Status exoot consistent?

Gestart door Joris12345, maart 28, 2022, 12:13:40 PM

Vorige topic - Volgende topic

keesschreven

Citaat van: tekenaar op maart 28, 2022, 17:48:35 PM
Tot mijn verbazing zie ik dat die naamsverandering ongedaan is gemaakt, dat heb ik kennelijk gemist. Zouden goudhaan en winterkoning nu ook weer klein mogen zijn? Maakt voor de discussie over exoten overigens niets uit ...

En, nee, heb ik zekers niet zelf bedacht: ik was het er juist niet mee eens ....

Was het niet zo dat Turkse Tortel kortstondig was veranderd in Wintertortel, maar dat dit niet lang standhield? Ik herinner me dat mensen het er destijds over hadden, in dezelfde tijd dat Vlaamse gaai Gaai werd. Het was toen mode om gebiedsnamen uit de namen weg te halen.

Tortelduif is bij mijn weten alleen uitwisselbaar geweest met Zomertortel.
Vriendelijke groeten,
Kees Schreven
Admin Vogels - Schedels en veren

Joris12345

#31
Als samenvatting heb ik een overzicht gemaakt van hoe ik tegen de exotenstatus aankijk, nog even zonder voorstel voor hoe het zou moeten zijn. Opmerkingen zijn welkom.

Er zijn nog een hoop andere soorten in vergelijkbare omstandigheden, waarvan Sovons boek 'Verschenen of verdwenen' een mooi overzicht geeft.


OJGoreng

Citaat van: Joris12345 op april 20, 2022, 11:27:54 AMOpmerkingen zijn welkom.

Waarom kies je 2021 voor Lammergier? Van in elk geval deze vogel, die later langdurig in de UK verbleef, werd duidelijk dat die in het wild is geboren (met projectvogels als ouders, geloof ik), en de eerste uitgezette vogel die hier verscheen dateert zelfs al uit 1997.
Met vriendelijke groet, Zainal

Joris12345

Klopt, dat moet dan 1997 zijn.

tekenaar

Bij Stadsduif is het eigenlijk de vraag of Rotsduif inheems is. Dat is een hele lastige, want een Rotsduif als dwaalgast zal nooit als zodanig herkent worden (ziet er immers uit als een Stadsduif :). Maar: natuurlijke broedplaatsen heeft deze soort niet in Nederland en het is ook geen trekvogel: integendeel: ze zijn juist behoorlijk honkvast.

Ik denk dat te argumenteren is dat Stadsduif een exoot is met een vergelijkbare status als Fazant en Konijn. Niet dat dit veel veranderd voor de praktijk.

Overigens heb ik ooit iemand gesproken die zuivere Rotsduiven in een voliere had (zo die al bestaan, want in Zuid Europa hybridiseerd Rotsduif overal met Stadsduif, wat niet zo vreemd is), en die zijn overschot gewoon in de stad losliet :) Dit zal geen herkenbare invloed hebben gehad op de plaatselijks Stadsduiven, maar als ooit iemand DNA alanyses gaat doen, komt het mischien boven.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

tekenaar

#35
Ik kan me nauwelijks voorstellen dat Grote gele kwikstaart niet eerder voorkwam in Nederland. Habitat was er immers in het verleden beduidend meer dan tegenwoordig en het is, buiten de broedtijd, een vogel die flinke omzwervingen kan maken. Mogelijk is dit de eerste datum waarin hij vastgesteld is, dat kan best, maar dat betekend dat er eerder niet zo geweldig op gelet is.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

tekenaar

Fazant bestaat van nature uit een heel aantal erg van elkaar verschillende ondersoorten (en twee soorten), waarvan er in eerste instantie een is ingevoerd, maar later vooral gekweekte hybriden zijn uitgezet. Ook dat is in West Europa dus geen eenduidige ondersoort (meer). Zonder/met halsband is een heel grove vereenvoudiging: de verschillen tussen de ondersoorten zijn veel groter dan dit. Ik denk zelfs genoeg om Fazant op te splitsen in een groter aantal soorten dan twee; dit hangt ervan af hoe breed de natuurlijke contactzones zijn en hoeveel ze daar hybridiseren.

Nederland heeft, net als alle andere EU lidstaten, een verplichting om Rosse stekelstaart te bestrijden. Ik vermoed dat dit ook wel gedaan wordt, maar dat er weinig ruchtbaarheid aan gegeven wordt.

Jakhals is m.i. geen tijfelgeval want nergens uitgezet & op eigen kracht gekomen = inheems.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

pdeknijff

E.e.a. hangt volledig af van de definities van inheems en exoot, al dan niet samen met die van escape.
En dan: hoe noemen we bewust losgelaten?

Pas als dit duidelijk is kun je aan een lijstje gaan denken.
Met vriendelijke groet,

Peter de Knijff

tekenaar

#38
Bewust losgelaten is door mensen getransporteerd en dus exoot, behalve als het een soort is die van nature op die plek al voorkwam. Bewust of onbewust transport is voor de definitie van exoten niet relevant. Transport is.

"escape" is een moeizame term die alleen op Waarneming.nl wordt gebruikt (als synoniem van "exoot", wat het taalkundig niet is).

Dit is dus heel duidelijk.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Joris12345

Citaat van: tekenaar op april 20, 2022, 12:31:06 PM
Ik kan me nauwelijks voorstellen dat Grote gele kwikstaart niet eerder voorkwam in Nederland. Habitat was er immers in het verleden beduidend meer dan tegenwoordig en het is, buiten de broedtijd, een vogel die flinke omzwervingen kan maken. Mogelijk is dit de eerste datum waarin hij vastgesteld is, dat kan best, maar dat betekend dat er eerder niet zo geweldig op gelet is.

