Onbekend korstmos op bakstenen muur

Gestart door lukasverboom, juli 13, 2020, 20:23:52 PM

Vorige topic - Volgende topic

lukasverboom

Op een bakstenen muur vonden Guido en ik een korstmos, wat ik probeer te determineren. Ik kom er helemaal niet uit. In het veld dachten we door de onregelmatige ascomata en het onopvallende thallus aan Scoliciosporum, maar microscopisch lijkt het me een Roccellaceae. Ik zie sporen van 4-6 cellen en 18-24 x 5-6 um groot, gemeten zonder de perispore (die ongeveer een micrometer aan alle kanten is). Het hymenium is bruin, het hypothecium is donkerder. Met K verandert er niets.
De pycnosporen zijn 3,5 x 1,5 um groot. Het gaat denk ik richting een schriftmos, maar alles wat ik bekijk klopt niet. Sleutelend kom ik uit op Opegrapha paraxanthodes, maar dat lijkt me wat overdreven.

Heeft iemand een idee?

Het gaat om deze waarneming: https://waarneming.nl/observation/196119214/.
1 Korstmos onbekend - Lichen indet.
datum: 2020-07-12
locatie: Uithuizen - Menkemaborg e.o. (GR)

foto's:












Leg. GB. Korstmos op de muur, noordoostelijk geëxponeerd, boven ooghoogte op baksteen. Ik het veld ging de gedachte uit naar Scoliciosporum, maar onder de microscoop blijkt het heel iets anders te zijn. De sporen zijn (4) 5-6 cellig, ca. 21x 5,5 um gemiddeld. Lijkt microscopisch op een schitmos, maar dat is er macroscopisch nauwelijks van te maken. Ik zoek nog even door.
Groet,
Lukas

Marien bioloog
Favoriete groepen: korstmossen, mossen, schelpen, vleermuizen, mariene dingen.

Korstmossen in de tuin? https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,464730.0.html

lukasverboom

Het is volgens mij ofwel Lecanographa, ofwel Lecanactis. Beide zouden nieuw voor Nederland zijn.
Groet,
Lukas

Marien bioloog
Favoriete groepen: korstmossen, mossen, schelpen, vleermuizen, mariene dingen.

Korstmossen in de tuin? https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,464730.0.html

henkjanvdkolk

Hele leuke vondst, zou goed iets nieuws kunnen zijn inderdaad! Hebben jullie details over berijping apotheciën, alg (Trentepohlia?), groeiplaats (vertikaal/horizontaal), andere soorten er om heen (kan het een parasiet zijn?)? Misschien voorleggen aan André, met zulke goede foto's kan hij het wellicht op naam brengen.
Groeten,
Henk-Jan van der Kolk

lukasverboom

Dankjewel Henk-Jan. De alg is groen, geen Trentepohlia. De ascomata zijn lichtberijpt, en de berijping is wittig. Het groeide op een verticale muur, naar het noordwesten geëxponeerd, en vrij dicht bij water. Volgens mij groeiden er direct naast geen korstmossen, maar lager op de muur zat Flavoplaca limonia/ruderum/citrina, Variospora flavescens en Diplotomma alboatrum. Ik had niet het idee dat het parasitair was, het zat ook vrij veel op de muur.

Ik heb gisteravond ook André gemaild, en hij antwoordt dat hij toch aan een Opegrapha denkt, mogelijk areniseda. Die soort heb ik nog nooit gezien, maar ik lees dat die in Nederland nooit ascomata vormt. Ik zag alleen geen wollig thallus, en de pycnidiën lijken me voor die soort veel te klein (hoewel ik ze niet heb opgemeten).

Deze blijft een maandje liggen, daarna zoek ik het verder uit :)
Groet,
Lukas

Marien bioloog
Favoriete groepen: korstmossen, mossen, schelpen, vleermuizen, mariene dingen.

Korstmossen in de tuin? https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,464730.0.html

lukasverboom

#4
Ik moet toch concluderen dat dit de "echte" Opegrapha areniseda zal zijn. Toen die soort voor het eerst in Nederland werd gevonden werd ook gedacht dat het een Lichenographa was (PDF). In Engeland en Frankrijk vinden ze twee vormen, een vorm met nauwelijks thallus en een vorm met dik, wit thallus. Vruchtlichamen zijn voor zover ik kan vinden nooit in Nederland gevonden, en het is de meest oostelijke vondst tot nu toe, dus hoewel hij niet nieuw is ben ik er toch erg blij mee. Bedankt Guido, voor het vinden en meedenken :)
Groet,
Lukas

Marien bioloog
Favoriete groepen: korstmossen, mossen, schelpen, vleermuizen, mariene dingen.

Korstmossen in de tuin? https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,464730.0.html

Guido Berger

Citaat van: lukasverboom op augustus 21, 2020, 19:03:08 PM
Ik moet toch concluderen dat dit de "echte" Lecanora areniseda zal zijn.

Je bedoelt toch Opegrapha areniseda?

lukasverboom

Citaat van: Guido Berger op augustus 21, 2020, 23:30:56 PM
Citaat van: lukasverboom op augustus 21, 2020, 19:03:08 PM
Ik moet toch concluderen dat dit de "echte" Lecanora areniseda zal zijn.

Je bedoelt toch Opegrapha areniseda?

Uiteraard  :rolleye:
Groet,
Lukas

Marien bioloog
Favoriete groepen: korstmossen, mossen, schelpen, vleermuizen, mariene dingen.

Korstmossen in de tuin? https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,464730.0.html

Guido Berger

Ik vind dit toch wel een erg bijzondere waarneming en één om te onthouden.

Omdat ik regelmatig in Friesland kijk heb ik dit spul best vaak gezien.
Maar nog nooit in deze vorm.

Goed gedocumenteerd Lukas!