Hallo Tom,
Ik zou je vrouw voor je haar een dure scoop cadeau geeft, toch eerst eens meenemen naar een winkel met een redelijke voorraad en vooral de mogelijkheid om zo'n ding buiten te testen. Ik snap dat het leuk is om haar volslagen te verassen, maar je merkt pas wat prettig en handig aan zo'n ding is als je er zelf wat ervaring mee hebt. Sommige mensen zijn handiger in het lokaliseren en volgen van beesten die opspringen, weglopen of wegvliegen dan anderen. Zaken als randonscherpte, beeldvervorming en beelddiameter hangen niet alleen van de scoop af, maar ook van je bril. De een kan meer sjouwen dan de ander. Als je lang bent heb je een hogere werkhoogte nodig, dan iemand die korter is.
Ik heb geen ervaring met telescopen in de 60 mm categorie en ken ook niemand die zo'n ding heeft, maar ik kan je wel vertellen dat telescopen in de 80 mm categorie naar mijn ervaring en die van de mensen in mijn vogelclubje ondingen zijn als je je niet per auto of fiets voortbeweegt. Ze passen niet in een gewone dagtochtrugzak, dus meestal leg je het statief met de scoop erop (toch al gauw 4 kilo) op je schouder en ondersteunt het met een hand. Je hebt dan dus het hele gewicht van de combinatie op 1 of 2 smalle stukjes schouder drukken. In mijn clubje is er een iemand die dat een uur volhoud, maar de meesten geven het snel op.
Een paar van ons hebben een paar jaar geleden een draagstel aangeschaft waarmee je de scoop op je rug kunt dragen, maar niemand gebruikt die meer. Sommigen vonden het toch onhandig: waar laat je je andere spullen? Ik vond de combinatie in eerste instantie ideaal. Als je niet te veel andere spullen bij je hebt, kun je er zeker een dag mee lopen. Helaas bleek het draagstel niet erg duurzaam. Ik heb er in anderhalf jaar tijd een stuk of vier versleten.
Een week of vier geleden kocht ik een compacte telescoop: de Vortex Razor HD 11-33x50, weegt iets van 710 g. en past zelfs in een stuurtas of schoudertasje. Omdat deze zoveel minder weegt dan een grotere telescoop volstaat een minder zwaar statief. Ik heb er een statief van 1,1 kg bij gekocht dat met een transportlengte van 39 cm in iedere dagtochtrugzak past.
Ik ben er erg blij mee. Vergeleken met telescopen in de 60 mm en meer categorieën heb ik (in volgorde van toenemend nadeel) minder lichtsterkte, minder vergroting en een minder breed gezichtsveld. Met name dat laatste kan een serieus probleem zijn bij het localiseren en volgen van vogels. O ja, en ws. staat de combinatie ook wat minder stevig dan een zwaardere.
De beeldkwaliteit doet niet onder voor die van andere goede telescopen (Swarovski is beter, maar dat merk je alleen als je heel goed kijkt).
De beeldkwaliteit van de Vortex lijkt iets beter dan die van de Nikon ED 50, maar ook daar moet je heel erg goed voor kijken. Het bredere gezichtsveld is wel duidelijk merkbaar en voor brildragers zoals ik is de grotere oogafstand een zegen. Dat 13-50 oculair lijkt me overigens te veel vergroting beloven. Ik heb een keer uitgebreid door een Nikon ED 50 met een 13-40 oculair mogen kijken. Boven de 30x nam de beeldkwaliteit razendsnel af. 40x was al onscherp, met 50x zie je denk ik niks meer.
Een andere telescoop in de struinklasse is de Viking ED 50 die je sinds kort bij de Vogelbescherming kunt kopen. Ik heb er geen ervaring mee.
De Sperwer 65 die je in je post noemt werd tot voor kort Havik 65 genoemd en is ws. wat lichtsterker dan mijn Vortex en de Nikon ED 50, maar, omdat deze geen ED glas heeft vast een stuk minder helder. Ik heb er geen ervaring mee. Wel heb ik een tijdje met een geleende Havik 82 HD gevogeld. Ook een goede telescoop, maar ik had nogal wat moeite met de beperkte scherptediepte. Een vogel hoeft maar een heel klein beetje te bewegen en je moet de scherpte al weer bijstellen.