clusters mieren op nest

Gestart door bruggeman, maart 31, 2008, 16:32:31 PM

Vorige topic - Volgende topic

bruggeman

Vandaag zag ik een rode bosmierennest met veel activiteit. Veel mieren zaten in clusters dicht opeen. Ik vraag me af wat ze aan het doen zijn,
Ida
groet,
Ida

bruggeman

groet,
Ida

corzonneveld

Een gokje: door zo te clusteren kunnen ze elkaar opwarmen. Want ondanks de relatief milde temperatuur is de benodigde lichaamstemperatuur om actief te zijn denk ik veel hoger (nog een gokje: 35 graden) dan de buitentemperatuur nu; bovendien zag ik vandaag weinig zon, dus opwarmen door zonnen was er niet bij.

Zo'n cluster kan heel effectief zijn. In het boek The thermal warriors ( B. Heinrich) staat een foto van een 'bal' van 400 bijen, die een grote wesp door oververhitting doden!
Met vriendelijke groet,
Cor Zonneveld

Natural History Photographs: www.corzonneveld.nl

Goyatlah

Heb hetzelfde gezien in een filmpje van - meen ik - National Geographics. Hoornaar verkenners worden zo vermoord voordat ze verslag kunnen uitbrengen over de positie van het nest. Hoornaars zijn groter dan bijen en kunnen dus (heeft met oppervlakte/inhoudsindex te maken) minder goed tegen oververhitting. Scheelt maar enkele tiendes van een graad, maar voldoende.
Moi, Dolf

Bezoek ook eens Libellen in Nederland met de enige interaktieve en op foto's gebaseerde libellentabel, veel info en heel veel foto's

H. Meijer

Ida,

Het gaat inderdaad om het opwarmen, maar niet voor de individuen zelf, of om zich ergens tegen te verdedigen.

Waar het om draait is het opwarmen van het nest.
Het bosmierennest (de kolonie) is een wereld op zich en zit heel ingenieus in elkaar, qua warmtehuishouding, vochthuishouding,  ventilatie etc...
Hoe de mieren het voor elkaar krijgen?
Volgens mij heben we daar nog helemaal geen inzicht in! Een kolonie bestaat uit individuen en er is geen centrale regelkamer die het geheel aanstuurd!
Fascinerend dat zo'n  kolonie dan zo perfect werkt.
Volgens sommige filosofen werkt ons brein op dezelfde manier.

Door dicht tegen elkaar aan te kruipen gaat het opwarmen natuurlijk wel veel effectiever, want er gaat  veel minder warmte verloren. De mieren die dat doen zijn de werksters van de kolonie.

Waar het om draait is dat het nest (van binnen), door de werksters iets wordt opgewarmd, doordat de ze daar de warmte, verkregen door het zonnen afgeven.

Door de geringe temperatuursverhoging in het nest, worden micro-organismen die zich in het nest bevinden actief, die vervolgens  de temperatuur in het nest verder verhogen.
Daardoor kan het broed van bosmieren zich heel snel ontwikkelen.

Als dit geen mooi verhaal is , weet ik het niet meer!

Hilco






Goyatlah

CiteerVolgens mij heben we daar nog helemaal geen inzicht in! Een kolonie bestaat uit individuen en er is geen centrale regelkamer die het geheel aanstuurd!
Volgens mij is dat ook precies het probleem. Als mens gaan we er van uit dat er ergens centraal dingen moeten worden aangestuurd (overheid, mensen die ergens voor gestudeerd hebben, onze eigen hersenen die ons lichaam zouden aan sturen). Maar waarschijnlijk gaat dat in de natuur bijna nergens zo. Iedere mier maakt zijn eigen beslissinkjes, op hele simpele criteria. Omdat er hele grote aantallen mieren zijn, kun je dan tot hele complexe beslissingen op hogere levels komen (zoals die van de mieren"staat")

Ook ons eigen zenuwstelsel werkt zo: iedere zenuwcel krijgt allerlei informatie binnen maar geeft maar een klein deel daarvan door, de rest is of niet belangrijk, of handelt het zelf af.

Sinds een paar jaar zijn er wat wiskundigen die zich met dit soort problemen bemoeien, met leuke resultaten: programmatjes om files te beheersen of treinen op tijd te laten rijden bv. (Beide problemen die nooit echt door informatici waren opgelost)
Moi, Dolf

Bezoek ook eens Libellen in Nederland met de enige interaktieve en op foto's gebaseerde libellentabel, veel info en heel veel foto's

H. Meijer

Dolf,

Interessante gedachte, dat iedere mier zijn eigen beslissinkjes neemt.
Wordt het dan geen chaos? Heeft de kolonie dan overlevingskans?

Kan daar (in onze ogen) complexiciteit uit voort komen?

