Spectaculaire hooiwagengroepen: Leiobunum sp.

Gestart door hay, juni 26, 2008, 11:15:47 AM

Vorige topic - Volgende topic

hay

Beste mensen,
Een onbekende hooiwagen van het genus Leiobunum is sinds een paar jaar bezig Europa te veroveren. Als je ZWARTE HOOIWAGENS IN GROEPEN OP MUREN ziet zitten, graag hier in het forum melden!!!! Het is dan bijna zeker deze soort. De voorlopige naam is Leiobunum sp. maar hier op het forum staat ie als Leiobunum spec. Het zijn forse beesten, de tweede poot is tot 9 cm lang! (zie foto, pijltjes geven het topje van de poot aan). Heel kenmerkend zijn ook de wit geringde poten. Op de laatste foto en ook hieronder kun je die witte vlekjes goed zien. Ook een groenige metaalglans is typisch vergeleken met andere soorten in NL.
Ik zal elke binnengekomen waarneming (graag met foto) bevestigen. Als je hem dan invoert, krijgen we op den duur een beeld van de verspreiding. Alvast bedankt!

In het soortoverzicht staat wat informatie. En op een Duitse site zijn de belangrijkste vragen (FAQs) mooi op een rijtje gezet. Daar kun je ook ons artikel over deze nieuwkomer vinden en eventueel binnenladen:
http://www.gmn-ev.de/index.php?id=76

groet,
hay

hay

#1
Een kenmerkend groepje onder een dakbeschot. Let ook op de poepjes. Omdat ze weken lang naar dezelfde dagrustplaatsen terugkeren, kun je die plekjes op den duur aan deze concentraties van strontjes herkennen.

hay

#2
Vanaf nu (eind juni) kun je de volwassen dieren tegenkomen. Hier een foto van een Leiobunum sp. die voor de laatste keer vervelt, hij/zij is dan volwassen. Deze hooiwagens zijn van boven heel donker, maar de onderkant is contrasterend lichtgeel tot licht roze- of oranjeachtig. Je kijkt hier tegen de onderkant van het dier aan. Het zal nog uitkleuren.

hay

#3
Van deze hooiwagen zijn indrukwekkend grote groepen gevonden, tot meer dan duizend exemplaren! Ze zitten dan in dichte kluwens bij elkaar, het lijken wel plukken paardenhaar. Op deze foto van 24 juni j.l. heb ik er 100 geteld.
Als je te dicht in de buurt komt gaan ze op en neer dansen, waarna de groep zich verspreidt.

marcel123

#4
Dit topic staat ook op Vroege Vogels

http://vroegevogels.vara.nl/Gerelateerd-it...html?&tx_ttnews[tt_news]=346825&tx_ttnews[backPid]=66&cHash=4486598f38

1372 vertoningen

en op nu.nl
en elders....

dmsoes

http://www.telegraaf.nl/binnenland/1612279...nd__.html?p=9,1

Ze zitten ook al in Rotterdam. Laatst nog honderden van deze spinnen bij elkaar gezien. Heel mooi om te zien, als je dichterbij komt gaan ze spontaan allemaal trillen en als je heeeeel dichtbij komt rennen ze alle kanten op en dat is echt een pracht gezicht.Ik heb prachtige macro-opnames kunnen maken.
Willem, Udenhout | 19:32 | 03.08.08
Δ Ik heb een klacht over deze reactie


