Hoofdmenu

Oude otters

Gestart door HPM, oktober 05, 2016, 10:11:37 AM

Vorige topic - Volgende topic

HPM

Citaat van: hiskodevries op november 01, 2016, 14:21:14 PM

Herman, ik heb nog wat aan de knopjes gedraaid. ik probeer wel om die software enigszins zo te maken dat het voor meer soorten werkt

Als je 'species_by_years' bedoelt zie ik inderdaad wat verandering. Geen of minder resterende blauwe waas.
Voor de meeste andere soorten is 1800 natuurlijk veel te vroeg. Een minuut naar een lege kaart kijken is minder leuk.
Herman van der Meer

HPM

Twee gelukkige vissers



De otter uit Grou is naar het Fries Natuurhistorisch Museum gegaan.
Herman van der Meer

HPM

De laatste otter van Eernwoude
Koos van Zomeren, NRC Handelsblad, 21-05-1987

Eenzaam
Zacht voorjaarsgroen, hier en daar onderbroken door het virulente geel van een tros dotterbloemen. De snor snort, de kiekendief zweeft, aalscholvers zitten als zwartgeblakerde apen in een rijtje dode elzen. Spiegelend water, geen wolkje aan de lucht. Als in een droom glijdt de boot door de Oude Venen, een eindeloze aaneenschakeling van petgaten en legakkers, mensenwerk waarmee eertijds tal van dieren hun voordeel deden.
Van tijd tot tijd stuurt Tjibbe de Jong het bootje in het slik. Dan gaan we op de oever en banen we ons een pad langs klauwende braamstruiken en stompe berkeboompjes. Speurend.

Een stinkende blei met een hap uit de rug, een hoopje bijelkaar geschraapte aarde en mos met een zacht zwart keuteltje in het midden — ottersporen! En nog tamelijk vers ook, want de mest droogt snel uit, wat dan overblijft lijkt het meest op een kleine kroket van graatjes en schubbetjes. De Jong stopt ze in plastic zakjes. Regelmatig inspecteert hij de merkplaatsen van zijn laatste otter, hij kent er meer dan twintig, ze liggen kilometers uit elkaar.

Genoeglijk pruttelt de buitenboordmotor als we verder varen in een zonovergoten verlatenheid. Ergens binnen de rafelige cirkel van de horizon leeft op hetzelfde moment een otter. Nu slaapt ze. 's Nachts patrouilleert ze onvermoeibaar door haar territorium, 's nachts plaatst ze haar geurvlaggen — voor niemand, er is geen otter die er ooit aan ruikt.

Hoe zou het zijn om de laatste otter van Eernewoude te zijn? Zoiets als een nachtmerrie waarschijnlijk, leven in een wereld na de bom. Eenzaam, zonder twijfel. Op een of andere manier moet ze weten dat haar bestaan zinloos voorbijgaat. Ergens in dat prachtige lijf moet toch de gedachte schemeren aan een soortgenoot, een ontmoeting, een opening naar de toekomst.

Uitsterven is een wel erg hevige manier van sterven.
Herman van der Meer

HPM

"Het uitroeien van zeldzame diersoorten.
In de ,,L. Ct." van 9 Februari las ik met verwondering een werkelijk zeldzaam te noemen artikeltje onder bovenstaanden titel. Een zekere B. uit L bestrijdt daar een algeheele uitmoording van zeldzame diersoorten. Ik zou dit met dien schrijver eens zijn, indien hij sprak van zeldzame en tevens nuttige of wel onschadelijke dieren, nu echter niet. De dierenvriend B. vindt het vangen en dooden van otters, marters en misschien ook de familie bunzing? (want die zijn ook zeldzaam) jammer en onverstandig.
Mijne conclusie uit zijn ingezonden stukje is, dat hij niet uit ervaring over deze roofzuchtige monsters kan oordelen, in tegendeel, heeft hij wel ooit een dezer lievelingsbeestjes gezien? Ik geloof het niet. Vraag een actief visscher eens naar den otter, den boschwachter eens naar de marter en wanneer de bunzing u dan op een avond eens een bezoek in uw kippenhok vereerde, och dan zou u wel eens anders denken.
Neen geachte heer B., niet een algeheele verdwijning dezer roovers zou jammer zijn, maar wel zou het groote dwaaasheid zijn wanneer er wettelijke bepalingen in 't leven zouden worden geroepen om deze sluipmoordenaars te beschermen. Men moet voor het behoud van een stukje visschersbrood, een goeden wildstand en een rendeerenen hoenderstapel met alle mogelijke vangmateriale dit ontuig naar de andere wereld trachten te transporteeren. B. D."

