Luchtkasteeltje tussen Platte tonderzwammen blijkt een Sporeneter te zijn!

Gestart door paddenstoelenmonster, november 24, 2017, 22:01:15 PM

Vorige topic - Volgende topic

paddenstoelenmonster

Wie heeft dit (het is al ruim 3 jaar oud: eind aug 2014) al eens eerder gezien? Het betreft waarneming:
https://waarneming.nl/waarneming/view/145682699
Het blijft een mysterie, maar dan wel een erg mooie!
Hartelijk dank voor het meedenken,
Henk Monster
Met een hartelijke groet uit Schaarsbergen bij Arnhem van Henk de (hout)zwamneus.

ridderzwam

Goedendag Henk. Mooi, je vondst. Bedankt dat je het nog ff deelt.  Nee ik denk niet dat iemand het ooit zag. Zo'n toevalligheid. Ik zou ook zeggen : Geveerde raspzwam, met het bruine sporenpoeder van de Platte tonders..

groet,
Ria.

sjaakvantiel


paddenstoelenmonster

Bedankt Ria en ook Peter Koopmans voor de tips. Ik heb hem veranderd naar Geveerde raspzwam. De nbatuur levert elke keer weer verassingen!
Henk
Met een hartelijke groet uit Schaarsbergen bij Arnhem van Henk de (hout)zwamneus.

bruggeman

Ik denk dat het misschien het begin van een nieuwe laag Ganoderma is. Dat zie je wel vaker.
groet,
Ida

ridderzwam

"Dat zie je wel vaker", schrijf je en toon je overtuigend , Ida.....

Dan moeten er meer waarnemers zijn. Ben benieuwd.....kan het nog even niet plaatsen......

Dank voor verdere reacties.
Groet,
Ria.

rietvanoosten

Citaat van: bruggeman op november 28, 2017, 21:27:17 PM
Ik denk dat het misschien het begin van een nieuwe laag Ganoderma is. Dat zie je wel vaker.

Goed om te weten, dank je wel Ida!
met vriendelijke groet, Riet

paddenstoelenmonster

Beste medewaarnemers.
Ik zie toch heel vaak Ganoderma's en plaats er ook heel veel op W.nl, juist omdat de determinatrie in het veld vaak zo moeilijk is. Daarom volg ik ze vaak op hun ontwikkeling, want tijdens de groeifasen vind je nu eenmaal heel andere kenmerken. Zo zijn Echte tonderzwammen overtuigend die soort en geen Roodgerande-, Platte- of Dikrand- houtzwammen, als ze in april/mei wit sporuleren. Ik heb dit fenomeen echter nog nooit ergens anders gezien. Ik heb ook de circa 4000 Platte tonderzwamfoto's van W.nl gecheckt, maar op geen!! een vergelijkbaar verschijnsel gevonden. Platte tonderzwammen krijgen in het voorjaar een nieuwe groeilaag aan de onderzijde. maar dat is dan een nieuwe buisjeslaag, en niet van die geveerde structuren. Ik houd het daarom maar op een parasiet.
Dank voor het meedenken,
Henk
Met een hartelijke groet uit Schaarsbergen bij Arnhem van Henk de (hout)zwamneus.

bruggeman

Het is heel makkelijk te toetsen. Leg een stukje onder de microscoop. Als het een parasiet is zie je dan basidien en basidiosporen of conidioforen en conidien. Met een foto daarvan ben ik onmiddelijk overtuigd
groet,
Ida

paddenstoelenmonster

Zeer gewaardeerde Ida,
Helaas, de foto's zijn van 3 jaar geleden, en toen heb ik geen "monsters" genomen. Ik was gewoon gefascineerd door het mooie schouwspel. Ik zal hem weer terug veranderen in Platte tonderzwam!
Hasrtelijk dank voor de uitleg en de suggesties
Henk Monster
Met een hartelijke groet uit Schaarsbergen bij Arnhem van Henk de (hout)zwamneus.

