vraag bramenstengels insectenhotel

Gestart door hansbotix, april 11, 2020, 16:26:29 PM

Vorige topic - Volgende topic

hansbotix

Beste mensen,

Eigenlijk had ik dit onderwerp op het forum over bijenhotels willen beginnen, maar het blokje 'Nieuw topic' zie ik daar niet staan. Vandaar even zo:

Bij een natuureducatiecentrum in de Noordelijke Oeverlanden bij de Nieuwe Meer aan de zuidwestrand van Amsterdam heb ik een insectenhotel in elkaar gezet. Op de 'zolderverdieping' heb ik nog plek voor bramen- en rozenstengels. Je leest daarover dikwijls dat deze bruikbaar zouden zijn. Maar ik kan er weinig over terug vinden, ook niet in het bekende, mooie boek 'Gasten van bijenhotels'.

Heeft iemand hier ervaring mee? B.v. wat betreft diameter. Lopen bijen niet het risico dat ze hun vleugels openhalen aan naastliggende takken die iets verder uitsteken? Of moeten dergelijke stengels vertikaal worden opgehangen?

Verder heb ik veel bramen- en rozenstengels die ik een jaar of acht geleden verzameld heb. Zijn ze dan te oud? Is het beter om verse te knippen?

Groet, Hans Bootsma.

wilde

Houd je aan de instructies in het boek van Pieter van Breugel. Gebruik geen nutteloos spul. Daartoe reken ik ook bramen -en rozenstengels, die niet in de natuur deels zijn vergaan en spontaan dan een holte hebben. Er zijn veel goede materialen: riet, bamboe, kaardenbolstengels, alles op de juiste wijze geknipt, dus met een knoop aan het eind (of in het midden als er 2 aanvliegrichtingen zijn. Stengels die geen afsluiting hebben aan het eind worden niet benut!

Met een boormachine aangebrachte boorgaten in hout worden minder gewaardeerd dan gladde pijpjes van natuurlijk materiaal. Het is moeilijk om te boren zonder braamvorming aan het eind en met een zeer gladde binnenkant. De natuur doet dat veel beter in de vorm van holle stengels maar ook gangen van keverlarven zijn zeer aantrekkelijk voor veel soorten bijen en graafwespen. De insecten moeten hun vleugels niet beschadigen in de gangetjes.

Dus onbruikbaar:
Denappels, houtzaagsel, houtkrullen, allerlei spleten in diverse richtingen, en onbestemde grotere holtes. Wachtruimtes noemt Pieter die gekscherend.
Bedenk ook dat grotere bouwsels ook niet nuttig zijn als er onvoldoende drachtplanten in de directe omgeving staan gedurende de 4 à 5 maanden van de nestelperiode.

In het algemeen geldt dat insectenhotels in een goed beheerd terrein of natuurgebied (waar oud hout blijft liggen) geen meerwaarde hebben. Ze zijn alleen nuttig in bebouwde gebieden waar natuurlijke holtes ontbreken. Ze zijn dan ook ter lering en genot van de eigenaar. Dat is een goede reden om er wat op te hangen, zo zonnig mogelijk! Koop ze niet in tuincentra. Daar is bijna alleen rotzooi te koop. Maak ze dus zelf.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

hansbotix

Bedankt Albert. Dat geeft in ieder geval houvast. Het enige vakje met mos, takjes en bladeren komt dan vrij voor beter spul. Op zolder dan maar riet, kaardebol e.d. Het materiaal onder het dak moet met het oog op de dakconstructie niet te zwaar zijn. Het hotel werkt al een jaar of vier, en aanvankelijk had ik de beste resultaten met in hout geboorde gaten. De gaten vanaf 5mm kan ik met een motorkettingzaagvijl in de boormachine bijwerken, die zijn niet duur. Ik moet wel zeggen dat een enkel blokje hout niet lijkt te werken, maar het meeste toch wel. Ik heb een voorkeur voor dwars op de nerf. Ik moet zeggen dat de rechts onder het dak vastgemaakte rol afkomstig van een afgesneden stuk bamboerolgordijn dat ik op straat vond, loopt als een tierelier, zowel van onder als van boven. De andere riet- en bamboestengels worden pas langzamerhand benut.

