Zakdragers, Psychidae (1: maart-april)

Gestart door acherontia, maart 22, 2006, 22:09:46 PM

Vorige topic - Volgende topic

han.endt

Ik zet deze beestjes, maar op Dahlica spec. of zit er één tussen die op Dahlica lichenella kan?

acherontia

Hoi Han,

Bij nader inzien vind ik het allemaal Dahlica lichenella's.... Ik denk dat het gerechtvaardigd is om ze als dusdanig in te voeren.

Jeroen

han.endt


acherontia

#153
Allemaal Psyche casta... Han lijkt het jou leuk om wat van die Dahlica's uit te kweken, zakdragers zijn zeker na de overwintering makkelijk op te kweken en op die manier verkrijgen we tenminste absolute zekerheid over de determinatie hetgeen de betrouwbaarheid van de waarnemingen en de foto's alleen maar ten goede kan komen. Zelf heb ik op het moment veel kweken lopen, waaronder diverse zakdragers. Maar ook Theria primaria en rupicapraria :)

Groeten,

Jeroen

acherontia

#154
Hier een zijaanzicht van een typische Narycia duplicella zak:

Jeroen

acherontia

#155
En een bovenaanzicht, die bovendien een aardige indruk van de schutkleur geeft:

Jeroen

acherontia

#156
En een foto waarop goed de driehoekige vorm van de zak van Dahlica triquetrella te zien is, let ook op het feit dat er allerlei zandkorrels maar ook delen van insecten als bekleding voor de zak gebruikt zijn:

Jeroen

han.endt

CiteerHan lijkt het jou leuk om wat van die Dahlica's uit te kweken.
Ga ik doen!

Deze twee zakjes heb ik gefotografeerd op het Houtdorperveld bij Garderen. Ik dacht zelf aan Proutia betulina:
http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1106347
Op solitaire zomereikjes op de hei.

acherontia

Proutia betulina klopt!

Ik heb vanmiddag weer even een uurtje kunnen zoeken op Planken Wambuis erg veel zakdragers gevonden. Ik heb ook wat woekerverdikkingen op zomereiken opengehakt en daarin rupsen gevonden van Synanthedon vespiformis. Vanavond zal ik de waarnemingen invoeren en foto's uploaden.

Ook weer een paar fraaie zakjes van Bacotia claustrella gevonden, opvallend dat deze allemaal op dode eikenstammen zaten waar al de bast vanaf was en vol zaten met spechtenhakgaten.... ook veel andere zakdragers op deze stammen o.a. Proutia betulina, Dahlica triquetrella, Dahlica lichenella, Narycia duplicella, Psyche casta, Taleporia tubulosa.... kortom een leuke middag!

Groeten,

Jeroen

Jeroen Nagtegaal

Er is nu een apart topic voor Zakdragers, Psychidae, zou dit topic dan daar naar toe kunnen verplaatstworden?
Groet, Jeroen Nagtegaal
Moderator subforum Ringen

Een geringde vogel gezien of gevonden.
Meld het hier of mail naar ringonderzoek@gmail.com

acherontia

Dat zal op korte termijn gebeuren, echter momenteel wordt eerst nog even goed nagedacht hoe dat topic of subforum netjes en efficiënt ingedeeld kan worden.

Jeroen

acherontia

#161
Wat links naar mijn leukste waarnemingen van vandaag.

Dahlica lichenella:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1107157


Bacotia claustrella:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1107152

En de laatste, geen zakdrager, maar wel een erg leuke soort om eens als rups te vinden in de woekerverdikkingen van eiken, ik ben erg tevreden over de tweede foto:

http://www.waarneming.nl/wn_details.php?id=1107170

Groeten,

Jeroen

zakdrager

Han, Jeroen, allen

je mag van mij Dahlica (type) lichenella zakjes als lichenella invoeren maar zonder uitkweken kan dit nooit 100% zeker zijn. Dus het zou goed zijn als er een mogelijkheid was om de mate van zekerheid aan te geven (bijv. waarschijnlijk). Verder zou het ook goed zijn om bij psychiden determinaties aan te geven wie ze heeft gedetermineerd en of ze zijn gebaseerd op zak, adult of adult + zak. Het laatste is het meest safe.

