Project Zuidelijke glazenmaker

Gestart door Niek Haak, juni 24, 2020, 10:34:23 AM

Vorige topic - Volgende topic

Dicasa.nl

Ik denk dat ik je kan helpen met veel foto's vanaf de Brunsummerheide. Daar vliegen ze nu massaal.



Niek Haak

Citaat van: Dicasa.nl op augustus 23, 2020, 19:57:12 PM
Ik denk dat ik je kan helpen met veel foto's vanaf de Brunsummerheide. Daar vliegen ze nu massaal.

Da's mooi; foto's 3 en 4 zijn geschikt voor mijn onderzoek (twee keer hetzelfde exemplaar). Foto 1 en 2 misschien ook als er een beter origineel is, op deze versies zijn belangrijke details bij de vleugelbasis niet goed genoeg zichtbaar. Als je meer foto's hebt liefst aan mij emailen (zie eerste twee berichten, voor grote aantallen WeTransfer of bijv. Google drive link gebruiken), anders loopt het forum snel helemaal vol ;)

Ik zie deze waarneming niet staan op waarneming.nl, hoeveel exemplaren denk je dat er aanwezig zijn?

arjan.kop

Zomaar een losse flodder van iemand die nog nooit een scherpe foto heeft aangeleverd: Leuk! Ik weet van een vergelijkbaar project aan blauwe glazenmakers waar het 'gezicht' werd gebruikt, maar verder alleen maar onderzoek waarbij naar DNA of isotopen werd gekeken, en de libel in kwestie dus klaar was met vliegen op het moment dat hij onderzoeksobject werd.

Weia

Ik zie helemaal geen foto's, alleen rechthoekige kaders...
Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

Niek Haak

#35
Citaat van: arjan.kop op augustus 24, 2020, 16:14:53 PM
Zomaar een losse flodder van iemand die nog nooit een scherpe foto heeft aangeleverd: Leuk! Ik weet van een vergelijkbaar project aan blauwe glazenmakers waar het 'gezicht' werd gebruikt, maar verder alleen maar onderzoek waarbij naar DNA of isotopen werd gekeken, en de libel in kwestie dus klaar was met vliegen op het moment dat hij onderzoeksobject werd.

Er is inderdaad een onderzoek uit 2009 van Schneider & Wildermuth met Blauwe glazenmakers, met een discussie van de mogelijkheden van fotografische herkenning. Zij maakten vooral gebruik van vlekken op het gezicht en borststuk/lichaam. Het gaat daarbij feitelijk om één locatie en een relatief beperkt aantal individuen (75 herkende individuen, dat is véél minder dan in mijn Paardenbijter onderzoek of nu met de Zuidelijke glazenmakers). Bij grotere aantallen individuen en locaties - waarbij je rekening moet houden met mogelijk véél meer individuen die van elders komen en er op lijken - is herkenning via vlekken m.i. onbruikbaar. Ze signaleren ook dat de vlekken enigszins veranderen in de loop van de tijd door o.a. botsingen en andere invloeden.

Isotopen onderzoek is leuk om de uitsluipplek van een libel te achterhalen (terug in de tijd), maar in Europa zal de nauwkeurigheid dan vaak hooguit een paar honderd km zijn, wat alleen interessant is als je migratie over grote afstanden verwacht (wat meer uitzondering dan regel lijkt). Dit is inderdaad destructief onderzoek waar ik geen voorstander van ben; bij DNA onderzoek is dat niet perse nodig, maar ook daar lees ik dat ze soms een stukje van een (levende) libel afbreken ;(

Verder is in de VS geëxperimenteerd met peilzenders die aan Anax junius libellen bevestigd werden; die zenders wogen bijna evenveel als de libel zelf en hoewel ze er goed mee kunnen vliegen lijkt het mij zo niet bepaald een "natuurlijke" situatie. Het is bovendien heel duur onderzoek. De techniek staat niet stil en ik verwacht binnen een jaar of vijf betaalbare apparatuur van 0.05-0.1 gram die je (tijdelijk) aan een libel zou kunnen plakken en die dan gedurende een aantal dagen de locatie kan doorsturen naar een bepaald soort ontvangststations. Dan zou je ook echt kunnen zien hoe ze zich verplaatsen, maar momenteel is dat dus te moeilijk.

