Hoofdmenu

Hertenzwammen

Gestart door Marian en Bert, juli 17, 2008, 23:25:29 PM

Vorige topic - Volgende topic

Marian en Bert

Hoedhuidhyfen met gespen

Corryabbink

Hallo Marian,
Prachtig. Zijn de laatste foto's gemaakt met jouw nieuwe mic?
Overigens ook gefeliciteerd. Je weet ze wel te vinden!
met groet, Corry

"het is nooit zo donker of het wordt weer licht"

Marian en Bert

#32
CiteerHallo Marian,
Prachtig. Zijn de laatste foto's gemaakt met jouw nieuwe mic?
Overigens ook gefeliciteerd. Je weet ze wel te vinden!
Hoi Corry,

Ja, mooi niet waar. Ik ben er wel heel blij mee.
Maar er moest nog een foto komen.

Groeten van Marian

Ismael

Heel mooi weer allemaal! De gewone hertenzwam kan geloof ik ook op naaldhout voorkomen he? Die moet dus echt  :mic gecontroleerd worden toch? Ik kwam er deze week ook 1 tegen op een oude dennenstam, maar gelaten voor wat het was.
Groeten Ismaël Wind

wim veraghtert

Ik denk dat er ook een verschil in geur zit tussen cervinus & pouzarianus.
Wel een mooie vondst!
En prachtige microscopiefoto's (dat is mij zo nog nooit gelukt...)!

Groetjes,
Wim
admin nachtvlinders waarnemingen.be

Marian en Bert

#35
Een herkansing voor Pluteus petasatus, Zaagselhertenzwam.
Vrijdag vonden Dini en ik de soort op het terrein van een voormalige houtzagerij tussen houtsnippers. De eerdere vondst van P. petasatus was een solitair groeiend exemplaar maar wel met een duidelijk geschubd centrum (zoals beschreven staat in o.a. Fan deel 2). De vruchtlichamen groeiden deze keer in een bundel en we hadden wat twijfel of het wel een hertenzwam zou zijn maar de lamellen raakten de steel niet en hadden ook al een roze zweem. De hoed vettig, bij het ouder worden wat naar lichtbruin verkleurend met eveneens een iets geschubd centrum, grootte tot zo'n 8,5 cm dia. Zonder opvallende geur en smaak (een tweede keer wat bitter smakend). P. cervinus, Gewone hertenzwam ruikt sterk raap-achtig. P. pellitus, Sneeuwwitte hertenzwam schijnt o.a. kleiner te zijn met een glad hoedoppervlak en groeit solitair.  Van P. petasatus staat overigens beschreven dat deze vaak in bundel groeit. Onder de mic. met duidelijk haakvormige pleurocystiden en met een uit hyfen bestaande hoedhuid zonder gespen. Microscopisch zitten de verschillen tussen P. cervinus, P. pellitus en P. petasatus o.a. in de vorm en grootte van de cheilocystiden en sporen. Bij P. petasatus zijn de sporen wat elliptischer en de cheilocystiden langwerpiger knotsvormig (minder rond dan bij beide andere genoemde soorten).


Voor de overige foto's, zie http://waarneming.nl/waarneming/view/40500761

Marian en Bert

Hyfen hoedhuid zonder gespen in Kongorood

Marian en Bert

Cheilocystiden in Kongorood

Marian en Bert

#38
Pluteus nanus, Dwerghertenzwam en P. cinerofuscus, Grondhertenzwam (de laatste gevonden door Ismaël). Het was heel prettig om bij deze soorten te worden voorgezegd door Eef Arnolds tijdens de NEM-excursie afgelopen zaterdag. Als ik ze alleen had gevonden had ik ze vast nog niet op de topic durven zetten. Ze behoren namelijk tot de moeilijker te determineren soorten (zie daarvoor de soortbeschrijvingen o.a. bij P. nanus en P. phlebophorus in Fan deel 2). Beide soorten hebben pleurocystiden die cylindrisch of meer knotsvormig zijn (er zit wat variatie in). Ieder geval met een ronde top, ze zijn dus niet haakvormig.
De exemplaren van P. nanus waren vrij klein. Hoeddia tot zo'n 2 cm en een steeltje van zo'n 3 cm lengte.  P. nanus is macroscopisch vooral te herkennen aan het hoedoppervlak, dat als je er voorzichtig over wrijft, "opaque " wordt. De hoedhuidcellen bestaan uit vrij losse cellen, die bij wrijven verschuiven. In de Fan wordt de term "opaque" = ondoorzichtig niet uitgelegd maar in Coolia 41 (2) 1998 wordt er uitgebreid op ingegegaan. De hoedhuidcellen zijn bolvormig met een steeltje (zie mic. foto). Mic. controleren zat even niet mee. Zand op en tussen het paddenstoeltje waaardoor menig afdekglaasje brak. Nieuwe camera kuren, de foto's zijn dus weer met de oude camera gemaakt. En het vinden van pleurocystiden bij P. nanus heb ik uiteindelijk maar opgegeven.

