paar rondjes boveneen open stuk en verdween even steels als hij/zij was gekomen. Wàt 'n (bonus-)soort.....

Nog een beetje confuus zetten we tegen 12.45 onze excursie voort. Automatisch namen we de route langs de beek hoewel de werkelijke reden hiervoor, Bronlibellen, nu niet meer zo noodzakelijk was. Maar bijna onwillekeurig bleef de blik op het beekje gericht en dat leverde naast vele Weidebeekjuffers ook een 3-tal Bosbeekjuffers (24) op. Dit waren allen wijfjes maar op de terugweg toch ook 'n mannetje hier. Tussen 13 en 13.30 uur liepen we wat rond bij het Klotven waar nog diverse paartjes Azuurwaterjuffer (25)  rondfladderden maar gelukkig ook de doelsoort hier, Gevlekte glanslibel (26). Eén van de 3 soms hoog jagende mannetjes kwam kortstondig in conflict met een Paardenbijter (27). Voor Tangpantserjuffer (28) moest 'gewerkt' worden maar een late Vroege glazenmaker (29) kwam zich uiteindelijk zelf melden. Leuke bonus hier omdat we die eigenlijk, misschien al wat optimistisch, ingecalculeerd hadden voor Budel-Dorplein! Het nieuwe stukje natuur iets ten oosten van het Klotven bracht naast diverse Beekoeverlibellen ook de gehoopte Vuurlibel (30) al had ik die de dagen ervoor hier gemist. Maar het knalrode mannetje was onmiskenbaar. De hier tot voor kort verblijvende Zwervende heidelibel bleef helaas spoorloos.
Hoewel 1 soort minder dan vorig jaar in dit gebied, waren we dik tevreden. Immers was 't pas 14 uur  en we hadden nog een paar heel goede opties. Eerst maar naar De Maaij/Liskes waar ik de dag ervoor nog diverse Metaalglanslibellen en een 2-tal Bruine korenbouten had gezien. Ook een goede plek voor Variabele waterjuffer (lokaal in de Kempen) al zou dat misschien nog lastig worden. Enfin, om een lang verhaal kort te maken, we moesten hier ruim 1 uur struinen om pas tegen 15.30 de eerste nieuwe soort te scoren: Grote roodoogjuffer (31).  Onnodig te zeggen dat we geen spoor vonden van de Zuidelijke heidelibel die hier 2 dagen eerder was gezien, het hele gebied viel nu, i.t.t. bijv. de dagen ervoor erg tegen qua libellen. Maar ons record van 4 augustus 2007 hadden we nu geëvenaard! Rijdend over het pad langs de Beekloop reden we het gebied uit, steeds stoppend om alsnog bij de beek een glimp van Metaalglanslibel of Bruine korenbout op te vangen. Tevergeefs.....
Koers daarom naar Budel-Dorplein waar we om 16.30 bij 'de sloot' stonden, iets ten noorden van de Zinkfabriek. Meteen al trokken de Kleine roodoogjuffers (32) onze aandacht, evenals een stiekem laag boven het water jagende Metaalglanslibel (33). Het record in één klap met 2 verbeterd! Nog geen 5 minuten later was 't weer raak: liefst 3 Bruine glazenmakers (34) vlogen rond waaronder 1 wijfje dat eitjes ging af zetten. (Dit is in de Kempen een zeer lokale soort!)
Zoeken naar Variabele waterjuffers leverde ook hier niks op, daarom dus richting Ringselven waar in de periferie zich diverse kleine, ondiepe plasjes bevinden. In 1 daarvan vonden we, tegen de klok van 17 uur,  al snel wat we zochten: Tengere grasjuffer (35) .
Inmiddels betrok de lucht (na vrijwel onafgebroken zon v.a. 10 uur, hoewel soms wat lichte sluiers) maar de temperatuur bleef onveranderlijk in de buurt van de 30 gr. C. Hoewel we eigenlijk die 35 soorten al heel aardig vonden, waagden we hier nog een poging voor Zwervende pantserjuffer. Tevergeefs en, misschien wel 'erger' hoewel niet direct voor deze dag, ook geen Kempense heidelibellen. Het enige wapenfeit hier was nog een oude, afgevlogen dame Vuurlibel.
Het was daarom al even na 18 uur toen we huiswaarts gingen. Op de Eindhovense binnenring schoot me ineens te binnen dat we iets helemaal vergeten waren. Even snel overleg en toen i.p.v. naar west de auto richting oost gedraaid en zo stonden we rond 18.45 uur bij het Eindhovens kanaal. Het was even zoeken ('t werd immers al wat laat voor de meeste libellen) maar de nog volop aanwezige Grote en Kleine roodogen gaven moed. Precies om 19 uur, na 10 uur in 't veld te zijn geweest, vond Ruud de laatste soort van deze memorabele dag: Kanaaljuffer (36).

