slepen met doelsoorten [nu ook een petitie]

Gestart door Geum rivale, september 12, 2018, 09:36:53 AM

Vorige topic - Volgende topic

Geum rivale

Herinvoering van verdwenen planten en dieren en bijplaatsen van exemplaren waar een soort dreigt uit te sterven zijn, hoewel onder strikte voorwaarden, tegenwoordig breed geaccepteerd in de Nederlandse natuurbeschermingswereld. Voor een artikel over dat onderwerp ben ik echter op zoek naar een uitgesproken tegenstander van het op de gewenste plek brengen van de doelsoort(en). Dus geen "nee, tenzij" maar echt "nee". Zijn er nog zulke mensen in ecologenland (of hier bij Waarneming)?
Kees van Reenen

Cygnus

#1
Als een soort dreigt uit te sterven (op wereldschaal), zoals bijvoorbeeld destijds bij Mauritius Torenvalk, dan kan ik me voorstellen dat dit acceptabel is. Projecten om lokaal een bepaalde soort terug te krijgen vindt ikzelf niet acceptabel, zoals nu bijvoorbeeld allerhande Lynx uitzetprojecten in Duitsland of het plan van circa 20 jaar geleden om in Nederland Zeearenden uit te zetten. Geduld is een schone zaak. Gebieden goed beheren en de beloning in de vorm van bijvoorbeeld een Lynx of een Zeearend komt vanzelf wel. Is ook vele malen spannender dan een dier ergens uitzetten. Uitzetprojecten schaar ik bijna altijd in de categorie geklooi met dieren, niet aan beginnen. Hoe kom je trouwens tot de stelling dat herinvoering en bijplaatsen van dieren breed geaccepteerd is in de Nederlandse natuurbeschermingswereld?
Met vriendelijke groeten,
Trinus Haitjema

hans parlevliet

Ik ben van mening dat als het ecosysteem in orde en op orde is het vanzelf de gewenste soorten aantrekt.
En Trinus de voorbeelden dat herplaatsen breed geaccepteerd is in de natuurbeschermingswereld zijn er legio: ooievaars, otters, korhoenders, bevers, zalm..etc
mvg
Hans

Cygnus

Citaat van: hans parlevliet op september 12, 2018, 13:36:13 PM
En Trinus de voorbeelden dat herplaatsen breed geaccepteerd is in de natuurbeschermingswereld zijn er legio: ooievaars, otters, korhoenders, bevers, zalm..etc

Die projecten zijn inderdaad uitgevoerd, maar of dat daarmee ook betekent dat het breed geaccepteerd is vraag ik mij af. Vaak is er discussie geweest over dergelijke projecten, tussen voor- en tegenstanders, zoals bijvoorbeeld inzake het uitzetten van Korhoenders uit Zweden.
Met vriendelijke groeten,
Trinus Haitjema

hans parlevliet

Citaat van: Cygnus op september 12, 2018, 14:58:26 PMVaak is er discussie geweest over dergelijke projecten, tussen voor- en tegenstanders, zoals bijvoorbeeld inzake het uitzetten van Korhoenders uit Zweden.
Niet vaak, of eigenlijk helemaal nooit, tenzij bij een poging zoals bij de korhoenders die niet levensvatbaar bleek en men telkens tegen beter weten in, in herhaling ging. Dat er onlangs in Duitsland kwabalen zijn uitgezet van een voor NL afwijkende genetische stam die inmiddels ook de Vecht hebben bevolkt, daar hoor je niets over. Je krijgt alleen gedoe van landbouwers als er "schade" optreedt zoals bij de uitzetting van bevers in Limburg en Drenthe. Breed gedragen dus!
mvg
Hans

tekenaar

#5
Citaat van: hans parlevliet op september 12, 2018, 13:36:13 PM
Ik ben van mening dat als het ecosysteem in orde en op orde is het vanzelf de gewenste soorten aantrekt.
En Trinus de voorbeelden dat herplaatsen breed geaccepteerd is in de natuurbeschermingswereld zijn er legio: ooievaars, otters, korhoenders, bevers, zalm..etc

Dat werkt prima voor soorten die zichzelf over grotere afstanden kunnen verspreiden (vogels bijvoorbeeld, en ook veel zoogdieren), maar niet voor weinig mobiele soorten. Toch zijn die vaak uitgestorven-met-reden. Breng je ze terug naar een gebied wara ze zijn verdwenen, dan zul je daar steeds soortgerichte beheermaatregelen moeten nemen om ze niet opnieuw kwijt te raken. In veel gevallen gaat het om soorten die best wijd verspreid zijn, alleen ter plaatse of regionaal het slecht doen. In die situatie kan je het geld en de moeite vaak efficienter elders besteden, waar dezelfde soorten het nog wel goed doen (behoud gaat voor terug proberen te krijgen).