Goyatlah

#7
Het wordt geen chaos omdat al die beesten (met wellicht wat kleine individuele variatie) op de zelfde manier redeneren. Combinatie van input A en B geeft output C.

En dat daar complexiteit uit kan voortkomen? Een van de meest eenvoudige wiskundige functies is f(x) -> x2 + c
Ga maar eens naar een grafiek daarvan kijken (Mandelbrot-plaatjes). Is een heel interessant nieuw onderzoeks gebied wat zowel vanuit een puur wiskundige manier (met computerprogrammaatjes) benaderd kan worden, maar ook met veldwerk.
Maar 1 ding is wel duidelijk: het werkt, mierenkolonies bestaan al een paar honderd miljoen jaren, en die beesten overleven ons ook zeker wel.

Kwam trouwens niet zo lang geleden een item tegen dat lieveheersbeestjes massaal een spin aanvielen die een ander lhb als prooi uit gezocht had. En LHB's zijn toch geen sociale insecten.
Moi, Dolf

Bezoek ook eens Libellen in Nederland met de enige interaktieve en op foto's gebaseerde libellentabel, veel info en heel veel foto's

bruggeman

Dank voor al jullie reacties. Er rijzen bij mij toch meer vragen. Wordt dit verschijnsel vaker waargenomen? En gezien het warnte aspect is het seisoensgebonden?


gr Ida
groet,
Ida

g.j. keizer

#9
Dolf,
Zie voor een voorbeeld van een spectaculaire en (tot nu toe) niet verklaarbare vorm van collectieve organisatie en synchronisatie het Japanse labyrint-experiment met de slijmzwam Trichia polycephala. Je vermeldt overigens niet, dat afstemming en synchronisatie van individueel en collectief gedrag bij insecten tevens door geurstoffen, die door voelsprieten of antennes worden waargenomen, wordt bepaald. Ook bij zoogdieren, die over een Vomero-Nasaal Orgaan beschikken (varkens, apen, mensen), vindt beïnvloeding van gedrag door geurstoffen plaats. Het VNO, dat zich bovenin de neusholte bevindt en in directe verbinding met het rhinencephalon staat, registreert door anderen afgescheiden feromonen, die het (menselijk) gedrag bepalen, zonder dat men zich daar bewust van is. Zo synchroniseert zich de eisprong bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd, die samen veel tijd in dezelfde ruimtes doorbrengen (moeders-dochters, nonnen). Mensen zijn met grote nauwkeurigheid (vrouwen 98 %, mannen 95%) in staat om aan de hand van in gedragen t-shirts achtergebleven okselzweet te bepalen, of een t-shirt door een man of vrouw is gedragen. Tijdens een zogenaamd symmetrie- en attractiviteitsonderzoek werd halverwege het experiment het door vrouwen geproduceerde geslachtshormoon copuline in de ruimte verneveld, waar de mannelijke proefpersonen verbleven. In de conditie zonder copuline vonden de mannen de vrouwen met het meest symmetrische uiterlijk (gezicht, lichaam) het aantrekkelijkst. In de "copuline"-conditie deed het uiterlijk er niet meer toe. Ze vonden alle vrouwen even aantrekkelijk, ze waren uitsluitend in een eventuele "paring" geïnteresseerd.
Zwamgroet,
Gerrit J. Keizer
www.soortenbank.nl
Paddenstoelen

jack_windig

CiteerDank voor al jullie reacties. Er rijzen bij mij toch meer vragen. Wordt dit verschijnsel vaker waargenomen? En gezien het warnte aspect is het seisoensgebonden?


gr Ida
Ja, altijd in het voorjaar kan je dit verschijnsel zien.

corzonneveld

#11
CiteerInteressante gedachte, dat iedere mier zijn eigen beslissinkjes neemt.
Wordt het dan geen chaos? Heeft de kolonie dan overlevingskans?

Het wordt geen chaos, omdat de individuele beslissingen die elke mier neemt het resultaat zijn van een langdurig selectieproces. De individuele beslissingen resulteren in zg. emergent gedrag. Nieuw gedrag, hier van de kolonie, dat niet direct te herleiden is tot het gedrag van de individuen, maar alleen uit hun interacties. Zie wikipedia, of liever nog de Engelstalige versie.

Het voorbeeld van de termietenheuvels vind ik erg goed om het concept te illustreren. Via oersimpele regels op individuniveau ontstaan geweldig ingewikkelde constructies op kolonieniveau. Die oersimpele regels zijn geselecteerd doordat sommige kolonies, met de mooiste emergente eigenschappen, meer nakomelingen konden produceren in vergelijking met andere kolonies.
Met vriendelijke groet,
Cor Zonneveld

Natural History Photographs: www.corzonneveld.nl