Achteraf is altijd makkelijk praten. Zo hadden we bij nader inzien De Maaij wel kunnen overslaan en in plaats daarvan een paar vennetjes kunnen opzoeken voor bijv. Zwervende pantserjuffer en/of Venwitsnuit hoewel die laatste inmiddels wel erg schaars zal zijn. Bij het inrijden van Eindhoven was het Kanunnikesven bijv. nog een optie geweest (Venwitsnuit) en ook hadden we eventueel wat meer moeite voor Bruine korenbout kunnen doen bij de Plateaux of bij Budel-Dorplein voor Variabele waterjuffer. Maar òns hoor je niet klagen: wij hadden in alle opzichten een fantastische dag en het nu gevestigde record staat redelijk scherp, in elk geval voor de Kempen en misschien ook wel landelijk (?). Overigens achten we 40 soorten (in de Kempen) wel haalbaar maar dan moet werkelijk àlles, inclusief het weer natuurlijk, mee zitten! Misschien dat een Big Day iets vroeger in het jaar (maar ook weer niet teveel) het halen van dit aantal iets gemakkelijker maakt?! Een goede voorbereiding is voor zo'n dag een vereiste: je moet goed weten waar je welke soorten kunt verwachten om zo min mogelijk tijd met rijden en lopen te verliezen.

Frank Neijts

27 juli 2008
Groeten,

Frank

"When logic and proportion have fallen sloppy dead...
Remember what the dormouse said: feed your head!"
Grace Slick in 'White Rabbit'

logico

Mooi en duidelijk verslag en leuke soorten gezien zie ik wel..   :duim:  
Met vriendelijke groet,
Patrick

michel.wissink

Heel mooi gedetailleerd verslag, Frank!
Misschien was De Maaij voor libellen niet erg interessant op dat moment, maar in mijn vakantie (Bergeijk) heb ik er onlangs wel een paartje ijsvogels gezien.
Groeten,
Michel

Katoelenkiekers.nl

Camera: Fuji FinePix HS10 en FinePix S1
Kijkers: Nikon Action 8x40; Bynolyt Target 60

frankneijts

CiteerHeel mooi gedetailleerd verslag, Frank!
Misschien was De Maaij voor libellen niet erg interessant op dat moment, maar in mijn vakantie (Bergeijk) heb ik er onlangs wel een paartje ijsvogels gezien.
Dank Michel (en Patrick). De Maaij is inderdaad een prima IJsvogelplek: er broeden op en rond het terrein meestal 3 of 4 paartjes. Maar zondag hadden we daar eventjes geen oog voor...
Groeten,

Frank

"When logic and proportion have fallen sloppy dead...
Remember what the dormouse said: feed your head!"
Grace Slick in 'White Rabbit'

JohanvantBosch

#4
CiteerLibellen Big Day 'Brabantse Kempen' 27 juli 2008

(Ruud Bouwman & Frank Neijts)

....

Frank Neijts

27 juli 2008
Leuk! En een leuk verslag...

Jeroen Nagtegaal

Die Grens loopt tussen de 15 en 50 meter links van het pad, Dus eigenlijk telt die Kempense niet hé. Of wa sie uiteindelijk nog verder door gevlogen?

Mooie lijst hoor!
Groet, Jeroen Nagtegaal
Moderator subforum Ringen

Een geringde vogel gezien of gevonden.
Meld het hier of mail naar ringonderzoek@gmail.com

frankneijts

CiteerDie Grens loopt tussen de 15 en 50 meter links van het pad, Dus eigenlijk telt die Kempense niet hé. Of wa sie uiteindelijk nog verder door gevlogen?

Mooie lijst hoor!
Dat pad wordt door velen, inclusief de terreinbeheerders, als de grens beschouwd: dat kun je, ook al ben je geen florist, zelfs aan de vegetatie zien! Maar afgezien daarvan Jeroen: het beestje verdween uit het zicht Nederland in.
Enne... wij nemen zulke zaken iets te serieus om vals te spelen.........
Groeten,

Frank

"When logic and proportion have fallen sloppy dead...
Remember what the dormouse said: feed your head!"
Grace Slick in 'White Rabbit'