Wat is jullie ervaring met Ulmus - Iep?

Gestart door nielseimers, februari 11, 2021, 23:29:44 PM

Vorige topic - Volgende topic

nielseimers

Ulmus - Iep
Ik ben benieuwd wat jullie ervaring is met Iep. Welke kenmerken zijn meer en minder betrouwbaar?

Mijn vragen en opmerkingen:

  • Voor bladkenmerken (beharing, vorm, nervatuur & lengte) is het uiterst belangrijk om de kortloten (waar bloemen en vruchten aan zitten) te bekijken!
  • Zijn beharingskenmerken bij langloten bruikbaar?
  • Hoe algemeen zijn soorten als Ulmus x vegeta, Ulmus procera en Ulmus plotii?
  • Ruwe iep heeft twee ondersoorten: subsp. glabra (breed eivormig blad) en subsp. montana (smal eivormig blad).
  • Gladde iep heeft drie ondersoorten: subsp. minor (sterk asymmetrische bladvoet), subsp. sarniensis (symmetrische bladvoet, 50 paar tanden) en subsp. angustifolia (symmetrische bladvoet, <35 paar tanden)
  • Hoe algemeen zijn deze ondersoorten?



















































Gladde iepHollandse iepRuwe iepFladderiep
WetenschappelijkUlmus minorUlmus x hollandicaUlmus glabraUlmus laevis
Vruchtlengte1,2-1,7 cm1,5-2,0 cm2,0-2,5 cm1,0-1,5 cm
VruchtsteelKortKortKortLang
VruchtrandKaalKaalKaalBehaard
Ligging zaadTopIntermediairCentraalCentraal
Insnijding vruchtZaad niet rakendZaad niet rakendNagenoeg rakendNagenoeg rakend
ZijnervenVertaktVertaktVertaktOnvertakt
BladvoetZwak tot sterk ongelijk, zonder lobjeZwak tot sterk ongelijk, zonder lobjeSterk ongelijk, over steel liggend lobjeSterk ongelijk, zonder lobje
BladrandtandenMeestal afstaandMeestal afstaandMeestal afstaandVaak naar binnen gekromd
BladsteelZachtharig tot kaalZachtharig tot kaalDicht zachtharigZachtharig
Bladsteel4-20(-30) mm4-20(-30) mmTot 4 mm(2-)5-10 mm
Jonge twijgenKaal tot spaarzaam behaardSpaarzaam behaardDicht behaardKort behaard
Bladlengte4-8(-10) cm7-16 cm8-16 cm4-12 cm
Bladtoppen1, spits of toegespitst1(-3), spits of toegepitst1-3, lang toegespitst1, kort toegespitst
BladvormElliptisch tot breed eirondEirond tot omgekeerd eirondBreed eirondRondachtig tot omgekeerd eirond
BladbovenzijdeRuw tot gladMeestal ruwZeer ruwGlad
BladonderzijdeVrijwel kaalZachtharigKortZacht
Zijnerven8-12 paar9-14 paar12-18 paar10-18 paar
BladrandtandenOngeveer 50 of minder60-80 per rand>65 per rand<60 per rand
KnopschubbenOngewimperd?GewimperdRossig gewimperdOngewimperd?
Winterknoppen2-3 mm, eivormig, zwartbruinDonkerbruinDonkerbruin2,5 mm, kastanjebruin
StempelsWitachtigRoodachtigRoodWit
KurklijstenAan of afwezigAan of afwezigAfwezigAfwezig
WorteluitlopersAan of afwezigAan of afwezigAfwezigAfwezig

Referenties:

  • Heukels' Flora (24e druk, 2020)
  • The Vegetative Key to the British Flora (Poland & Clement, 2009)

PieWie

Hoi Niels,

Je begeeft je in een mijnenveld... De iepen zijn bijzonder lastig te onderscheiden met al die cultivars (wat je hier ondersoorten noemt zoals de sarniensis, zijn kweekvarianten) en hybriden. Maar even wat algemene punten:

bij gladde iep zie je op de jonge twijgen vaak opvallende kurklijsten die bij de andere soorten ontbreken. Als ze aanwezig zijn, een goed kenmerk.
Blad gladde iep is bijzonder variabel met soms ook drietoppige bladeren (cornuta) en incidenteel ook heel lange, smalle bladeren.