In feite gaat deze discussie veel dieper. Het antwoord hangt af van je doelstelling en je definitie van "natuur". Is je doelstelling soortbehoud of biodiversiteits behoud, dan past herintroductie daar prima in. Is je doelstelling "Natuurlijkheid", d.w.z. verminderen van menselijke invloed, dan wordt de discussie interessant. Wat is een zwaarwegender gevolg van menselijke invloed: dat je de soort terug brengt of dat hij is verdwenen?

Dat van die kwabaal wist ik nog niet, klinkt als een erg vergelijkbare situatie als die van meerval.

p.s. ik ben niet zo zeker dat de herintroductie van de grauwe gans nog steeds breed gedragen wordt ...
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/



Cygnus

Citaat van: Geum rivale op september 15, 2018, 22:30:45 PM
Gisteren hierover in het RD: https://www.rd.nl/meer-rd/groen-duurzaamheid/kunstgrepen-redden-bijna-verdwenen-planten-en-dieren-1.1512556

Het is inmiddels zondag en dan mag je van het reformatorisch dagblad geen krant lezen (wat ik daarvan vindt laat ik maar even in het midden). Gelukkig kan via een andere route de tekst van het stuk ook geraadpleegd worden, namelijk op https://theworldnews.net/nl-news/kunstgrepen-redden-bijna-verdwenen-planten-en-dieren

Twee uitspraken die me erg aanspreken zijn
- Er zou meer geduld moeten zijn in natuurbeheer. Laat de natuur de natuur zijn.
- Het wezen van de natuur is dat het spontaan is. Als mens gaan wij niet over welke soort waar precies mag voorkomen.

Met vriendelijke groeten,
Trinus Haitjema

egilio

Maar zijn er niet andere religies die uit hetzelfde boek lezen, die zeggen dat de mens de natuur moet domineren en beheren?

Egil
Currently in Oxford
Zambian Carnivore Programme

WildCRU
Take nothing but pictures, leave nothing but footprints and waste nothing but time[/i]

Geum rivale

Citaat van: egilio op september 16, 2018, 12:37:11 PM
Maar zijn er niet andere religies die uit hetzelfde boek lezen, die zeggen dat de mens de natuur moet domineren en beheren?
Niet alleen tussen verschillende religies, maar zelfs binnen de protestantse stroming bestaat veel meningsverschil over in hoeverre de mens de natuur moet beheersen. Een grondbeginsel is de opdracht van God aan Adaam om de hof van 'Eden "te bebouwen en te bewaren". Een deel van de meningsverschillen heeft te maken met dat niet iedereen kent Hebreeuws kent, waar eigenlijk staat: "dienen en bewaken". Verder is het onduidelijk of dezelfde opdracht één op één geldt voor de Aarde buiten het paradijs, al wordt daar doorgaans wel van uitgegaan.
Boeren zien het veelal als hun taak (en veel burgers en overheden zien het eveneens als taak van de boeren) de grond zo goed mogelijk te benutten (mensen moeten immers eten), maar ook tussen christelijke ecologen bestaat verschil van opvatting over hoe je de verschillende grondbeginselen moet toepassen op de Nederlandse situatie. Is ons land inmiddels zo aangeharkt dat slepen met doelsoorten onvermijdelijk is, of moeten we de natuurliefhebbers ter wille zijn die op zoek zijn naar spontaan gevestigde planten en dieren?
Kees van Reenen

Cygnus

Citaat van: Geum rivale op september 17, 2018, 13:14:36 PM
Is ons land inmiddels zo aangeharkt dat slepen met doelsoorten onvermijdelijk is, of moeten we de natuurliefhebbers ter wille zijn die op zoek zijn naar spontaan gevestigde planten en dieren?