Mijn onderzoek is een poging om alvast wat informatie in die richting te verzamelen, ik hoop dat straks blijkt dat er een aantal Zuidelijke glazenmakers op verschillende locaties in Nederland gefotografeerd zijn ;)

arjan.kop

Zal ik een balletje opgooien bij de Britten, of zadel ik je dan op met te veel werk?


Niek Haak

Citaat van: arjan.kop op augustus 25, 2020, 18:52:44 PM
Zal ik een balletje opgooien bij de Britten, of zadel ik je dan op met te veel werk?

Dat zou interessant zijn als de verwerking van de foto's volledig geautomatiseerd is, maar zover ben ik nog lang niet ;( Het uitzoeken kost nu veel tijd en die tijd neemt exponentieel toe met het aantal verschillende individuen.

Uiteindelijk zou het natuurlijk mooi zijn om zoiets over de landgrenzen te onderzoeken. Heb je aanwijzingen dat Zuidelijke glazenmakers proberen de oversteek over het Kanaal te maken? Ik vraag me nog steeds af waar al die Paardenbijters naar toe gaan die ik hier op Walcheren langs zie komen, het lijkt er niet op dat ze hier blijven. Als je waarnemingen van een soort door heel Europa op de kaart kunt volgen op dagbasis (dat kan niet via waarneming.nl, voor zover ik weet) kun je wellicht een indruk krijgen of er sprake is van migratie of gericht zwermen?

theomuusse

Ik heb een heleboel van het veerse meer en een heleboel van Vierhouten.
Wil je die via we-transfer?

Theo

Niek Haak

Citaat van: theomuusse op september 10, 2020, 21:17:26 PM
Ik heb een heleboel van het veerse meer en een heleboel van Vierhouten.
Wil je die via we-transfer?

Theo

Allebei hartelijk welkom via WeTransfer. Ik had je al gemaild via de waarneming website, maar misschien is dat niet aangekomen of was het niet duidelijk doordat de website een rommeltje maakt van uitgebreide mails ...

Niek Haak

Hieronder voorlopige onderzoeksresultaten voor een paar "hotspots". Onder voorbehoud want er druppelen nog waarnemingen na; sommige gebieden zoals Kampina zijn nog niet verwerkt omdat er nog een aanzienlijke hoeveelheid waarnemingen in aantocht is. Ik heb tot nu toe alleen gecheckt of een individu vaker gezien is in hetzelfde gebied en nog niet of individuen ook in andere gebieden in Nederland gezien zijn.

Het onderstaande is vooral ter illustratie maar het algemene beeld is voor mij wel duidelijk: er zijn/komen in de meeste gebieden véél meer individuen dan op het eerste gezicht lijkt. Het aantal geïdentificeerde exemplaren over de hele periode is meestal aanzienlijk hoger dan het grootste aantal dat tegelijk op de locatie gezien is. Of dat komt doordat er een sterk verloop is of doordat de meeste aanwezige exemplaren zich niet laten zien (of de fotografen ontwijken ...) is nog niet duidelijk. Dat er heel weinig vrouwtjes op de foto staan is een aanwijzing dat veel van de aanwezige exemplaren niet gezien worden. Locatie Dishoek wijkt af in die zin dat dat de enige plek was waar meerdere exemplaren op flink wat verschillende dagen gezien zijn; dat heeft vermoedelijk te maken met de zeer beperkte afmetingen van het terrein.

Nog een grappige ervaring die ik zelf had op Groot Vroon: er zijn daar ruim vijf plekjes die een favoriet territorium zijn voor de heren (allemaal bij soort wildsporen die het riet in lopen) plus nog een paar minder geschikte plekjes. Op een dag heb ik systematisch zeven van die plekjes een paar keer langsgelopen en de libellen die daar zaten op de foto gezet als ik de gelegenheid kreeg; op Groot Vroon gaan ze maar zelden rusten. Bij thuiskomst bleek dat het 6x om dezelfde man ging en slechts één keer een ander exemplaar. Sommige exemplaren wisselen dus zeer frequent van territorium, en misschien fotografeer je zo alleen de exemplaren die wat vaker gaan zitten of die graag op de foto willen ;)