Dahlica lichenella, Dahlica sauteri en Siederia cembrella zijn erg moeilijk te onderscheiden, zeker als zak maar zelfs nog als adult in collecties is het niet makkelijk. Ook is verwarring met een deel van de zakjes van duplicella mogelijk.
Zelf hoop ik nog steeds zoveel veldervaring op te bouwen dat het me lukt met enige mate van zekerheid de zakjes van de Nederlandse Dahlica's te onderscheiden maar ik weet niet of dat uiteindelijk mogelijk zal blijken.

In de literatuur vind je wel wat verschillen maar die zijn niet altijd even overtuigend (voor mij althans). Maar ik geef ze dan nu toch maar:
- lichenella-zakjes: 5-7 mm. Vlakke, brede, licht driehoekige zak. De flanken zijn vlak. Bekleed met fijne, grijze tot zwarte korreltjes
- sauteri-zakjes: 5,2-6,7 mm. Duidelijk driehoekig. De flanken licht naar buiten gebogen bekleed met fijn zand. De ribben met nauwelijks grover zand. Bruingrijs, vaak licht van kleur
- cembrella: 8 mm (helaas geen beschrijving)
Vaar  trouwens niet teveel blind op deze beschrijvingen.

Henk

han.endt

Als ik ze opkweek dan begrijp ik dat ze aan de hand van de exuviae kunnen worden gedetermineerd?

zakdrager

CiteerAls ik ze opkweek dan begrijp ik dat ze aan de hand van de exuviae kunnen worden gedetermineerd?
Hoi Han
Bij de vrouwtjes heb je relatief weinig kenmerken en worden inderdaad vaak de exuviae (en dan vooral het kopborststuk) gebruikt bij de determinatie. Bij voorkeur kijk je echter naar alle kenmerken die er zijn en dan liefst nog bij meerdere exemplaren uit een populatie omdat veel kenmerken van psychiden variabel zijn tussen en binnen populaties. Bij een professionele determinatie worden al die kenmerken bij meerdere exemplaren opgenomen, gemiddelden uitgerekend en dan bekeken welke soort het beste past. Gelukkig is Nederland  relatief arm aan heel moeilijke soorten maar zelfs hier is het bij sommigen nog lastig genoeg.

Kenmerken voor de vrouwtjes zijn o.a. het aantal sprietleden, het aantal segmenten van de tarsus, de buikplaten, de vorm en kleur van de achterlijfswol, etc.
Bij de mannetjes gaat het o.a. om lengte, vorm, tekening en adering van de vleugels. Aantal sprietleden, bezit en lengte van een evt. spoor aan de voorpoten. Kenmerken genoeg maar toch vaak erg lastig.

Ik bezit zelf niet de vermogens en energie om het allemaal zo verantwoord te doen als hierboven beschreven. Vaak heb je ook niet dat soort aantallen beschikbaar. Ik neem er voorlopig maar genoegen mee dat sommige beesten niet met 100% zekerheid gedetermineerd kunnen worden. In de praktijk valt dat nog best wel mee, vooral als je goed geprepareerde adulten + zak kunt bekijken.

Lastig te onderscheiden zijn in ieder geval:
- lichenella - sauteri - cembrella adulten en zakken (+ bepaalde duplicella en conspurcatella zakken)
- casta - crassiorella adulten en zakken
- claustrella - betulina - casta (m.n. als je geen zakken tot je beschikking hebt)
- cembrella - conspurcatella - triquetrella zakken
- villosella - hirsuta

Het komt er eigenlijk gewoon op neer dat je doordat je de soorten goed leert kennen, op een gegeven moment wel weet welke je wel en niet met zekerheid kunt determineren obv de zak of het adult. Voor wat er dan overblijft zul je naar een specialist toe moeten (en die zijn er in allerlei gradaties). Echte specialisten zijn er in Nederland niet. Zelf zit ik in het stadium dat ik nu vrij goed weet wat ik niet weet.