Als slepen met doelsoorten (rare term) onvermijdelijk is in Nederland, dan is het natuurbeheer verworden tot decoreren van gebieden, net als behangen van kamers in je huis.
Met vriendelijke groeten,
Trinus Haitjema

Geum rivale

Grappig er dat op dit forum een meerderheid tegen herintroductie en bijplaatsing ("slepen met doelsoorten" - een andere term mag ook) lijkt te zijn. Was dat bij Natuurmonumenten ook maar zo...
Kees van Reenen

HPM

Citaat van: Geum rivale op september 17, 2018, 14:40:04 PM

Grappig er dat op dit forum een meerderheid tegen herintroductie en bijplaatsing ("slepen met doelsoorten" - een andere term mag ook) lijkt te zijn. Was dat bij Natuurmonumenten ook maar zo...

Als een paar tegenstanders hier hun mening geven wil dat niet zeggen dat het ook de mening van de meerderheid van de forumbezoekers is.
Herman van der Meer

Geum rivale

Zeker waar. Nuance: van de deelnemers aan de discussie. Mogelijk gestuurd door de titel.
Kees van Reenen

egilio

Ik ben niet tegen het verslepen van doelsoorten, mits de redenen van (lokaal) uitsterven zijn weggenomen en natuurlijke herkolonisatie niet reeel is.
Egil
Currently in Oxford
Zambian Carnivore Programme

WildCRU
Take nothing but pictures, leave nothing but footprints and waste nothing but time[/i]

Freek Verkerk

#16
Citaat van: egilio op september 16, 2018, 12:37:11 PM
Maar zijn er niet andere religies die uit hetzelfde boek lezen, die zeggen dat de mens de natuur moet domineren en beheren?
Het boek, de bijbel, is geschreven door verschillende mensen en in verschillende tijden. Het bevat dus ook verschillende meningen en adviezen. Op een gegeven moment heeft men die verschillende (bijbel) boeken samengevoegd tot wat we nu kennen: het oude en nieuwe testament. Kennelijk vond men het een nuttig geheel en het boek wordt nog steeds veel gedrukt. Er zijn ook altijd dominee-achtige mensen geweest die dan ook nog eens de bijbel moesten uitleggen, omdat het niet zo eenduidig is allemaal. Mijn vader zei altijd dat elke mening verdedigbaar is met citaten uit de bijbel. Maar wat de bijbel zegt over de natuur is ongeveer: We hebben de aarde van God gekregen en we moeten er als een goed huisvader mee omgaan. En als een goed huisvader verplaats ik ook wel eens wat zaken binnen mijn huis, dus het verplaatsen van doelgroepen is volledig in overeenstemming met de Bijbel :)  Overigens ben ik van mening dat we ons bescheiden moeten opstellen en de natuur zelf het werk moeten laten doen. Maar een klein beetje helpen kan geen kwaad.
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

Pluijm

Ook in de mossen- en korstmossenwerkgroep was er een voorstel tot herintroductie van enkele zeldzame, bedreigde korstmossen. http://natuurtijdschriften.nl/download?type=document;docid=602864. Op de jaarvergadering is in 2016 besloten zulke projecten vooralsnog niet uit te voeren. In de discussie komt daarbij inderdaad steeds naar voren, wat we nu eigenlijk onder 'natuur' dienen te verstaan. Ik sluit me bij anderen aan dat 'spontaniteit' een belangrijk element er van is.

Natuurbouw en natuurbeheer zijn prima manieren om aan een stukje aardkorst vragen te stellen. Vragen zoals: wat kan hier voor leven voorkomen, welke soorten kunnen zich hier vestigen, welke handhaven zich, en welke houden het uiteindelijk voor gezien? De natuur komt hierop steeds met 'spontane' antwoorden, soms uit een ver buitenland of pas na 25 jaar. Met een beetje geluk en vakmanschap zitten er gewenste antwoorden - doelsoorten - tussen. Ik vind dat we die antwoorden nooit moeten voorzeggen. Dan ben je aan het tuinieren.