kastanje


Enige tijd geleden ontdekte in een grote kluit hooiwagen-achtige spinnen buiten op een kozijn. Vorig jaar zat op precies dezelfde plek een klein groepje, nu waren het er gigantisch veel. Niet te tellen. Heel andere hooiwagens dan ik in huis overal regelmatig aantref. Een speldenknop lijfje en lange poten. Ze kunnen gigantisch hard rennen en zodra je in de buurt komt (in mijn geval met een ragebol, want ik wilde dat raam lappen), komt de hele kluit razendsnel tot leven. Ze rennen alle kanten op en laten zich vallen. Eindeloos zitten boenen op de vele poepjes op het houtwerk. De volgende dag zat de hele kluit op weer precies dezelfde plek. Heb ze nog een keer met de ragebol weggehaald en toen bleven ze weg. Dacht ik. Een paar dagen. Ze zaten nu op een plek naast het kozijn op de stenen muur. Maar na een paar dagen namen ze weer hun vaste plek in. Nu vind ik een spinnetje geen probleem en zeker buiten niet, maar dit vond ik toch wel wat griezelig. Bovendien wilde ik dat kozijn gaan schilderen.Moet tot mijn grote schande bekennen dat ik ze met de stofzuiger weggezogen heb. Heb dit een aantal keren herhaald, want iedere keer keerden er een aantal weer terug. Ik kan er dus geen foto meer van maken.
Hoorde vanmorgen op de radio het verhaal over deze spin-achtigen en wilde dus even melden dat ik ze sinds vorig jaar gezien heb en het heeft me verbaasd omdat ze constant met z'n allen op zo'n gigantische kluit zaten. Toen ik de foto's op de site zag herkende ik ze.

Ik woon in Ruinerwold, Drente

met vriendelijke groet

Arp

Citeerhttp://www.telegraaf.nl/binnenland/1612279...nd__.html?p=9,1
Lachen  :gap:  Daar staat een (oerlelijk) kiekje van mij bij (Public Domain dus dat is het probleem niet) ... van Opilio canestrinii ... ach - is ook een Hooiwagen :lol:  

"Hoezo? Zijn er verschillende soorten dan" hoor ik de redacteur denken   :whistle:  
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

hay

#8
Citaat van: Pudding4brains,Aug 3 2008, 20:47 PM
Lachen  :gap:  Daar staat een (oerlelijk) kiekje van mij bij (Public Domain dus dat is het probleem niet) ... van Opilio canestrinii ... ach - is ook een Hooiwagen :lol:  

"Hoezo? Zijn er verschillende soorten dan" hoor ik de redacteur denken   :whistle:
[/QUOTE]
Arp, is toch een leuk hooiwagentje op een gespreid bedje van keukenpapier?
groet,
hay

hay

Beste "kastanje" uit Ruinerwold,
De beschrijving die je geeft is ZO typisch dat ik die meteen accepteer als zijnde deze hooiwagen. Dus: erg bedankt voor het doorgeven. Zou je de gegevens kunnen doorgeven in het waarnemingenscherm, met geschatte aantallen en een precieze locatie, en een datum of enkele data?
Het is de eerste vondst uit het noorden van ons land! Erg leuk,
groet,
hay

hay

CiteerWillem, uit Udenhout schreef:" Ze zitten ook al in Rotterdam. Laatst nog honderden van deze spinnen bij elkaar gezien. Heel mooi om te zien, als je dichterbij komt gaan ze spontaan allemaal trillen en als je heeeeel dichtbij komt rennen ze alle kanten op en dat is echt een pracht gezicht.Ik heb prachtige macro-opnames kunnen maken.

Beste Willem,
Ook in deze waarneming, bij Rotterdam, ben ik nieuwsgierig. Ik zou graag een van die foto's zien. En details over de waarneming natuurlijk. Missschien kun je die waarneming hier invoeren?
Alvast dank,
hay

Arthur

hallo,

Ik heb een waarneming met een vraagteken ingevoerd (hier, maar heb verder niet gekeken naar andere hooiwagensoorten. In de tuin zit een niet zo heel grote groep (stuk of 20), en volgens mij lijken ze sterk op de omschrijvingen van de soort op deze pagina. Ze zitten als een cluster op een beschaduwde muur en stuiven ervandoor als je dichtbij komt. Ik heb geen idee of er andere gelijkende soorten zijn, en ik hoor graag de juiste naam van deze soort.

Groeten, Arthur

hay

Beste Arthur,
Bedankt! Ik heb je waarneming bevestigd. Het is dus die Leiobunum-soort. De soortnaam is nog niet bekend, zoals je weet,
groet,
hay

dmsoes

"Beste Willem,
Ook in deze waarneming, bij Rotterdam, ben ik nieuwsgierig. Ik zou graag een van die foto's zien. En details over de waarneming natuurlijk. Missschien kun je die waarneming hier invoeren?
Alvast dank,
hay "

Hay, dat heb ik overgenomen van de Telegraafpagina. M.a.w. die Willem ga je zo niet bereiken.