Dishoek, Groot Vroon, afmeting 0,1 km2
48 waarnemingen (van Zuidelijke glazenmaker imago's) van 17 juli t/m 27 augustus 2020
maximaal aantal tegelijk gezien: 10 (4 augustus 2020)
aantal geïdentificeerde individuen (t/m 27 augustus): 37 (34xM, 3xF)
10 individuen zijn op meerdere dagen gezien, één zelfs op acht verschillende dagen in een periode van twee weken
  tevens 3 (andere) geïdentificeerde individuen in het Dishoekse bos (3xM) dat 0,5 km verderop ligt
waarnemingen vóór 2020: maximaal 2 exemplaren tegelijk in 2015-2017, 1 in 2019

Hoek van Holland, Kapittelduinen, afmeting 1,57 km2
132 waarnemingen  van 10 juni t/m 7 september 2020
maximaal aantal tegelijk gezien: 20 (31 juli 2020)
aantal geïdentificeerde individuen (t/m 27 augustus): 41 (38xM, 3xF)
drie individuen zijn op twee verschillende (vrijwel opeenvolgende) dagen gezien
waarnemingen vóór 2020: maximaal 10 exemplaren tegelijk in 2019, 3 in 2018, 1 in 2010)

Zeewolde, Hulkesteinse bos, afmeting 10,0 km2
116 waarnemingen van 15 juni t/m 22 augustus
maximaal aantal tegelijk gezien: 30 (12 augustus 2020)
aantal geïdentificeerde individuen (t/m 22 augustus): 40 (36xM, 4xF)
4 individuen zijn op twee verschillende (vrijwel opeenvolgende) dagen gezien
waarnemingen vóór 2020: maximaal 8 exemplaren tegelijk in 2019

Lelystad, Hollandse Hout en Oostvaardersplassen, afmeting 75 km2
33 waarnemingen in 2020
maximaal aantal tegelijk gezien: 15 (29 juli 2020)
aantal geïdentificeerde individuen (t/m ): 26 (24xM, 2xF)
geen enkel individu is op meerdere dagen gezien
maximaal 1 exemplaar tegelijk in 2019 in Oostvaardersplassen

Winterswijk en Buurse, afmeting 142 km2
56 waarnemingen in 2020
maximaal aantal tegelijk gezien: 7
aantal geïdentificeerde individuen (t/m  ): 27 (20xM, 7xF)
twee individuen zijn op twee verschillende dagen (met vier dagen verschil) gezien
eerdere waarnemingen: maximaal 8 tegelijk in Buurse in 2010, maximaal 5 tegelijk in Winterswijk in 2019 en sporadische waarneming in eerdere jaren.

Weia

Groeten, Weia
rode bosmieren: https://forum.waarneming.nl/index.php/topic,342651.0.html
pagina over variatie bij een paar lastige libellensoorten: www.at-a-lanta.nl/weia/LibellenVariatie.html
motmugjes van foto determineren: http://www.at-a-lanta.nl/weia/Motmuggen.html
familie motmuggen systematisch http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=378882.0

theomuusse

Dag Niek,
misschien vind je het leuk om het in een artikeltje te plakken van laten we zeggen 10/15 pagina's?
We zijn bijna klaar met het boek over de libellen van Zuid-Holland en ik vind het daar best in passen.
Zuid-Holland heeft namelijk een rijke historie met deze soort.
Als je dat ziet zitten, op 1 november uiterlijk gaat de boel naar de opmaak.
Laat maar weten.

Theo

Niek Haak

Citaat van: theomuusse op september 13, 2020, 18:06:29 PM
Dag Niek,
misschien vind je het leuk om het in een artikeltje te plakken van laten we zeggen 10/15 pagina's?
We zijn bijna klaar met het boek over de libellen van Zuid-Holland en ik vind het daar best in passen.
Zuid-Holland heeft namelijk een rijke historie met deze soort.
Als je dat ziet zitten, op 1 november uiterlijk gaat de boel naar de opmaak.
Laat maar weten.

Theo

Op zich een leuk idee maar ik weet niet of ik de zaak voor die tijd voldoende kan afronden; ik zal het in gedachten houden en laat je dan eind deze maand weten of het haalbaar is, OK? Anders komt er vast wel een artikel over het project in een libellentijdschrift, maar dat kost wat meer tijd ...