Mossen en korstmossen vind je in de meest 'kunstmatige', door mensen gemaakte biotopen, zoals grafzerken, betonnen paaltjes, oude kerkmuren, park- en laanbomen, in afgravingen, plagplekken, parkeerplaatsen etc. Maar toch is dit wel 'oernatuur'. Alles wat je er aantreft aan korstjes en polletjes is er op eigen kracht, spontaan gekomen, afhankelijk van de ecologische omstandigheden, onderlinge concurrentieverhoudingen, dispersiemogelijkheden van soorten etc. Dat kun je van bloemen in vele wegbermen tegenwoordig niet meer zeggen.

Met het uitzetten van soorten is ecologisch onderzoek uiteindelijk niet meer mogelijk.

Met vriendelijke groet,
Arno van der Pluijm

Geum rivale

Voor de liefhebber mijn persoonlijke mening (alsmede die van sommige anderen) nog eens helder uiteengezet: https://demeningvanevert.blogspot.com/
Kees van Reenen

peterv

Er is ook internationaal al goed over dit onderwerp nagedacht. http://www.iucn-whsg.org/node/1471
De vraag is vooral hoeveel projecten daadwerkelijk vanuit de iucn criteria worden beoordeeld en gevolgd.
Peter Venema

Menno

#20
Als het nou eens van de andere kant bekijkt vanuit de natuurbeheerder.
Spontaniteit van de natuur kan je tegenwoordig wel vergeten, er komt zeer voedselrijke regen naar beneden (stikstofdepositie), grondwaterstanden mogen niet meer hun gang gaan, exoten schieten aan alle kanten uit de grond of komen op andere manieren in de natuur terecht, het (door de mens beïnvloede) klimaat zorgt voor meer extremen, de mens heeft ecosystemen verwoest door het schieten, bestrijden (myxomatose bijvoorbeeld) en opeten van soorten en we versnipperen de boel door de aanleg van wegen e.d. Kortom hoe verwacht je van de natuur dat die zich herstelt en dat (doel)soorten vanzelf weer in gebieden komen?

Niet dat ik nu zeg dat slepen met soorten goed is maar als je als natuurbeheerder doelsoorten opgelegd krijgt (N2000, SNL-doelstellingen, omgevingsdruk enz) dan wordt er van je verwacht dat je die haalt. Anders raak je je N2000 status kwijt, gaat je subsidie naar beneden en als belangrijkste de natuurwaarden gaan achteruit.

Concreet voorbeeld: Grijs duingrasland met als doelsoorten buntgras, smal fakkelgras, zandhagedis, zomersneeuw e.v.a.
-Met de huidige stikstofdepositie groeit de bende dicht met vlier, braam maar ook hardnekkige exoten zoals Amerikaanse vogelkers
-In een gezond ecosysteem zou bijv. het konijn de vegetatie kort houden en door graafactiviteiten open zand creëren, maarja 'we' hebben myxomatose gemaakt dus weg zijn de konijnen.
-Grotere grazers zouden meer de hogere vegetatie in toom houden maar hiervoor geldt dat deze niet op die snippers kunnen leven en dat we de roofdieren die deze populatie in evenwicht zouden houden allemaal afgeschoten hebben.
-Gevolg van dit alles is dat je als beheerder moet kiezen voor zelf alles openhouden --> verstoring door beheer met machines wat ook weer negatief effect heeft op de doelsoorten
-Alternatief is invoeren van grotere grazers, herintroductie van konijnen en verwijderen exoten. Maarja als je al deze soorten invoert/verwijdert ben je ook aan het tuinieren dus wat maakt die ene doelsoort wel of niet invoeren dan uit?


Alles bij elkaar een hoop blabla maar kort samengevat is het wat mij betreft vreemd als je wel het biotoop geschikt maakt door in te grijpen en dan ook maar direct die ene zeldzame doelsoort introduceert wel goedkeurt dan dat je hetzelfde beheer doet en dan quasi braaf gaat zitten wachten op die ene soort omdat dat dan wel zogenaamd ''natuur'' is.
Groeten,

