Beste Pim en Jan,
Hartelijk dank voor jullie reakties. De meeste veldgidsen lopen helaas achter. Tot omstreeks 1970 werden er in Europa eigenlijk alleen Grote Flamingo's gezien, de soort die o.a. in Frankrijk, Spanje en Italië broedt. In de gidsen wordt daarom meestal alleen die flamingosoort afgebeeld. Het gebruik van de naam Flamingo leverde in die situatie geen problemen op.
De situatie is sindsdien veranderd. Inmiddels vallen er in onze avifauna vier verschillende flamingosoorten te bewonderen (ik spreek over hun voorkomen geen waardeoordeel uit, ik constateer slechts dat ze er zijn). Helaas zijn de veldgidsen, ook de nieuwe, niet met de veranderde situatie meegegaan. Geen enkele gids beeldt netjes naast elkaar de Grote, de Caribische, de Chileense en de Kleine Flamingo af. Dat leidt regelmatig tot foute determinaties van waargenomen flamingo's. Inmiddels ook rondvliegende jonge Chileense en jonge Grote Flamingo's (in verschillende jaarstadia) en een enkele hybride van Grote x Caribische Flamingo plus het feit dat de flamingosoorten in de broedtijd toch enigszins afwijkend gekleurd zijn, maken de determinatie niet gemakkelijker.
In 1999 werden er door de CSNA (Commissie Systematiek Nederlandse Avifauna) diverse wijzigingen doorgevoerd in de verdeling in soorten en ondersoorten bij een hele reeks van vogels (zie Ardea 87-1:139-165). Sindsdien worden in Nederland de Grote en de Caribische Flamingo's als zelfstandige soorten beschouwd. Overigens werd dat door de grote flamingokenner Robert Porter Allen (1956: The Flamingos: Their Life History and Survival) al eerder gedaan. De Britse Ornithologische Unie heeft in 2002 het Nederlandse standpunt t.a.v. de flamingo's gevolgd (Ibis 144:707-710). Ook de internationale Flamingo Specialist Group (FSG) zal binnenkort officieel dit standpunt gaan volgen.
De CSNA beging bij de heroverweging in 1999 echter de wetenschappelijk onvergeefbare fout de naam Flamingo die tot dan gegolden had voor Grote en Caribische Flamingo's samen (onder de naam Ph. ruber) over te hevelen naar de nieuw vastgestelde soort Ph. roseus. De enige soort die echter recht zou hebben gehad op die naam was de Caribische Flamingo omdat Ph. ruber de type-species is, d.w.z. ooit werd door Carl von Linné (Linnaeus) een Caribische Flamingo als "Flamingo" Ph. ruber beschreven. In de wetenschap geldt dat de oudst gegeven naam altijd voorgaat.
In mijn eerdere bijdrage legde ik al uit waarom de benaming "Flamingo" in de huidige Nederlandse situatie (met menggroepen van diverse flamingosoorten) überhaupt een uiterst onhandige is, en dus beter niet gebruikt kan worden.
In mijn publikaties (meerdere sinds 1980) over flamingo's heb ik nooit een andere naam voor Ph. roseus gebruikt dan Grote Flamingo. Die naam is dus zeker wel bekend in de Nederlandstalige litteratuur over flamingo's.
Op mijn advies is die naam ook terecht gekomen in de Atlas van de Nederlandse Broedvogels (SOVON 2002).
De naam Grote Flamingo is overigens niet zo onlogisch. In Afrika komen Grote en Kleine Flamingo's gemengd voor. Soms broeden ze zelfs in gezamenlijke broedkolonies. De namen Grote en Kleine Flamingo zijn analoog aan de Engelstalige namen Greater en Lesser Flamingo en heel handig bij de determinatie
De Nederlandse vogellijst is zeker verkrijgbaar bij de Nederlandse Ornithologische Unie. NOU, CSNA, FSG, SOVON en Vogelbescherming hebben echter geen wettelijke status. Voorschriften over naamgeving of schrijfwijze van vogelnamen door deze organisaties zijn dus altijd slechts aanbevelingen. Iedereen moet dus zelf maar bepalen in hoeverre men die aanbevelingen wenst te volgen. In 1973 hebben de flamingodeskundigen geprobeerd eenduidigheid te scheppen in de namenchaos. Ik zie niet in waarom men de toen gemaakte afspraken niet meer zou willen volgen.
De opmerking die ik maakte over naamgeving en afbeeldingen op de webpagina van Jan was niet vervelend bedoeld. Sorry, als dat zo overgekomen zou zijn. Ik juich het alleen maar toe dat je probeert meer informatie over deze interessante vogelgroep te verstrekken. Over het houden van flamingo's in gevangenschap en het ervoor zorgen dat die zich daar voortplanten zodat geen beroep meer hoeft te worden gedaan op wilde populaties, praat ik graag eens privé verder.
Groet, Joop.