Niek Haak

Voordat ik hieronder de eindstand van de waarnemingen in mijn Zuidelijke glazenmaker project doorgeef, allereerst hartelijk dank aan de vele waarnemers die hebben meegewerkt. Het overgrote deel van de mensen die ik heb gevraagd om foto's in te sturen hebben meegedaan en sommigen zijn er zelfs speciaal op uit gegaan om nog extra foto's te maken voor het project. Het was geen wedstrijd maar het lijkt me leuk om de waarnemers te vermelden die het grootste aantal identificaties gerealiseerd hebben, d.w.z. het aantal verschillende individuen die ze duidelijk herkenbaar op de foto hadden. Gefeliciteerd met dit mooie resultaat :duim:

Tom Schrier 28
Tim Raats 27
Ruud Wielinga 20
Sonja&Lex 20
Eric Roeland 14
Rob Lanjouw 13
Mark Ekker 10

Ik kom zelf op 42 individuen maar dat is "buiten mededinging" omdat de omstandigheden op Groot Vroon relatief gunstig waren voor dit project - klein terrein en ik ben vaak wezen kijken ;)

Niek Haak

#45
Dan nu de (voorlopige) eindstand van de waarnemingen, voor juni t/m eind september 2020 (ik denk niet dat er nog waarnemingen volgen dit jaar ...). Er gaat vast nog een publicatie met nadere analyse komen in een tijdschrift maar dat kan lang duren en ik zal het hier melden als het zover is. Wie vragen of opmerkingen heeft over de waarnemingen kan dat laten weten via het forum of - als het voor anderen waarschijnlijk niet interessant is - via een persoonlijk bericht. Omdat een tabel op het forum mij niet zo snel lukt het resultaat als plaatje.



Opmerkingen:
* aantal geïdentificeerde individuen in de loop van het seizoen is meestal aanzienlijk groter dan het maximum aantal dat tegelijk (op een bepaalde dag) is gezien.
* aantal waarnemingen op waarneming.nl is een zeer slechte maat voor het werkelijke aantal individuen op de locatie, zie Groot Vroon in 2016 rep. 2020.
In 2016 werd één individu gedurende één maand vele malen gefotografeerd; ondanks frequente melding van 2 exemplaren is er geen enkele foto van de tweede
dus zelfs die is twijfelachtig. Anderzijds lijkt het erop dat de gemiddelde waarnemer maar een klein deel van de aanwezige exemplaren ziet.
* aantal identificaties op een locatie zal afhangen van o.a. afmeting terrein (hoe kleiner terrein, hoe kleiner kans dat bepaalde individuen gemist worden),
bezoekfrequentie van fotografen en fotografische vaardigheid van waarnemers.
* meeste mannelijke individuen worden slechts éénmalig of gedurende hooguit enkele dagen op een locatie gezien, alleen Groot Vroon is een uitzondering vermoedelijk doordat het een relatief klein en overzichtelijk gebied is. Het beeld is enigszins vergelijkbaar met situatie bij Paardenbijter mannen die vaak ook maar korte tijd op een bepaalde locatie blijven.
* vrouwtjes worden vergeleken met mannetjes zelden gezien, meestal bij copula of tandem (en geen enkele herhaalde identificatie). Dit is nog veel extremer dan bij Paardenbijters waar vrouwtjes ongeveer 3x minder dan mannetjes gezien worden. Identificatie van vrouwtjes is minder betrouwbaar, aantal geïdentificeerde vrouwtjes is een benadering (kwaliteit van foto's soms onvoldoende om met zekerheid vast te stellen dat het om verschillende individuen gaat).
* op de meeste locaties is er een sterke toename van het aantal Zuidelijke glazenmakers vergeleken met voorgaande jaren, maar dat was geen onderwerp van mijn project.  Als voorbeeld Groot Vroon bij Dishoek: in 2015 en 2016 was minstens één mannetje aanwezig (mogelijk twee), in 2017 kwamen er minimaal drie verschillende individuen langs en in 2019 minimaal twee. In 2018 was er geen enkele waarneming en in 2020 waren er minstens 39 individuen, een spectaculaire toename.

