Grote aardkruiper?

Gestart door Henri van Dodeweerd, februari 25, 2019, 11:12:35 AM

Vorige topic - Volgende topic

Henri van Dodeweerd

Ik zou graag willen weten welke soort dit is
Het betreft deze waarneming
http://waarneming.nl/waarneming/view/167883222
Grote aardkruiper - Stigmatogaster subterranea gezien op 2019-02-23 Zalk - Zalkerbos
Foto's:






Met vriendelijke groet,
Henri van Dodeweerd

mberg

Dag Henri,

Te weinig pootjes. Vermoedelijk Strigamia acuminata (mannetje)

Met groet,

Matty
Matty P. Berg
Coordinator EIS-werkgroep Bodemfauna
Onderzoeker bodemfauna aan de Vrije Universiteit, Amsterdam, Rijksuniversiteit Groningen en Naturalis, Leiden
Aanspreekpunt Sectie Bodemfauna Nederlandse Entomologische Vereniging

Henri van Dodeweerd

Dank voor je reactie, Matty. Ik ben eens gaan googlen op die soort. Maar nu las ik op deze site dat de S. acuminata 37 tot 41 pootparen heeft en daarmee te onderscheiden is van o.a. de S. crassipes. Deze laatste zou volgens dezelfde site 49 tot 53 pootparen moeten hebben. Nu tel ik op mijn bovenste foto al 44 pootparen. Aan de kopkant zitten volgens mij nog wat paren die ik niet kan tellen. Dan lijkt me dat de S. crassipes dichter in de buurt komt.

Kan het kloppen wat ik, als absolute leek, hier typ, of zie ik wat verkeerd?
Met vriendelijke groet,
Henri van Dodeweerd

Arp

#3
Het beest heeft volgens mijn telling 45 pootparen en het is zoals Matty al zei een kereltje (die hebben vaak wat minder pootjes dan de dames).

In mijn beleving is het beestje ook wel heel erg bleek voor een Strigamia - die zijn bij mij eigenlijk altijd donkerder/roder.

Qua pootjes zouden, naar literatuurwaarden (maar die verschillen per auteur nog wel eens), Geophilus proximus en insculptus goede kandidaten kunnen zijn en met de antennelengte dan eerder insculptus (?)

Wat me voor die suggestie irriteert is dat het eerste tergiet achter de kop op de foto's vooraan breder lijkt dan achteraan  :-\

Als je het echt wil weten zouden onderkant kop en onderkant eindsegmenten eigenlijk onder de binoc moeten vrees ik ...

P.S. @Henri: Hoe lang was het beest? 20mm of 40mm ?
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Henri van Dodeweerd

Citaat van: Arp op februari 26, 2019, 03:37:31 AM
Het beest heeft volgens mijn telling 45 pootparen en het is zoals Matty al zei een kereltje (die hebben vaak wat minder pootjes dan de dames).

In mijn beleving is het beestje ook wel heel erg bleek voor een Strigamia - die zijn bij mij eigenlijk altijd donkerder/roder.

Qua pootjes zouden, naar literatuurwaarden (maar die verschillen per auteur nog wel eens), Geophilus proximus en insculptus goede kandidaten kunnen zijn en met de antennelengte dan eerder insculptus (?)

Wat me voor die suggestie irriteert is dat het eerste tergiet achter de kop op de foto's vooraan breder lijkt dan achteraan  :-\

Als je het echt wil weten zouden onderkant kop en onderkant eindsegmenten eigenlijk onder de binoc moeten vrees ik ...

P.S. @Henri: Hoe lang was het beest? 20mm of 40mm ?

Ha Arp,

Dank voor je reactie!

Het beestje viel me in het veld op door de gelige kleur. Ik lees dat de Strigamia's roder van kleur zijn. Dat lijkt op de laatste foto ook wel een beetje zo. Maar dat is denk ik een kwestie van belichting. Deze was wel gelig.

Helaas heb ik geen beestje verzameld en ik heb ook geen idee of dat binnenkort nog gaat lukken.

De lengte van het beest heb ik niet opgemeten, maar was eerder 40 dan 20 mm.
Met vriendelijke groet,
Henri van Dodeweerd

Arp

Ja okay - er is een zeer zeldzame die nog niet eerder uit Nederland gemeld is en ook iets meer een kustdier is, maar die wordt max 20mm, dus die kunnen we gerust uitsluiten dan :)

Een andere optie zou misschien nog Strigamia maritima zijn - die zou qua poten, bouwvorm, lengte en kleur ook goed in de buurt kunnen komen (is vaak wat geliger dan de andere twee Strigamia's, tenminste wat ik er tot nu toe van gezien heb), maar ook daarvoor is de vindplaats niet eerste keus ...

