Dilemma's in Natuurbeheer

Gestart door wimtegels, mei 22, 2008, 21:29:33 PM

Vorige topic - Volgende topic

wimtegels

Soms komen we voor onverwachte dilemma's te staan in natuurbeheer.
Van tijd tot tijd verleen ik medewerking aan excursies voor mensen die in opleiding zijn voor een of andere natuur gerelateerde functie.

Sadistisch als ik ben hou wel van deze toekomstige natuurbeheerders met een dilemma op te zadelen. En waarom zou ik jullie niet met zo'n dilemma opzadelen?

Lees en huiver

De Rode beek vormt de zuidgrens van Nationaal park de Meinweg. Deze beek is één van de gaafste beken van Nederland. Niet allen voor de natuur is de beek van groot belang. De aanwezigheid van drie watermolens over een afstand die in vogelvlucht slechts 5,5 bedraagt geeft een indicatie van de cultuurhistorische waarde van het gebied. De twee Nederlandse watermolens liggen binnen 1,5 km van de monding van de beek.
De Gitstappermolen (http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?nummer=483) (op 1,5 km afstand van de monding) is in 1988 volledig gerestaureerd. Deze watermolen wordt veelvuldig gebruikt en is afhankelijk van haar stuwrechten om in gebruik te kunnen blijven.
Het kunstmatig gecreëerde verval ten behoeve van de twee Nederlandse watermolens vormen een ernstige belemmering voor vismigratie van de Roer naar de uiterst gave middenloop van de Rode beek. Onlangs werden er met Europese subsidie twee omvangrijke vispassages aangelegd teneinde deze beperkingen op te heffen.

Stel het volgende probleem doet zich in de toekomst voor:
In 2010 hebben de vispassages hun waarde al ruimschoots bewezen. Onderzoek toont aan dat zelfs de zalm zijn weg terug heeft gevonden naar paaigronden in de Rode beek.
De beverpopulatie aan de Roer is inmiddels zover gegroeid dat er voor de jonge bevers geen nieuw territorium meer te vinden is aan de Roer. Een aantal bevers heeft langs de vispassages de weg naar het dal van de Rode beek gevonden. En al beweren sommige biologen dat de Europese bever geen dammen bouwt, dit blijkt in Nederland, net zo min als in Polen te kloppen. De bevers beginnen aan een dam! En dat slechts 600 meter stroomopwaarts van de vispassages! Felle discussies tussen de ecologen. Er ontstaan twee fronten. De visserijbiologen zijn van mening dat de bevers aan de Rode beek verstoord moeten worden teneinde te voorkomen dat het effect van de dure investeringen in de vispassages verloren gaat. De beschermde status van de bever verandert hier volgens hen niets aan. Voorlopig wordt voorgesteld iedere nacht te gaan posten bij de beverdam in aanbouw in de hoop dat de bevers een andere, minder problematische locatie gaan zoeken.
Ben jij van mening dat de bever verstoord mag worden? Waarom wel, cq waarom niet?

Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

tekenaar

#1
ergo: herintroducties zijn nooit goed:
ofwel het bijven zorgenkindjes ofwel ze doen het zo goed dat ze bestreden moeten worden (b.v. grauwe gans)

Eerste stap: onderzoek naar vismigratie langs een beverdam. Beverdammen zijn/waren een natuurlijk verschijnsel in heel Europa. Meandering en tijdelijk hoge waterstand ook. Je zou verwachten dat vispopulaties aan deze natuurlijke dynamiek zijn aangepast. Op termijn is een beverdam mischien wel veel beter passeerbaar als een stuw. Maar krijgt die beek de kans om te overstromen en om nieuwe nevengeulen te maken?

En kan een zalm over een beverdam springen? (voor sommige vissoorten is het prima als ze eens in de 10 jaar langs de dam kunnen, maar zalmen moeten er allemaal langs)

En, ja, mischien moet je in deze beginfase van zalm-herintroductie wel besluiten dat een beverdam verrekte onhandig is. En mischien kan je diezelfde dam tolereren als de zalm flink is toegenomen in aantallen.

p.s. leker, in dat Nederlandse shit-weer iedere nacht posten bij een beverdam-in-aanbouw. Ik ben alvast geen vrijwilliger. 1 mooie zomeravond wachten op de bever in Polen, da's leuk (ja, ik heb ze gezien), maar posten in die miezer is niet mijn pakkie-an (heb wel eens een beer proberen te zien op die manier: wat blijkt: beren houden ook niet van die nattigheid... Een van de helling af rollende vuursalamander en een handjevol vogels, dat waren mijn waarnemingen van die avond...). En je kan niet eens in een tentje gaan zitten: in Polen komen de bevers gewoon in achtertuinen ('s nachts), ik denk dat ze evengoed wennen aan tentjes.  
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