Voorlopige analyse:
* Een mogelijke verklaring voor de relatief hoge aantallen ID's vergeleken met aantal waargenomen exemplaren per waarneming op waarneming.nl is een sterk verloop in de aanwezige individuen in de loop van het seizoen door uitsluipen van nieuwe exemplaren, predatie of verplaatsing naar buiten het gebied. Echter zelfs bij dicht bij elkaar liggende locaties (in Zeeland bijvoorbeeld Groot Vroon en poeltje in Dishoekse Bos Noord, onderlinge afstand 0,5 km) is er geen uitwisseling van individuen te zien. Voor de waarnemingen door het hele land is nog niet gecheckt of individuen op meerdere locaties gezien zijn, maar dit lijkt zeldzaam.
* Een andere mogelijke verklaring is dat individuen zich vooral laten zien als ze een territorium kunnen claimen (mannen) of bij voortplantingsactiviteit (vrouwen); als een beperkt aantal territoria beschikbaar is op de locatie zal alleen al daarom het aantal exemplaren dat aanwezig lijkt lager zijn dan het is. Sommige individuen zullen wellicht ook menselijke activiteit mijden en daarom niet op de foto komen. Ervaring leert dat de zichtbaarheid van aanwezige exemplaren sterk varieert met weer en tijd van de dag, en dat individuele mannetjes zeker 2-4 weken op een locatie kunnen blijven (maar misschien alleen als er weinig concurrentie is?). Op diverse locaties is waargenomen dat individuele mannetjes regelmatig - soms alleen voor korte tijd - van territorium kunnen wisselen.

Platbuik

Niek, ik zie een foutje in het plaatje: Kampina overig 41 = 4 + 14,  is een Trumpiaanse stelling :angel:
---88:  A. van Leur (Þlatbuik)

Niek Haak

#47
Citaat van: Platbuik op oktober 06, 2020, 10:46:18 AM
Niek, ik zie een foutje in het plaatje: Kampina overig 41 = 4 + 14,  is een Trumpiaanse stelling :angel:

hartelijk dank voor de kritische blik :) Ik heb op het laatste moment wat zitten knutselen met opsplitsing van Kampina en dat ging dus mis; tabel inmiddels aangepast.

Niek Haak

Verslag van het project is nu beschikbaar, te bekijken op de Researchgate website of te downloaden als PDF (+/- 4 MB).

Zuidelijke invasie: individuele identificatie van Zuidelijke glazenmakers
https://www.researchgate.net/publication/346964583

Het is een flink artikel geworden met o.a. een uitgebreider uitleg van de identificatie methode. Helaas meer vragen dan antwoorden, maar zo gaat dat vaker bij wetenschappelijk onderzoek. Ik had gehoopt op zijn minst een paar individuen op diverse locaties te kunnen aantreffen, maar dat is niet gelukt. Waarschijnlijk moeten er toch een paar keer wat libellen voorzien worden van een 'tag' om ze te kunnen volgen, of het identificatieproces moet zover geautomatiseerd worden dat we veel meer identificaties van verschillende locaties kunnen krijgen. Vragen of opmerkingen welkom, via het forum of een prive bericht.


Niek Haak

Het is weer tijd voor de Zuidelijke glazenmakers - al heb ik ze zelf nog niet gezien dit jaar- en ik wil proberen om dit jaar weer wat verder te komen met dit project.

Ik heb een doe-het-zelf handleiding gemaakt waarmee waarnemers zelf in een paar hopelijk simpele stappen een individueel ID van een Aeshna libel kunnen maken. In tegenstelling tot vorig jaar is het dus niet nodig om mij een foto te sturen met alle organisatie die daarmee gemoeid is. Door de procedure uit te proberen kunt u snel zien of uw eigen foto's goed genoeg zijn voor een betrouwbare individuele identificatie, en wellicht een beetje bijsturen voor de volgende foto.

Ik hoop dat een aantal waarnemers hiermee aan de slag gaat en dat het wat oplevert, bijvoorbeeld om de methode zo te verbeteren dat het voor bijna iedereen bruikbaar is en kan worden omgezet naar een computer programma / App die helpt met het registreren en analyseren van de ID gegevens. Dat zou het mogelijk moeten maken om waarnemingen van individuen door heel Nederland te vergelijken wat interessante mogelijkheden biedt. De methode is in eerste instantie voor Aeshna affinis en Aeshna mixta, maar het werkt met kleine aanpassingen ook voor andere Aeshna soorten.

U kunt de handleiding hier downloaden (PDF document, 1.5 MB, Nederlandstalig):
https://www.researchgate.net/publication/352693826_Individuele_herkenning_van_Zuidelijke_glazenmaker_-_Doe_Het_Zelf_handleiding

Vragen en opmerkingen welkom, zo nodig kan ik het document aanpassen.