Groeten
Henk

zakdrager

Bij de bijeenkomst van de sectie Ter Haar vond Tymo vandaag lapidella zakjes te Lexmond (onder Utrecht)! Ze zaten in grote aantallen op de bomen.

Heel goed, de bekende verspreiding heeft weer een flinke sprong oostwaarts gemaakt.

Henk

acherontia

#166
Tijdens diezelfde bijeenkomst had ik wat zakjes van Luffia lapidella meegenomen om te laten zien.... Juist toen kwam er natuurlijk een sluipwespje uit, een wijfje die gelijk ook druk begon om de andere zakjes te inspecteren met haar voelsprieten en ook al eitjes ging leggen.... Exacte determinatie van de sluipwesp volgt nog. (kan even duren).

Vanmiddag was ik bij Danielle waarvan ik rupsjes van Cryphia muralis mocht oppikken om op te kweken, zij demonstreerde nog even wat voor oog voor klein detail zij heeft en vond binnen de kortste keren wederom een boom met in ieder geval een stuk of 6 zakjes van Luffia lapidella erop, weer een vindplaats erbij!

Ik ben erg benieuwd waar lapidella nog meer allemaal op gaat duiken!

acherontia

en nog een plaatje van de sluipwesp:

Groeten,

Jeroen

acherontia

Tenslotte is op deze foto mooi te zien hoe een zakje van Luffia lapidella door de sluipwesp met haar voelsprieten wordt afgetast:

Jeroen

acherontia

Gisteren wederom even naar Planken Wambuis geweest om zakdragers te zoeken. Geen nieuwe soortren gevonden maar wel veel mannetjes van Bankesia conspurcatella gezien, kennelijk zijn die nu op hun top, op iedere boom viel er wel 1 of soms zelfs meerdere te ontdekken.

Kenmerkend voor de voelsprieten van de manntjes van deze soort is dat deze aan de basis van ieder segment rondom wat haartjes (cilia) hebben zitten:


Jeroen

zakdrager

#170
Dag zakzoekers,

Ik ben wat aan het experimenteren met foto's van kopborstplaten van de pop van de vrouwtjes van de Dahlica soorten. Hier de kopborstplaat van de vrouwelijke pop van Dahlica sauteri. Dit helpt enorm bij de determinatie: het verschil met het vrouwtje van lichenella is normaal niet makkelijk maar aan de kopborstplaten zijn ze goed herkenbaar. Dahlica sauteri heeft opvallend korte antenneschachten.

Henk

PS Zo'n kopborstplaat is dus in het echt een zeer klein (ca 1mm) flinterdun doorschijnend stukje pophuid.

Elachista

Er zijn een 15-tal triquetrella's uitgekomen, maar állemaal wijfjes - en ze zitten al vollop eitjes te leggen. Waarom zijn er geen mannetjes? Ze zijn dus tweeslachtig...net als een slak?
Groet,
Tymo

acherontia

Hoi Tymo dat is logisch daar in Nederland uitsluitend de parthenogenetische vorm van Dahlica triquetrella voorkomt.

Groeten,

Jeroen

zakdrager

Dat klopt, desondanks schijnt het in zeer uitzonderlijke gevallen (bijv. 1 op de 10.000) voor te komen dat er toch mannetjes verschijnen in parthenogenetische populaties. Dit is bijvoorbeeld bij de parthenogenetische vorm van lapidella waargenomen. Mocht je ooit zo iets tegenkomen, het is zeer bijzonder!