Ik heb zitten dubben of P. cinerofuscus ook op de topic zou zetten. Op de foto komt de kleur niet goed uit en het beschrijven van dit exemplaar is er door al het oponthoud met de mic. bij ingeschoten. Uit m'n duim zuigend is dit exemplaar van P. cinerofuscus wat anders grijsgroen (meer olijfkleurig) dan P. salicinus, Grauwgroene hertenzwam en ook wat slanker. Hopelijk vind ik hem nog eens.

Marian en Bert

Mic. foto hoedhuid P. nanus in Kongorood

Marian en Bert

Rondehoedhuidcel met steeltje in Kongorood

Marian en Bert

#41
CiteerIk denk dat er ook een verschil in geur zit tussen cervinus & pouzarianus.
Bij mijn vondst van de Naaldhouthertenzwam was me de geur waar Wim op wees, niet opgevallen. De twee exemplaren die ik na die opmerking op dezelfde groeiplaats vond (nog geen 5 min. lopen) roken ook nergens naar. Een beetje twijfelachtig?

Vorige week vonden Bert en ik elders in een gemengd bos aan de voet van een Vliegenden op rot hout weer hertenzwammen. Eén van de vruchtlichamen had een sterke zoete geur. Op grond van de geur zou dit ook een Naaldhouthertenzwam kunnen zijn. Onder de mic. waren er zowel in de hoed als in de steel weinig gespen te vinden. Maar ze waren er wel! Vervolgens ben ik weer teruggegaan naar m'n eerste vindplek. Nu bekend met de geur, rook ik bij de nieuwe exemplaren ook een lichte zoete geur. Is het dan een kwestie van de geur leren kennen?

Volgens de literatuur is er macroscopisch weinig tot geen verschil te zien tussen P. cervinus en P. pouzarianus, Naaldhouthertenzwam. De laatste zou, naast de genoemde zoete geur ook een wat grijzere hoed kunnen hebben. Tijd voor een test?

Niet zo ver van huis is er op landgoed "Het Leutink" een sparrenaanplant met bomen van zo'n 60 jaar oud. Als gevolg van meerdere stormen zijn helaas een groot aantal bomen omgewaaid. Op diverse sparrenstammen vond ik er hertenzwammen. Op één stam zelfs vier. Wat kleur betreft zouden die tot beide soorten kunnen behoren. Twee geurden er heel zoet, 1 heel licht zoet en 1 geurde niet. Met de combinatie van substraat en geur zouden drie van de vier vruchtlichamen Naaldhouthouthertenzwammen kunnen zijn. Vervolgens ben ik alle stammen afgelopen. De meest vergane vruchtlichamen heb ik laten liggen. Totaal heb ik 13 hertenzwammen verzameld  waarbij er drie een iets grauwbruinere kleur hadden.

Thuis heb ik alle vruchtlichamen mic. gecontroleerd op de aanwezigheid van gespen in de hoedhuid en steel. Ik heb ze ook allemaal 3x geroken (1x tijdens het mic. onderzoek en 2x in de buitenlucht).

Van alle exemplaren heb ik één preparaat gemaakt van zowel materiaal uit steel als de hoed. Ik heb gekeken bij 400x vergroting en heb daarbij een simpele maatstaf gebruikt  (ik heb geen idee van het aantal gespen wat een Naaldhouthertenzwam dient te hebben).
Veel gespen: als er direkt een aantal gespen te zien zijn.
Een normaal aantal: als er door het materiaal zoekend hier en daar gespen te zien zijn.
Weinig: als ik moeite moet doen om gespen te vinden.
Hieronder het resultaat.
Alle preparaten bleken gespen te bevatten.
Gespen in de hoedhuid: 6 x veel      6 x normaal   1 x weinig
Gespen in de steel:      4 x veel            7 x normaal   2 x weinig

Geur: Heel sterk: 4 x         Licht zoetig: 5 x             Geurloos: 4 x
Er zaten 4 oude vruchtlichamen tussen waarvan er 3 heel sterk geurden en 1 niet.
Van de twee kleinste vruchtichamen kon ik niet goed beoordelen of ze jong waren of alleen klein. 1 x geurde licht en 1 x geurde niet.