Ad Gillis

Beste Niek,
Ik heb afgelopen dinsdag 20-07-2021 bij een ven in de Kapittelduinen van Hoek van Holland 2 imago male zuidelijke glazenmakers gezien. Eentje heb ik uitgebreid kunnen fotograferen. Hiervan staan er 2 op waarneming.nl:
https://waarneming.nl/observation/220477724/
Op deze locatie wordt vaker melding gemaakt van zuidelijke glazenmakers. Misschien zijn het wel dezelfde, hoewel niet altijd dezelfde locatie (ven) wordt aangegeven.
Ik heb 12 raw-foto's (NEF van Nikon) die je van mij mag gebruiken als je wilt.
Laat maar weten of je geintereseerd bent.
Ad Gillis

Niek Haak

prima foto's en ik ben zeker geïnteresseerd. Foto's liefst als jpeg naar nh at zeelandnet.nl (zie ook begin van deze draad voor details, tweede post op de eerste pagina), maar NEF mag ook.

Ik ben mijn eigen waarnemingen van afgelopen week bij Dishoek nog aan het uitzoeken. Ik denk dat de bulk "toeristen" zijn die hier tijdelijk langskomen, dus het zou goed kunnen dat deze ook Hoek van Holland aandoen (misschien een paar dagen later, aangezien ze vermoedelijk uit het zuiden komen?). Ik heb twee weken geleden bij Dishoek één jonge dame ZG gezien maar de exemplaren die er nu vliegen lijken overwegend ouder met meestal duidelijke vleugelslijtage etc.

Gezien de ervaring van vorig jaar is de kans dat we een exemplaar op verschillende locaties fotograferen niet groot maar wie weet :)


Niek Haak

Bij deze de tussenstand voor waarnemingen in 2021 bij Dishoek, misschien nuttig voor waarnemers op andere locaties:

In de afgelopen twee maanden heb ik bijna 50 verschillende exemplaren geïdentificeerd, 10 vrouwtjes en 38 mannetjes. De meeste daarvan zijn maar op een enkele dag gefotografeerd, een enkeling blijft een paar dagen en één mannetje is in de loop van drie weken op zes verschillende dagen gespot. Dit komt in grote lijnen overeen met het beeld van afgelopen jaar al lijkt het gedrag (keuze territorium etc.) dit jaar een beetje anders dan in 2020. Momenteel worden er bij mooi weer 3-6 exemplaren per dag gezien, duidelijk minder dan de top van vorig jaar maar het zou kunnen dat er nog meer komt als het weer straks weer wat beter wordt.

Net als vorig jaar blijft de grote vraag waar al die exemplaren vandaan komen of naar toe gaan. Lokale voortplanting is aannemelijk maar niet bewezen (copula en ei-afzetting in afgelopen jaar, juveniel exemplaar gespot in de directe omgeving maar geen uitsluiper of larvenhuidje gezien).

Niek Haak

Weer even de tussenstand bij Dishoek: ik heb daar inmiddels 60 verschillende individuen van de Zuidelijke glazenmaker geïdentificeerd, 48x man en 12x vrouw. Het overgrote deel is maar op een enkele dag gezien en dat blijft zo nu er dagelijks nog maar een klein aantal te zien is. Er zijn ongetwijfeld nog meer exemplaren langs geweest maar die kwamen dus niet voldoende duidelijk op de foto. Mooie score voor zo'n snipper natuur als het Groot Vroon ;) 

Nu het Groot Vroon een beetje begint op te drogen (vergeleken met voorgaande jaren was het daar deze zomer een natte boel) zie ik ook de favoriete plekjes voor de mannen weer veranderen, een beetje zoals het in voorgaande jaren was.

Niek Haak

update:

Bij Groot Vroon in Dishoek is het terrein gemaaid waardoor het minder interessant wordt voor de Zuidelijke glazenmakers, de meeste sluippaadjes naar het riet zijn nu verdwenen. Het vliegseizoen loopt ten einde en de teller voor Groot Vroon staat op 56 verschillende mannetjes en 12 vrouwtjes. Rekening houdend met het feit dat veel individuen (met name vrouwtjes) niet herkenbaar op de foto komen zullen er vermoedelijk meer dan 100 verschillende exemplaren langs gekomen zijn op dit kleine stukje Nederland!

