Soort gans... ?

Gestart door MikoNumeroUno, januari 28, 2017, 19:20:51 PM

Vorige topic - Volgende topic

MikoNumeroUno

Weet iemand wat voor "merk" bijgaande bruin e gans is ? Het dier had vanaf de kop naar beneden aan de achterkant van de nek een donkerbruine band lopen.
Niet echt zichtbaar op de foto helaas, het dier dacht samen met z'n collega soepganzen en ongeveer 50 eendan dat ik brood ging voeren of zo en de hele kudde kwam dus
als een stel halve zolen op me af gerend.
Alvast dank voor de reactie  :smile:
Voor determinatievragen wordt ik automatisch omgeleid naar Waarneming.nl (W) , invoeren doe ik echter via Telmee.nl (T).
Van origine ben ik een amfibieën/reptielen mens en Ravon gebruikt nu eenmaal T .Beide programma's werken wél samen qua gegevensverzameling en uitwisseling richting de belanghebbende organisaties.

janvdbrugge

Hallo Mike,
Dergelijke ganzen komen regelmatig op het forum voorbij. Het gaat om parkganzen die als voorouder de Zwaangans hebben, een Chinese soort die in zuidelijk China en Japan overwintert en dus nooit in Europa wordt aangetroffen. Maar de soort is al eeuwen in China gefokt, als een oosterse tegenhanger van onze boerengans met voorouder Grauwe gans. Die afstammelingen van de Chinese vogels zijn al erg lang als parkvogel in Europa bekend, onder de naam Chinese knobbelgans. De naam Zwaangans voor deze vogels is eigenlijk onjuist, want het zijn geen wilde Zwaanganzen en ze hebben ook niet meer alle kenmerken van die soort. Zo ontbreekt heel vaak de witte snavelwortel (snavelwortel, niet de "bles" zoals bij Kolgans) aan de verder zwarte snavel, maar de donkerbruine lengteband over de achterhals is nog wel geheel of gedeeltelijk intact. En er zijn natuurlijk ook kruisingsproducten ontstaan van zulke vogels met ganzen die van de Grauwe gans afstammen. In dat licht bezien is de aanduiding Soepgans wel te verdedigen, al klinkt parkgans wat vriendelijker en die benaming is historisch ook meer verantwoord, al zeggen deze namen dus niks over de speciale afstamming van deze dieren. Overigens is de Zwaangans de grootste van de Anser-soorten, met de langste hals, vandaar natuurlijk ook die naam (ook wetenschappelijke naam: cygnoides = zwaanachtig). Met zwanen hebben ze verder niks te maken (behalve dan in het ornithologisch systeem van orden en families).
Groeten,
Jan van der Brugge

MikoNumeroUno

Dank Jan. Een goede uitleg maar toch nog een vraag van mijn kant.... Ik had in 1e instantie m'n "snelle" vogelboek gekeken (Zo'n kleine rode, Peter Hayman's zakgids) maar daar vond ik de gans niet in. Ook de Sovon-site, "Ganzen herkennen" leverde geen resultaat. Jouw antwoord dus wel, Chinese knobbelgans, mogelijk gehybridiseerd, in ieder geval ontstaan vanuit de Zwaangans (Anser cygnoides). Maar uit jouw verdere beschrijving lees ik dat je de "Soepgans" ook onder deze soort rekent. Maar de Soepgans (die witte dieren met een oranje snavel, er zaten er twee bij dit dier...) zijn volgens diezelfe Sovon-pagina een eigen soort, Ancer ancer domesticus... . Of is het dan zo dat de witte exemplaren een kruising tussen A. cygnoides en A. ancer is.... die vervolgens A.a. domesticus is genoemd... ? :smile:
Voor determinatievragen wordt ik automatisch omgeleid naar Waarneming.nl (W) , invoeren doe ik echter via Telmee.nl (T).
Van origine ben ik een amfibieën/reptielen mens en Ravon gebruikt nu eenmaal T .Beide programma's werken wél samen qua gegevensverzameling en uitwisseling richting de belanghebbende organisaties.