Groeten,

Menno

hay

Bedankt Menno, Ik weet nu precies wat je bedoelt!

Bedankt ook allen die hun waarnemingen hebben doorgegeven. Deze Leiobunum is nu ook uit de provincies Drenthe en Utrecht gemeld en ik heb een zeer interessant contact met iemand uit Schagen (Noord-Holland).
Ik ben nu bekaf van de radiointerviews en de 2 tv-reportages, het beantwoorden van telefoontjes en emails. Een klein hooiwagen-hoosje raasde over NL...
een groet,
hay

Arp

CiteerIk ben nu bekaf van de radiointerviews en de 2 tv-reportages

Vertel, vertèèèèl ...  :gap:

Ik ben de afgelopen week weinig "op de wereld" geweest en heb vrijwel geen TV/Radio ingenomen ...

Uitzendingen al geweest? Wanneer? Waar?
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

hay

Vroege Vogels radio: zondagochtend
TV-Gelderland: gister
Nijmegen 1 (TV): vanavond (heel leuk gefilmd en gemonteerd! Ik was blij verrast)


hay

#17
Vandaag was ik met die filmploeg (Nijmegen 1) bij het sluisje in Beuningen waar ik bovenstaande kiekjes gemaakt heb. Het beeld nu - ter plekke - is compleet anders. Minder groepen hooiwagens, maar wel veel, veel grotere in dichte kluwens op elkaar. Groepen van 100 tot meer dan 400 stuks. Erg indrukwekkend te zien hoe ze steeds meer "samenscholen". Ik ken die beesten al vier jaar en zelfs ik was behoorlijk onder de indruk van die schitterende, zwarte plukken op zo'n prachtige plek in de Beuningse uiterwaarden! Ik zal eens een paar foto's posten (als ze gelukt zijn),
hay

g.j. keizer

CiteerVroege Vogels radio: zondagochtend
TV-Gelderland: gister
Nijmegen 1 (TV)
Hay,
En gisterenavond in het nieuwsitem van Consumenten TV.
Zwamgroet,
Gerrit J. Keizer
www.soortenbank.nl
Paddenstoelen

Arp

#19
Om dit draadje wat "handiger" te maken, even wat links.

Allereerst de "officiële" documentatie:
Wijnhoven, Hay; Schönhofer, Axel L.; Martens, Jochen (2007) An unidentifed harvestman Leiobunum sp. alarmingly invading Europe. - Arachnologische Mitteilungen, Vol.34, pp.27-38. ( PDF)

Wijnhoven, Hay (2011) Notes on the biology of the unidentified invasive harvestman Leiobunum sp. (Arachnida: Opiliones). - Arachnologische Mitteilungen, Vol.41, pp.17-30. ( PDF)

Wijnhoven, Hay (2010) Opilionieuws. Nieuwsbrief van de werkgroep hooiwagens EIS-Nederland Jaargang 4, nummer 5 in Nieuwsbrief SPINED, Vol.29, pp.32-36. PDF (relaas over gelijkende soorten in Marokko en Portugal)

Vierbergen, Bert; Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit; Nationaal Referentie Centrum; Wijnhoven, Hay; EIS-Nederland (2014) Hoe komt de reuzenhooiwagen in Noordwest-Europa? in Kijk op exoten, Vol.7, pp.2-3. PDF (Genetisch identieke beesten in lading uit China!?!