(Leeuwarder courant, 10-02-1931)
Herman van der Meer

arjan.kop

Wow...
Ik ben bang dat er nog steeds mensen zijn die zo denken (alleen die term 'nuttig' al  :-X), maar we zijn gemiddeld genomen toch een aardig eind verder gekomen in minder dan een eeuw tijd.

HPM

Citaat van: arjan.kop op november 03, 2016, 11:26:24 AM
Wow...
Ik ben bang dat er nog steeds mensen zijn die zo denken (alleen die term 'nuttig' al  :-X), maar we zijn gemiddeld genomen toch een aardig eind verder gekomen in minder dan een eeuw tijd.

Er volgden in die krant nog meer ingezonden brieven, die het eens waren met bovenstaande. Het heeft ze niet geholpen, want ik geloof dat in 1942 de totale vogelvrijheid van de otter eindelijk werd opgeheven. Of het jagersvolk zich vervolgens aan de wet heeft gehouden is natuurijk de vraag. Met name in het noorden van het land worden roofvogels ook nog steeds vervolgd.
Herman van der Meer

HPM

"VISCHOTTERVANGST ROND HET ZUIDLAARDERMEER.
Gistermorgen werd den Penningmeester der Vereeniging ter bevordering der zoetwatervisscherij in de provincie, den heer J. C. G. Bos, het vierde exemplaar vischotter binnen acht dagen voor het uitkeeren eener premie aangeboden. Deze otter van het mannelijk geslacht, wegende ongeveer 20 pond, en lang 1.23 M., was bemachtigd door den heer Chr. Andries te De Punt, in de omiddellijke nabijheid van Huize "De Pol" aldaar.
Vermoedelijk is nu in dit korte tijdsbestek een heele otterfamilie, vader, moeder en twee dochters, uitgeroeid, hetgeen den vischstand van het Zuidlaardermeer ten goede zal komen. Otters hebben de gewoonte hun vischterrein over een afstand van drie uur gaans uit te strekken.
"
(Nieuwsblad van het Noorden, 03-02-1933)

"DE OTTERVANGST ROND HET ZIUDLAARDERMEER.
M. de R.! In uw geacht blad van 2 Febr. j.l. kwam een stukje voor over den vierden otter, die gevangen werd binnen 8 dagen rond 't Zuidlaardermeer.
't Stukje behelsde, dat deze vangst wel ten goede zou komen voor den vischstand aldaar. Och, denkt men nu werkelijk, dat het de otters zijn, die den vischstand arm houden? De natuur zorgt wel voor het evenwicht. De vruchtbaarheid der visschen is groot. Nu 40 jaar geleden, kwamen in bijna alle laag gelegen polders enkele otters voor en het verrassende was: toentertijd overal veel visch in kanalen, wijken en slooten.
Doch de sindsdien voortschrijdende industrie met zijn chemische afvalproducten, die langzaam maar zeker het water voor den vischstand vergiftigt, is alleen oorzaak dat het water thans arm is aan visch. Heusch, die enkele vischotters die nog resten hier en daar, zijn het niet, die den vischstand kwaad doen. Daarom is het zoo jammer, dat ook nog door verkeerd inzicht heden ten dage de laatste nog restende vischotters worden uitgemoord in Nederland. Waar is het, de otters zullen nimmer 't publiek bekoren, daar hun werk is in het geniep, in het afgetrokkene, doch men bedenke ook, zij zijn wezens, behoorende tot de Nederlandsche fauna en door de natuur gesteld als evenwicnt, daar juist de zwakste visschen hen ten buit vallen en de snelste en krachtigste overblijven ter voortplanting.
Met dank voor plaatsing. J. H. GELDERLOOS.
"
(Nieuwsblad van het Noorden, 07-02-1933)
Herman van der Meer

HPM

De uitroeiing van de vischotter in ons land

"De heer G. A. Brouwer te Groningen, bestuurslid van de vereeniging tot behoud van natuurmonumenten in Nederland, schrijft aan de Msb.:
De strenge vorst, gecombineerd met de zware sneeuwval van 21 December en volgende dagen, is er debet aan, dat de toch al zoo geringe otterbevolking van ons land een nieuwe vermindering heeft ondergaan, die plaatselijk (in Centraal-Friesland) reeds tot een vrijwel algeheele uitroeiing heeft geleid
."
(Leeuwarder nieuwsblad, 02-01-1939.)