Er is van april tot in oktober meestal activiteit, alhoewel het aan een soms winderig meer staat. Er zijn niet al te veel soorten: wel veel rosse metselbijen en tronkenbijen. Maar ook enkele behangersbijen, vermoedelijk tuinbladsnijders en een enkele grote bladsnijder. En een enkele maskerbij. Verrassend was het verschijnen van grote klokjesbijen. Klokjes maken op het terrein rond het centrum vanwege de konijnenplaag geen kans; er zijn er maar vier op onbereikbare plekken overgebleven. Daar doen ze het dus op, terwijl het er best nog wel een aantal waren. In het gebied wordt de enkele verwilderde klokjessoort door de hooglanders weggegraasd.

Opvallend vind ik dat er veel (soorten) muurwespen op af komen, maar die kan ik niet goed onderscheiden. Wellicht tenminste drie soorten deukmetselwespen, waaronder voor het derde achtereenvolgende jaar waarschijnlijk symmorphus crassicornis of anders dan de als verdwenen beschouwde s.murarius, daar hebben we het weleens over gehad.

Met de bloei rond het NME-centrum zit het wel goed, evenals in het ecologisch beheerde gebied, een  parkachtig mozaïek van minibioopjes met veel zandige plekken, ruigte, dood hout en bloeiende veldjes. Een onderzoek dat bestond uit drie bezoeken van vier uur leverde 48 soorten op.
https://www.oeverlanden.nl/nieuws/Rapportage_Bijen_Amsterdamse_parken_2019.pdf
Ik denk best een goed aantal en het lijkt mij dat er nog flink wat meer soorten zullen zijn.

Dus in die zin droeg het insectenhotel niet wezenlijk bij aan de bijenstand. Maar het staat inderdaad bij een educatief centrum. In de tuin en zelfs bij het hotel zie je toch soorten die in het onderzoek niet gesignaleerd zijn, en die ik zelf ook niet of weinig tegenkom in het gebied. En het is zeker educatief geweest naar mijzelf toe. Als medebeheerder heb ik er nu oog voor in het veld, en alhoewel ik globaal wel ecologisch maaibeheer toepaste, heeft mijn visie zich toch verdiept. En je hebt wat te vertellen en te schrijven, tot in het lokale sufferdje aan toe.

Overigens hoorde ik iemand zeggen dat dennenappels wel goed voor gaasvliegen konden zijn; weet je daar misschien iets van?

wilde

Gaasvliegen planten zich geheel anders voort. Een gaasvlieg moet wel kunnen overwinteren. Nu heeft iemand vermoedelijk in een onzinnig deel van een bijenhotel een gaasvlieg gezien en de conclusie getrokken dat denappels, proppen karton en andere rommel zeer nuttig zijn voor gaasvliegen als schuilplek. Normaal zijn die plekken er overal. Gaasvliegen zijn nooit schaars geweest in de tijd dat er geen insectenhotels waren. Het is dan ook een vreemd idee om de populatie gaasvliegen te stimuleren met rotzooi in een insectenhotel. Niet doen dus.
Denappels zijn dan zeker het meest ongeschikt: ze gaan dicht bij droogte, ook in de winter. Dat wil je dan juist niet.
Groet, Albert de Wilde
https://www.ahw.me

hansbotix


Mooi, dan hoef ik me daar ook niet druk over te maken en kan ik dat ook voor bijen of wespen inrichten. Alhoewel zo'n oostkant, die ik voor ogen had, weer minder bijen zal trekken. Misschien iets van de grond opbouwen, met leem en dood opstaand enigszins vermolmd hout. Hoorde van iemand die bij volkstuinen langs de Amstel op deze manier drie andoornbijen in zijn hotel had gekregen. En die komt ook in de Oeverlanden voor. Dus wie weet.

Groet, Hans.

marcel234

#5
CiteerSommige bijen verkiezen stengels met merg boven holle stengels.
Frambozenstengels laten staan is een goeie optie. Maar je kan ze ook anders aanbieden.
-  Neem bv dode stengels van : braam, framboos, zonnebloem, roos, koningskaars, hartegespan,...
-  Stop ze niet horizontaal in een bijenhotel, maar bevestig ze rechtopstaand, liefst individueel.
De bijen gaan op zoek naar deze rechtopstaande structuren.

https://www.naturgartenfreude.de/wildbienen/nisthilfen/markhaltige-stengel/

Misschien is deze curus  https://www.natuurpunt.be/agenda/cursus-wilde-bijen-37215 ook iets voor jou...