Ik heb ook nog waarnemingen uit overig Nederland op waarneming.nl gecheckt: ruim 50 online foto's waren goed genoeg voor identificatie van een individu en daarbij zat geen enkel exemplaar dat ik op Groot Vroon gezien heb. Ik vond een paar individuen die op verschillende dagen gefotografeerd waren, meestal door verschillende waarnemers (Hoek van Holland 1x met 1 dag tijdverschil, 1x met 1 maand tijdverschil). En een exemplaar met beschadigde vleugel bij Vught die in de loop van een ruime week zes keer herkenbaar op de foto kwam (mogelijk minder reislustig of makkelijker te fotograferen door de vleugelschade ...).


marcel234


Niek Haak

verslag gepost van de waarnemingen in 2020 en 2021 in Dishoek, ditmaal Engelstalig voor buitenlandse lezers:

https://www.researchgate.net/publication/359370329_Summer_invasion_of_Aeshna_affinis_in_the_Netherlands
Summer invasion of Aeshna affinis in the Netherlands

Hoewel het aantal waarnemingen in 2021 landelijk fors lager was in 2020 werden in Dishoek aanzienlijk meer individuen geïdentificeerd, wat voor een deel komt door beter weer, meer intensieve waarneming en een betere identificatie methode. Met misschien een bijdrage van lokale voortplanting maar dat is raden.

Het is afwachten wat 2022 gaat brengen, een verdere daling net zoals na eerdere invasies (bijv. rond 2010) of misschien een toename als gevolg van meer lokale voortplanting en/of nog warmere zomer?

Zijn er waarnemers die in 2022 willen meewerken aan mijn project door zoveel mogelijk Zuidelijke glazenmakers te fotograferen op één locatie gedurende het seizoen, liefst in de Kapittelduinen bij Hoek van Holland (goede waarnemingslocatie voor deze soort waar mogelijk uitwisseling van individuen met Dishoek plaatsvindt). Dan wil ik nog een keer een poging doen om verplaatsing tussen diverse waarnemings locaties vast te stellen :)

Platbuik

Citeer...een betere identificatie methode

Is die nieuwe methode toepasbaar - alsnog - op de gegevens uit 2021, Niek? Zo zou je misschien een dieper inzicht in de materie kunnen krijgen.
---88:  A. van Leur (Þlatbuik)

Niek Haak

Citaat van: Platbuik op maart 23, 2022, 10:20:55 AM
Citeer...een betere identificatie methode

Is die nieuwe methode toepasbaar - alsnog - op de gegevens uit 2021, Niek? Zo zou je misschien een dieper inzicht in de materie kunnen krijgen.

De methode werkt ook prima met de foto's van voorgaande jaren maar voor een "citizen science" project zoals in 2020 is mijn inschatting dat er te weinig foto's met voldoende kwaliteit voor identificatie uit komen. In 2021 was bij 10-15% van alle waarnemingen (zoals vermeld op waarneming.nl) individuele identificatie mogelijk en daardoor krijg je hooguit een fragmentarisch beeld. Je zult dan hooguit door puur toeval een verplaatsing naar een andere locatie zien. Dus waarschijnlijk is het beter om de waarnemingen te concentreren op enkele locaties en met meer ervaren fotografen. Je krijgt dan een beter beeld van wat er op zo'n locatie gebeurt en hoeveel verloop er is. En natuurlijk is de oude data beperkt bruikbaar in de zin dat je een individu uit 2020 in 2021 niet terug zult zien ;)

Als ik kijk naar mijn eigen waarnemingen bij Dishoek dan is het algemene beeld van 2020 en 2021 goed vergelijkbaar: de meeste individuen zie je maar op één dag, ongeveer 25% wordt op meerdere dagen gezien en een heel enkel exemplaar blijft 2-3 weken. Door beter weer en meer waarnemingen zijn er daar in 2021 waarschijnlijk meer individuen geïdentificeerd. Dat beeld is heel anders dan in voorgaande jaren toen er in een heel jaar hooguit een paar verschillende individuen te zien waren, die soms ook meerdere dagen of weken bleven. Wellicht leveren de waarnemingen van 2022 meer inzicht op wat er gebeurt :)