Dit artikel was langer en heeft in een of andere vorm alle belangrijke dagbladen gehaald. Het zorgde ook voor nogal wat reacties, zoals dit van een hengelaar, de heer T.:

Het verband tusschen otters en... kunstmest
Verwaarloosde vischstand door vervuilde polderwateren.

"... Dat er nlet meer [otters] zijn, is alleen te wijten aan de omstandigheid, dat de vischstand van Nederland sedert jaren schromelijk verwaarloosd wordt. Onze vischstand is vliegensvlug achteruitgegaan en hiervan is weer de oorzaak de verwaarloozlng van de polderwateren.
Als men de oorzaken goed navorscht komt men tot het volgende verband en men komt tot de conclusie, dat de achteruitgang van den otterstand te wijten is aan het gebruik van kunstmeststoffen. Dat verband valt niet zoo dadelijk op, maar ik zal het nader aantoonen.
Een jaar of veertig geleden waren onze polderslooten mooie, diepe watertjes, die krioelden van de visch. Jaarlijks werden zij uitgebaggerd en deze bagger was uitstekend voor het weiland. Maar het kostte arbeid en dus geld. Toen kwam de kunstmest in de mode, het baggeren hield op, de boeren namen minder knechts in het bedrijf en de slooten, die verwaarloosd werden, werden steeds ondieper. Wel is waar moeten de slooten jaarlijks geschouwd worden, maar daar de boeren zelf het polderbestuur uitmaken, wordt hiermede volkomen de hand gelicht. Alle slooten zijn gedurende den zomer met z.g. ,,flap" gevuld en wanneer de zon daarop brandt, sterft de visch binnen enkele dagen, omdat een paling het er zelfs niet in kan uithouden. Ieder weet dan ook als hij in den polder thuis is, dat tegenwoordig een sloot alleen wordt uitgediept, wanneer het een onmogelijkheid geworden is, de roeiboot der melkers er door te trekken.
Op die wijze is geheel Nederland in ongeveer 40 jaar tijd vischarm geworden, zoo vischarm, dat men de gewoonste visch er bijna niet meer vangen kan. Zoo probeerde ik een paar maanden geleden bij een vischkooper aan de Nleuwkoopsehe Plassen, die K.M.ers, lang zijn, een fllnken voorraad baars te koopen, maar kreeg het bericht, dat hij in een heel jaar niet meer dan 70 pond ving. En toch is baars ongetwijfeld een heel gewone visch.
Deze achteruitgang van den vischstand heeft de levensomstandigheden van de otters buitengewoon verzwaard en vooral ook gevaarlijker gemaakt. ..
."
(Het Vaderland, 03-01-1939)
Herman van der Meer

HPM

Vischotter gevangen!
,,Gevangen' is eigenlijk niet het juiste woord, want het kostbare pelsdier werd zonder meer overreden door een der groote trailers van den heer U. Tieleman, Doetinchem, toen deze den Dremptschen dijk bij Doesburg passeerde. Op de foto chauffeur B. J. van Braak, die in gezelschap van collega H. Leuverink het otter-drama meemaakte."
(De Graafschap-bode, 27-12-1939)



Eerdere meldingen van Otters uit deze omgeving in de 20e eeuw waren in 1928, 1907, 1901 en 1900.
Herman van der Meer

HPM

"Wartena, 24 Januari. Een medewerker schrijft ons: Er wordt nog al eens geschreven over den vischotter. Onder de wet wordt hij gerekend tot het schadelijk gedierte, doch de wetgever heeft nu kort geleden beperkende bepalingen aangekondigd. De natuurvorscher wil hem gaan beschermen, althans behouden, maar de visscher en in 't bizonder de beroeps of broodvisscher, heeft een onverzoenlijken strijd tegen hem aangebonden, en zijn oordeel is kortweg: verdelgen.

Tal van sensationeele verhalen van jachtpartijen in het winterseizoen waren door visscherlui uit Eernewoude, het bekende visschersdorp, opgedischt; hoe men over de onmetelijke ijsvlakte trok, gewapend met de onmisbare piek, een steekvoorwerp, en vergezeld van den hond, die was afgericht voor de ottervangst. Maar wee den hond als bij een gevecht de otter kans zag dezen in een wak of open gat in het ijs te trekken. Als dan de jagers niet snel te hulp kwamen, waren hond en otter verdwenen onder den ijsvloer, maar de hond had het leven er bij gelaten. Het gebeurde ook, dat de hond werd aangevallen door den otter en dat deze zich vasthechtte aan de bovenkaak en lip van den hond, waardoor deze, als hij in leven bleef, een blijvend lidteeken behield.