paddenstoelenmonster

Beste zwammenliefhebbers,
ik wil na bijna 4 jaar terugkomen op dit onderwerp omdat we destijds geen goede verklaring konden vinden voor deze "luchtkasteeltjes".
Niet dat we het nu al wel weten, maar een (klein) deel van de puzzel is nu toch al wel opgelost.
Roel van Dam vond vorige week mooie Platte tonderzwammen. zie: https://waarneming.nl/waarneming/view/226456618?_popup=1
onderstaand daar 2 detailfoto's uit. Omdat Ida Bruggeman destijds opperde dat het misschien wel gewoon een nieuwe aangroeilaag betrof, omdat ze door mij en door haar -onder- de zwam gevonden werden, heeft Roel ze nu duidelijk -op- de zwammen groeiend gevonden.
Roel heeft "monsters" op mijn verzoek naar Riet van Oosten gestuurd, en die heeft ze onderzocht en het volgende gevonden:
citaat:Hierbij de foto's! 😊
Het is dus iets anamorfs. Conidioforen en conidiƫn.
Geen idee of er een soortnaam aan te koppelen is, ik kom er helaas niet verder mee.
einde citaat
Ik meen dus te mogen concluderen dat het dus toch een parasiet is! "Conidioforen en conidiƫn".
Bijgaand ook haar foto's.
Misschien dat iemand - of Ida - nu dan toch de puzzel kan oplossen!
Dan zouden we een mooie bijdrage aan de mycologische wetenschap kunnen leveren!
Henk het bosmonster, die maar weer wat afzwamt
Met een hartelijke groet uit Schaarsbergen bij Arnhem van Henk de (hout)zwamneus.

rietvanoosten

met vriendelijke groet, Riet

bruggeman

Dag Henk, als ik naar foto 6-rechts kijk zie ik netals Riet inderdaad wat steeltjes met aan het uiteinde een spore, die ik net als zij een conidiospore zou willen noemen en dan is vast een parasiet en zelfs een met vaste gastheer en Ganoderma. Met dat gegeven hebben we basis om te zoeken. Het  fijn dat hij nu microscopisch bekeken is. Alle hulde Riet! Ik ga navraag doen en wat speuren, in middels hoop dat de forum leden ook een zoek actie ondernemen. Ben benieuwd wat het zal worden!
groet,
Ida

paddenstoelenmonster

Inmiddels heb ik ook een vondst van vorige week gemaild gekregen van Marion Tieman uit de Hollandse Hout van 26 sept. ook al met zo'n speciaal gevormd (groot) veertje onder aan een overduidelijke Platte tonderzwam groeiend. Ze zijn er dus wel, maar je moet er alleen "oog voor hebben" zoals dat heet!
Zie de toegevoegde foto's.
Wordt vervolgd, cq wie heeft ook nog zulke foto's??
Henk de speurder
Met een hartelijke groet uit Schaarsbergen bij Arnhem van Henk de (hout)zwamneus.

William de Jong

#14
Wat interessant allemaal!

Ik ben ook maar eens gaan zoeken op internet, en ik kom uit op Acremonium lindtneri (anamorf) / Hypomyces chrysostomus / Sporophagomyces chrysostomus.
Zie http://mycoweb-sae.narod.ru/fungi/Js/SAE_Photos_tags.html?1&&0&Acremonium_lindtneri
en https://www.pharmanatur.com/Mycologie/Hypocreaceae/Hypomyces%20chrysostomus.htm
Ik weet niet of dit 't precies is, maar wellicht geeft het wat richting.

Edit: hier wordt ook melding gemaakt van Sporophagomyces chrysostomus op Ganoderma lipsiense (Platte tonderzwam): https://www.mycoguide.com/guide/fungi/asco/sord/hypo/hypo/spor/chrysostomus

Groeten, William de Jong

bruggeman

Dat lijkt er inderdaad precies op. Het lijk er of het twee plaatje van de tweede link misschien de teleomorf of een jonge teleomorf laat zien.
groet,
Ida

paddenstoelenmonster

#16
Zeer belezen willi(z)am. Jij zwamt tenminste niet maar wat af zoals ik, maar weet op het internet geweldige dingen te vinden. Terecht luidt de kreet:
"Nobody is perfect... A team can be!!"
Zo komen we wel ergens. We weten nu tenminste in welke richting we moeten zoeken. Top!!
Een dankbare Henk
Na zoeken met deze naam op het internet vond ik dit op een Oekraiense site. Het mooie is dat je dat met Goolge translate (in weliswaar matige kwaliteit) direct in het Nederlands kunt vertalen: http://gribi.net.ua/uk/sporophagomyces-chrysostomus/
Dit geeft samen met alles wat Willizwam al aangeleverd heeft mooi munitie voor een Bijzondere Waarneming.
Met een hartelijke groet uit Schaarsbergen bij Arnhem van Henk de (hout)zwamneus.

paddenstoelenmonster

Acremonium lindtneri is kennenlijk de anamorfe variant van deze sporeneter van de Platte tonderzwam.
Sporophagomyces chrysostomus de geslachtelijke teleomorfe parasitair vorm en is veel bekender, De literatuur geeft ze allemaal aan -onder- de Platte tonderzwam, waar ze natuurlijk fors uit kunnen groeien omdat ze zoveel "sporenvoedsel"krijgen.
De veertjes van Roel zijn - op - de hoed van de platte tonderzwam gevonden, en zijn mogelijk daardoor (nog of blijvend?) veel kleiner.
Wel erg leuk om de puzzel al zo snel "opgelost" te hebben, althans de definitieve oplossing laat ik graag aan mycologische specialisten over.
Maarion kan immers ook nog sporenmateriaal aanleveren, want die vondst is ook pas 1 week oud!
Henk
Met een hartelijke groet uit Schaarsbergen bij Arnhem van Henk de (hout)zwamneus.