Henk

Kees v.d.Berg

Citeer
CiteerNu ook in de Hoekse waard Luffia lapidella

ongeveer 25 stuks waargenomen op oude grove lindestammen. 5 stammen bekeken.
RD: 087.7-426.0 grootte: 3-6 mm
Allemaal aan de noordoostkant van de stam (uit de wind?)
ook lege zakjes gevonden en zakjes met een gaatje op de zijkant (?)
Kees, gefeliciteerd. Nieuwe soort voor de Hoeksche Waard en weer een stukje oostelijker. Op richting Dordrecht, Biesbosch en de Alblasserwaard!
Het is minder waarschijnlijk dat de lege zakjes die je gevonden hebt recent verlaten zijn door de rups. Veel waarschijnlijker is dat het gewoon zakjes zijn van de beesten die vorig jaar juli zijn ontpopt. Als je zakdragers zoekt, bestaat vaak meer dan de helft uit oude, lege zakken.
Lege zakjes zijn niet altijd op naam te brengen, maar als het om lapidella gaat is het nog relatief makkelijk.

Henk
Vijf zakjes van de Luffia lapidella gevonden in Strijen   RD096.761-417.520 ze zaten op els en in een hele rij van 30 bomen maar een boom met bezetting van vijf zakjes gevonden. :D  
Met vriendelijke groet,
Kees van den Berg
Kijkt in de Hoeksewaard !!

laatvlieger

#175
Kan dit item misschien worden opgedeeld in nieuwe deeldiscussies (misschien een bespreking per soort?)? Het wordt nu een ellenlange discussie, waarbij er allerlei termen en soorten besproken worden. Ik begin het overzicht enigszins te verliezen. Terwijl ik het best een boeiend onderwerp vond.


Ik had overigens afgelopen zondag in de buurt van zwolle nog een zakjesdrager die wel wat leek op een luffia (was het overigens niet). Luffia lapidella (die ik graag "gekromde puntzak" wil noemen) was in vergelijking wat kleiner tot dit exemplaar. Dit beest was wat dikker met een stompe punt en een zakopening die wel wat op de opening van een clausilia slak leek (mooi afgerond) en zat op beuk.
Groet,

Wouter Teunissen


Mijn Weblog: http://birdboredom.blogspot.com/

marcel123

http://forum.waarneming.nl/forum/index.php...pic=5300&st=120
CiteerVerder nog 7 van deze mij onbekende zakjes, zo'n 4 mm. groot, Narycia duplicella?:
Ik heb ook dit soort zakjes in Vaals gevonden op het drielandenpunt. Hoe kun je het verschil zien tussen een eicocon en een zakdrager?

acherontia

Beste Marcel,

Wat voor soort zakjes bedoel je precies? Kan je een link naar een foto opgeven?

Overigens vind ik dit echt een schitterende vondst:

http://www.waarneming.nl/wn_details2.php?id=1141129#comment

Ik ga nu nog meer mijn best doen om hem ook in Gelderland te vinden! Misschien een idee om een apart topic te openen over Luffia lapidella? Deze zakdrager is toch min of meer het "kindje" van Waarneming.nl aan het worden met de een na de andere nieuwe vindplaats!

Groeten,

Jeroen

marcel123

#178
Deze foto van Han, daar leek het wel op. Kun je zakdragers nog verwarren met iet anders? Geluid van Rugstreeppadden, Nachtzwaluwen en sprinkhaanrietzangers lijken ook op elkaar. Komt er bij zakdragers ook wel eens verwarring voor met iets dat geen zakdrager is.

zakdrager

CiteerKan dit item misschien worden opgedeeld in nieuwe deeldiscussies (misschien een bespreking per soort?)? Het wordt nu een ellenlange discussie, waarbij er allerlei termen en soorten besproken worden. Ik begin het overzicht enigszins te verliezen. Terwijl ik het best een boeiend onderwerp vond.

Opdelen - zeker naar soort - heeft ook grote nadelen. Het is namelijk vaak erg lastig om tot op soort te determineren, zelfs voor kenners. Berichten komen dan dus vaak op de verkeerde plek te staan, wat al snel erg onoverzichtelijk wordt. Ik denk dat opdelen alleen goed werkt als mensen al goed thuis zijn in de zakdragers. Maar een uitzondering maken voor lapidella lijkt me geen probleem.

Henk