Het sterkst bekende avontuur, een staaltje van brutalen durf heeft wijlen J. A Visser, beter bekend als Japik Abrams, van Wartena eens vertoond. Het is wellicht een kleine vijftig jaar geleden, doch menigeen van de oudere generatie spreekt er nog over.
Het was op een zijner zwerftochten in de stille, eenzame avonden tusschen Wartena en Oldeboorn, dat Japik een verdacht gestommel hoorde in een der molens, die destijds stonden aan de Modderige Geeuw. Hij moest daar meer van weten, opende de molendeur en.... tot zijn groote verbazing stond hij voor drie volwassen otters, die daar blijkbaar aan het stoeien waren. Ieder ander zou zijn teruggedeinsd bij zulk een ontmoeting, maar Japik niet. Met zijn eenig verweermiddel, een zware stok met ijshaak, begon hij er op los te slaan. Het gevecht was verwoed en na eenige rake klappen was de stok middendoor gebroken. Als een wildeman sloeg hij om zich heen en ten slotte kreeg hij een der dieren bekneld onder het overgebleven stuk stok om met de andere helft van zijn wapen door te blijven vechten. Eindelijk was deze verwoede strijd beëindigd, twee otters waren buitgemaakt de derde ontkwam wel, maar had ook blijkbaar den genadeslag ontvangen. Eenigen tijd daarna werd in de buurt een doode otter gevonden.
Dit staaltje van durf en driestheid is vaak nadien besproken en leeft bij de ouderen nog in het geheugen.
"

(Leeuwarder courant, 25-01-1939)
Herman van der Meer

HPM

Een week geleden dacht ik klaar te zijn tot 1940, maar ik bleek wat te zijn vergeten, zodat  ik nog eens  ruim 8000 pagina's door  moest worstelen. Dat leverde toch nog 40 nieuwe waarnemingen op, goed voor 13 nieuwe uurhokken.
http://waarneming.nl/soort/maps/417?from=1900-01-01&to=1939-12-31&count_ex=1&grid=5000

Om de zinnen te verzetten had ik ondertussen alvast de tachtiger jaren gedaan, het decennium waarin de otter in Nederland zou zijn uitgestorven. Dat leverde 20 waarnemingen op. Door anderen waren al drie waarnemingen in het westen ingevoerd, maar de nieuwe zijn allemaal uit het noorden. Daar was toen de aandacht voornamelijk op gericht. De rest van het land was kennelijk al opgegeven.
http://waarneming.nl/soort/maps/417?from=1980-01-01&to=1989-12-31&count_ex=1&grid=5000
Omdat de meest relevante archieven al zo weinig opleverden heb ik de rest maar laten zitten. Misschien doe ik dat later nog wel.
In het westen kwamen nog wel otters voor, maar wat daarover is te vinden is veel te onnauwkeurig om er waarnemingen van te maken. Jammer. In de tijd dat er nog op otters werd gejaagd was er nog een vrij groot net van 'waarnemers' en werd er veel gepubliceerd. Met de jacht hield ook dat op. Nu moeten we het doen met berichten als dit:

"Afgelopen september, op donderdag de vijftiende, werd op de A9 tussen Joure en Sneek een doodgereden otter aangetroffen. Twee otters kwamen in aanmerking: die van De Oude Venen (Eernewoude) en die van De Deelen (Heerenveen). Ze zouden allebei behoorlijk aan het zwerven moeten zijn geweest om de bewuste plek te bereiken, maar dat werd niet uitgesloten geacht. Eenzaamheid kan een dier van zijn ankers slaan. De twee natuurgebieden werden uitgekamd en het sinistere feit doet zich voor dat sinds midden september in geen van beide nog een blijk van otterleven is gevonden. Zo kan de ontdekking van één dode otter er toe leiden dat twee dieren van de lijst moeten worden geschrapt.
Voor heel ons land schat de Stichting Otterstation Nederland het aantal otters nu op 5 tot 15. Van vijf dieren is de aanwezigheid met zekerheid, namelijk op de grond van sporen, vastgesteld. Tot vijftien komt men wanneer twijfelgevallen ('zichtwaarnemingen') worden meegeteld. Anderhalf jaar terug was nog sprake van 14-33 dieren. De achteruitgang is deels reëel (sterfte), deels fictief (de uitkomst van zorgvuldiger veldwerk).
Streeksgewijs hanteert het Otterstation nu de volgende cijfers: Friesland/Noordwest-Overijssel 1-5, Noord-Holland 3-5, ZuidHolland/Utrecht 1-5. Er is dus nergens meer een levensvatbare otterpopulatie. In feite is de otter uitgestorven.
"
(NRC Handelsblad, 05-11-1988)

Wat is het toch mooi dat tegenwoordig Waarneming.nl bestaat.
Herman van der Meer

martenboonstra

Van wrede barbaarsheid tot weerzinwekkende onwetendheid in de samenleving tot het laatste artikel
De laatste otter van Eernwoude Koos van Zomeren, NRC Handelsblad, 21-05-1987. Ben blij dat het al
weer 14 jaren geleden is dat de otters nieuwe kansen hebben gekregen. Otters voelen zich thuis in Nederland.