Conclusie: Voor mij zijn dit 13 Naaldhouthertenzwammen waarbij vooral de oudere exemplaren sterk zoet ruiken en bij enkele de geur ontbreekt.
Nu alleen nog alle glaasjes afwassen.

Groeten van Marian

P.S. Met zoveel materiaal voor handen was dit voor mij een goede manier om wat antwoorden te vinden op vragen zoals geur en gespen. Dit onderzoekje is naar mijn idee te beperkt om er algemeen geldende conclusies uit te trekken.



Foto van 11 van de 13 verzamelde vruchtlichamen

Arno van Stipdonk

#42
Hoi Marian,

Afgelopen dinsdag hebben we tijdens een excursie in Duitsland (achter Aachen) ook Pluteus pouzarianus - Naaldhouthertenzwam gevonden op een stronk van een Spar. Daar werd me uitgelegd dat de hoed in het midden donkerder en meer gestreept is dan van Pluteus cervinus. Op 2 meter afstand stond ook een ex. van P. cervinus en het verschil was inderdaad duidelijk te zien. Helaas heeft iemand dat ex. weggehaald voordat ik een foto van beide soorten bij elkaar kon maken.
Over de verschillen in geur werd niet gerept, wel over de gespen in de hoedhuid.
Persoonlijk vind ik de hoed wel aardig verschillen, deze heeft iets weg van een vrij gladde Vezelkop.
Het is nu de de vraag of deze kleur en strepen altijd zo duidelijk zichtbaar zijn, als ik de foto's vergelijk dus blijkbaar niet.

Arno van Stipdonk

Dinsdag in hetzelfde gebied hebben we nog een leuke soort gevonden nl. Pluteus atromarginatus - Zwartsnedehertenzwam. Deze stond op een stronk van Den.  

Arno van Stipdonk

Deze soort is nogal makkelijk herkenbaar, altijd leuk als de lamelsnede een andere kleur heeft. Helaas was er iets te onvoorzichtig omgegaan met deze zwam maar ik wilde geen tweede ex. plukken voor de foto.

Marian en Bert

Hoi Arno,

Mooie aanvulling, zowel de tekst als de foto's. Als het zo uitkomt zal ik ook beide soorten eens naast elkaar leggen.

Groeten van Marian

Marian en Bert

#46
Hoi Grieta,
Waar heb ik die postzegels eerder gezien? En ja, Pluteus aurantiorugosus, Oranjerode hertenzwam heeft de lange reis doorstaan. Zelfs goed genoeg om er nog een foto van te kunnen maken, de onderzijde is wat verpieterd, bewaren doe ik hem niet (5 dagen postbezorging was toch iets te veel van het goede). Bedankt en hopelijk vind ik deze prachtige pluut ook zelf een keer. Ik verwachtte dat de soort meer oranje gekleurd zou zijn en wat groter (deze heeft een hoedmaat van zo'n 2 cm) maar met zo'n kleur hoef je over de soortnaam niet te twijfelen dat is duidelijk. Cheilocystiden waren nog wel goed te zien maar naar pleurocystiden moest ik zoeken en ik twijfel er nog steeds over of ik die wel vond. De hoedhuid bestaat uit één soort cellen en in een preparaat met alleen water was het gele pigment in diverse cellen ook goed te zien. Je kunt P. aurantiorugosus vooral vinden op iep, wilg of populier.

Inmiddels staan er veel meer soorten dan verwacht op de topic. Ik ben benieuwd wat er nog bij kan komen.

Groeten van Marian

Marian en Bert

Onderzijde, helaas al wat beschimmeld

Marian en Bert

Hoedhuid in kongorood

Marian en Bert

Geel pigment in diverse hoedhuidcellen in water

Marian en Bert

Cheilocystiden in kongorood

grietaf

Een pak van m'n hart dat hij nog niet tot snot vergaan was, Marian.
Het was een jong exemplaar, vandaar dat hij niet groot was en nog behoorlijk oranje. Bij het uitspreiden van de hoed wordt de kleur wat minder intens.
Hij zat op ver vergaan hout, maar het is niet ondenkbaar dat het iep was. Ik had er al een paar keer naar uit gekeken, de vorige keer dat ik hem vond was in augustus. Het was dus een grote verrassing om hem nu spontaan tegen te komen aan het begin van mijn wandeling!
Groetjes, Grieta.