Menno van Lopik

https://waarneming.nl/user/view/87046

HPM

Citaat van: Menno op september 22, 2018, 17:30:16 PM

Als het nou eens van de andere kant bekijkt vanuit de natuurbeheerder.
Spontaniteit van de natuur kan je tegenwoordig wel vergeten, er komt zeer voedselrijke regen naar beneden (stikstofdepositie), grondwaterstanden mogen niet meer hun gang gaan, exoten schieten aan alle kanten uit de grond of komen op andere manieren in de natuur terecht, het (door de mens beïnvloede) klimaat zorgt voor meer extremen, de mens heeft ecosystemen verwoest door het schieten, bestrijden (myxomatose bijvoorbeeld) en opeten van soorten en we versnipperen de boel door de aanleg van wegen e.d. Kortom hoe verwacht je van de natuur dat die zich herstelt en dat (doel)soorten vanzelf weer in gebieden komen?
...

Door te accepteren dat de natuur normaal reageert op de genoemde factoren. Het is de mens die die dingen, en zichzelf!, als onnatuurlijk beschouwt, niet de natuur.
Herman van der Meer

Geum rivale

Herman:
Wat bedoel je met "normaal reageert"?

Menno:
Spontaniteit is iets anders dan natuurlijkheid, maar daar ben je het ook wel mee eens, als ik het goed begrijp. De internationale regels maken het inderdaad lastig, maar dat lijkt me een overlegpunt tijdens een vergadering op hoog niveau hierover. Ik kan me niet voorstellen dat het de bedoeling van de wet is dat de doelstelling gehaald wordt door de doelsoorten zelf naar je gebied te halen; dan kan ik in mijn tuin ook wel een Natura-2000-status gaan aanvragen (als die groot genoeg zou zijn enz.). Het geval met de konijnen is extra lastig. Misschien zou je het hier kunnen verantwoorden ze opnieuw uit te zetten omdat 'wij' ook zelf mede-verantwoordelijk zijn voor de konijnenziekten. In elk geval breng je niet de doelsoorten (Buntgras, Zandhagedis enz.) naar je gebied. Hetzelfde geldt voor de nektarkroegen op het Kootwijkerzand omwille van de Kleine heivlinder. Dat lijkt mij een zinvol onderscheid. Een beetje tuinieren is misschien onontkoombaar, maar de laatste zet is voor de natuur. Of is dat een vreemde redenering?
Kees van Reenen

HPM

Citaat van: Geum rivale op september 22, 2018, 21:21:04 PM

Herman:
Wat bedoel je met "normaal reageert"?...

Dat voor de natuur alles natuur is. Op een mens komen vlooien. Als je een steen buiten legt komt er mos op. Als je een emmer water buiten zet komen er muggenlarven in en pissenbedden onder. Als je een huis bouwt komen er zebraspinnen op. Als iedereen de stad verlaat is hij in een paar jaar dichtgegroeid. Natuur.
En dat alles zonder enig idee van doelsoorten.
Herman van der Meer

Freek Verkerk

#24
Citaat van: HPM op september 22, 2018, 22:47:11 PM
Citaat van: Geum rivale op september 22, 2018, 21:21:04 PM

Herman:
Wat bedoel je met "normaal reageert"?...

Dat voor de natuur alles natuur is. Op een mens komen vlooien. Als je een steen buiten legt komt er mos op. Als je een emmer water buiten zet komen er muggenlarven in en pissenbedden onder. Als je een huis bouwt komen er zebraspinnen op. Als iedereen de stad verlaat is hij in een paar jaar dichtgegroeid. Natuur.
En dat alles zonder enig idee van doelsoorten.
Ik vind dat we niet teveel moeten "tuinieren", dat mag iedereen in z'n eigen tuin doen. Overigens werkt dat uitstekend, ik lees dat tegenwoordig de stad een belangrijk gebied is voor bijenhouders om hun bijen uit te zetten en honing te verzamelen. Stedelijk gebied is vaak diverser dan grasland en maisvelden, maar ook dat is natuur. Ik vind de ene natuur wel mooier dan de andere moet ik zeggen. Hele monotone natuur als bollenvelden kunnen ook mooi zijn, of stranden, of het ijsselmeer, maar ik ben meer voor natuur op het land waar de mens het tuinieren heeft opgegeven en waar op natuurlijke wijze planten en dieren teruggekeerd zijn. Daar zie ik een belangrijke taak voor de natuurbeheerders: Het opkopen van grond en aan de natuur terbeschikking stellen. Ik lees over mini-bosjes, ook geweldig. Dat kan aangevuld worden met op gemeentelijk niveau een gemeentelijk natuurgebied, dat als bron dient, als reservaat voor planten en dieren die dat als uitvalsbasis kunnen gebruiken om stad en land te bevolken. Daarnaast zouden de gemeentelijke natuurgebieden verbonden moeten zijn met de provinciale gebieden, van waaruit de gemeentelijke gebieden bevoorraad worden met vers bloed. En de provinciale gebieden moeten aangesloten zijn op de landelijke natuur infrastructuur. En deze moet verbindingen hebben met het buitenland. Wat betreft de zee zijn we wat dat betreft goed verbonden met Duitsland, België en Engeland. Ook de rivieren en beekjes kunnen als verbindingszones dienen. De provincies moeten dat in hun ruimtelijke ordening regelen. Dan komen de doelsoorten vanzelf denk ik.
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