Rob Koelman

Citaat van: HPM op november 07, 2016, 09:03:06 AM... Om de zinnen te verzetten had ik ondertussen alvast de tachtiger jaren gedaan, het decennium waarin de otter in Nederland zou zijn uitgestorven. Dat leverde 20 waarnemingen op. ...

Bij waarnemingen van de otter in de jaren 80 moet je wel opletten of het ook echt 100% zekere waarnemingen betreft. Er zijn indertijd nogal wat vraatsporen e.d. onterecht aan otter toegeschreven, waardoor er een tijd een vals positief beeld heeft bestaan over de omvang van de otterpopulatie(s) in ons land...
Met vriendelijke groet, Rob

HPM

Citaat van: martenboonstra op november 07, 2016, 09:26:19 AM

Van wrede barbaarsheid ...

Wat wij wrede barbaarsheid vinden werd toen 'durf' genoemd.
Vooral na de strenge winters 1937/38 en 39/40 en de publicaties van Brouwer daar over, werd de roep om bescherming van wat nog over was wel steeds luider.
Opvallend is dit bericht uit begin 1940. Een klassiek bericht over de 'vangst' van een otter, maar voorafgegaan door een zeer ongebruikelijke kop.

"DE VISCHOTTER WORDT UITGEROEID.
Wederom exemplaar doodgeslagen.

BREUKELEN. 20 Febr. — De veehouder A de Jong, wonende in de buurtschap Kortrijk, gemeentelijk ressorteerende onder Breukelen- Nijenrode, ontdekte dezer dagen in de nabijheid van zijn woning een vreemdsoortig dier. De man dacht eerst te doen te hebben met een soort hond. Wie schetst echter zijn verbazing toen hij bemerkte met een grooten otter te doen te hebben. Het dier verdween in een bijt onder het ijs. De Jong haalde een bijl en ging bij de bijt op de loer liggen. Na eenigen tijd kwam de otter weer boven en kon gedood worden. Het had het respectabele gewicht van niet minder dan 50 pond.
"
(De Telegraaf, 21-02-1940)

Ik vraag me af of die kop invloed zal hebben gehad op de meldingen, omdat het ineens niet meer zo'n heldendaad lijkt om een otter af te slachten.
Herman van der Meer

HPM

Citaat van: Rob Koelman op november 07, 2016, 10:17:18 AM
Citaat van: HPM op november 07, 2016, 09:03:06 AM... Om de zinnen te verzetten had ik ondertussen alvast de tachtiger jaren gedaan, het decennium waarin de otter in Nederland zou zijn uitgestorven. Dat leverde 20 waarnemingen op. ...

Bij waarnemingen van de otter in de jaren 80 moet je wel opletten of het ook echt 100% zekere waarnemingen betreft. Er zijn indertijd nogal wat vraatsporen e.d. onterecht aan otter toegeschreven, waardoor er een tijd een vals positief beeld heeft bestaan over de omvang van de otterpopulatie(s) in ons land...

Wat ik heb ingevoerd zijn vooral door deskundigen geziene sporen en doodvondsten. Met name in Friesland waren een paar mensen erg actief op dat gebied. Leuk is dat het Otterstation sporen betrouwbaarder vond dan zichtwaarnemingen (door onbekenden).
Ik let altijd op, niet alleen bij meldingen uit de tachtiger jaren. Er zijn ondertussen heel wat berichten waar ik niets mee gedaan heb omdat ze me te onzeker of te vaag waren.
In 1988 wordt bij/voorafgaand aan de aanwijzing van het Zwanenwater tot beschermd gebied gezegd dat er nog otters voorkwamen, maar daar heb ik geen meer concrete aanwijzing voor gevonden, dus heb ik er (nog) niets mee gedaan.

Overigens werd in 1989 geschreven dat de otter vrijwel geheel uit Zeeland was verdwenen. Dat zou betekenen dat hij daar nog wel voorkwam, maar ik heb er in de Zeeuwse kranten geen enkele meldingen van gevonden.
Herman van der Meer

Rob Koelman

Citaat van: HPM op november 07, 2016, 10:56:53 AMIn 1988 wordt bij/voorafgaand aan de aanwijzing van het Zwanenwater tot beschermd gebied gezegd dat er nog otters voorkwamen, maar daar heb ik geen meer concrete aanwijzing voor gevonden, dus heb ik er (nog) niets mee gedaan.