Dan nog wat Nederlandse links:En Duitse:En Britse info:
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

marcel123

CiteerEen klein hooiwagen-hoosje raasde over NL...
Maar hoe komt dat dan nu opeens in het nieuws? Dit topic is van 1372  naar 5625 in een paar dagen. Dat gaat toch niet vanzelf?

hay

Vara's VroegeVogels heeft een item over deze hooiwagens gemaakt. Zij hebben een persbericht rondgestuurd. Waarneming.nl heb ik regelmatig genoemd als een mooie manier voor mensen om hun vondsten te posten. Daarom is het aantal hits op dit item dramatisch gegroeid.
@ Arp: dat heb je weer eens mooi geupgedeet  :duim: dank je. De tv-reportage van Nijmegen 1 is ook heel erg aardig geworden. Zij hebben de ECHT GROTE groepen voor het eerst gefilmd. Deze horrorfilm (vanwege mijn hoofd vol in beeld :gap: ) is vandaag nog te zien in de herhalingen,
groet,
hay

hay

Hier dan een kluwen hooiwagens, je weet niet wat je ziet. Schatting van de aantallen dieren, die hier dichtopeengepakt zitten tot een massieve kluit, is erg moeilijk, tussen de 400 en 500, denk ik.
groet,
hay

Arp

CiteerDe tv-reportage van Nijmegen 1 is ook heel erg aardig geworden. Zij hebben de ECHT GROTE groepen voor het eerst gefilmd. Deze horrorfilm (vanwege mijn hoofd vol in beeld :gap: ) is vandaag nog te zien in de herhalingen
Jammer dat ik hem online niet kan vinden (vind horror altijd wel lollig  :grin: )  - hun website is duidelijk nog niet "op gang" gebracht (of zoek ik weer eens met m'n neus?).

Het stukje van Consumenten TV zal ik "blind" tussen de links zetten - kan het zelf niet kijken want geen zin om Windowsmediameuk te installeren.

Wordt tijd dat Nijmegen1 hun stukje aan Nederland 1 of 2 ofzo doorschuift  :gap:  
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

hay

En vandaag staat een artikel in de Limburger,
hay

Arp

#25
Hallo allemaal,

Vandaag kwam ik per ongeluk weer eens op de online versie van de Britse Ocularium no.2 uit 1999 en herrinderde mij plots weer dit eerder gelezen te hebben. Weet niet meer of ik het toen aan Hay heb doorgegeven, maar misschien vinden anderen het ook interessant:

CiteerJ.G. Wood wrote: "One day this summer (1862) ...  I happened to look under the cross-beam of the woodwork  ... nothing more or less than a legion of harvest-spiders, all gathered together, their little bodies nearly hidden by bent legs. There must have been some thousands of the creatures ... "

Some thousands .... (!) ik dacht begrepen te hebben dat "onze" soorten het normaal niet zo bont maken  :huh: Je zou dus haast gaan denken ... maar reeds in 1862???

Even verderop:
CiteerA paper by Holmberg et al. (1984) on overwintering Leiobunum paessleri, in Canadian caves and mines, distinguished two types of aggregations: "loose" and "dense". In "loose" aggregations, the bodies of the opilionids were orientated in different directions with the legs outstretched or flexed. In "dense" aggregations, consisting of several layers of densely-packed opilionids, mostly with legs hanging straight down, the individuals in the innermost layer clung on to the substrate by the claws of their pedipalps or chelicerae. At the same time, the outermost layers clung on to the bodies of the innermost (like on the London Underground!).

Holmberg, R. G.; Angerilli, N.P.D.; and LaCasse, L.J. (1984) Overwintering aggregations of Leiobunum paessleri in caves and mines (Arachnida, Opiliones). in J.Arachnol., 12:195-204.
Niks over aantallen ... maar de beschrijving doet in elk geval wel behoorlijke groepen vermoeden...

Weet iemand het genoemde document op te snorren?

Edit: Nevermind ... google ...  :rolleyes:  hier.  ^_^

Edit2: kzienet dat dit artikel ook al in de literatuurlijst van de PDF van Hay et al staat - ik ben weer lekker bezig ...
:whistle:  
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

hay

#26
Arp, je bent zeker lekker bezig! Die grote Engelse groep die Wood noemt, citeren we ook in ons artikel. Het is nooit meer te achterhalen over welke soort hij het heeft...
De soort die Holmberg noemt is tegenwoordig omgedoopt tot Nelima paessleri (een zeer nauw verwant genus), misschien helpt dat je bij verdere zoektochten. De aantallen in die Canadese grotten lopen uiteen van 1500 tot 20.000 (!).
De herkomst van onze Leiobunum sp. is -volgens de splinternieuwste gegevens- vlak bij onze (Europese) achterdeur,
groet,
hay