grunsven

Veel van deze doelsoorten (vaak HR-soorten) zijn niet alleen gekozen omdat ze zelf beschermd moeten worden maar omdat het goede indicatoren zijn. Als het goed gaat met deze soorten gaat het ook goed met andere soorten van dat habitat waarvan we veel minder weten.
Dat werkt zolang je habitat verbetering toepast in de situatie te verbeteren. Van herintroductie van de doelsoorten profiteren die andere soorten uiteraard niet. Daarmee haal je het fundament onder het gebruik van deze soorten als "flagship species" weg.
Roy van Grunsven
De Vlinderstichting - Dutch Butterfly Conservation (www.vlinderstichting.nl)

Freek Verkerk

Citaat van: grunsven op september 23, 2018, 10:56:41 AM
Veel van deze doelsoorten (vaak HR-soorten) zijn niet alleen gekozen omdat ze zelf beschermd moeten worden maar omdat het goede indicatoren zijn. Als het goed gaat met deze soorten gaat het ook goed met andere soorten van dat habitat waarvan we veel minder weten.
Dat werkt zolang je habitat verbetering toepast in de situatie te verbeteren. Van herintroductie van de doelsoorten profiteren die andere soorten uiteraard niet. Daarmee haal je het fundament onder het gebruik van deze soorten als "flagship species" weg.
Precies, herintroductie is symptoombestrijding. Het probleem moet fundamenteler aanpakt worden. Zorgen dat de doelsoorten uit zichzelf weer terugkomen vanuit de reservaten. Dus de natuurgebieden moeten aangesloten worden op de reservaten, de natuurlijke infrastructuur moet op peil gebracht worden. Er zijn hier files.
Natuurlijk gegroet
Freek Verkerk

egilio

Natuurgebieden en reservaten? Wat is in Nederland een natuurgebied en wat een reservaat? Jij lijkt het voorkomen alsof alles nog in reservaten voorkomt en dat die moeten dienen als bronpopulaties voor natuurgebieden.
Herintroductie hoeft geen symptoombestrijding te zijn, maar de oorzaak waardoor een dier uitgestorven is geraakt moet wel aangepakt zijn voordat de soort weer geintroduceerd wordt.
Egil
Currently in Oxford
Zambian Carnivore Programme

WildCRU
Take nothing but pictures, leave nothing but footprints and waste nothing but time[/i]

peterv

Citaat van: Geum rivale op september 22, 2018, 21:21:04 PM
dan kan ik in mijn tuin ook wel een Natura-2000-status gaan aanvragen (als die groot genoeg zou zijn enz.).

Ja, dat kan (echt waar!): als jouw tuin kwalificeert volgens de ecologische criteria is dat mogelijk.
Peter Venema

Cygnus

Citaat van: peterv op september 23, 2018, 20:48:05 PM
Citaat van: Geum rivale op september 22, 2018, 21:21:04 PM
dan kan ik in mijn tuin ook wel een Natura-2000-status gaan aanvragen (als die groot genoeg zou zijn enz.).

Ja, dat kan (echt waar!): als jouw tuin kwalificeert volgens de ecologische criteria is dat mogelijk.

Kan inderdaad, mijn tuin/erf ligt ook in Natura2000 gebied (in Estland).
Met vriendelijke groeten,
Trinus Haitjema