Zwanenwater - en andere locaties in Noord-Holland in de jaren 80 - is zo'n plek met een grote kans op onterecht aan otter toegeschreven (vraat)sporen... Het ging daarbij o.a. om vraatsporen aan vissen en zoetwatermossels.
Met vriendelijke groet, Rob

HPM

Vraatsporen aan vissen (en dode kippen) ben ik wel vaker tegengekomen bij vermeldingen van otters, maar dat alleen is voor mij niet voldoende om er een otter van te maken.
Herman van der Meer

martenboonstra

(NRC Handelsblad, 05-11-1988) de officiele en algemene bekendmaking dat de otter ten dode is opgeschreven.
Waren er nog andere bronnen die hierover iets hebben geschreven?

HPM

Die in 1988 doodgereden otter staat nog steeds te boek als de laatste van Nederland. Daar is veel over geschreven. Door anderen werd, m.i. terecht, bestreden dat hij was uitgestorven, maar ten dode opgeschreven was de populatie natuurlijk wel. De voorbereidingen voor het in Friesland uitzetten van Zwitserse otters was ook al in volle gang bij het sneven van die 'laatste'.
Herman van der Meer

martenboonstra

Mogelijk niet de laatste otter - zoals vaak wordt geschreven - maar de otterpopulatie als geheel.
Over de laatst levende en hoogstwaarschijnlijk gesneuvelde otter is verder geen onderzoek meer
gedaan. Wat heeft de wetlands Nederland een somber bestaan geleid. De gesneuvelde otter - waarmee aan
de populatie otters een einde is gekomen - is uiteindelijk opgezet.

HPM

DE NEDERLANDSCHE LEEUW IS LOS
Een man, die in het late middaguur hout sprokkelde in de Griendlanden rond Den Bosch, schrok zoo hevig van een donkere schaduw, die hij tegen het roode licht van de verdwijnende zon voor een leeuw aanzag, dat hij het op een hollen zette en in eenen door liep naar de stad, waar hij het politiebureau binnentolde. Het duurde even voor men uit zijn verhaal wijs kon. Toen werd 'Briantelli' opgebeld en Burger's Dierenpark in Tilburg: ,,of men soms een leeuw miste". Maar de koningen der woestijn sliepen den slaap der rechtvaardigen in hun betraliede plankenbedden. Toch hield de man vol en dus deed de politie wat haar plicht was. Zij ging op onderzoek en waarschuwde alle posten in de omgeving: ,, Weest op uw hoede, er is een leeuw gezien".
Er werden sporen gevonden in het diep ingesneeuwde Griendland van een onbekend dier, maar de leeuw werd niet ontdekt. Intusschen kwam uit Vlijmen, een der naburige dorpen, het bericht, dat een vischotter van formidabel gewicht gevangen was. De politie is nu in het onzekere of de man dezen vischotter heeft gezien of een grooten wilden hond.
De man houdt intusschen vol: ,,Het was echt een leeuw".

(Maas- en Roerbode, 1947-02-27)
Herman van der Meer

HPM

"LANDBOUWERS, SPAART DE NATUUR
Voor den strafrechter te 's Hertogenbosch verschenen twee landbouwers uit Haaren, C.V. en M.M., waarvan de een een klem had uitgezet om een otter, die daar gesignaleerd was, te vangen, terwijl de ander, toen de otter in de klem geloopen was, het dier meegesleept had en het op zijn erf met een stok had geslagen, tot het voor dood bleef liggen.

Ernstig onderhield de president beide verdachten over hun daad. Hij wees er daarbij op, dat het verweer, als zou de otter een voor den landbouw schadelijk dier zijn in het geheel niet opgaat, daar hij niet de minste schade aan landbouwgewassen toebrengt. Bovendien beginnen de otters hier zeer zeldzaam te worden, zoodat er alle reden voor is, dat de wet ze beschermt. Maar in plaats van dat deze verdachten medewerken om het schoon en den rijkdom der hun omringende natuur in stand te houden en voor verdwijnen te vrijwaren, gaan zij op zulk een wijze te werk. Ook de ambtenaar van het O.M. berispte verdachte in scherpe bewoordingen. Hij eischte tegen beide f20 boete met verbeurdverklaring der klem.
Zij werden resp. veroordeeld tot f20 en f 15 boete met verbeurdverklaring der klem
."
(Nieuwe Tilburgsche Courant, 19-06-1940)

