Sleutelen doorlopen, is dit een vrouwtje witkopdwergzandbij?

Gestart door Jhoukes, juni 11, 2021, 12:07:37 PM

Vorige topic - Volgende topic

Jhoukes

Ik zou graag willen weten welke soort dit is.
Het gaat om deze waarneming: https://waarneming.nl/observation/216640551/.
1 Witkopdwergzandbij - Andrena subopaca imago, handvangst en in collectie
datum: 2021-06-11
locatie: Alverna - buitengebied Oost (GE)

foto's:










Sleutel in veldgids Steven Falk doorlopen. Tergiet 1 met microsculptuur en even dof als tergiet 2. Onderzijde van antennevlag donker. Tergieten 1-3 over gehele oppervlak met min of meer dezelfde textuur. Scutum met nauwelijks punctering. Kop en borststuk lang behaard. Ook clypeus is minder gepuncteerd.

wilde

#1
Bij de tabellen is het onderscheid tussen vrouw Andrena subopaca en minutula gebaseerd op de punctering en/of microscuptuur van de eerste tergieten.
Dat is op foto moeilijk goed vast te leggen. Als je zelf onder de microscoop of binoc de vergelijking goed kunt maken, moet je niet te veel twijfelen. Doe dat alleen als je de omschrijving in de tabel niet goed begrijpt.
Wat ik op je foto's zie is dat op de achterhoeken van de tergieten 2 en 3 duidelijke korte witte haarbandjes staan. Die zijn dus niet compleet over de gehele tergietrand (foto 4). Dat is een kenmerk van minutula en veel minder van opaca: daar zijn die bandjes dun en meer doorlopend over de gehele tergietrand (als ze nog niet afgesleten zijn).
De puctering op het scutum is ook een onderscheid: bij minutula regelmatig en vrij dicht met chagrinering tussen de puncten; bij subopaca net iets minder dicht gepuncteerd en daarom ook iets minder dof, maar dat is een erg subtiel kenmerk, waarbij je liefst beide soorten tegelijk zou zien.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

Jhoukes

#2
Hallo Albert,

Bedankt voor je uitgebreide toelichting. Ik heb de dwergzandbij nogmaals bekeken onder de bino. Ook is deze bekeken door Marc de Bont.
Vanwege o.a. de spaarzame punctering op het scutum (de tussenruimtes zijn niet even groot als de puntdiameter) komen wij uit op subopaca. Ook beoordelen wij de kop en het borststuk als langer behaard.

Met vriendelijke groet,

Jordy Houkes

wilde

#3
Ik heb ook nog gekeken met de tabel van Van der Vecht, Ned. bijen deel 2. Daar heb ik bij de redacteur Hans Nieuwenhuijsen eerder al een kritische noot geschreven bij de tekst op pag. 50 punt 9 (inzake subopaca), eerste deel.
Daar staat: Tergiet 2 en 3 met duidelijke witte bandjes, ijl en weinig opvallend. Dat is een verwarrende tekst voor mij, want iets kan niet tegelijk een 'duidelijk wit bandje' aanduiden, dat in dezelfde zin 'ijl en weinig opvallend' wordt genoemd. Wie het snapt mag het zeggen.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

Jhoukes

In Falk staat op pag 165 bij minutula alleen: Achterrand tergieten 2-3 met duidelijke haardbandjes (erg zwak ontwikkeld bij A. minutuloides). Maar niks over de haarbandjes bij subopaca. Dat kenmerk wordt in de sleutel ook niet gebruikt voor onderscheid tussen subopaca en minutula.

wilde

#5
Deze vrouw A. subopaca is voor mij op het verzameld exemplaar gedetermineerd door Jan Smit: www.ahw.me/img/andrena_subopaca_fe784_12b.html
Dan heb je een vergelijkend plaatje van subopaca.

Hier ook nog een redelijk vers vrouwtje minutula: www.ahw.me/img/andrena_minutula075b_fe.html
De achterlijfbandering is daar iets duidelijker dan bij subopaca.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me


paulhoekstra

ik denk dat de punctering op het borststuk wel klopt voor Andrena subopaca, bij twijfel vind ik de foto's van Steven Falk ook altijd handig om er even naast te houden: https://www.flickr.com/photos/63075200@N07/collections/72157639512025854/,

zie hier borststuk vrouw A. minutula: https://www.flickr.com/photos/63075200@N07/17240276048/in/album-72157639393479716/
en hier vrouw A. subopaca: https://www.flickr.com/photos/63075200@N07/11738870775/in/album-72157639398441074/
groeten,
Paul