Flevoland wederom in greep winter (23 jan.'06)

Gestart door Pim, januari 23, 2006, 19:31:31 PM

Vorige topic - Volgende topic

Pim

Het ijs van de Oostvaardersplassen was juist weer gesmolten en de afgelopen dagen begonnen langzaam aan de grote zilverreigers (in grotere aantallen) terug te keren naar hun favoriete broedgebied, maar vandaag (23 januari 2006) werd de klok weer teruggezet en liet koning winter van zich horen. Met een schrale (zuid)oostenwind was het behoorlijk afzien voor veel vogels, maar vooral voor hun gluurders. Bewapend met geitenwollen sokken en driedubbele trui ging ik op weg naar de Grote Praambult – Oostvaardersplassen te Lelystad.

Vanaf deze kijkbult heb je een machtig uitzicht over een groot gedeelte van het gebied. Er zijn veel mensen die op deze plek vanuit de auto met verrekijker de vogels en grote grazers observeren. Helaas laat een groot gedeelte van deze "natuurliefhebbers" de hele tijd zijn motor draaien. Ik stap liever uit de mobiele kijkhut en snuif de ijskoude lucht op. Een groep van minimaal 175 edelherten stond redelijk compact bij elkaar. De dieren zien er nog gezond uit en zijn zeker geen vel over been. In de top van een boom zat een adult mannetje smelleken. Dit is een schaarse wintergast in Nederland, met zo'n 1000-2000 exemplaren (Bron: Veldgids Roofvogels – KNNV uitgave – tevens een aanrader deze zeer complete gids!!). De razendsnelle smelleken is de nachtmerrie van menig zangvogeltje! Het is de kleinste roofvogel van Europa, door leken soms verward met een sperwer. De vogel heeft een snelle vleugelslag en kan kleine zangvogels (graspieper, vink etc.) zo lang achterna zitten totdat ze letterlijk dodelijk vermoeid zijn. Een vrouwtje blauwe kiekendief was aan het jagen tussen de vlierbesstruiken, meestal zijn ze alleen zwevend boven de vlakte en het rietveld te zien.

Vanaf de Kleine Praambult zag ik langs het smalle slootje een ijsvogel wegschieten. Deze kleurrijke vogel zal ook wel een moeilijke tijd doormaken, het ene moment kunnen ze ergens vissen en het andere moment is hun vis gevangen onder een laag ijs. Momenteel is er nog genoeg open water in de wijde omgeving. Langs de grotendeels bevroren plas stonden vijftien grote zilverreigers te koukleumen. Eén exemplaar had een zwarte snavel en was dus erg optimistisch, deze kleur dragen ze overwegend in de paartijd. Op het open water nog steeds een enorme groep pijlstaarten (>180), bergeenden, wintertalingen en tafeleenden. Ook in mindere mate nonnetjes en brilduikers. Twee vossen wandelden over het ijs en lieten een hertenbiefstuk links liggen. Vanuit de bosrand naast de heuvel vlogen veel koperwieken op.

De adulte (man) ruigpootbuizerd van het Oostvaardersveld (gebied links en rechts van de wildroosters in de weg) speelde wederom geen verstoppertje en zat bij aankomst al klaar in één van zijn geliefde uitkijkposten. De vogel vloog snel op.

De Keersluisplas, een ondiep water, was binnen een nacht weer bijna geheel bevroren. In enkele wakken zwommen twintig wilde zwanen, veel exemplaren hadden een vuilgele kop. Er zat slechts één grijs (juveniel) exemplaar tussen. Op het eilandje drie watersnippen en een kramsvogel die hier de laatste tijd veel zit. Bij Het Bovenwater nog steeds veel nonnetjes, maar in het half uur dat ik hier stond te bevriezen en mijn vingers gevoelloos werden geen enkele roerdomp gezien. Het water was niet bevroren, maar waar het water opspatte tegen de rietrand was er sprake van ijsvorming.

Na de Oostvaardersdijk en enkele binnenwegen kwam ik bij de parkeerplaats van het Fluitbos (overvliegende witte kwikstaart) en wandelde in tien minuten naar wat mij betreft het beste uitkijkpunt van de Oostvaardersplassen: de centrale uitkijkheuvel aan het Jan van den Boschpad. Meteen had ik een adulte man smelleken in beeld die op de grond zat (meestal zie ik ze zittend in een boom), vervolgens was de vogel jagend te aanschouwen en zorgde zelfs voor paniek onder de aanwezige kieviten. Ook een adulte vrouw havik kwam even aanvliegen, ging zitten aan de overkant van het water en was snel weer verdwenen. Boven het kilometerslange rietveld jaagden drie blauwe (vrouwtjes) en een eerste winter bruine kiekendief. Het vrouwtje roodborsttapuit wilde graag op de foto, het mannetje bleef in de dekking. Op een ruime kilometer afstand zat een zeearend in een dode boom, de vogel kwam ook nog een stukje dichterbij vliegen, de staart was al wit, maar de lichte (geelwitte) kop ontbrak. Het was een subadult exemplaar.

Een groep van veertien nerveuze bonte strandlopers vloog regelmatig op. Ook kramsvogels foerageerden op de graskade. Een busje van Staatsbosbeheer reed in het gebied, mogelijk om de conditie van de populatie grote grazers te monitoren. Doordat de medewerkers uitstapten vloog een fraaie roerdomp op.

Bij de Lepelaarplassen – Kwelzone vlogen twee vrouwtjes blauwe kiekendief zeer vlak achter elkaar aan. Ook nog wilde zwanen op diverse plekken. Langzaam zakte de zon in de aarde weg en was het tijd om huiswaarts te keren.


met vriendelijke groet,

Pim Julsing

natuurverslaving.nl