Dit is een beetje raar, omdat iedereen die dat wilde toen nog naar hartelust otters mocht vangen, mishandelen en doden. Rechter en officier lijken een voorschot te nemen op een wet die nog twee jaar op zich zou laten wachten, maar het zal wel gegaan zijn om het zonder toestemming op andermans grond vangen (stroperij).
Maar het betoog en de kop van het bericht laten wel mooi de omslag in het denken over otters zien.
Herman van der Meer

Douwe van der Ploeg

Volgens het IISG zou f20,- in 1940 ongeveer €160,- aan koopkracht nu zijn, om een idee te krijgen van de hoogte van de boete.
Douwe van der Ploeg

HPM

Herman van der Meer

hiskodevries

Herman, dit wordt een mooi document
Was getekend Hisko de Vries.

Wil je een fotovraag stellen op het forum lees dan dit eerst https://forum.waarneming.nl/smf/index.php?topic=452369.0

HPM

Citaat van: hiskodevries op november 09, 2016, 17:08:04 PM

Herman, dit wordt een mooi document

Het is eigenlijk een soort bijlage bij de verzameling waarnemingen. Ook sneller te lezen dan als die waarnemingen achter elkaar  :blink:
Herman van der Meer

HPM

"Otter, das en boommarter wettelijk beschermd
Ook moefflons, wilde zwijnen, fazanten, steenmarters en zeehonden.

In de staatscourant is afgekondigd een besluit van de secretarissen-generaal van Landbouw en Visscherij en van Justitie, waarbij in de Jachtwet 1223, voor zooveel noodig in afwijking van artikel 1 dier wet, onder wild mede wordt verstaan grofwild: moefflons en wilde zwijnen; kleinwild: fanzanten; pelswild: dassen boommarters, zeehonden en otters.

Voorts is afgekondigd een besluit van den secretaris-generaal van Landbouw en Visscherij, waarbij het besluit van 14 Februari 1924, staatsblad no. 45 is gewijzigd met dien verstande, dat voor de toepassing van de artikelen 54, 55 en 56 der Jachtwet 1923 thans onder schadelijk gedierte worden verstaan: konijnen, vossen, bunzings, hermelijnen wezels en verwilderde katten.

De aandacht wordt er op gevestigd, dat, nu moefflons, wilde zwijnen, fazanten dassen, steenmartens, boommarters, zeehonden en otters in het geheele land tot wild worden gerekend, zij onderhevig zijn aan de bepalingen van de opening en sluiting van de jacht. ..
."
(Algemeen Handelsblad, 22-01-1942)


"Het is goed, dat de overheid heeft ingegrepen. Zij zag het belang van het behoud van den vlschotter voor ons land in.
Het is een eigen Nederlandsch dier.
"
(De Telegraaf, 25-01-1942)


"Eindelijk en ten langen leste is het er dan van gekomen! Van deze week af mag niet iedere hardkop van een strooper meer met de klem of met den knuppel op den otter los.
Het zal wel niet al te veel menschen iets zeggen, dat de otters nu beschermd zijn. Ze weten alleen, dat het beest verschrikkelijk moet stinken, en wanneer het gesprek over handschoenen en slobkousen loopt, wordt in dat verband het dier wel eens genoemd.
Gezien hebben ze het nooit, en gelezen hebben ze alleen de schaarsche berichten over den strooper, die ,,zoo gelukkig" was een otter te bemachtigen, of het eentonig klaaglied van de natuurliefhebbers over het naderend uitsterven van dit waterdier.
Die wèl eens een otter zag in zijn element, niet in de triestige, schimmelende gevangenschap van een dierentuin of een kermistent, vergeet dat niet licht, evenmin als hij de ijle gratie van de reeën over het boschpad of aan den waterloop vergeet. Het is nu maar de vraag of dit besluit nog tijdig genoeg komt. Of de stand, als men nog van een stand durft spreken, al niet zóózeer te gronde is gericht, dat er na dezen winter nog van eenige vermeerdering sprake zal kunnen zijn.

Jaren en jaren is deze zwemmende bliksemflits wreed en hardnekkig achtervolgd, en het is nog geen jaar geleden, dat in een visschersweekblad iemand, die onder in een duiker een otter had doodgeknuppeld, dorst gewagen van den ,,strijd met het gevaarlijke dier''.
Op de groote rivieren hing de otter aan de dreg, wanneer hij op het zielige eendje afkwam dat in de bijt was losgelaten, met den scherpen haak onder zijn lijfje gebonden.
In de plassen en in het rietland ving men den otter met de duivelsche klemmen. En altijd eindigde hij als een glanzend, dood ding ergens op een markt of in den pelterijenhandel.