janvdbrugge

Hoi Mike,
Je hebt blijkbaar een verkeerd idee van het begrip soepgans gekregen. De term soepgans is in vogelaarskringen ontstaan naar voorbeeld van soepeend. Bij watervogeltellingen en waarnemingen werden wat langer geleden alle "verdacht ogende" eenden ofwel niet geregistreerd, of als soepeend op de lijst gezet. Verdacht ogend wil zeggen: lijkt een wilde eend, maar het klopt niet helemaal.
Zulke eenden staan ook niet in Europese vogelboeken, omdat het nakomelingen zijn van eenden uit een park of uit een fokkerij.
Maar genetisch zijn het wel exemplaren van de Wilde eend en ze hebben dus ook dezelfde wetenschappelijke naam. Voor duiven gold trouwens hetzelfde: als de duiven op een akker geen Holenduiven waren, (en Rotsduiven hebben we in Nederland niet), dan werden ze als soepduiven betiteld, of ook wel eens "zaterdagvliegers". Helemaal vergelijkbaar is dat niet, omdat tamme duiven van de Rotsduif afstammen, dus je hebt hier geen kruising met wilde exemplaren.   
Een soepgans is dus niet per definitie een witte gans met oranje snavel; dat is het uiterlijk van een boerengans, waarvan heel wat kweekvormen (rassen) bestaan, maar ook bij boerenganzen is er wel kleurencombinatie. Het zijn allemaal nakomelingen van de
Grauwe gans, en de uiterlijke kenmerken daarvan komen soms weer voor de dag. Voor de witte rassen wordt de term Anser anser domesticus gehanteerd, maar als de Sovon-pagina dat "domesticus" als een eigen soort presenteert, zou dat misleidend zijn; zelfs de term ondersoort is hier niet aan de orde.
De Zwaangans wordt als niet-Europese soort niet in onze vogelboeken behandeld. De nakomelingen van de tamme vorm, dat is de Chinese knobbelgans, kunnen natuurlijk verwilderen en vermengen zich met Grauwe ganzen of ontsnapte parkganzen (dat zijn ook Grauwe ganzen). Als er nakomelingen zijn, is er sprake van hybridisatie, kruising van twee verschillende soorten. Of dergelijke bastaarden dan fertiel zijn, is een tweede, maar dat doet nu niet ter zake. De term ervoor blijft parkgans of soepgans, ongeacht de zichtbare hoeveelheid kenmerken van ofwel Grauwe gans of Chinese knobbelgans. Voor zuivere Chinese knobbelganzen moet je eigenlijk eens bij een kinderboerderij rondkijken, dan kun je ook de verschillen vaststellen met de Zwaangans (als voorouder) en met de bastaardganzen met knobbelgansbloed die nogal eens met wilde Grauwe ganzen optrekken.
Ik denk dat het wel goed is om bij dit forum de vragen over zulke ganzen eens door te nemen, gewoon via de knop "zoek" met "knobbelgans" als trefwoord; de reacties van de admins en/of vogelkenners maken een heleboel duidelijk.
Groeten,
Jan van der Brugge


   


MikoNumeroUno

Leuk Jan, dank je voor je uitgebreide antwoord. Huiswerk dus :-) . Hybridisatie en fertiliteit is inderdaad altijd een punt, dat ken ik vooral vanuit de reptielenwereld ook (haha, eigenlijk is een vogel ook  een verbasterd reptiel :blink:), bij de vissen komt ik het ook wel tegen. De ganzen bij onze lokale kinderboerderij.... zijn er eigenlijk niet. Daar hebben ze wel "sier"eenden maar qua ganzen zie je gewoon af en toe wilde (Grauwe) ganzen in de wei. Maar ja, ik ben nu eenaal meer een amfi/repti/libellenmens en langzaamaan wordt mijn focus wat breder. Er is nog zoveel leuks te zien en te leren. :duim:
Voor determinatievragen wordt ik automatisch omgeleid naar Waarneming.nl (W) , invoeren doe ik echter via Telmee.nl (T).
Van origine ben ik een amfibieën/reptielen mens en Ravon gebruikt nu eenmaal T .Beide programma's werken wél samen qua gegevensverzameling en uitwisseling richting de belanghebbende organisaties.