Kan goed kloppen. Ik heb het van een oude bron. Het gaat meer om het idee erbij, namelijk dat er nieuwe soorten zijn die wél inheems horen te zijn. Of dat nou een Grote gele kwikstaart is of een Krooneend. Zie bijvoorbeeld de inhoudsopgave van het inkijkexemplaar 'Verschenen of verdwenen': https://books.google.nl/books?id=mhhPEAAAQBAJ&pg=PT297&lpg=PT297&dq=wanneer+brachten+romeinen+de+fazant&source=bl&ots=OKR6TqLx4G&sig=ACfU3U03lejzC6NQ5ILpPtHuZRgQRMR2jA&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwiImZmyj6L3AhUPyaQKHcN_A5UQ6AF6BAgxEAM#v=onepage&q=kwik&f=false

Daarbij staan trouwens de buidelmees, brandgans, brilduiker en roodhalsfuut onder het kopje 'nieuwe exoten 20ste eeuw', al zal daar vast een verklaring voor zijn.

tekenaar

Krooneend is zonder twijfel inheems, al is het niet onwaarschijnlijk dat de huidige populatie voor een aanzirnlijk deel afstamt van clandestien uitgezette exemplaren.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Rob Koelman

Citaat van: tekenaar op april 20, 2022, 13:50:42 PM"escape" is een moeizame term die alleen op Waarneming.nl wordt gebruikt (als synoniem van "exoot", wat het taalkundig niet is).

De term 'escape' is specifiek bedoelt voor door mensen gehouden dier- en plantensoorten die ontsnapt zijn / buiten de plaats van aanplant zijn gaan groeien. Een escape kan zowel een exoot als een inheemse soort zijn. Bij exemplaren van ontsnapte inheemse soorten - bijvoorbeeld een ontsnapte bergeend - is het achteraf niet altijd meer mogelijk om vast te stellen of het om een ontsnapt exemplaar gaat of om een 'wild exemplaar'. Alleen als zo'n exemplaar duidelijk gemerkt is met bijvoorbeeld een kwekersring kan dat dan nog vastgesteld worden.
Met vriendelijke groet, Rob

tekenaar

Brandgans is een leuke casus. Als soort zonder meer inheems want van nature wintergast. Alleen broeden ze pas recent in Nederland en dat komt vooral door losgelaten en ontsnapte gekweekte Brandganzen. Ze zijn daarbij succesvol doordat het gras veel eiwitrijker is als vroeger (bemesting, stikstof). Toch denk ik dat er geen andere logische oplossing is als om ook de broedpopulatie als "inheems" te beschouwen, onder meer omdat hij niet geisoleerd is van de overwinterende populatie (vogels van beide populaties ontmoeten elkaar tijdens de winter en kunnen willekeurig paartjes vormen).
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Oenanthe

Citaat van: tekenaar op april 20, 2022, 19:05:07 PM
Brandgans is een leuke casus. Als soort zonder meer inheems want van nature wintergast. Alleen broeden ze pas recent in Nederland en dat komt vooral door losgelaten en ontsnapte gekweekte Brandganzen. Ze zijn daarbij succesvol doordat het gras veel eiwitrijker is als vroeger (bemesting, stikstof). Toch denk ik dat er geen andere logische oplossing is als om ook de broedpopulatie als "inheems" te beschouwen, onder meer omdat hij niet geisoleerd is van de overwinterende populatie (vogels van beide populaties ontmoeten elkaar tijdens de winter en kunnen willekeurig paartjes vormen).
Je raakt aan een kernpunt Paul. Brandgans is natuurlijk niet inheems als broedvogel omdat hij zich van nature niet kan handhaven in de broedtijd in ons land. Maar wij mensen hebben dat land zo ingrijpend veranderd dat hij dat nu wel kan. Elke soort dankt zijn bestaan bij ons in mindere of meerdere mate aan wat mensen met het landschap hebben uitgespookt. Dat maakt de discussie over of sprake is van een exoot in mijn ogen achterhaald, want ons landschap is niet meer origineel laat staan zijn bewoners.
Veel succes allemaal,

Maarten Verrips

tekenaar

#44
Citaat van: Oenanthe op april 20, 2022, 19:12:41 PM
want ons landschap is niet meer origineel laat staan zijn bewoners.

Dat maakt ook de andere discussies over menselijke invloed achterhaald. Stikstof: niet relevant want er is al zoveel stikstof dat de bodem niet meer natuurlijk is. Klimaat: is toch al aan het opwarmen. Pesticiden: zitten toch al overal, meer spuiten maakt geen verschil ...

Overigens ben ik het deels met je eens, maar ook weer niet, want Nederland ontwikkeld zich in een rap tempo als een bron waarvanuit exoten zich over de rest van Europa verspreiden. Ook naar plaatsen waar nog wel natuur is. En Nederland heeft wel degelijk een verantwoordelijkheid voor het behoud van de inheemse biodiversiteit, die ook internationaal is vastgelegd in b.v. de Habitatrichtlijn. Hier is beperken van en compenseren van menselijke invloed (waaronder exoten vallen) een wezelijk onderdeel van.
Paul Veenvliet
dieren en planten tekeningen: https://paulveenvliet.art/
excursies in Slovenie: https://www.slovenia-nature-guide.si/

Julian

Citaat van: tekenaar op april 20, 2022, 21:36:03 PM
Klimaat: is toch al aan het opwarmen.
Enigszins off-topic maar George Carlin had er ook een interessante kijk op (aanrader voor wie van satire houdt  ;)).