g.j. keizer

Citeerp.s. lekker, in dat Nederlandse shit-weer iedere nacht posten bij een beverdam-in-aanbouw. 1 mooie zomeravond wachten op de bever in Polen, da's leuk (ja, ik heb ze gezien), maar posten in die miezer is niet mijn pakkie-an. En je kan niet eens in een tentje gaan zitten: in Polen komen de bevers gewoon in achtertuinen ('s nachts), ik denk dat ze evengoed wennen aan tentjes.
Paul,
Daarvoor hoef je niet naar Polen. Vlak bij mijn woonplaats in de Zuid-Eifel (Pronsfeld) kan je ze op je gemak vanuit een comfortabele schuilhut bij hun schemerige activiteiten gadeslaan.
Zwamgroet,
Gerrit J. Keizer
www.soortenbank.nl
Paddenstoelen

tekenaar

Nog dichter bij mij oost Slovenie) zitten ook bevers, alleen ben ik momenteel te druk met reptielen om naar de bevers te rijden...
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

g.j. keizer

#4
Citeer... dat de bevers aan de Rode beek verstoord moeten worden teneinde te voorkomen dat het effect van de dure investeringen in de vispassages verloren gaat. De beschermde status van de bever verandert hier volgens hen niets aan. Voorlopig wordt voorgesteld iedere nacht te gaan posten bij de beverdam in aanbouw in de hoop dat de bevers een andere, minder problematische locatie gaan zoeken.
Wim,
Ik ben in Zweden (Östra Ämtervik) getuige geweest van de succesvolle en achteraf aantoonbaar door de bevers geaccepteerde verplaatsing over een twintigtal meters van de hoofdbestanddelen van een beverdam, die zo dicht langs de openbare weg in een beek was aangelegd, dat een lager gelegen deel van de weg ('s winters) regelmatig onder water stond of met een dikke laag ijs bedekt was. Dilemma opgeheven ?
Zwamgroet,
Gerrit J. Keizer
www.soortenbank.nl
Paddenstoelen

wimtegels

#5
Nee, het dilemma is niet opgeheven. Voor mij persoonlijk is het trouwens geen dilemma. Mijn persoonlijk antwoord staat vast. Kan ik overigens voorlopig nog niet posten. Ik weet namelijk niet of de studenten van de komende excursie ook op deze site komen.
Trouwens, naar die bevers kijken is wel leuk. Avonden achter elkaar niets, en dan zo maar 10 zichtwaarnemingen op één avond.

Dat is trouwens een dilemma op zich. Is een avond niet geslaagd als je de soort waar je voor ging niet zag?

Ben benieuwd naar nog meer opvattingen over dit dilemma.
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

wimtegels

Citeer
Stel het volgende probleem doet zich in de toekomst voor:
In 2010 hebben de vispassages hun waarde al ruimschoots bewezen. Onderzoek toont aan dat zelfs de zalm zijn weg terug heeft gevonden naar paaigronden in de Rode beek.
De beverpopulatie aan de Roer is inmiddels zover gegroeid dat er voor de jonge bevers geen nieuw territorium meer te vinden is aan de Roer. Een aantal bevers heeft langs de vispassages de weg naar het dal van de Rode beek gevonden. En al beweren sommige biologen dat de Europese bever geen dammen bouwt, dit blijkt in Nederland, net zo min als in Polen te kloppen. De bevers beginnen aan een dam! En dat slechts 600 meter stroomopwaarts van de vispassages! Felle discussies tussen de ecologen. Er ontstaan twee fronten. De visserijbiologen zijn van mening dat de bevers aan de Rode beek verstoord moeten worden teneinde te voorkomen dat het effect van de dure investeringen in de vispassages verloren gaat. De beschermde status van de bever verandert hier volgens hen niets aan. Voorlopig wordt voorgesteld iedere nacht te gaan posten bij de beverdam in aanbouw in de hoop dat de bevers een andere, minder problematische locatie gaan zoeken.
Ben jij van mening dat de bever verstoord mag worden? Waarom wel, cq waarom niet?
De bevers trekken inmiddels de beken op. Waarschijnlijk deels over de vispasages.

Het bouwen van de dammen is nu slechts een qwestie van tijd.
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels

wimtegels

De studenten die een reactie op dit dillemma moesten geven als voorbereiding op een excursie naar de Rode beek en de vispassages waren voorafgaand aan de excursie allemaal voor het verplaatsen van de bever. De zalm had volgens hun in dit geval voorrang.

Na een discussie was hun opinie toch wel behoorlijk gewijzigd. Iedereen was het er over eens dat er eerst onderzoek moest komen in hoeverre een beverdam een belangrijk probleem is voor vismigratie.

Kijken of er een daadwerkelijk probleem is voordat je ingrijpt lijkt me ook een betere optie. Omdat de vissen en de bever een co-evolutie hebben doorgemaakt in ons gebied gedurende ongeveer 10.000 jaar verwacht ik geen problemen.

Een beverdam is zelden volledig waterdicht. Bovendien ontstaan er nevenstroompjes. Deze nevenstroompjes kunnen dienen als visstrap.Sommige visjes kunnen mogelijk door de dam heen. En vissen als zalmen zullen mogelijk zelfs over de dam hen kunnen springen.

De vijver achter de beverdam vormt een mooie levensruimte voor veel vissen.

De bever kan dus mogelijk zelfs een positive uitwerking hebben voor de vissen.
Met vriendelijke groet,

Wim Tegels