Het is gelukkig, dat dit besluit kwam, zonder dat er een debat van acht maanden en vijf polemieken voor noodig waren. Als nu de natuur maar helpen wil, waar de mensch zóó lang te kort schoot.
"
(Algemeen Handelsblad, 25-01-1942)
Herman van der Meer

HPM

"Heel slecht ziet het er ook uit voor den otter. De winters van de laatste jaren hadden reeds een bres geslagen in den otterstand en deze winter doet de deur dicht. Het merkwaardige is, dat, nu de otter vrijwel uit ons land verdwenen is en tot de zeer zeldzame zoogdieren gerekend moet worden, hij zich mag verheugen in een zekere populariteit. Het is te vreezen, dat deze belangstelling en populariteit te laat komen, evenals de beschermende bepalingen, welke sedert kort van kracht zijn geworden. In deze glaciale periode zijn er nu reeds veertien gevallen van gedoode of bemachtigde otters bekend geworden, waarvan drie in de Alblasserwaard. En dan nog de gevallen, welke niet ruchtbaar werden.

Nu de otter een zekere bescherming geniet en het dooden, vangen en vervoeren strafbaar is gesteld, worden de otterjagers en overtreders voorzichtiger van mededeelingen. Vroeger kwamen de berichten van ottervangsten regelmatig in de krant en niet zelden met de allure van een heldhaftige en toe te juichen daad. Dat gebeurt thans niet meer. Men betracht geheimhouding. Vooral de gelegenheidsjagers, de stroopers, die nu, behalve de kans op een proces-verbaal en strafvervolging, als steuntrekker zich de som, welke zij voor de otterhuid ontvangen, gekort zien op de steunuitkeering, houden nu hun mond. Zoodat het vrijwel uitgesloten is, ons een juist oordeel te vormen over het totaal aantal gedoode otters
."
(Jan P. Strijbos, De courant Het nieuws van den dag, 28-02-1942)

Tegen dat probleem ben ik ook al aangelopen. Bijna geen meldingen meer.
Herman van der Meer

HPM

De veertiger jaren zijn nu ook zo goed mogelijke gevuld. Er waren al 4 uurhokken en dat zijn er nu 52. Totaal 68 waarnemingen.
http://waarneming.nl/soort/maps/417?from=1940-01-01&to=1949-12-31&count_ex=1&grid=5000

Ik heb ook vast 13 museumexemplaren uit de zestiger jaren ingevoerd, goed voor 10 uurhokken. Er zitten tenminste twee verkeersslachtoffers bij.
Naar andere vermeldingen moet ik nog gaan zoeken.
http://waarneming.nl/soort/maps/417?from=1960-01-01&to=1969-12-31&count_ex=1&grid=5000

Nu zijn er alleen nog uit de vijftiger jaren helemaal geen waarnemingen ingevoerd. Er zijn nog een paar decennia met nauwelijks waarnemingen, maar de animatie begint toch al aardig door te lopen.
https://waarneming.nl/species_by_years.php?species=417
Herman van der Meer

jva

Gedenkwaardig werk Herman, complimenten. Het is toch wel schokkend te vernemen hoe wreed onze landgenoten destijds zijn geweest jegens de otter als je de berichten zo leest. Andere tijdsgeest zullen we maar zeggen..

Ik kwam onderstaand bericht tegen uit een door jou reeds benutte bron waar ik wat in aan het neuzen was. Kennelijk vielen er ook nog wel eens onbedoelde slachtoffers tijdens 'den jacht op den vischdief'..

"Op eene buitenplaats onder Monster viel Zondag nacht een ongeval met noodlottig afloop voor. Een man, die, naar men aan eenige kenteekenen meent waar te nemen, zijn Zondag avond vroolijk had doorgebracht, keerde huiswaarts en liep eene buitenplaats op, waar hij van het oprijpad afweek en in het daarnevenstaande hakhout viel. De koetsier van de plaats, die reeds eenige dagen op een otter loerde, hoorde geritsel en schoot, zonder zich nader te overtuigen, in de richting van waar het geluid kwam. Hij hoorde een kreet, en bij onderzoek bleek, dat hij een arbeider uit bovengenoemde gemeente doodelijk geraakt had. De getroffene had nog slechts enkele ogenblikken geleefd."
Bron: Echo van het Zuiden, 4 oktober 1888 (Streekarchief Langstraat Heusden Altena).
Jelle