Cultivars zoals de vegeta en commelin zijn heel algemeen, het zijn bijvoorbeeld in A'dam de meest gebruikte cultivars. In het wild zie je ze eigenlijk nooit.
Procera komt hier niet of nauwelijks meer voor. Schijnbaar ooit door de romeinen ingevoerd voor de wijnbouw.
plotii heb ik nooit gezien en komt voor zover ik weet ook niet in NL voor. Sowieso geen soort, DNA onderzoek plaatst hem in de gladde iep.

Sarniensis is voorheen veel gebruikt en vanwege zijn smalle, hoog opgaande groeivorm en kleine blad goed herkenbaar. Komt in het stedelijk gebied her en der veel voor (bijvoorbeeld A'dam Zuid en lokaal Den Haag maar buiten de stad of in bossen zie je 'm eigenlijk nooit.

Ik zal de sleutel later eens testen op wat vers materiaal.

Groeten,
Pierre


Sipke Gonggrijp

Citaat van: PieWie op februari 16, 2021, 13:34:12 PM
Hoi Niels,

Je begeeft je in een mijnenveld... De iepen zijn bijzonder lastig te onderscheiden met al die cultivars (wat je hier ondersoorten noemt zoals de sarniensis, zijn kweekvarianten) en hybriden. Maar even wat algemene punten:

bij gladde iep zie je op de jonge twijgen vaak opvallende kurklijsten die bij de andere soorten ontbreken. Als ze aanwezig zijn, een goed kenmerk.

Groeten,
Pierre



Ook Ulmus x hollandica kan kurklijsten hebben dus een echt betrouwbaar kenmerk is het niet.

nielseimers

In Heukels' Flora staat dat Gladde iep bekend staat om het maken van worteluitlopers. Weten jullie of Hollandse, Ruwe en Fladderiep dit ook kunnen?

Sipke Gonggrijp

Citaat van: nielseimers op februari 17, 2021, 10:35:57 AM
In Heukels' Flora staat dat Gladde iep bekend staat om het maken van worteluitlopers. Weten jullie of Hollandse, Ruwe en Fladderiep dit ook kunnen?
In ieder geval kan Ulmus x hollandica ook uitlopers maken. Bij Ulmus glabra en Ulmus laevis durf ik het niet te zeggen. Ik heb wel jonge Ulmus laevis gezien bij grotere moederbomen maar volgens mij waren dat toch zaailingen.

Rien Ondersteijn

Fladderiep maakt nooit uitlopers hier in het Brabantse. Zaait zich wel graag uit.
Groene groe[n]tjes.Rien.

PieWie

#6


Ook Ulmus x hollandica kan kurklijsten hebben dus een echt betrouwbaar kenmerk is het niet.
[/quote]

Hi Sipke,

Waar heb je dat dan vandaan? En hoe zijn die dan op naam gebracht?
Ik loop jaarlijks, ook nu weer, 1000den iepen na en heb bij de kruising nooit kurklijsten gezien. Ook de kwekers van de hollandica cv's zien daar geen kurklijsten in.


Ulmus x hollandica kan ook uitlopers maken maar van ruwe en steeliep weet ik het niet, nooit gezien.


Groeten,
Pierre

nielseimers


Sipke Gonggrijp

Citaat van: PieWie op februari 25, 2021, 15:19:10 PM


Ook Ulmus x hollandica kan kurklijsten hebben dus een echt betrouwbaar kenmerk is het niet.

Hi Sipke,

Waar heb je dat dan vandaan? En hoe zijn die dan op naam gebracht?
Ik loop jaarlijks, ook nu weer, 1000den iepen na en heb bij de kruising nooit kurklijsten gezien. Ook de kwekers van de hollandica cv's zien daar geen kurklijsten in.


Ulmus x hollandica kan ook uitlopers maken maar van ruwe en steeliep weet ik het niet, nooit gezien.


Groeten,
Pierre
[/quote]

Citaat van: nielseimers op februari 25, 2021, 15:21:14 PM
Dat staat in Heukels' Flora.

En in het boek van Bert Maes, Inheemse bomen en struiken in Nederland en Vlaanderen.