kroonp

CiteerEen kenmerkend groepje onder een dakbeschot. Let ook op de poepjes. Omdat ze weken lang naar dezelfde dagrustplaatsen terugkeren, kun je die plekjes op den duur aan deze concentraties van strontjes herkennen.
Ik was laatst in het museumpark Orientalis bij Nijmegen en daar zag ik een muur bezaaid met kleine strontjes. Het was een muur met een afdak er boven; dus droog en beschut, maar wel in de buitenlucht. Het ging echt om meerdere vierkante meters en ook op de grond onderaan de muur lagen veel strontjes. Ik heb zitten peinzen welk dier hiervan nu de veroorzaker zou kunnen zijn, maar kon niet echt iets passends vinden.

Nu ik dit zo lees denk ik dat deze poepjes wel eens heel goed geproduceerd zouden kunnen zijn door hooiwagens en dan wel door hééél veel bij elkaar  :)
Wie weet is het wel die nieuwkomer...

Ik heb nog rondgekeken of ik ergens een poepjesproducerend wezen kon ontdekken, maar dat leverde geen resultaat op. Is half oktober te laat om de soort in levende lijve te zien?
Zijn er ook andere hooiwagensoorten die mogelijk dergelijke poepjesconcentraties kunnen produceren? Of weet iemand nog andere beestjes die zoiets op hun geweten zouden kunnen hebben?

Ik ben benieuwd wat de kenners er van zeggen  :)  
Groet

Peter Kroon

hay

#28
Dag Peter,
Interessant! Het zou natuurlijk kunnen, maar dan zou je de hooiwagens nog moeten kunnen vinden, ze zijn tot in november/december aanwezig, hoewel de aantallen vanaf nu sterk afnemen. De grote groepen zijn "opgelost", ze zitten meer verspreid. Als je deze waarneming invoert als Leiobunum spec, kan ik op basis van het kaartje eens een kijkje gaan nemen.
(als ik 'm niet kan vinden, wis ik je waarneming weer, dan weet je dat vast... )bedankt,
groet,
hay

kroonp

CiteerDag Peter,
Interessant! Het zou natuurlijk kunnen, maar dan zou je de hooiwagens nog moeten kunnen vinden, ze zijn tot in november/december aanwezig, hoewel de aantallen vanaf nu sterk afnemen. De grote groepen zijn "opgelost", ze zitten meer verspreid. Als je deze waarneming invoert als Leiobunum spec, kan ik op basis van het kaartje eens een kijkje gaan nemen.
(als ik 'm niet kan vinden, wis ik je waarneming weer, dan weet je dat vast... )bedankt,
groet,
hay
Done: http://waarneming.nl/waarneming/view/40957313

Het is in het Museumpark Orientalis dus je kunt niet zomaar even daar gaan kijken. Entree: € 9,50 maar met museumkaart gratis. Zonder die kaart wordt het wel een erg dure waarneming.  :)

Je kunt natuurlijk ook meteen de rest van het museum bekijken...
Ik zelf zal er niet snel weer komen want echt boeiend vond ik het niet. Ik heb me maar vermaakt met het kijken naar (korst)mossen op de mergelblokken die ze gebruikt hebben voor verschillende gebouwen  :D

Maar goed; ik weet niet waar jouw interesses liggen en hoeveel geld je daarvoor over hebt.  ;)

Bij de waarneming heb ik precies aangegeven waar je moet zijn. Ik heb er in ieder geval geen hooiwagen gezien, maar ik heb niet al te uitgebreid gekeken en wist toen ook niet dat ik daar op moest letten.
Wie weet waren de beheerders van het park helemaal niet blij met zoveel hooiwagens en hebben ze ze bestreden??? Misschien kan je dat ergens navragen?

Succes met zoeken in ieder geval, mocht je op pad gaan!
Groet

Peter Kroon