rietvanoosten

met vriendelijke groet, Riet

bruggeman

Gooi het materiaal alsjeblieft niet weg. Sporen zouden prachtige zijn, maar dan wel van de teleomorf en die is er nog niet. Zou mogelijk wel te kweken zijn (duurt soms maanden). In dit geval (waar het om zo'n karakteristiek ding is) is die bevestiginging mogelijk niet mnodig. Ik heb wat literatuu van Eduard Osieck gekregen en we denken er nog even over na. Wordt vervolgd.
groet,
Ida

bruggeman

Eduard zou graag een stukje hebben ter controle. Valt dat te regelen?
groet,
Ida

rietvanoosten

Citaat van: bruggeman op oktober 04, 2021, 13:59:11 PM
Eduard zou graag een stukje hebben ter controle. Valt dat te regelen?

Heb nog wel materiaal, zal dat vandaag naar Eduard sturen Ida.
met vriendelijke groet, Riet


paddenstoelenmonster

Marion zal ook nog wat vers "monstermateriaal"verzamelen. Maar dat wordt waarschijnlijk donderdag. Dat zijn in ieder geval grote "veertjes"of sporen-eters
Henk
Met een hartelijke groet uit Schaarsbergen bij Arnhem van Henk de (hout)zwamneus.

bruggeman

Hardstikke fijn. Ik denk dat Eduard genoeg heeft aan een klein stukje (het is niet om te verzamelen), maar voor alle zekerheid toch wel erg fijn
groet,
Ida

rietvanoosten

met vriendelijke groet, Riet

William de Jong

Overigens zag ik via iNaturalist nog een waarneming niet al te ver van de Nederlandse grens in Duitsland: https://www.inaturalist.org/observations/37583817
Hier de overige waarnemingen (en dat zijn er niet veel) op die site van deze soort: https://www.inaturalist.org/observations?locale=nl&subview=map&taxon_id=565092

Groeten, William de Jong

paddenstoelenmonster

#27
Marion Tieman heeft vanmiddag van zo'n grote veer onder de platte tonderzwam in de Hollandse Hout bij Lelystad een "monster" genomen en zal dat morgen bij Eduard afleveren. zie ook haar waarneming van 26 sept: https://waarneming.nl/waarneming/view/226422559?_popup=1
Nieuwsgierig of dit een teleomorfe Sporeneter zal zijn.
Henk de zwammenspeurder
Met een hartelijke groet uit Schaarsbergen bij Arnhem van Henk de (hout)zwamneus.

paddenstoelenmonster

Inmiddels is er via Eduard Osieck ook een veel eerder (2009) gevonden "sporeneter" getraceerd die sprekend op die van Marion (2021) en van mij (2014) lijkt, met 2 schitterende plaatjes van Pano Psathas, gepubliceerde door Marjon van der Vegte op haar paddenstoelensite Amanita: https://www.amanita.fotovidi.nl/popup.php?pID=1637
Zeer de moeite waard van het kijken en erg knap gedetermineerd! Hulde!
Henk
Met een hartelijke groet uit Schaarsbergen bij Arnhem van Henk de (hout)zwamneus.

Eduardos

#29
Het materiaal van Marion Tieman microscopisch onderzocht. Het microscopische beeld bevestigt dat het om Acremonium lindneri, het anamorfe (ongeslachtelijke) stadium van Hypomyces chrysostomus, ook bekend als Sporophagomyces chrysostomus, gaat. Wel zijn de conidia (10-16 um) gemiddeld korter dan de literatuur vermeld (11,5-20 um), maar de combinatie groeiwijze (waaiervormig onderzijde gaatjeszwam), substraat (tonderzwam Ganoderma) en weefselstructuur (mycelium) & vorm conidia is passend op deze soort (en sluit andere uit). Een recente beschrijving die dit bevestigt, is te vinden in deel 2 van Fungi of temperate Europe (pagina 1638).
De soort leeft kennelijk als parasiet op de (bruine) sporen van de tonderzwam (dat is wat de bruine kleur geeft aan het hyaliene (= kleurloze) mycelium). Onder de microscoop zijn in het weefsel voornamelijk beschadigde sporen zichtbaar.
Mooi dat de naam van dit moois nu is achterhaald (goed gevonden William!). De soort is kennelijk niet zeldzaam want er zijn diverse eerdere meldingen. Nu nog de teleomorf vinden (zelfde groeivorm met kleine gelige perithecia in het weefsel).