Ben benieuwd wat Matty ervan denkt - vooral qua bruikbaarheid van de pootpaar-waarden voor determinatie. 
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

Henri van Dodeweerd

Dank voor je leerzame reacties, Arp!! Het geeft al een inzicht in de bijzondere wereld van de duizendpoten.  :duim:

Ik ben ook zeer benieuwd wat Matty hierover nog kan melden!!
Met vriendelijke groet,
Henri van Dodeweerd

mberg

Heren,

Correct, Strigamia crassipes. Ik had het juiste aantal pootje wel geteld maar de soorten omgewisseld. Poten aan achterkant zijn dik, dus mn. De vorm van de kop is typisch Strigamia en ik vermoed zoals je al zei dat door de belichting de kleur lichter uitvalt dan in werkelijkheid. In natuurlijk licht zijn ze oranjerood van kleur.

Met groet,

Matty
Matty P. Berg
Coordinator EIS-werkgroep Bodemfauna
Onderzoeker bodemfauna aan de Vrije Universiteit, Amsterdam, Rijksuniversiteit Groningen en Naturalis, Leiden
Aanspreekpunt Sectie Bodemfauna Nederlandse Entomologische Vereniging

Henri van Dodeweerd

Met vriendelijke groet,
Henri van Dodeweerd

Arp

Matty, we praten wat langs elkaar heen ben ik bang...  ?

Natuurlijk moet je zo'n beest eigenlijk beter kunnen bekijken, maar ik blijf het ook wel leerzaam vinden om te kijken hoe ver je kunt komen van foto. Dus in dat opzicht:

Mijn literatuurgegevens voor het aantal pootparen zijn deze:

M:37-39 / F:33-47; 30-35mm Strigamia acuminata Roodbruin; Antenne 3.5-4xkopbrdt.
M:47-49 / F:49-51;  -40mm; Strigamia maritima Roodbruin (iets geliger dan andere Strig.?); Antenne 3xkopbrdt.
M:49-51 / F:51-53; 50mm; Strigamia crassipes Roodbruin; Antenne 2.5-3xkopbrdt.

Andere soorten meet circa 45 pootparen:

M:45-51 / F:47-53; 20-30?mm; Hydroschendyla submarina Gelig roodbruin?; Antenne 3.5-4xkopbrdt.
M:41-55 / F:43-57; 40-55mm; Pachymerium ferrugineum Helder roodbruin m donkere kop; Antenne 4xkopbrdt.


M:41-53 / F=53-63; 25-35(40?)mmGeophilus proximus, Lichtgeel; Antenne 3.5xkopbrdt.
M:45-49[43?], F=49-53[60?]; 25-30mm(40?) Geophilus insculptus, Lichtgeel; Antenne 3.5xkopbrdt.

M:45-49[51-61?!] / F:47-51[53?]; 40(60?)mm; Geophilus carpophagus Gelig roodbruin; Antenne 3.5xkopbrdt.

Sorry het is een beetje warrig zo - komt rechtstreeks uit mijn notities.
Ik zou het weer een keer opnieuw uit moeten werken en aangeven welke bron welke pootaantallen vermeldt.

Maar punt is dus dat S. crassipes volgens mijn bronnen minstens 47 pootparen heeft, vaak ook geciteerd als 49+

Voor maritima is dat 47+, maar met één bron die 45+ aangeeft (Andersson et al. 2005 - Zweedse Nationalnyckeln serie)

Vandaar dat ik een beetje naar andere opties zat te kijken, zoals de genoemde Geophilus spp en misschien Hydroschendyla .... (De Pachymerium en G. carpophagus wil ik uitsluiten maar heb ze er even bijgezet omdat ze met die poottellingen in mn notities voorkomen)
Groetengedoe, Arp (wrn - JungleDragon)

mberg

Hej Arp,

Ik sluit me aan bij je opmerking dat het vaak lastig is om met zekerheid iets te determineren vanaf een foto. Je kunt nooit uitsluiten dat er een afwijkend exemplaar tussen zit dat niet lekker aansluit bij de bekende kenmerken. Daarnaast is het aantal poot paar nogal variabel tussen landen en is in de Nederlandse sleutels niet consequent Nederlands materiaal gebruikt. Ik ben nu bezig met een update van de bestaande sleutel.

Met groet,

Matty
Matty P. Berg
Coordinator EIS-werkgroep Bodemfauna
Onderzoeker bodemfauna aan de Vrije Universiteit, Amsterdam, Rijksuniversiteit Groningen en Naturalis, Leiden
Aanspreekpunt Sectie Bodemfauna Nederlandse Entomologische Vereniging